Οι μαγικές ιδιότητες του αγιασμού

Δεν έχει περάσει πολύς καιρός που φίλος της σελίδας με ρώτησε αν έχουμε ασχοληθεί με το θέμα του αγιασμού, (ξέρετε, το νερό που ευλογεί ο παππάς στην εκκλησία, ε αυτό), και κατά πόσο οι ισχυρισμοί που έχουν γίνει σχετικά (δεν χαλάει ποτέ, κ.α.) αληθεύουν.

Του απάντησα πως σε αυτή τη σελίδα προσπαθούμε να αποφεύγουμε τα θρησκευτικά θέματα και αν θέλει να δει τέτοια άρθρα θα πρέπει να πάει στο blog μου (greeksceptic.com) όπου το υλικό είναι σαφώς περισσότερο.

Αλλά είναι να μη μου βάλεις το μικρόβιο για τέτοια θέματα. Πως να το κάνω, έχω μια ιδιαίτερη αδυναμία στην θρησκεία και ειδικά στην εκκλησία και τους βοσκούς της, συγνώμη, ποιμένες εννοούσα. Τί; Το ίδιο είναι; Τέλος πάντων.

Σκέφτηκα λοιπόν πως ένας ισχυρισμός πως ο αγιασμός δεν χαλάει ποτέ όπως κάνει αργά ή γρήγορα το νεράκι της βρύσης, μπορεί να έχει θρησκευτική βάση, αλλά δεν παύει να είναι επιστημονικά επαληθεύσιμο. Με άλλα λόγια, σαν ισχυρισμός, δεν είναι “καθαρόαιμα” θρησκευτικός οπότε και να  εξαιρείται από αυτό το site, αλλά είναι σαν όλους αυτούς που εξετάζουμε και συνεπώς μπορούμε να τον αναλύσουμε επιστημονικά, χωρίς απαραίτητα να κάνουμε κάποια συγκεκριμένη δήλωση για την αλήθεια της θρησκείας πάνω στην οποία στηρίζεται, άρα και χωρίς να καταστρατηγήσω τους κανόνες του site με τους οποίους έχω συμφωνήσει.

Οπότε, ήρεμος πως δεν κάνω κάτι λάθος, άρχισα την έρευνά μου. Ευτυχώς γρήγορα βρήκα αυτό το άρθρο όπου αναφέρεται και μια έρευνα που έχει γίνει πάνω στο θέμα, αλλά και το όνομα της ερευνήτριας, Angelina Malakhovskaya. Αυτά είναι καλά νέα γιατί έτσι θα βρω την έρευνα, ε; Έλα μου όμως που απογοητεύτηκα. Δεν μπόρεσα ποτέ να βρω την έρευνα. Είτε δεν ήμουν αρκετά καλός στο ψάξιμο ή δεν υπήρχε. Βρήκα όμως ένα άρθρο από τον φίλο Κρυπτεία ο οποίος έχει κάνει πολύ όμορφη δουλειά και έχει και αυτός αποτύχει να βρει την αρχική έρευνα.  Ο Κρυπτεία από την αρχή είπε πως δεν υπάρχει έρευνα άρα όλος ο ισχυρισμός είναι αίολος και έχει δίκιο.

Αλλά εγώ ήθελα να δω με λίγο μεγαλύτερη λεπτομέρεια τους ισχυρισμούς της έρευνας, πλήρη αναφορά της οποίας θα βρείτε εδώ. Πρόκειται για μετάφραση του αρχικού Ρωσικού άρθρου και αυτό είναι το καλύτερο που έχω βρει.

Η έρευνα λοιπόν λέει:

1. Το σημείο του σταυρού σκοτώνει μικρόβια
2. Το σημείο του σταυρού αλλάζει την οπτική πυκνότητα του νερού ως προς την υπεριώδη ακτινοβολία

Ξεκάθαροι ισχυρισμοί που μπορούν να ελεγχθούν από την επιστήμη, αλλά και να τσεκάρουμε και τα στοιχεία της έρευνας, να κάνουμε ένα peer review που λένε. Ας τα δούμε ένα ένα.

1. Το σημείο του σταυρού σκοτώνει μικρόβια.
Η έρευνα μας λέει πως κάθε φορά που έλεγαν το Πάτερ Ημών (όχι ανάποδα) και έκαναν το σήμα του σταυρού τα μικρόβια μειώνονταν κατά 7, 10, 100 και καμιά φορά 1000 φορές! Εδώ υπάρχει το πρώτο πρόβλημα!
Μια από τις βασικές αρχές της επιστήμης είναι πως όταν πειράζεις μια παράμετρο αλλάζει και το αποτέλεσμα. Αλλά η έρευνα μας λέει πως το πλήθος των μικροβίων έπεφτε κατά 7, 10, 100 μέχρι και 1000 φορές κάνοντας μία φορά το σημείο του σταυρού και όχι περισσότερες. Χωρίς λοιπόν να αλλάζει κάποια παράμετρο το αποτέλεσμα άλλαζε! Αυτό είναι ξεκάθαρο χαρακτηριστικό λανθασμένου σχεδιασμού του πειράματος. Αν κάθε φορά που κάνεις το πείραμα, χωρίς να αλλάξεις κάτι, παίρνεις άλλο αποτέλεσμα, τότε καλό θα είναι να αλλάξεις το σχεδιασμό σου. Κάποιο λάθος έχεις κάνει. Τί λάθος δεν ξέρω, αλλά είναι είναι πιο λογικό να συμβαίνει ένα λάθος από το να σκεφτούμε πως το σημείο του σταυρού απολυμάνει το νερό καλύτερα την Τρίτη αντί την Κυριακή, ή τις μονές μέρες αντί τις ζυγές.

2. Το σημείο του σταυρού αλλάζει την πυκνότητα του νερού ως προς την υπεριώδη ακτινοβολία
Εδώ πρέπει να δούμε κάποια θέματα φυσικής. Ας ξεκινήσουμε ορίζοντας την οπτική πυκνότητα του νερού, πληροφορίες που αντλούμε από το The Physics Classroom:
Η οπτική πυκνότητα ενός υλικού έχει σχέση με τη τάση των ατόμων του υλικού να κρατήσουν την απορροφημένη ενέργεια της ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας (φωτός) πριν την ελευθερώσουν ξανά. Όσο πιο πυκνό είναι ένα υλικό τόσο πιο αργά κινείται το φως μέσα του. Αυτή τη ταχύτητα τη συγκρίνουμε με την ταχύτητα του φωτός στο κενό και βλέπουμε τη διαφορά.
Οπότε, ο ισχυρισμός είναι πως η ταχύτητα του φωτός αλλάζει μέσα στο νερό, αλλά μόνο για το υπεριώδες φάσμα. Αυτό είναι το δεύτερο πρόβλημα!

Χάρη στην εκτεταμένη έρευνα που έχουμε κάνει σχετικά με τη ταχύτητα του φωτός μέσα από διάφορα υλικά, κυρίως για να φτιάξουμε καλούς φακούς για φωτογραφικές μηχανές και κάμερες, ξέρουμε πως η εξίσωση Sellmeier δεν επιτρέπει αυτό που λέει η έρευνα. Πιο συγκεκριμένα, η εξίσωση Sellmeier λέει πως η ταχύτητα του φωτός αλλάζει μέσα σε ένα υλικό, αλλά αλλάζει σε όλα τα μήκη κύματος και όχι μόνο σε ένα όπως μας λέει η έρευνα. Για να συμβεί αυτό που λέει η έρευνα θα πρέπει να ανατραπεί ένα μεγάλο μέρος της φυσικής και πολλά από τα συμπεράσματα που ξέρουμε πως είναι σωστά, να αναθεωρηθούν εντελώς.

Άρα, πάνε και οι δύο ισχυρισμοί. Όπως είδαμε κανείς από τους δύο δεν μπορεί να ισχύει όπως τους παρουσιάζει η έρευνα.

Τί αποδείξαμε; Πως ο αγιασμός δεν κάνει θαύματα; Όχι. Δεν μπορούμε να αποδείξουμε κάτι αρνητικό. Είναι δουλειά των πιστών να αποδείξουν πως ο αγιασμός κάνει θαύματα, αλλά σε αυτή την περίπτωση η κυρία Angelina Malakhovskaya απέτυχε παταγωδώς να το κάνει.

Με άλλα λόγια, ακόμα και αν βρίσκαμε την έρευνά της, αυτή δεν θα είχε την παραμικρή επιστημονική αξία.

Θίξαμε με κάποιο τρόπο την ορθοδοξία; Δεν νομίζω.

Αυτό που μου κάνει εντύπωση είναι που όλοι οι πιστοί μου λένε πως η θρησκεία είναι θέμα πίστης και η επιστήμη δεν έχει καμία θέση σε αυτή, αλλά μόλις εμφανιστούν επιστημονικά δεδομένα, ακόμα και σαν αυτή την έρευνα που μόλις δείξαμε πόσο λάθος είναι, τα γραπώνουν όπως ο ναυαγός τη σχεδία και μου τα πετούν στα μούτρα όσο πιο συχνά μπορούν.

Αλλά όταν η επιστήμη δείχνει πως τα πράγματα δεν είναι όπως τα λέει η θρησκεία τότε όλοι μου λένε πως είναι ανόμοια και δεν θα έπρεπε να ασχολείται η επιστήμη με τα της θρησκείας (ενώ το αντίθετο επιτρέπεται βέβαια).

Πως να το κάνουμε, δεν μπορείτε να έχετε και τον σκύλο χορτάτο και την πίτα ολόκληρη. Αποφασίστε, με την επιστήμη ή μακρυά της; Αν θέλετε την επιστήμη τότε θα παίξετε με τους κανόνες της. Αν δεν τη θέλετε τότε φτιάξτε δικούς σας. Η θρησκεία είναι καλή σε αυτό.

Το κάνει χιλιάδες χρόνια τώρα.

Greek Skeptic