Εξέταση παλαιότερου βίντεο με την εμφάνιση σβάστικας στις σκάλες εμπορικού κέντρου της Ουκρανίας

Στις αρχές Μαρτίου του 2022, λίγες ημέρες μετά την εισβολή ρωσικών στρατευμάτων στην Ουκρανία, δημοσιεύσεις σε ιστολόγια και κοινωνικά δίκτυα ξεκίνησαν να προβάλουν βίντεο που τραβήχτηκε τον Φεβρουάριο του 2019 σε εμπορικό κέντρο του Κιέβου, και δείχνει μια σβάστικα στην κεντρική σκάλα του συγκροτήματος. Ωστόσο, το διαρκείας λίγων δευτερολέπτων βίντεο στερείται θεματικού περιεχομένου, ενώ έχει ερμηνευτεί και στο παρελθόν ως απόδειξη ανοχής της Ουκρανικής κυβέρνησης σε ακροδεξιά και νεοναζιστικά στοιχεία.

Παραδείγματα: oparlapipas.gr

Παράδειγμα ανάρτησης στο Facebook, με πάνω από 1.4 χιλιάδες προβολές:

Μπορείτε να δείτε το επίμαχο βίντεο εδώ:

Στα υπό εξέταση δημοσιεύματα διαβάζουμε τα εξής:

Κίεβο 2019. Εμπορικό κέντρο Gorodok Gallery. Είμαστε στην σωστή πλευρά της ιστορίας.

Ο κόσμος που περπατάει φαίνεται να μην ασχολείται καν με το θέμα
Τον γύρο του διαδικτύου κάνει ένα βίντεο που δείχνει ότι την κεντρική σκάλα του εμπορικού κέντρου Γκοροντόκ στο Κίεβο, την… κοσμεί μια σβάστικα.

Το βίντεο που αναρτήθηκε στο Τwitter, σύμφωνα με τον Έντουαρντ Ντολίνσκι, διευθυντή του Εβραϊκού Συμβουλίου της Ουκρανίας, προέρχεται από γυναίκα που το τράβηξε με το κινητό της το περασμένο Σάββατο. Μάλιστα ο κόσμος που περπατάει φαίνεται πως δεν ασχολείται καν με την σβάστικα.

Η αρχική ανάρτηση πλαισιώνεται από το σχόλιο «είμαστε στη σωστή πλευρά της ιστορίας», η οποία παραπέμπει, ειρωνικά, σε δήλωση του Πρωθυπουργού της Ελλάδας, κ. Κυριάκου Μητσοτάκη, στη Βουλή των Ελλήνων σχετικά με την κρίση στην Ουκρανία και τις επιπτώσεις αυτής για τη χώρα μας.

Τι ισχύει

Το επίμαχο βίντεο είναι πραγματικό και προέρχεται από περιστατικό που συνέβη τον Φεβρουάριο του 2019, στο εμπορικό κέντρο Gorodok Gallery στο Κίεβο. Οι συνθήκες όμως κατά τις οποίες συνέβη διαφέρουν από τα όσα υπαινίσσονται τα εξεταζόμενα δημοσιεύματα.

Όπως φαίνεται στην παρακάτω φωτογραφία, στη κεντρική σκάλα του εμπορικού κέντρου έχουν τοποθετηθεί οθόνες με σκοπό την προβολή διαφημίσεων:

Στις 16 Φεβρουαρίου του 2019, κατά τη διάρκεια διοργάνωσης ενός φεστιβάλ break dance για παιδιά και εφήβους, στις οθόνες της σκάλας εμφανίστηκε μια σβάστικα. Το γεγονός τράβηξε σε βίντεο η χρήστης του Facebook “Kristina Samharadze” και στη συνέχεια ανέβασε το βίντεο στο προσωπικό της προφίλ. Πρόκειται για το ίδιο βίντεο που παρουσιάζουν τα υπό εξέταση δημοσιεύματα. Σε αυτό ακούγεται η φωνή μιας γυναίκας να λέει στα ουκρανικά:

Μα δεν υπάρχουν φασίστες στην Ουκρανία [φωνάζει στην κόρη της να έρθει σε αυτή] Gorodok Gallery.

Όπως ανέφερε ο Edward Dolinsky, διευθυντής της Ουκρανικής Εβραϊκής Επιτροπής ο οποίος επίσης ανέβασε το βίντεο στο προσωπικό του λογαριασμό του στο Facebook, λίγες ώρες μετά το συμβάν εκατοντάδες εθνικιστές παρέλασαν στο Κίεβο κρατώντας πυρσούς.

Σύμφωνα με επίσημη ανακοίνωση της διοίκησης του εμπορικού κέντρου στο Facebook, η προβολή της σβάστικας στις οθόνες οφείλεται σε παραβίαση του συστήματός τους από χάκερ. Στην ίδια ανακοίνωση ζητά συγγνώμη από τους επισκέπτες για το περιστατικό, τονίζει πως η διοίκηση και οι υπάλληλοι δεν έχουν καμία σχέση με αυτό και σε καμία περίπτωση δεν υποστηρίζουν τέτοιες ενέργειες, ενώ αναζητούνται όσοι εμπλέκονται σε αυτή. Ανέφερε μάλιστα πως δεν είναι η πρώτη φορά που συμβαίνει κάτι τέτοιο.

Παράλληλα, όπως ανέφερε ο ιστότοπος focus.ua, με πρωτοβουλία της Υπηρεσίας Ασφαλείας της Ουκρανίας (SBU), μαζί με την εισαγγελία του Κιέβου, ξεκίνησε έρευνα για ποινικές διαδικασίες για την τοποθέτηση ναζιστικών συμβόλων στο εμπορικό κέντρο. Σε ανακοίνωση της στο Facebook, η υπηρεσία Τύπου της SBU δήλωσε πως:

Η Υπηρεσία Ασφαλείας της Ουκρανίας θα συνεχίσει να αντιδρά σκληρά σε τέτοιες εκδηλώσεις και θα λάβει όλα τα απαραίτητα μέτρα για να διασφαλίσει ότι οι διοργανωτές και οι δράστες αυτής της πρόκλησης θα τιμωρηθούν όπως ορίζει ο νόμος.

Λίγες ημέρες αργότερα ο Ουκρανός πρέσβης στο Ισραήλ, Hennadii Nadolenko, σε δηλώσεις του στην εφημερίδα The Jerusalem Post, απέδωσε την επίθεση σε μιας μορφής «υβριδικό» πόλεμο πληροφοριών και προπαγάνδας από τη Ρωσική κυβέρνηση:

Θεωρούμε αυτό το εξωφρενικό περιστατικό με την επίθεση χάκερ στο εμπορικό κέντρο Gorodok Gallery ως μέρος ενός υβριδικού πολέμου πληροφοριών, τον οποίο η Ουκρανία αντιμετωπίζει από το 2014 και στον οποίο η Ρωσική Ομοσπονδία χρησιμοποιεί όλα τα δυνατά μέτρα προπαγάνδας. Η χρήση ναζιστικών συμβόλων απαγορεύεται από την ουκρανική νομοθεσία. [σσ: αυτές οι επιθέσεις σχεδιάστηκαν] για να πυροδοτήσουν διαθρησκευτικές διαμάχες. Η Ουκρανία σε καμία περίπτωση δεν θα ανεχθεί τον αντισημιτισμό, την ξενοφοβία και τις διακρίσεις λόγω φυλής, εθνικής ή εθνοτικής καταγωγής.

Αξίζει να σημειωθεί πως το 2019, σελίδες ενημέρωσης δημοσίευσαν άρθρα σχετικά με το περιστατικό, χωρίς όμως να αναφέρουν το πλήρες πλαίσιο γύρω από την εμφάνιση της σβαστικας. Μάλιστα σε σχετικές δημοσιεύσεις αναφέρεται πως η προβολή της σβάστικας ήταν «στολισμός» που έγινε με την ανοχή των υπευθύνων του εμπορικού κέντρου ή πως τέτοια περιστατικά είναι συχνά για τους Ουκρανούς. [παράδειγμα 1][παράδειγμα 2][παράδειγμα 3][παράδειγμα 4]

Συμπέρασμα

Από τα ανωτέρω καθίσταται σαφές πως το εξεταζόμενο περιστατικό δεν εκφράζει την καθημερινότητα στην Ουκρανία. Η προβολή της σβάστικας σε εμπορικό κέντρο έγινε μετά από παραβίαση του συστήματος οθονών στη σκάλα από χάκερ.