Αυτή η φωτογραφία ΔΕΝ δείχνει παιδιά παράλυτα λόγω εμβολίων

Κυκλοφόρησε στα ελληνικά μέσα κοινωνικής δικτύωσης μια φωτογραφία παιδιών από την Αφρική με καταφανή αναπηρία. Συνοδευόταν, μάλιστα, από τον ισχυρισμό ότι απεικονίζει τα αποτελέσματα των “εμβολίων του Μπιλ Γκέιτς”. Η φωτογραφία, όμως, έχει ληφθεί ακριβώς για τον αντίθετο λόγο: για να καταδείξει τα σοβαρά προβλήματα υγείας που αντιμετώπιζαν τα παιδιά σε χώρες με χαμηλή εμβολιαστική κάλυψη απέναντι στον ιό της πολιομυελίτιδας.

Παραδείγματα σε δημοσιεύσεις στο Facebook εδώ, εδώ κι εδώ.

Στιγμιότυπο ανάρτησης στο Facebook.

Τι δείχνει η φωτογραφία;

Κατά τις δημοσιεύσεις, δίνει παράδειγμα των οικτρών αποτελεσμάτων που έχουν τα εμβόλια του Μπιλ Γκέιτς στην Αφρική.

Το κείμενο που συνοδεύει την υπό εξέταση εικόνα αναφέρει τα εξής, σε μετάφραση:

“Αυτά είναι τα αποτελέσματα της δοκιμής εμβολίων σε Αφρικανούς. Και κανείς δεν έχει δώσει λόγο γι’ αυτό. Κρατήστε τα εμβόλια για σας!”

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η φωτογραφία έχει κυκλοφορήσει συνοδεία ανάλογων ισχυρισμών στην αγγλική και την ισπανική γλώσσα.

Ωστόσο, η φωτογραφία έχει ληφθεί σε ένα εντελώς διαφορετικό πλαίσιο αναφοράς. Συγκεκριμένα, την εικόνα των αναπήρων παιδιών έχει απαθανατίσει ο Jean-Marc Giboux, φωτογράφος που, για λογαριασμό του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ), αποτύπωσε τις συνέπειες της πολιομυελίτιδας επί πληθυσμών που μαστίζονταν από την έλλειψη εμβολιασμού απέναντι στη νόσο.

Συγκεκριμένα, η φωτογραφία έχει ληφθεί το 1998 στη, χειμαζόμενη από εμφύλιο πόλεμο, Σιέρα Λεόνε, σε ένα κέντρο φροντίδας παιδιών που είχαν προσβληθεί από τη νόσο, σύμφωνα με όσα ο ίδιος ο φωτογραφίας δήλωσε στο διεθνές πρακτορείο Associated Press (AP). [πηγή]

Η υπό εξέταση φωτογραφία, ληφθείσα το 1998 στη Σιέρα Λεόνε, σε καλύτερη ανάλυση. Φωτογραφία: WHO/Jean-Marc Giboux.

Περισσότερες εικόνες από το φωτογραφικό εγχείρημα “War on Polio” για την εξάλειψη της ενδημικής αυτής νόσου, το οποίο ξεκίνησε ο φωτογράφος ως προσωπικό εγχείρημα και συνέχισε με την υποστήριξη και για λογαριασμό του ΠΟΥ, θα βρείτε εδώ. Συναφής είναι και η παρακάτω φωτογραφία από τον ίδιο επαγγελματία, επίσης από τη Σιέρα Λεόνε:

Φρίταουν, Σιέρα Λεόνε: παιδιά παράλυτα που έχουν προσβληθεί από πολιομυελίτιδα κάθονται στην αυλή του καταφυγίου Cheshire Home. Φωτογραφία: Jean-Marc Giboux. [πηγή 1] [πηγή 2]

Η πολιομυελίτιδα, ιογενής λοίμωξη κυρίως των βρεφών και μικρών παιδιών, αποτέλεσε στο παρελθόν μάστιγα του παιδικού πληθυσμού και οι μεγάλες επιδημίες πολιομυελίτιδας σε Ευρώπη και ΗΠΑ στις αρχές του 20ου αιώνα οδήγησαν σε μόνιμη παράλυση χιλιάδων παιδιών. Η επιδημιολογία της πολιομυελίτιδας άλλαξε ριζικά μετά την εισαγωγή του εμβολίου με αδρανοποιημένο ιό (εμβόλιο Salk) το 1955 και του εμβολίου με τον εξασθενημένο ιό (εμβόλιο Sabin) το 1962. Μετά την μεγάλη επιτυχία της εκρίζωσης της ευλογιάς από τη γη το 1978, το 1988 ο ΠΟΥ υιοθέτησε το στόχο της εκρίζωσης της πολιομυελίτιδας από τον πλανήτη και εκπόνησε συστηματικά προγράμματα για την επίτευξη του στόχου αυτού. Έκτοτε, από 350.000 εκτιμώμενα κρούσματα ετησίως, οι περιπτώσεις σήμερα υπολογίζονται σε λίγες δεκάδες – μια μείωση της τάξεως άνω του 99%. [πηγή: ΕΟΔΥ, ΠΟΥ, US CDC]

Τέλος, το φιλανθρωπικό ίδρυμα Bill & Melinda Gates, συσταθέν το 2000, έχει λειτουργήσει ως σημαντικός οικονομικός, επιχειρησιακός και τεχνικός συμπαραστάτης και μέλος της προσπάθειας για την εξάλειψη της λοιμώδους νόσου που προαναφέρθηκε. Η εξάλειψη της πολιομυελίτιδας έχει αποτελέσει έναν από τους βασικούς στόχους του ιδρύματος. [πηγή 1] [πηγή 2]

Το 1998 η εμβολιαστική κάλυψη στην αφρικανική ήπειρο απέναντι στον ιό της πολιομυελίτιδας ήταν χαμηλή (53%). Η Σιέρα Λεόνε, μάλιστα, εν μέσω εμφύλιας ένοπλης σύρραξης, συγκαταλεγόταν στις χώρες όπου η νόσος ήταν ενδημική, και δεν είχε θεσπιστεί ακόμη πλήρες εθνικό πρόγραμμα εμβολιασμού. [πηγή]

Επιδημιολογική παρατήρηση της πολιομυελίτιδας. 1998, πηγή: US CDC.

Η Σιέρα Λεόνε, όπως και η υπόλοιπη Δυτική Αφρική, δεν θεωρείται, ακόμη, πλήρως “ελεύθερη” από τη νόσο αυτή σήμερα, παρά τις έως σήμερα προσπάθειες και την προαναφερθείσα κατακόρυφη πτώση των κρουσμάτων. [πηγή 1] [πηγή 2] [πηγή 3]

Συνοψίζοντας, η φωτογραφία που διακινήθηκε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης δεν έχει σχέση με αποτελέσματα μελετών ή δοκιμών εμβολίων πάνω σε παιδιά της Αφρικής, ούτε σχετίζεται με τον Μπιλ Γκέιτς και το ίδρυμά του. Έχει ληφθεί το 1998 στη Σιέρα Λεόνε και απεικονίζει παιδιά που έχουν προσβληθεί από την ιογενή νόσο της πολιομυελίτιδας. Αποτελεί παράδειγμα των σοβαρών προβλημάτων στην υγεία που επιφέρει η λοίμωξη αυτή, καταφανής σε περιοχές που είχαν ακόμη χαμηλή εμβολιαστική κάλυψη.