Τα διλήμματα στη καρδιά της “εναλλακτικής” ιατρικής

Όλες οι μορφές αναποτελεσματικής θεραπείας , «εναλλακτικής» ή άλλως , δημιουργούν πραγματικά διλήμματα που συνήθως παραμελούνται.

Το δίλημμα του ορισμού

Μόλις οποιαδήποτε θεραπεία είναι πέρα από κάθε αμφιβολία αποτελεσματική, παύει να είναι «εναλλακτική» και γίνεται ακριβώς όπως και κάθε άλλο μέρος της ιατρικής γνώσης. Αυτό σημαίνει ότι η «εναλλακτική ιατρική» πρέπει ν’ αποτελείται εξ ολοκλήρου από αναπόδεικτες θεραπείες.

Το δίλημμα του ψεύδους

• Ας υποθέσουμε ότι μια θεραπεία οφείλει όλη την αποτελεσματικότητά της στο φαινόμενο placebo, πχ. ομοιοπαθητική (ακόμη και Peter Fisher σχεδόν το παραδέχτηκε). Σε μερικούς ανθρώπους,  τουλάχιστον, το φαινόμενο placebo είναι αρκετά αληθινό . Μπορεί να είναι μια πραγματική φυσική αντίδραση, η οποία ωστόσο δεν εξαρτάται σε οποιαδήποτε δραστηριότητα του φαρμάκου ή άλλης θεραπείας.
• Εάν το φαινόμενο placebo είναι πραγματικό, θα ήταν λάθος να το στερήσει κάποιος από τους ασθενείς, εαν δεν υπάρχει  διαθέσιμη πιο αποτελεσματική θεραπεία. Για παράδειγμα, εάν ένας ασθενής με καρκίνο τελικού σταδίου λέει ότι αισθάνεται καλύτερα όταν τα πόδια του γαργαλιούνται από ένα ρεφλεξολόγο, γιατί να μην έχει αυτή τη μικρή ευχαρίστηση;
• Εάν δεχθούμε το ανωτέρω επιχείρημα, τότε έπεται ότι θα ήταν καθήκον μας να μεγιστοποιούμε το φαινόμενο placebo. Ελλείψει ειδικών ερευνών, φαίνεται λογικό να υποθέσουμε ότι τα άτομα που είναι θετικά στην επίδραση του placebo, θα δουν καλύτερα αποτελέσματα, αν η θεραπεία περιβάλλεται από όσο το δυνατόν πιο εντυπωσιακές ασυναρτησίες.
• Αυτό υποδηλώνει ότι, προκειμένου να μεγιστοποιηθεί η επίδραση του εικονικού φαρμάκου , θα είναι σημαντικό να λές όσο το δυνατόν περισσότερα ψέματα στον ασθενή, και οπωσδήποτε να αποκρύψεις από αυτούς το γεγονός ότι, για παράδειγμα, τα ομοιοπαθητικά χάπια τους δεν περιέχουν τίποτα εκτός από λακτόζη.
• Εκεί έγκειται το δίλημμα . Η όλη εξέλιξη στον τομέα της ιατρικής οδηγεί τους γιατρούς να είναι πιο ανοιχτοί με τον ασθενή και να του λένε την αλήθεια. Αντίθετα για να μεγιστοποιήσεις το όφελος της εναλλακτικής ιατρικής , είναι απαραίτητο να λές όσο το δυνατόν περισσότερα ψέματα στον ασθενή.

Επιπλέον το δίλημμα αυτό έχει και μια άλλη πτυχή , η οποία επίσης σχεδόν πάντα παραβλέπεται . Ποιος εκπαιδεύει επαγγελματίες εναλλακτικής ιατρικής; Οι εκπαιδευτές αναμένεται να πουν στους μαθητές τους τα ίδια ψέματα; Σίγουρα αυτή είναι η συνήθης πρακτική σήμερα. .

Το δίλημμα της κατάρτισης

• Εάν το γαργαλητό κάνει τους ασθενείς να αισθάνονται καλύτερα, θα μπορούσε να θεωρηθεί αναγκαίο να προσλάβει κανείς επαγγελματίες γαργαλητές που έχουν εκπαιδευτεί στη «ρεφλεξολογία». Αλλά ποιος κάνει αυτή την εκπαίδευση; Δεν μπορεί να αναμένεται ότι ένα πανεπιστήμιο να προσφέρει μια σειρά μαθημάτων που κηρύττει τις ασυναρτησίες των μεσημβρινών, ενεργειακών γραμμών και ούτω καθεξής .
• Ένα καλό παράδειγμα είναι ο βελονισμός. Συχνά αναφέρεται ότι είναι μία από τις καλύτερα τεκμηριωμένες μορφές της «εναλλακτικής ιατρικής». Σίγουρα η πράξη του να τρυπά κάποιος με βελόνες το σώμα του προκαλεί πραγματικές φυσιολογικές αντιδράσεις . Όμως, πρόσφατα πειράματα δείχνουν ότι έχει πολύ μικρή σημασία που εισάγονται οι βελόνες . Δεν υπάρχουν σημεία «κλειδί» είναι το τσίμπημα που το κάνει. Αλλά οι υποστηρικτές του προσπαθούν να «εξηγήσουν» τις συνέπειες του ώς εξείς

1. Υπάρχουν 14 μεγάλοι δίαυλοι ενέργειας που ρέουν μέσα από το σώμα, γνωστά ως μεσημβρινοί.
2. Η ενέργεια που κινείται μέσω των μεσημβρινών ονομάζεται Qi .
3. Σκεφτείτε το Qi ως τη “Δύναμη”. Είναι η ενέργεια που κάνει μια σαφή διάκριση μεταξύ ζωής και θανάτου .
4. Στο βελονισμό βελόνες τοποθετούνται απαλά στο δέρμα εντός διάφορων βασικών σημείων κατά μήκος των μεσημβρινών. Αυτό βοηθά στην αποκατάσταση της ισορροπίας του Qi, ώστε τα συστήματα του σώματος να συνεργάζονται αρμονικά .

Υποθέτω ότι, στον ανεκπαίδευτο, η γλώσσα αυτή ακούγεται επιστημονική. Αλλά δεν είναι. Οι λέξεις δεν έχουν κανένα απολύτως νόημα. Είναι καθαρά αλαμπουρνέζικα. Μπορεί το οποιοδήποτε σοβαρό πανεπιστήμιο να αναμένεται να διδάξει τέτοιες ανοησίες; Φυσικά και όχι .