Το δέντρο ΔΕΝ μεταφυτεύτηκε επειδή εμπόδιζε την κατασκευή οδοποιίας στην Ιαπωνία

Ήδη από το 2020 σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης διαμοιράζεται η φωτογραφία ενός δέντρου, η οποία πλαισιώνεται από τον μύθο ότι στην Ιαπωνία τα δέντρα που εμποδίζουν εργασίες οδοποιίας δεν κόβονται, αλλά μεταφυτεύονται σε άλλες τοποθεσίες για τη διασφάλιση της επιβίωσή τους. Ωστόσο, αυτή η πλαισίωση είναι παραπλανητική. Ας δούμε τι ισχύει.

Παραδείγματα σχετικών αναρτήσεων στο Facebook:

Τι ισχύει

Αρχικά, αξίζει να αναφερθεί πως στη φωτογραφία πράγματι απεικονίζονται εργασίες για τη μεταφύτευση δέντρου στην Ιαπωνία. Ωστόσο, δεν αληθεύει ότι ο λόγος μετακίνησης του δέντρου ήταν η κατασκευή οδοποιίας.

Η εξεταζόμενη λήψη κυκλοφορεί τουλάχιστον από τον Ιούνιο του 2014 στη σελίδα 樹花園 Treegarden, στην πλατφόρμα του Facebook. Πρόκειται για την παλαιότερη αναπαραγωγή της φωτογραφίας που καταφέραμε να εντοπίσουμε.

Από τη μετάφραση της λεζάντας της ανάρτησης προκύπτει πως στη φωτογραφία απεικονίζεται η μεταφορά ενός καμφορόδεντρου 165 ετών σε χώρο «10 τετραγωνικών μέτρων» δια μέσου της χρήσης γερανών, τροχαλιών, ξύλινων ραγών και κυλίνδρων.

Η μεταφορά έγινε το 2014 στο νεκροταφείο της περιφέρειας Yanaka της Ιαπωνίας από την Fuji Ueki Co., Ltd, μια εταιρία που ασχολείται με τον σχεδιασμό τοπίου. Σύμφωνα με δημόσια διαθέσιμα δεδομένα, η εν λόγω εταιρία βραβεύτηκε έναν χρόνο μετά για το έργο της στο κοιμητήριο της Yanaka.

Οι διαχειριστές της σελίδας Treegarden μας ενημέρωσαν πως το δέντρο μετακινήθηκε για να δημιουργηθεί περισσότερος χώρος στο κοιμητήριο και πως η φωτογραφία έχει ληφθεί από ακόλουθο της σελίδας, ο οποίος διαμένει στην Ιαπωνία.

Χρησιμοποιώντας τα ελεύθερα διαθέσιμα δεδομένα των χαρτών της Google εντοπίσαμε την τοποθεσία του εικονιζόμενου δέντρου στα βορειοανατολικά του νεκροταφείου.

Έχοντας βρει τις συντεταγμένες της τοποθεσίας, χρησιμοποιήσαμε το ιστορικό αρχείο των δορυφορικών λήψεων του Google Earth Pro. Συγκρίνοντας δύο δορυφορικές λήψεις από τον Ιούνιο του 2014 και το Νοέμβριο του ίδιου έτους διαπιστώσαμε πως το καμφορόδεντρο μετακινήθηκε σε μια απόσταση που δεν ξεπερνά τα 15 μέτρα.

Δεν προκύπτει, λοιπόν, από τα ανωτέρω ότι το δέντρο μετακινήθηκε επειδή εμπόδιζε την κατασκευή δρόμου.

Λίγα λόγια για τη μέθοδο Tatebiki

Τονίζεται πως στη φωτογραφία εντοπίζουμε τη μεταφορά ενός δέντρου με τη μέθοδο Tatebiki, η οποία εφαρμόζεται για την προσεκτική απομάκρυνση και μεταφύτευση γέρικων δέντρων. Δεν αληθεύει ότι η εν λόγω μέθοδος χρησιμοποιείται καθολικά, αντίθετα πρόκειται για σύνολο διεργασιών που στόχο έχουν την ασφαλή μεταφορά και διατήρηση αιωνόβιων δέντρων ή άλλων βαρέων αντικειμένων. [πηγή 1][πηγή 2]

Στη συνέχεια θα εξετάσουμε τη μέθοδο βήμα προς βήμα.

Οι ειδικοί ξεκινούν με την περιέλιξη των ριζών, μια διαδικασία που εισφέρει στην προστασία των δέντρων. Ακολουθεί η εκσκαφή και η δημιουργία ενός μονοπατιού, επί του οποίου τοποθετούνται ξύλινες ράγες. Στη συνέχεια, ο βαρύς κορμός τοποθετείται σε ειδική ξύλινη πλατφόρμα, η οποία στηρίζεται σε ξύλινους κυλίνδρους. [πηγή 1][πηγή 2]

Τότε, η βάση του δέντρου συνδέεται με χειροκίνητο βαρούλκο, το οποίο μέσω τροχαλίας ρυμουλκεί τον κορμό.

Ακολουθεί σχετικό παράδειγμα εφαρμογής της Tatebiki στο πάρκο Arisugawa της διοικητικής περιφέρειας (ward) Minato του Τόκυο, στις 26 Ιουλίου του 2018. Τότε, κηπουροί, τεχνίτες και μηχανικοί μετακίνησαν για 10 μέτρα ένα καμφορόδεντρο 70 τόνων.

Εφαρμογή της παραδοσιακής μεθόδου μεταφοράς σε βίντεο:

Ας αναφερθεί τέλος πως με τον εξεταζόμενο μύθο ασχολήθηκε επίσης το κανάλι TheJapanChannelDcom, το οποίο έχει αφιερώσει μια playlist αποκλειστικά στους μύθους που διαμοιράζονται σχετικά με την Ιαπωνία. Στο βίντεο επισημαίνονται τα εξής:

• Δέντρα όπως εκείνο της επίμαχης λήψης εντοπίζονται κυρίως σε αρχαία δάση, πράσινα πάρκα ή πλησίον ναών και όχι δίπλα στα οδικά δίκτυα
  
• Δίπλα σε δρόμους εντοπίζονται κυρίως μπαμπού και νέα δάση τα οποία χρησιμοποιούνται για υλοτομία.

Συμπέρασμα

Δεν αληθεύει ότι το δέντρο της φωτογραφίας μετακινείται γιατί εμπόδιζε την κατασκευή δρόμου. Στην επίμαχη λήψη απεικονίζεται μεταφύτευση μιας υπεραιωνόβιας καμφοράς με την παραδοσιακή τεχνική Tatebiki στο κοιμητήριο της Yanaka στην Ιαπωνία το 2014. Η μετακίνηση του δέντρου είναι ορατή από τις δορυφορικές λήψεις και δεν υπερβαίνει τα 15 μέτρα. Δεν αληθεύει, ακόμη, ότι εφαρμόζονται μεταφυτεύσεις σε κάθε δέντρο που εμποδίζει την κατασκευή οδοποιίας. Η μέθοδος Tatebiki εφαρμόζεται κυρίως για τη διατήρηση αιωνόβιων δέντρων.