Όχι, ο Ουσμάν Σεμπέν δεν αρνήθηκε βραβείο της Βασίλισσας Ελισάβετ Β’

Σε αναρτήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης κυκλοφόρησε η υποτιθέμενη ομιλία του Σενεγαλέζου συγγραφέα και σκηνοθέτη, Ουσμάν Σεμπέν (Ousmane Sembène), σε μία βράβευση του από τη Βασίλισσα Ελισάβετ Β’ το 1997. Στην ομιλία αυτή ο Σεμπέν φέρεται να κατηγόρησε τους Βρετανούς για τις ιμπεριαλιστικές τους διαθέσεις και αποχώρησε από τη βράβευση χωρίς να παραλάβει το βραβείο. Ωστόσο, το περιεχόμενο της ανάρτησης είναι παραπλανητικό καθώς η βράβευση αυτή δεν πραγματοποιήθηκε ποτέ αλλά και δεν υπάρχει το αντίστοιχο βραβείο.

Παράδειγμα τέτοιων αναρτήσεων:

Το κείμενο, που αποδίδεται στον Ουσμάν Σεμπέν, έχει ως εξής:

Ζητώ συγγνώμη από όλους σας που δεν θα συνεχίσω την ομιλία μου στα αγγλικά. Βρίσκομαι στη χώρα σας και βαθμολογούμαι από το σύστημα που έχετε. Ωστόσο, η κύρια ομιλία μου θα είναι στη μητρική μου γλώσσα. Όσοι θέλουν μπορούν να βρουν την αγγλική μετάφραση της ομιλίας φορώντας τα ακουστικά που βρίσκονται στις πολυθρόνες σας… Όταν ήρθαν οι Βρετανοί είχαν μια Βίβλο στα χέρια τους και εμείς είχαμε γη. Μας έμαθαν να προσευχόμαστε με κλειστά μάτια. Όταν ανοίξαμε τα μάτια μας, κρατούσαμε μια Βίβλο στα χέρια μας και είχαν την ιδιοκτησία της γης μας… Μας αλλάξατε τη κουλτούρα μας τη γλώσσα μας. Η νέα γλώσσα και θρησκεία από έναν μακρινό κόσμο, μας έκανε υπάκουους σκλάβους που έπρεπε να δουλεύουμε συνέχεια. Κάθε φορά που υπερασπιζόμασταν την ελευθερία μας, έσπερναν διχόνοια έδινα όπλα για να σκοτωθούμε μεταξύ μας.

Οι ιερείς των Βρετανών εκμεταλλεύτηκαν τη μαχητικότητα μας και έκανε τα παιδιά μας πολεμιστές. Άγριοι πολεμιστές που πολεμούν υπέρ των Άγγλων και Γάλλων και εναντίον στα αδέρφια τους. Έκαναν τα παιδιά μας να πιστεύουν ότι όλος ο κόσμος αποτελείται από την αγγλική και Γαλλική γλώσσα και τη Βίβλο… Μας έφεραν ποτά που δεν ξέραμε, ασθένειες που μας έκαναν άρρωστους και αδύναμους. Πήραν τους προγόνους μας αλυσοδεμένους ως σκλάβους στις μεγάλες πόλεις τους για να τους φτιάξουν εκείνα τα υπέροχα κτίρια, τους δρόμους, τις σήραγγες και τις εκκλησίες πάνω σε ανθρώπινη σάρκα… Έριξαν φάρμακα στη γη μας, καταστρέφοντας τη χλωρίδα και πανίδα λόγω του μαύρου αίματος της κόλασης (πετρελαίου) στα υπόγεια της γης μας για τα συμφέροντά τους. Έσπειραν μεγάλους πόνους και θανάσιμα μαρτύρια… Αυτοί που ήρθαν πρώτοι μας φέρθηκαν σκληρά, και οι φίλοι τους που ήρθαν μετά από αυτούς Γάλλοι με υποσχέσεις να σταματήσουν αυτή τη σκληρότητα, μας κατέκτησαν. Όσοι έρχονται σήμερα συνεχίζουν την κατοχή με το ίδιο σύστημα… Δεν θέλουμε τους εθελοντές γιατρούς σας να δοκιμάζουν τα νέα τους φάρμακα, βιολογικά όπλα και ασθένειες πάνω μας!

Δεν δεχόμαστε την επισιτιστική σας βοήθεια που είναι στην πραγματικότητα εκμετάλλευση με την ιμπεριαλιστική σας οικονομία της ανακύκλωσης! Απορρίπτουμε τη φτωχή γλώσσα σας, που μας δυσκολεύει να καταλάβουμε ο ένας τον άλλον και μας κάνει να ξεχνάμε τα τραγούδια και τα παραμύθια μας! Αντιτιθέμεθα στις επιφανειακές θεωρίες σας για την τέχνη. Δηλώνουμε την ελευθερία μας, γεννιόμαστε ως Αφρικανοί και διώχνουμε όλη την Ευρώπη από τα εδάφη μας! Η Αφρική θα παλέψει μέχρι να σβήσει τον ρατσισμό που μας μάθατε να σκοτώνουμε ο ένας τον άλλον, τα ρηχά λόγια της δύσης που μας παρουσιάζετε στο όνομα της φιλοσοφίας, όλο τον σοβινισμό σας στο όνομα του νόμου και όλες τις αισθητικές διδασκαλίες σας που επιβάλατε. ως τέχνη στα αφρικανικά εδάφη! Ακόμα κι αν δεν συμφωνείτε, οπουδήποτε στον κόσμο ένας Αφρικανός είναι τόσο άξιος όσο κάθε δυτικός. Ο άνθρωπος γεννιέται με αξιοπρέπεια, και δεν χρειάζεται την τιμή που θα του κάνει μια βασίλισσα δυνάστης!.

Τι ισχύει

Αρχικά, αξίζει να σημειωθεί πως παρόμοιες αναρτήσεις έχουν δημοσιευθεί και από άλλους αγγλόφωνους και τουρκόφωνους χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης από τις αρχές Σεπτεμβρίου.

Ο ισχυρισμός ότι ο Σεμπέν αρνήθηκε την ειδική τιμή της βασιλικής οικογένειας, που θα του αποδιδόταν από τη βασίλισσα Ελισάβετ Β’, με μια ομιλία, στην οποία στηλιτεύει την Βρετανία για το αποικιοκρατικό παρελθόν της στις χώρες της Αφρικής, είναι αναληθής. Συγκεκριμένα, το κείμενο που κυκλοφορεί στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης δεν ανήκει σε κάποια από τις ομιλίες του Σεμπέν. Δεν υπάρχει καμία απόδειξη πως προχώρησε ποτέ σε τέτοιες δηλώσεις. Σε ξενόγλωσσες βιογραφίες του Σεμπέν δεν υπάρχουν αναφορές πως αρνήθηκε κάποιο βραβείο ή πως εκφώνησε ποτέ αυτήν την ομιλία. [πηγή 1][πηγή 2]

Επίσης, το “Ειδικό Τιμητικό Βραβείο” της Βρετανικής Βασιλικής Οικογένειας δεν υπάρχει. Ειδικότερα, βραβείο με αυτήν την ονομασία δεν εντοπίζεται στην επίσημη λίστα τιμών που έχει απονείμει η Βασίλισσα Ελισάβετ Β’.

Την ίδια εξήγηση συναντάμε και σε σχετικό άρθρο της τούρκικης ιστοσελίδας Malumatfuruş, η οποία επισημαίνει πως, αρχικά, ο ισχυρισμός πως ο Σεμπέν απέρριψε το βραβείο της βασίλισσας της Αγγλίας με μια εντυπωσιακή ομιλία δεν μπορούσε να βρεθεί σε καμία άλλη γλώσσα εκτός από την τουρκική. Αργότερα, όπως αναφέραμε προηγουμένως, διαδόθηκε ταχύτατα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Συμπέρασμα

Από τα παραπάνω προκύπτει πως ο Ουσμάν Σεμπέν δεν αρνήθηκε ποτέ βραβείο από την Βρετανική Βασιλική Οικογένεια και πως το βραβείο «Ειδικής Τιμής», που υποτίθεται πως του απονεμήθηκε, δεν υπάρχει στις επίσημες λίστες.