Ποιοι είμαστε
Αρχική Παραπληροφόρηση με τη χρήση του ονόματος του Κυριάκου Μητσοτάκη σε τίτλο άρθρου της Guardian για τον Boris JohnsonΠΑΡΑΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗ

Παραπληροφόρηση με τη χρήση του ονόματος του Κυριάκου Μητσοτάκη σε τίτλο άρθρου της Guardian για τον Boris Johnson

29 Αυγ
2022

@ |

Ευαίσθητο περιεχόμενο

Αυτή η εικόνα περιέχει ευαίσθητο περιεχόμενο το οποίο μπορεί για κάποιους χρήστες μπορεί να είναι προσβλητικό ή ενοχλητικό

Το συγκεκριμένο άρθρο δημοσιεύτηκε πριν 2 έτη.

Ισχυρισμός:

Σε τίτλο άρθρου της Guardian εντοπίζεται η φράση «Boris "Mitsotakis" Johnson».

Συμπέρασμα:

Η λέξη "Mitsotakis" δεν υπάρχει ούτε στον τίτλο, ούτε στο κυρίως κείμενο του άρθρου της Guardian. Το επίμαχο στιγμιότυπο κατά πάσα πιθανότητα προέκυψε από τοπική προσαρμογή της HTML του επίμαχου άρθρου, μια απλή διαδικασία που μπορεί να εκτελεστεί σε δευτερόλεπτα, με όλους τους καθιερωμένους διαδικτυακούς περιηγητές (browsers).

Ένα στιγμιότυπο με τον τίτλο άρθρου της Guardian που φέρεται να ειρωνεύεται τον Έλληνα Πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη, δημοσιεύθηκε από δεκάδες λογαριασμούς του Facebook τον Αύγουστο του 2022. Συγκεκριμένα, στην υπό εξέταση εικόνα υποστηρίζεται ότι στον τίτλο του άρθρου του αγγλικού ΜΜΕ υπάρχει η φράση «Boris “Mitsotakis” Johnson». Όμως, πρόκειται για στιγμιότυπο που παρουσιάζει τον τίτλο του άρθρου μετά την τροποποίηση που έκαναν χρήστες του διαδικτύου στον περιηγητή με σκοπό να συμπεριλάβουν την λέξη “Mitsotakis”. Η λέξη δεν υπάρχει ούτε στον τίτλο ούτε στο κυρίως κείμενο του άρθρου της Guardian.

Ακολουθούν στιγμιότυπα από κοινοποιήσεις στο Facebook:

Τι ισχύει

Στις 15 Αυγούστου 2022 η Guardian δημοσίευσε ένα άρθρο για τον Πρωθυπουργό του Ηνωμένου Βασιλείου, Boris Johnson, το οποίο έχει τον τίτλο “Boris Johnson’s summer of fun: what has the PM been doing?“. Το άρθρο έκανε μία ανασκόπηση στα όσα έκανε ο Βρετανός Πρωθυπουργός τους καλοκαιρινούς μήνες του 2022. Θα πρέπει να τονιστεί ότι σε κανένα σημείο του άρθρου, ούτε και στον τίτλο, δεν γίνεται αναφορά στον Πρωθυπουργό της Ελλάδας, Κυριάκο Μητσοτάκη.

Σε δηλώσεις που έκανε η Guardian στην ελληνική ομάδα fact-checking του AFP, ανέφερε ότι ο τίτλος που απεικονίζεται στο υπό εξέταση στιγμιότυπο, δεν έχει χρησιμοποιηθεί σε άρθρο τους.

Όσον αφορά την προσθήκη της λέξης “Mitsotakis” στον τίτλο, αυτό κατά πάσα πιθανότητα επιτεύχθη με τοπική προσαρμογή του κώδικα HTML του επίμαχου άρθρου. Πρόκειται για μια απλή διαδικασία που μπορεί να εκτελεστεί σε δευτερόλεπτα, με όλους τους καθιερωμένους διαδικτυακούς περιηγητές (browsers).

Στην πρώτη εικόνα που ακολουθεί (εικόνα 1), μπορείτε να δείτε το τελικό αποτέλεσμα μετά τις προσαρμογές που έκαναν τα ΕΗ στον κώδικα HTML του εν λόγω άρθρου, με σκοπό μια παραστατική σύγκριση. Στην δεύτερη εικόνα, παραθέτουμε το υπό εξέταση στιγμιότυπο που διαμοιράζεται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης (εικόνα 2). Όπως μπορείτε να παρατηρήσετε, η τελική μορφή που έχει ο τίτλος του άρθρου, η γραμματοσειρά και η διάταξη της σελίδας στην Guardian, είναι ίδια και στις δύο εικόνες.

Εικόνα 1: Στιγμιότυπο από το άρθρο της Guardian, μετά τις προσαρμογές που έκαναν τα ΕΗ. Λήψη εικόνας 23/8/2022.
Εικόνα 2: Το στιγμιότυπο που εντοπίζεται στις υπό εξέταση δημοσιεύσεις στο Facebook.

Εναλλακτικά, το ίδιο αποτέλεσμα μπορεί να επιτευχθεί μέσω επεξεργασίας εικόνας, αφού ληφθεί το στιγμιότυπο του άρθρου, με εργαλεία όπως το Adobe Photoshop. Ωστόσο, η μετακίνηση στοιχείων της εικόνας με αυτόν τον τρόπο, συνήθως δεν αποδίδει το ίδιο ακριβή και αληθοφανή αποτελέσματα, όπως αυτά που παρατηρούμε στην επίμαχη εικόνα.

Ενώ η επεξεργασία εικόνας μπορεί να αφήσει ανιχνεύσιμο ψηφιακό θόρυβο, ένας αξιόπιστος έλεγχος γενικά απαιτεί την πρώτη έκδοση της μορφοποιημένης εικόνας, και οι εικόνες που εντοπίζουμε στην προκειμένη περίπτωση, έχουν δεχθεί πολλαπλές συμπιέσεις από επαναλαμβανόμενη επαναφόρτωση στο Facebook. Πάντως, μια προκαταρκτική σχετική ανάλυση, δεν αποδίδει καμιά σαφή ένδειξη επεξεργασίας εικόνας.

Αποτέλεσμα των φίλτρων ανίχνευσης παραποίησης εικόνας, της επέκτασης InVID & WeVerify.

Συμπέρασμα

Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία, η επίμαχη εικόνα προέκυψε από τοπικές τροποποιήσεις στην HTML του επίμαχου άρθρου. Η εικόνα που διαμοιράζεται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης παραπληροφορεί το κοινό, καθώς δίνει την εντύπωση ότι το Βρετανικό μέσο στηλιτεύει τον Έλληνα Πρωθυπουργό.

Η Σπυριδούλα Μάρκου είναι κάτοχος του μεταπτυχιακού "Δημοσιογραφία και Νέα Μέσα" του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Ακόμη, είναι πτυχιούχος του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων. Από το 2016 συμμετέχει σε ερευνητικά προγράμματα του Τμήματος Δημοσιογραφίας και ΜΜΕ του ΑΠΘ. Είναι μέλος της Ένωσης Συντακτών Ημερήσιων Εφημερίδων Μακεδονίας – Θράκης (ΕΣΗΕΜ-Θ).

Είναι απόφοιτος του Τμήματος Πληροφορικής του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών και μέλος της Ένωσης Συντακτών Ημερήσιων Εφημερίδων Μακεδονίας – Θράκης (ΕΣΗΕΜ-Θ). Κατά την πανδημία της COVID-19, εστίασε στην έρευνα της ψευδοεπιστημονικής παραπληροφόρησης.