Όχι, το ΝΑΤΟ δεν έστειλε μολυσμένο αίμα στην Ουκρανία

Τις τελευταίες ημέρες αναπαράγεται στο διαδίκτυο και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ο ισχυρισμός πως 60,000 φιάλες αίματος, που έστειλε το ΝΑΤΟ στην Ουκρανία για την περίθαλψη των Ουκρανών τραυματιών, βρέθηκαν να είναι μολυσμένες με ηπατίτιδα B και C και τον ιό HIV. Ο ισχυρισμός, ο οποίος είχε εμφανιστεί ξανά στο διαδίκτυο στις αρχές Νοεμβρίου, βασίζεται σε ένα υποτιθέμενο επίσημο ουκρανικό έγγραφο στο οποίο αναφέρονται τα αποτελέσματα των δειγματοληπτικών ελέγχων που έγιναν στο προσφερόμενο από το ΝΑΤΟ αίμα. Ωστόσο, ο ισχυρισμός δεν είναι αληθής.

Παραδείγματα: pronews.gr, ksipnistere.com, iskra.gr, europost.gr, pressing.gr, anixneuseis.gr, lumi-news.gr. 

Παραδείγματα διάδοσης του ισχυρισμού στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης:

Τι ισχύει

Αρχικά, αξίζει να αναφέρουμε ότι με τον υπό εξέταση ισχυρισμό έχουν ήδη ασχοληθεί οργανισμοί ελέγχου γεγονότων του εξωτερικού. Όπως αναφέρεται και σε μερικά από τα άρθρα που αναπαράγουν τον ισχυρισμό, κατάρριψη αυτού έχει ήδη γίνει από τις αρχές Νοεμβρίου τόσο από οργανισμούς επαλήθευσης γεγονότων όσο και επίσημα από το Υπουργείο Υγείας της Ουκρανίας. Παρ’ όλα αυτά ο ισχυρισμός εξακολουθεί να κυκλοφορεί με ορισμένες μικρές προσθήκες.

Όπως είδαμε και παραπάνω, ο υπό εξέταση ισχυρισμός βασίζεται σε ένα υποτιθέμενο επίσημο ουκρανικό έγγραφο το οποίο διεύρρεσε στο διαδίκτυο χάρη στη δράση Ρώσων χάκερς. Στο έγγραφο, το οποίο υποτίθεται πως αποτελεί επιστολή του υπουργού υγείας της Ουκρανίας προς τον πρωθυπουργό της χώρας, αναφέρονται οι δειγματοληπτικοί έλεγχοι που έγιναν στο αίμα που έστειλε το ΝΑΤΟ στην Ουκρανία και τα αποτελέσματά τους, σύμφωνα με τα οποία το αίμα βρέθηκε να είναι μολυσμένο με τους προαναφερθέντες ιούς. Ωστόσο, το έγγραφο αυτό δεν είναι αυθεντικό. 

Το ίδιο το Υπουργείο Υγείας της Ουκρανίας σε ανακοίνωσή του εξηγεί ότι η χώρα βασίζεται έως τώρα σε δικό της εσωτερικό σύστημα αιμοδοσίας και δεν έχει χρειαστεί να απευθυνθεί για αίμα σε άλλες χώρες. Επίσης, το Υπουργείο επισημαίνει ότι το έγγραφο το οποίο κυκλοφορεί και στο οποίο βασίζεται ο ισχυρισμός είναι πλαστό.

Σε αυτό συμφωνούν και οι έρευνες ανεξάρτητων οργανισμών ελέγχου γεγονότων. Σύμφωνα με τον οργανισμό Stopfake, το έγγραφο εμφανίστηκε για πρώτη φορά σε ένα ρωσικό κανάλι στο Telegram, το οποίο αναπαράγει συχνά ρωσική προπαγάνδα. Συγκεκριμένα πρόκειται για το κανάλι “Breaking Mash”, το οποίο, όπως εξηγεί και το τμήμα ελέγχου γεγονότων του Radio Free Asia, αποτελεί επίσημο κανάλι της φιλικής προς το Κρεμλίνο ρωσικής σελίδας Mash.ru.

Επικοινωνήσαμε με μεταφράστρια η οποία εξέτασε το υποτιθέμενο έγγραφο και εντόπισε σε αυτό “σοβαρά ορθογραφικά λάθη” (ενδεικτικά беспечно αντί безпечно, Бесперебійні αντί безперебійні).

Το Stopfake εξέτασε επίσης το έγγραφο και εντόπισε ότι αυτό δεν πληροί τις προϋποθέσεις των επίσημων ουκρανικών εγγράφων, περιέχει ορθογραφικά λάθη και κάποια στοιχεία του, όπως ο QR κωδικός, η ψηφιακή υπογραφή του υπουργού και η ημερομηνία στο κάτω μέρος του, έχουν ληφθεί από άλλο πλαστό ουκρανικό έγγραφο που είχε κυκλοφορήσει στο διαδίκτυο μήνες πριν και σχετιζόταν με τη θεωρία συνωμοσίας που υποστηρίζει την ύπαρξη αμερικανικών βιολογικών εργαστηρίων στην Ουκρανία.

Το ίδιο ήταν και το αποτέλεσμα εξέτασης του εγγράφου από το τμήμα ελέγχου γεγονότων του Radio Free Asia, το οποίο πέρα από τα παραπάνω αναφέρει και την “αμφισβητήσιμη” γλώσσα του εγγράφου (τέτοια που δεν ταιριάζει σε επίσημο έγγραφο) ως ένα ακόμη στοιχείο ενίσχυσης της μη αυθεντικότητάς του.

Συμπέρασμα

Όπως προκύπτει από τα παραπάνω, ο ισχυρισμός ότι το ΝΑΤΟ έστειλε στην Ουκρανία αίμα μολυσμένο με ηπατίτιδα Β και C και τον ιό HIV δεν ισχύει. Το “επίσημο” ουκρανικό έγγραφο στο οποίο βασίζεται ο ισχυρισμός είναι πλαστό. Σύμφωνα με το ουκρανικό Υπουργείο Υγείας, η Ουκρανία καλύπτει έως τώρα τις ανάγκες της σε αίμα χάρη σε δικό της, εσωτερικό, δίκτυο αιμοδοσίας και δεν έχει χρειαστεί να απευθυνθεί για αίμα σε άλλες χώρες.