Όχι, το σήμα αυτό ΔΕΝ είναι ένδειξη μεταλλαγμένων πρώτων υλών

Στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης διαμοιράστηκε φωτογραφία προϊόντος που φέρει σήμα με εικόνα ενός πράσινου βατράχου με αρκετούς χρήστες να ισχυρίζονται ότι τα προϊόντα που φέρουν την εν λόγω ένδειξη προέρχονται από μεταλλαγμένες πρώτες ύλες. Ωστόσο, ο ισχυρισμός δεν ευσταθεί. Ας δούμε τι ισχύει.

Παραδείγματα σχετικών αναρτήσεων:

Τι ισχύει

Αν εξετάσουμε με προσοχή το σήμα με τον πράσινο βάτραχο, παρατηρούμε πως περικλείεται από την φράση “Rainforest Alliance, People & Nature”. Ανατρέχοντας στο διαδίκτυο, μπορέσαμε εύκολα να εντοπίσουμε πως το σήμα ανήκει στην Rainforest Alliance (RA), μια διεθνή μη κυβερνητική οργάνωση. Η RA ιδρύθηκε το 1987 από τον Daniel Katz, έναν Αμερικανό περιβαλλοντικό ακτιβιστή, και στοχεύει «στη δημιουργία ενός βιώσιμου κόσμου με την αρωγή κοινωνικών και αγοραστικών δυνάμεων, με σκοπό την προστασία της φύσης και τη βελτίωση της ζωής των αγροτών και των δασικών κοινοτήτων».

Το σήμα

Ο μικρός πράσινος βάτραχος είναι σύμβολο περιβαλλοντικής, κοινωνικής και οικονομικής βιωσιμότητας και μπορεί να βρεθεί σε αγροτικά και δασικά προϊόντα σε όλο τον κόσμο. Επιλέχθηκε ως σήμα κατατεθέν καθώς συναντάται, συνήθως, στις νεοτροπικές χώρες, όπου και οι ιδρυτές του οργανισμού ξεκίνησαν να εργάζονται για την προστασία των τροπικών δασών.

Για την απόκτηση της πιστοποίησης Rainforest Alliance απαιτείται η συμμόρφωση με ορισμένα περιβαλλοντικά, κοινωνικά και οικονομικά κριτήρια. Αναλυτικότερα, στο απόκομμα της παρακάτω έκθεσης με την ονομασία «Πολιτική Σήμανσης και Εμπορικών Σημάτων της Rainforest Alliance», έκδοση 2020, αναφέρεται συνοπτικά ποιοι οργανισμοί και ποια προϊόντα μπορούν να φέρουν το σήμα καθώς και πού αυτό θα εμφανίζεται.

1.2. ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ ΤΩΝ ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΣΗΜΑΤΩΝ ΤΗΣ RAINFOREST ALLIANCE

Η σφραγίδα πιστοποίησης της Rainforest Alliance

Για ποιον: Γεωργικές επιχειρήσεις που πληρούν τα σχετικά πρότυπα πιστοποίησης (βλ. Παράρτημα Α για περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά, καθώς μεταβαίνουμε στο Πρότυπο Αειφόρου Γεωργίας 2020), προμηθευτές της εφοδιαστικής αλυσίδας που διαχειρίζονται ή/και πωλούν προϊόντα/καλλιέργειες από αυτές τις πιστοποιημένες γεωργικές εκμεταλλεύσεις, σύμφωνα με τις απαιτήσεις μας για πιστοποίηση.

Πού: Στις συσκευασίες προϊόντων, σε διαφημιστικά/προωθητικά υλικά ή σε άλλες μορφές επικοινωνίας που προωθούν πιστοποιημένα προϊόντα της Rainforest Alliance ή/και διατυπώνουν ισχυρισμούς σχετικά με την πιστοποίηση.

Πώς: Ανατρέξτε στα κεφάλαια 2, 3, 4 και 6 για τις προϋποθέσεις σήμανσης και στο κεφάλαιο 9 για τη διαδικασία έγκρισης.

Προϊόντα με πολλά συστατικά

Για τα προϊόντα που αποτελούνται από πολλά συστατικά (multi-ingredient products), όπως η σοκολάτα που εξετάζουμε στον παρόν ισχυρισμό, υπάρχουν συγκεκριμένες προϋποθέσεις για να μπορούν να σηματοδοτηθούν με τον πράσινο βάτραχο της Rainforest Alliance.

2.2 ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΜΕ ΠΟΛΛΑ ΣΥΣΤΑΤΙΚΑ

Ορισμός: Τα προϊόντα που περιλαμβάνουν περισσότερα από ένα συστατικά, εκ των οποίων τουλάχιστον ένα από αυτά είναι πιστοποιημένο από την Rainforest Alliance. Για παράδειγμα, μια μπάρα σοκολάτας η οποία έχει προμηθευτεί κακάο πιστοποιημένο από τη Rainforest Alliance και περιέχει πολλά ακόμη συστατικά.

Επικαιροποιημένη «Προϋποθέσεις πιστοποιημένων συστατικών» (ισχύει από την 1η Ιουνίου 2022)

Για κάθε προϊόν με πολλά συστατικά που περιέχει μπανάνα, κακάο, καφέ, φουντούκι ή
τσάι, τουλάχιστον μία από αυτές τις καλλιέργειες (συμπεριλαμβανομένων των συστατικών που προέρχονται από αυτές τις αντίστοιχες καλλιέργειες) ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΙΝΑΙ πιστοποιημένο από την Rainforest Alliance (ενώ πληροί τις προϋποθέσεις περιεχομένου/προμήθειας και σήμανσης για τις εν λόγω καλλιέργειες) για να μπορεί να χρησιμοποιηθεί η σφραγίδα.

Ενδιαφέρον, ακόμη, παρουσιάζουν δημοσιεύσεις που κοινοποιήθηκαν έναν περίπου μήνα μετά τους αρχικούς εξεταζόμενους ισχυρισμούς, δίνοντας νέα διάσταση στο σήμα της Rainforest Alliance και συσχετίζοντάς το με την ουσία ατραζίνη (C8H14ClN5).

Η ατραζίνη είναι ένα εκλεκτικό προφυτρωτικό προϊόν που χρησιμοποιείται, μεταξύ άλλων, σε καλλιέργειες για τον έλεγχο ζιζανίων. Ήδη από το 2003 η Ε.Ε. έχει ανακοινώσει την απαγόρευση χρήσης του ζιζανιοκτόνου λόγω ανησυχιών σχετικά με μόλυνση των υδάτων. Σε έκθεση που έχει δημοσιεύσει η RA το 2011, ονοματίζει παρασιτοκτόνα που η χρήση τους έχει απαγορευθεί (List of Prohibited Pesticides) και μεταξύ αυτών κατονομάζεται και η ατραζίνη. Εύλογα προκύπτει ότι η ουσία δεν χρησιμοποιείται σε προϊόντα που φέρουν το σήμα της εταιρείας καθώς τα υποφαινόμενα οφείλουν να συμμορφώνονται με τις οδηγίες της Διεθνούς Επιτροπής του Δικτύου Αειφόρου Γεωργίας καθώς και του Διοικητικού Συμβουλίου της εταιρείας. [πηγή 1][πηγή 2]

Συμπέρασμα

Λαμβάνοντας υπόψη μας όλα τα παραπάνω, είμαστε σε θέση να αποφανθούμε ότι ο ισχυρισμός είναι ψευδής. Το σήμα με τον πράσινο βάτραχο δεν είναι ένδειξη μεταλλαγμένων πρώτων υλών, ούτε σημαίνει πως τα σηματοδοτημένα προϊόντα περιέχουν ατραζίνη. Μάλιστα, οι πρώτες ύλες ενός προϊόντος που φέρει τη σήμανση της Rainforest Alliance είναι βιώσιμες προς το περιβάλλον και προέρχονται από ελεγμένες πηγές.

Προσθήκη 17/2/2023: Με αφορμή την διάδοση περαιτέρω ισχυρισμών σχετικά με το σήμα της RA ενημερώσαμε το άρθρο μας με την σχετική παράγραφο για την ατραζίνη.