Ισχυρισμός:
Η Κίνα εξάγει, ρύζι από πλαστικό.
Συμπέρασμα:
Πρόκειται για αστήρικτους ισχυρισμούς και φήμες, οι οποίες καταρρίπτονται ήδη από το 2015 αλλά, κυκλοφορούν έως σήμερα. Ο ισχυρισμός πως "η Κίνα εξάγει πλαστικό ρύζι" είναι ένας διαδεδομένος αστικός μύθος. Τα βίντεο που παρουσιάζουν πλαστικά κομμάτια στο μέγεθος του ρυζιού είναι από την διαδικασία ανακύκλωσης πλαστικών και δεν έχουν καμιά σχέση με το ρύζι.
Επανακυκλοφορεί ο αστικός μύθος σύμφωνα με τον οποίο, ρύζι από πλαστικό κατασκευάζεται στην Κίνα και διανέμεται παγκοσμίως. Ενισχύοντας τον εν λόγω ισχυρισμό, κυκλοφορεί επίσης βίντεο που τιτλοφορείται “πως φτιάχνεται η απομίμηση ρυζιού με πλαστικό στην Κίνα“. Ωστόσο, αυτός ο ισχυρισμός δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα.
Παραδείγματα: epixeiro.gr, skeftomasteellhnika.blogspot.com, proionta-tis-fisis.com, nikosxeiladakis.gr
Ακολουθεί το βίντεο που συνοδεύει το παραπάνω κείμενο:
Κίνα
Στις αρχές του 2011, στην Κίνα ξεκίνησαν να διαδίδονται φήμες αναφορικά με την ύπαρξη ψεύτικου ρυζιού. Πιο συγκεκριμένα, λέγεται πως Κινέζοι παραγωγοί έχουν δημιουργήσει ένα “συνθετικό” ρυζιού το οποίο δημιουργείται από πατάτες, γλυκοπατάτες και “πλαστικό”. Το ρεπορτάζ δημοσιεύθηκε στην ιστοσελίδα “Very Vietnam” και σύμφωνα με αυτό, το μείγμα από το οποίο κατασκευάζεται το τεχνητό ρύζι, περιέχει ρητίνη, η οποία είναι επιβλαβής όταν καταναλώνεται. Στις ανωτέρω κατηγορίες έρχεται να προστεθεί και μια ακόμα που απαγγέλλεται από έναν εκπρόσωπο της Κινεζικής Ένωσης Εστιατόρων, ο οποίος δεν κατονομάζεται. Σύμφωνα με αυτόν, τα κίνητρα πίσω από αυτή την πρακτική είναι οικονομικά, ενώ συμπληρώνει:
Οι παραπάνω ισχυρισμοί μοιράζονται ένα κοινό στοιχείο. Κανείς τους δε φέρει αποδεικτικά τεκμήρια ή λογικά ερείσματα. Παραδείγματος χάριν, ο δήθεν εκπρόσωπος ουδέποτε εξηγεί τη λογική πίσω από την οποία η κατασκευή ρυζιού από πλαστικό είναι οικονομικότερη ή πιο συμφέρουσα από την παραδοσιακή. Ομοίως και με τον ισχυρισμό πως η κατανάλωση του “πλαστικού ρυζιού” ισοδυναμεί με την κατανάλωση μιας πλαστικής σακούλας.
Ινδονησία
Η είδηση λίγα χρόνια αργότερα εμφιλοχώρησε και στη δημόσια σφαίρα της Ινδονησίας. Πιο συγκεκριμένα, στις 16 Μαΐου του 2015 έντυπα και ηλεκτρονικά μέσα εφιστούσαν την προσοχή για την κυκλοφορία “πλαστικού ρυζιού από την Κίνα”. Δύο μέρες αργότερε η 29 ετών Dewi Septiani, έχοντας δει τα αντίστοιχα ρεπορτάζ, κατήγγειλε πως αγόρασε και κατανάλωσε από κοινού με την αδερφή της και τον ανιψιό της, “πλαστικό ρύζι” γεγονός που τους προκάλεσε αδιαθεσία. Ωστόσο κατόπιν ελέγχων από την BPOM (Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων της Ινδονησίας) αποδείχθηκε πως το ρύζι ουδεμία σχέση είχε με το πλαστικό, ενώ ο Υπουργός Εμπορίου Rachmat Gobel, διαβεβαίωσε πως δεν υπάρχει διακίνηση “ψεύτικου ρυζιού” στην Κίνα ή/και την Μαλαισία. [πηγή]
Νιγηρία
Παρόμοια περιστατικά συναντάμε και στην Νιγηρία. Αναλυτικά, σύμφωνα με άρθρο του BBC, 2.5 τόνοι “πλαστικού ρυζιού” κατασχέθηκαν από τις Αρχές την 21η Δεκεμβρίου του 2016. Τρεις ημέρες αργότερα και αφού δείγμα είχε σταλεί για έλεγχο, ο υποδιευθυντής της Εθνικής Υπηρεσίας Διαχείρισης και Ελέγχου Τροφίμων και Φαρμάκων (NAFDAC), Yetunde Oni διαβεβαίωνε με δελτίο τύπου πως δεν επρόκειτο για πλαστικό ρύζι. Τα αποτελέσματα του ελέγχου έδειξαν πως το δείγμα πληρούσε τις προδιαγραφές του ρυζιού. [πηγή]
Βίντεο
Στην πλειοψηφία τους, τα κείμενα που φέρουν τον ισχυρισμό περί “πλαστικού ρυζιού” συνοδεύονται από αντίστοιχα βίντεο. Σε αυτά τα βίντεο, σύμφωνα με τους ισχυρισμούς, διαδραματίζονται σκηνές από τη διαδικασία δημιουργίας ρυζιού από πλαστικό. Παρακάτω θα αναλύσουμε 2 βίντεο:
Η διαδικασία που βλέπουμε στις οθόνες μας, δεν έχει καμία σχέση με τη δήθεν κατασκευή “πλαστικού ρυζιού” το οποίο μάλιστα “παράγεται στην Κίνα”.
Αναλυτικά, στο βίντεο απεικονίζεται η διαδικασία της, γνωστής σε όλους μας, ανακύκλωσης. Κατόπιν διεργασιών, τα πλαστικά μπουκάλια μπορούν να μετατραπούν σε νήμα από πολυεστέρα και να επαναχρησιμοποιηθούν για τη κατασκευή ρούχων.
Σύμφωνα με την κεντρική σελίδα της Ελληνικής Εταιρείας Αξιοποίησης της Ανακύκλωσης (ΕΕΑΑ), το περιεχόμενο των μπλε κάδων με τα απόβλητα συσκευασίας μεταφέρεται, με ευθύνη των συνεργαζόμενων Δήμων, στα Κέντρα Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών (Κ.Δ.Α.Υ.). Στο τελικό στάδιο, τα υλικά συσκευασίας συμπιέζονται, δεματοποιούνται και προωθούνται στις αντίστοιχες βιομηχανίες προς την περαιτέρω αξιοποίησή τους ώστε να γίνουν νέα χρήσιμα υλικά. [πηγή]
Ύστερα, γίνεται ο διαχωρισμός του καθαρού πλαστικού, από το πλαστικό με χρώμα. Το καθαρό πλαστικό μπορεί να μετατραπεί είτε σε λευκό ρούχο, είτε σε υλικό το οποίο μπορεί να βαφτεί, συνεπώς έχει μεγάλη αξία. Ακολουθεί ο καθαρισμός του πλαστικού από τις ετικέτες. Αυτό που μένει, είναι πλαστικά μικρά κομμάτια που μοιάζουν με το ρύζι:
Δείτε ολόκληρο το βίντεο εδώ.
Τι συμβαίνει μετά το σχηματισμό του υλικού, που προσομοιάζει με ρύζι; Αφού στεγνώσει, διοχετεύεται σε θερμούς σωλήνες και καθότι πλαστικό το “pelet” λιώνει. Κατόπιν, παίρνει τη μορφή χορδής και μετά την ύφανσή του γίνεται νήμα.
Πηγή: jessgrove
Ακολουθούν 2 βίντεο στα οποία παρουσιάζεται η παραπάνω διαδικασία:
Το αποτέλεσμα της προαναφερθείσας διαδικασίας είναι νήματα πολυεστέρα από ανακυκλωμένο πλαστικό τα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την εκ νέου κατασκευή ρουχισμού.
Το βίντεο στα Ελληνικά άρθρα
Στα ελληνικά υπό εξέταση κείμενα, συναντήσαμε ένα ακόμη βίντεο από την πλατφόρμα του YouTube το οποίο έχει τίτλο “Πως φτιάχνεται η απομίμηση ρυζιού με πλαστικό στην Κίνα” και διαρκεί 1 λεπτό και 52 δευτερόλεπτα. Σε αυτό εντοπίζουμε καρέ, τα οποία μαρτυρούν πως η διαδικασία που διαδραματίζεται είναι σχετική με την ανακύκλωση πλαστικού.
Δείτε το βίντεο εδώ.
Ο νεαρός άνδρας τοποθετεί κομμάτια πλαστικού σε μηχάνημα το οποίο τα τεμαχίζει. Το υλικό, λίγο αργότερα έχει τη μορφή σφαιριδίων τα οποία μπορεί να μοιάζουν με ρύζι όμως, δεν έχουν ουδεμία σχέση με αυτό. Στο χρονικό σημείο του 1:22, φαίνεται η μεταφορά των σφαιριδίων με τη βοήθεια ενός πορτοκαλί κράνους σε ένα λευκό σακί. Μερικά από αυτά καθότι “κρατούν” υγρασία φαίνονται κολλημένα στο κράνος.
Με το υπό εξέταση βίντεο έχει επίσης ασχοληθεί το Ινδονησιακό site διασταύρωσης ειδήσεων “turnbackhoax“. Μπορείτε να δείτε την κατάρριψη εδώ.
Συνοψίζοντας, το “πλαστικό ρύζι¨ από την Κίνα αποτελεί μύθο. Ουδέποτε αποδείχθηκαν αληθείς οι ισχυρισμοί που υποστηρίζουν την ύπαρξή του. Σε χώρες όπως η Νιγηρία ή/και Ινδονησία έπειτα από καταγγελίες έχουν γίνει έλεγχοι τα αποτελέσματα των οποίων διαψεύδουν την ύπαρξη “πλαστικού ρυζιού”. Στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης κυκλοφορούν, ακόμη και σήμερα, παραπλανητικά βίντεο όπως αυτά που εξετάσαμε. Η άγνοια του κοινού για τις διαδικασίες της ανακύκλωσης του πλαστικού δημιούργησε πρόσφορο έδαφος για την σύνδεσή τους με τον μύθο του “πλαστικού ρυζιού”.
Συμπέρασμα
Σύμφωνα με τα ανωτέρω καθίσταται σαφές ότι ο ισχυρισμός πως “η Κίνα εξάγει πλαστικό ρύζι” είναι ένας διαδεδομένος αστικός μύθος. Τα βίντεο που παρουσιάζουν πλαστικά κομμάτια στο μέγεθος του ρυζιού είναι από την διαδικασία ανακύκλωσης πλαστικών και δεν έχουν καμιά σχέση με το ρύζι.