Ισχυρισμός:
Oι Simpsons τα ήξεραν όλα για τον πόλεμο Ρωσίας-Ουκρανίας και την ευλογιά των πιθήκων.
Συμπέρασμα:
Οι εικόνες που προβάλλονται ως απόδειξη του εν λόγω ισχυρισμού προέρχονται από επεισόδια της σειράς που δεν αφορούν τον πόλεμο Ρωσίας και Ουκρανίας, ούτε την ευλογιά των πιθήκων, και έχουν τροποποιηθεί ψηφιακά, ή χρησιμοποιούνται εκτός πλαισίου, ώστε να παραπλανήσουν τους αναγνώστες στη δημιουργία λανθασμένων συσχετισμών.
Στα τέλη Μαρτίου του 2021, εικόνες από αποσπάσματα της σειράς κινουμένων σχεδίων “The Simpsons” διαδίδονται στα κοινωνικά δίκτυα με τον ισχυρισμό πως οι Simpsons «προέβλεψαν» ή ήξεραν για χρόνια για τον πόλεμο μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας αλλά και την ευλογιά των πιθήκων. Ωστόσο ο ισχυρισμός αυτός είναι ψευδής. Μέρος των εικόνων έχουν υποστεί ψηφιακή επεξεργασία, ενώ άλλες παρουσιάζονται εκτός πλαισίου ώστε να συσχετιστούν με τα πρόσφατα ξεσπάσματα του ιού της ευλογιάς των πιθήκων.
Παράδειγμα σχετικών αναρτήσεων στο Facebook:
Τι ισχύει
Αρχικά, ας εξετάσουμε τις τρεις εικόνες στα αριστερά της ανάρτησης, οι οποίες παραπέμπουν στον πόλεμο μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας. Στην πρώτη (επάνω) εμφανίζεται ένας Ουκρανός στρατιώτης να σημαδεύει τον πρόεδρο της Ρωσίας, Βλάντιμιρ Πούτιν με ένα τουφέκι, ενώ στο όπλο αναγράφεται η χρονολογία “2022”. Στο παρασκήνιο βλέπουμε τον πρωταγωνιστή της σειράς, Homer Simpson να κρατά την Ουκρανική σημαία. Στο κάτω μέρος βλέπουμε δυο ακόμα εικόνες, μια που δείχνει βόμβα στην οποία αναγράφεται η ημερομηνία «05/05/2022» να έχει καρφωθεί στο έδαφος, ενώ δίπλα της, στην τρίτη εικόνα, βλέπουμε μια πυρηνική έκρηξη κοντά σε μια πόλη.
Όπως εξηγεί η ομάδα επαλήθευσης γεγονότων του πρακτορείου Reuters, οι τρεις αυτές εικόνες εμφανίστηκαν για πρώτη φορά σε ανάρτηση της σελίδας “Truth Seekers Post” στο Facebook. Είναι σκόπιμο να αναφέρουμε πως η εν λόγω σελίδα δημοσιεύει συστηματικά ψευδείς ειδήσεις και συνωμοσιολογικό περιεχόμενο.
Ξεκινώντας από την πρώτη εικόνα, είναι εμφανές ότι έχει υποστεί επεξεργασία. Το στιγμιότυπο με τον στρατιώτη προέρχεται από το ενδέκατο επεισόδιο του 30ου κύκλου της σειράς, με τίτλο “Mad About the Toy” που προβλήθηκε στις 6 Ιανουαρίου του 2019. Το στιγμιότυπο εμφανίζεται στη σελίδα της International Movie DataBase (IMDB), όπου φαίνεται πως ο στρατιώτης δε φέρει διακριτικά της Ουκρανίας στη στολή του, ενώ από αυτό απουσιάζει ο Homer Simpson, ο χαρακτήρας του Πούτιν, καθώς και η ημερομηνία επάνω στο όπλο του:


Αριστερά: Το παραποιημένο στιγμιότυπο όπως εμφανίστηκε στη σελίδα Truth Seekers Post
Δεξιά: το πρωτότυπο στιγμιότυπο από το επεισόδιο Mad About the Toy / Πηγή: IMDB
Το πρωτότυπο στιγμιότυπο μπορείτε να το δείτε στο 1:38 του βίντεο:
Η εικόνα του χαρακτήρα του Πούτιν που εμφανίζεται στο τροποποιημένο στιγμιότυπο προέρχεται από βίντεο με τίτλο “Homer Votes 2016” που δημοσιεύτηκε στην επίσημη σελίδα της σειράς The Simpsons στο Facebook, στις 15 Οκτωβρίου 2016. Σε αυτό εμφανίζεται ο Πούτιν στο 00:53 να φορά ένα κόκκινο μπλουζάκι το οποίο γράφει “RED SOX” (ομάδα μπέιζμπολ της Βοστώνης):
Δεξιά: το πρωτότυπο στιγμιότυπο από το επεισόδιο Homer Votes 2016 / Πηγή: Facebook/The Simpsons
H εικόνα του Homer Simpson να ανεμίζει την Ουκρανική σημαία στο παρασκήνιο προέρχεται από το όγδοο επεισόδιο της ενδέκατης σεζόν της σειράς, με τίτλο “The Italian Bob“. Στο πρωτότυπο στιγμιότυπο ο Homer Simpson ανεμίζει μια Αμερικάνικη σημαία στο αεροδρόμιο, όπως φαίνεται στο παρακάτω βίντεο, στο σημείο 1:32:
Δεξιά: το πρωτότυπο στιγμιότυπο από το επεισόδιο The Italian Bob / Πηγή: YouTube/The Simpsons
Όσον αφορά τις άλλες δύο εικόνες στα αριστερά της υπό εξέταση ανάρτησης, η εικόνα της βόμβας που έχει πέσει στον δρόμο δεν εντοπίζεται σε κάποιο επεισόδιο της σειράς, αλλά σύμφωνα με τον ιστότοπο fandom.com, στην υποκατηγορία του ηλεκτρονικού παιχνιδιού “The Simpsons: Tapped Οut” για κινητά, η εικόνα της βόμβας προέρχεται από αντικείμενο του παιχνιδιού. Στην πρωτότυπη εικόνα της βόμβας δεν εμφανίζεται κάποια ημερομηνία επάνω σε αυτή.
Η τρίτη εικόνα της ανάρτησης, που εμφανίζει ατομική βόμβα να καταστρέφει μια πόλη, προέρχεται από το εικοστό επεισόδιο της εικοστής πρώτης σεζόν της σειράς, με τίτλο “To Surveil, with Love“. Η εικόνα της έκρηξης εμφανίζεται επίσης στην υποκατηγορία της σειράς στον ιστότοπο fandom.com. Όπως και στις προηγούμενες περιπτώσεις, οι εικόνες αυτές ουδεμία σχέση έχουν με τον πόλεμο μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας.
Οι Simpsons και η ευλογιά των πιθήκων
Στη συνέχεια, θα εξετάσουμε τις δύο εικόνες στα δεξιά της υπό εξέταση ανάρτησης. Όπως θα δούμε παρακάτω, αυτές δεν έχουν υποστεί επεξεργασία, παρατίθενται όμως εκτός πλαισίου ώστε να συνδεθούν με τα τρέχοντα ξεσπάσματα της ευλογιάς των πιθήκων.
Στην επάνω δεξιά εικόνα βλέπουμε τον ήρωα της σειράς, Homer Simpson να κάθεται στον καναπέ του σπιτιού του πίνοντας μπύρες με μια μαϊμού. Μπορεί εκ πρώτης όψεως αυτό να παραπέμπει στην ευλογιά των πιθήκων, εντούτοις πρόκειται για χαρακτήρα της σειράς, με το όνομα Mojo. Σύμφωνα με το σενάριο της σειράς, στο ένατο επεισόδιο της 21ης σεζόν, “Girly Edition“, ο Homer Simpson υιοθέτησε τον Mojo ως «βοηθό», μια πρακτική που στην πραγματικότητα προσφέρει σημαντική βοήθεια σε ανθρώπους με αναπηρίες.
Τέλος, στην εικόνα κάτω δεξιά, βλέπουμε τον Homer Simpson γεμάτο εξανθήματα, γεγονός που επίσης εκ πρώτης όψεως παραπέμπει στην ευλογιά των πιθήκων. Ωστόσο δεν πρόκειται για ευλογιά, αλλά για ανεμοβλογιά. Η εικόνα προέρχεται από το τρίτο επεισόδιο της 17ης σεζόν, “Milhouse of Sand and Fog“, όπου η κόρη του, Maggie, κολλάει ανεμοβλογιά και ο Homer παίρνει την ευκαιρία να διοργανώσει ένα «πάρτι ανεμοβλογιάς» ώστε άλλοι γονείς να κολλήσουν τα παιδιά τους από την Maggie, για να περάσουν την ασθένεια. Πρόκειται για άμεση σάτιρα μιας τακτικής που συμβαίνει αρκετά συχνά στις ΗΠΑ, ακόμα και για ασθένειες όπως η ιλαρά. Σύμφωνα με το σενάριο του επεισοδίου όμως, ο ίδιος ο Homer κολλάει την ασθένεια, και από εκεί προέρχεται η εικόνα.
Το επίμαχο στιγμιότυπο μπορείτε να το δείτε στο παρακάτω βίντεο, συγκεκριμένα στο σημείο 1:26:
Δεξιά: το πρωτότυπο στιγμιότυπο από το επεισόδιο Milhouse of Sand and Fog / Πηγή: ΥouTube/Bart Park
Είναι σκόπιμο να αναφέρουμε πως δεν είναι η πρώτη φορά που ισχυρισμοί σχετικά με «προβλέψεις» της σειράς The Simpsons γνωρίζουν ευρεία διάδοση σε κοινωνικά δίκτυα και ιστότοπους. Σχετικά με ανάλογους ισχυρισμούς είχαμε γράψει σε προηγούμενα άρθρα μας, εδώ, εδώ, κι εδώ.
Σε άρθρο που δημοσιεύτηκε στις 24 Μαρτίου 2022, o βασικός παραγωγός της σειράς The Simpsons, Al Jean, δήλωσε το εξής σχετικά με θεωρίες συνωμοσίας πως η σειρά μπορούσε να προβλέψει μελλοντικά γεγονότα:
Υπάρχει ένα είδος πρόβλεψης, όπου αναφερόμαστε σε κάτι που έχει συμβεί, και αυτό συμβαίνει ξανά – ελπίζουμε ότι δεν θα συμβεί, αλλά δυστυχώς συμβαίνει.
Λίγα χρόνια νωρίτερα, τον Μάρτιο του 2020, με αφορμή ισχυρισμούς πως οι Simpsons είχαν «προβλέψει» τον ερχομό του κορωνοϊού, ισχυρισμό τον οποίο καταρρίψαμε σε παλαιότερο άρθρο μας, ο συγγραφέας και παραγωγός της σειράς κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1990, Bill Oakley, είχε δηλώσει στο πρακτορείο Reuters τα εξής:
Θα έλεγα γενικά πως όταν λένε ότι οι Simpsons έχουν προβλέψει κάτι, είναι απλώς επειδή σατιρίζαμε γεγονότα της πραγματικής ζωής από χρόνια πριν, και επειδή η ιστορία επαναλαμβάνεται συνέχεια, ΦΑΙΝΕΤΑΙ σαν να τα προβλέπαμε.
Συμπέρασμα
Όπως προκύπτει από τα παραπάνω στοιχεία, η σειρά The Simpsons δεν ήξερε, ούτε προέβλεψε σύγχρονα γεγονότα, όπως τον πόλεμο Ρωσίας και Ουκρανίας ή τα ξεσπάσματα της ευλογιάς των πιθήκων. Οι εικόνες που προβάλλονται ως απόδειξη του εν λόγω ισχυρισμού προέρχονται από επεισόδια της σειράς που δεν αφορούν τον πόλεμο, ούτε την ασθένεια, και έχουν τροποποιηθεί ψηφιακά, ή χρησιμοποιούνται εκτός πλαισίου, ώστε να παραπλανήσουν τους αναγνώστες στη δημιουργία λανθασμένων συσχετισμών.