Ο αγωγός East Med ΔΕΝ θα προκαλέσει διαμελισμό της Ελλάδας

Σε δημόσιες δηλώσεις του Κυριάκου Βελόπουλου ακούστηκε ο ισχυρισμός πως ο αγωγός μεταφοράς φυσικού αερίου από την Ανατολική Μεσόγειο στην Ευρώπη, θα προκαλέσει διαμελισμό της Ελλάδας. Ο εν λόγω ισχυρισμός δεν ευσταθεί.

Είναι αλήθεια;

Το περασμένο Δεκέμβριο, Ελλάδα, Κύπρος και Ισραήλ κατέληξαν σε διακρατική συμφωνία για τον αγωγό EastMed που θα μεταφέρει φυσικό αέριο από την Ανατολική Μεσόγειο στις αγορές τις Ευρώπης. Πρόκειται για μια συμφωνία που προσυπογράφει σχεδόν στο σύνολό της η Ευρωπαϊκή Ένωση (μόνο η Ιταλία έχει διατυπώσει επιφυλάξεις) και οι ΗΠΑ, και ο σκοπός της οποία είναι να βοηθήσει στην ενεργειακή ανεξαρτητοποίηση της Ευρώπης από το ρωσικό φυσικό αέριο.

Ο αγωγός EastMed θα ξεκινάει περίπου 170 χιλιόμετρα από τη νότια ακτή της Κύπρου και θα εκτείνεται για 2,200 χιλιόμετρα για να φτάσει στο Οτράντο της Ιταλίας μέσω της Κρήτης και της ηπειρωτικής Ελλάδας.

Ο αγωγός θα έχει την ικανότητα να μεταφέρει μέχρι 20 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου ετησίως. Οι ανάγκες εισαγωγής φυσικού αερίου στην Ευρώπη αναμένεται να αυξηθούν ετησίως κατά 100 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα ετησίως έως το 2030.

Η πορεία το αγωγού φαίνεται στο παρακάτω χάρτη και όπως μπορούμε να διαπιστώσουμε, δεν έχει καμία σχέση με τον 25ο μεσημβρινό που διέρχεται από το μέσο του Αιγαίου.

Ποιοι δεν θέλουν να υλοποιηθεί ο EastMed;

Εδώ δεν χρειάζονται ιδιαίτερες γνώσεις γεωστρατηγικής για να αντιληφθεί κάποιος πως οι μεγάλοι χαμένοι από την κατασκευή του αγωγού East Med, είναι η Τουρκία και η Ρωσία, διότι η λειτουργία του θα αποτελέσει το πρώτο σημαντικό βήμα προς την ενεργειακή ανεξαρτητοποίηση της Ευρώπης από τη Μόσχα.

Όσον αφορά την Τουρκία, βλέπουμε τη δημιουργία ενός ισχυρού άξονα Ελλαδας-Κύπρου-Ισραήλ, με έκδηλη την υποστήριξη των ΗΠΑ, που βγάζει την Άγκυρα εκτός του ενεργειακού παιχνιδιού της Ανατολικής Μεσογείου.

Ο επόμενος μεγάλος χαμένος, δεν είναι άλλος από την Ρωσία. Σύμφωνα με επίσημα στατιστικά της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το 2016, σχεδόν τα δύο τρίτα των εισαγωγών αργού πετρελαίου από την ΕΕ προέρχονταν από την Ρωσία (32%), τη Νορβηγία (12%), τη Νιγηρία και την Σαουδική Αραβία (και 8%) και το Καζακστάν (7%). Περισσότερα από τα τρία τέταρτα των εισαγωγών φυσικού αερίου προέρχονταν από τη Ρωσία (40%), τη Νορβηγία (25%) και την Αλγερία (12%), ενώ σχεδόν τα τρία τέταρτα των εισαγωγών στερεού καυσίμου (κυρίως άνθρακα) από τη Ρωσία (30%), την Κολομβία (23%) και την Αυστραλία (15%), με απλά λόγια, η ΕΕ εξαρτάται ενεργειακά σε μεγάλο βαθμό από τη Ρωσία.

Δεν είναι μυστικό πως οι ΗΠΑ πιέζουν την ΕΕ να βρει εναλλακτικές πηγές ενέργειας. Πολλές χώρες μέλη όμως, έχουν υπογράψει συμβόλαια με την Ρωσία που εκτείνονται μέχρι το 2025 και ορισμένα (λίγα) φτάνουν ως το 2030, παρά το γεγονός πως οι Βρυξέλλες, θεωρούν επισήμως την Μόσχα αναξιόπιστο πάροχο. Η ΕΕ αναζητά, χωρίς όμως ιδιαίτερη επιτυχία, εναλλακτικές πηγές ενέργειας που μπορούν να φανούν στον παρακάτω πίνακα και περιστρέφονται γύρω από χώρες της Μέσης Ανατολής, από Αζερμπαϊτζάν, Καζακστάν και Τουρκμενιστάν και από εισαγωγές από ΗΠΑ, Αυστραλία και Ανατολική Αφρική.

Σύμφωνα με την Handelsblatt, τα αποθέματα φυσικού αερίου της ανατολικής Μεσογείου θα μπορούσαν να συμβάλουν στον ενεργειακό εφοδιασμό της Δυτικής Ευρώπης και να συνδράμουν στην μερική ενεργειακή ανεξαρτητοποίηση της Ευρώπης από το ρωσικό αέριο. Η Ελλάδα θα έχει “πολλαπλά οφέλη” εισπράττοντας τέλη μεταφοράς αερίου και ενισχύοντας το ρόλο της ως ενεργειακού κόμβου, αλλά και καλύπτοντας τις δικές τις ανάγκες σε φυσικό αέριο.

Το “πρόβλημα” της Ιταλίας

Σύμφωνα με τον Κυριάκο Βελόπουλο, η Ιταλία πιθανότατα δεν θα επιτρέψει την κατασκευή του EastMed. Ο ισχυρισμός βασίζεται στο γεγονός πως η Ιταλική Κυβέρνηση ζήτησε τη διεξαγωγή περιβαλλοντικών μελετών (για το τμήμα Poseidon που θα συνδέσει τον EastMed από την Ελλάδα με την Ιταλία). Κάποιοι αποδίδουν αυτές τις “ανησυχίες” στη φιλία των ακροδεξιών κυβερνητικών της Ιταλίας προς τη Ρωσία. Ωστόσο νεότερες πληροφορίες αναφέρουν πως η κατασκευή του αγωγού είναι πολύ σημαντικότερη για την Ιταλία από οποιεσδήποτε “ανησυχίες.”

Επομένως αυτοί που δεν θέλουν τη κατασκευή του EastMed είναι η Τουρκία και κυρίως η Ρωσία. Άρα το ερώτημα που εύλογα προκύπτει είναι, για ποιο λόγο ο Κυριάκος Βελόπουλος υιοθετεί τη ρητορική της Τουρκίας και ακόμη περισσότερο του Κρεμλίνου;

Η απάντηση είναι αυτή που προαναφέραμε, δηλαδή ότι η Ρωσία και η Τουρκία, για γεωστρατηγικούς και οικονομικούς λόγους, δεν θέλουν να υλοποιηθεί ο EastMed. Ο Κυριάκος Βελόπουλος πιστός στην αντι-δυτική ρητορική του Κρεμλίνου, προσπαθεί να πείσει το κοινό του πως ο EastMed θα προκαλέσει διάλυση της Ελλάδας, χωρίς φυσικά να παραθέτει τη παραμικρή απόδειξη, αποκρύπτοντας τα οφέλη του αγωγού για την Ελλάδα.