Δεν υπάρχουν αποδείξεις ότι ο Μπιλ Γκέιτς προκάλεσε την έλλειψη αυγών από την αγορά

Αρκετή διάδοση έχει γνωρίσει στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ο ισχυρισμός ότι ο Μπιλ Γκέιτς, συνιδρυτής της Microsoft και δισεκατομμυριούχος, συνδέεται με κάποιο τρόπο με την έλλειψη αυγών που έχει παρουσιαστεί κυρίως στις ΗΠΑ τους τελευταίους μήνες. Ωστόσο, ο ισχυρισμός είναι παραπλανητικός και δεν υπάρχουν αποδείξεις που να επιβεβαιώνουν τέτοια σύνδεση.

Μερικές από τις αναπαραγωγές του εξεταζόμενου ισχυρισμού αναφέρουν:

2013: Ο Bill Gates επενδύει σε φυτικά αυγά, πουλερικά και κρέας.

2021: Ο Μπιλ Γκέιτς γίνεται ο μεγαλύτερος ιδιωτικός ιδιοκτήτης γεωργικής γης στις ΗΠΑ.

2023: Μαζικές ελλείψεις κοτόπουλου και αυγών πλήττουν τις αμερικανικές φάρμες.

Παραδείγματα διάδοσης του ισχυρισμού στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης:

Τι ισχύει

Αρχικά, θα πρέπει να αναφερθεί ότι, προτού κυκλοφορήσει στα ελληνικά μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ο ισχυρισμός κυκλοφόρησε πρώτα στο εξωτερικό. Πηγή του ισχυρισμού φαίνεται να είναι η ιστοσελίδα GatewayPundit, ενώ σχετικό άρθρο δημοσιεύτηκε και στο NewsPunch. Πρόκειται για σελίδες που δημοσιεύουν συχνά παραπλανητικές ειδήσεις και για αυτό έχουν απασχολήσει πολλάκις οργανισμούς που ασχολούνται με την κατάρριψη γεγονότων.

Σχετικά τώρα με την έλλειψη αυγών, αξίζει να επισημανθεί ότι όντως τους τελευταίους μήνες στις ΗΠΑ έχουν σημειωθεί σημαντικές ελλείψεις που, σύμφωνα με δημοσιεύματα του αμερικανικού Τύπου, έχουν οδηγήσει και σε αύξηση της τιμής τους ή ακόμη και σε περιορισμό της ποσότητας αυγών που μπορεί να αγοράσει κανείς. Το Γραφείο Εργατικών Στατιστικών (Bureau of Labor Statistics) αναφέρει ότι από τον Δεκέμβριο του 2021 έως τον Δεκέμβριο του 2022 η τιμή των αυγών αυξήθηκε κατά 60%. Ωστόσο, σύμφωνα με τα προαναφερθέντα δημοσιεύματα η έλλειψη αυγών οφείλεται σε διάφορους παράγοντες, όπως στο αυξημένο κόστος καυσίμων και ζωοτροφών και κυρίως στην επιδημία γρίπης των πτηνών που έχει πλήξει τις ΗΠΑ και πολλές χώρες του πλανήτη τον τελευταίο έναν χρόνο.

Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με το Υπουργείο Γεωργίας των ΗΠΑ, από την έναρξη του τρέχοντος ξεσπάσματος γρίπης των πτηνών (Φεβρουάριος 2022) πάνω από 58 εκατομμύρια πτηνά έχουν προσβληθεί. Όπως αναφέρει και το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Ασθενειών των ΗΠΑ (Centers for Disease Control and Prevention – CDC), η γρίπη έχει εξαπλωθεί έως τώρα σε 47 Πολιτείες. Σύμφωνα και πάλι με το Υπουργείο Γεωργίας, 43 εκατομμύρια κοτόπουλα που παρήγαγαν αυγά πέθαναν ή θανατώθηκαν μέχρι το τέλος του 2022 εξαιτίας της ασθένειας, γεγονός που προκάλεσε την έλλειψη των αυγών. Όπως εξηγεί το Υπουργείο, η έλλειψη αυτή σε συνδυασμό και με την αυξημένη ζήτηση τους λόγω των εορτών στο τέλος του χρόνου, οδήγησε και στην αύξηση της τιμής τους.

Συνεπώς, όπως προκύπτει από τα παραπάνω, για την έλλειψη αυγών τους τελευταίους μήνες ευθύνονται διάφοροι παράγοντες, όπως το αυξημένο κόστος καυσίμων και ζωοτροφών, αλλά κυρίως η επιδημία γρίπης των πτηνών που έχει πλήξει τον τελευταίο χρόνο πολλές χώρες του πλανήτη μεταξύ των οποίων και οι ΗΠΑ.

Οι επενδύσεις του Γκέιτς

Όσον αφορά τους ισχυρισμούς σχετικά με τις επενδύσεις του Μπιλ Γκέιτς σε καλλιεργήσιμη γη, παρότι ενέχουν μια δόση αλήθειας, εξακολουθούν να είναι παραπλανητικοί. Για παράδειγμα, σύμφωνα με τεύχος του 2020 του περιοδικού Land Report, ενός περιοδικού που ασχολείται με το ζήτημα της κατοχής γης στις ΗΠΑ, το 2020 ο Γκέιτς πράγματι ήταν ο ιδιώτης που κατείχε το μεγαλύτερο μέρος καλλιεργήσιμης γης στη χώρα.  Στα τεύχη του 2021 και 2022 ο Gates εξακολουθεί να είναι μέσα στους 100 Αμερικανούς που κατέχουν γενικά την περισσότερη γη. Πρόσφατο άρθρο του Land Report από τον Ιανουάριο του 2023 αναφέρει ότι ο Γκέιτς κατέχει συνολικά στις ΗΠΑ 1.011.714 στρέμματα γης, πράγμα που τον κατατάσσει στη 41η θέση των 100 Αμερικανών με τη μεγαλύτερη κατοχή γης. Παρ’ όλα αυτά, εάν και ο αριθμός αυτός φαίνεται αρκετά μεγάλος, στην πραγματικότητα αντιπροσωπεύει ένα πολύ μικρό ποσοστό της συνολικής καλλιεργήσιμης γης των ΗΠΑ. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με το Υπουργείο Γεωργίας των ΗΠΑ, η χώρα διαθέτει 3.439.827.959 στρέμματα (περίπου 850 εκατομμύρια acres) καλλιεργήσιμης γης. Αυτό σημαίνει ότι ο Γκέιτς κατέχει λιγότερο από το 0.1% της συνολικής έκτασης καλλιεργήσιμης γης των ΗΠΑ, ποσοστό που, όπως αντιλαμβάνεται εύκολα κανείς, είναι αμελητέο.

Πρόσφατα, συγκεκριμένα τον προηγούμενο μήνα, ο ίδιος ο Γκέιτς απάντησε μέσω Reddit σε ερωτήσεις διαφόρων χρηστών, μία από τις οποίες του ζητούσε να εξηγήσει γιατί κατέχει τόση καλλιεργήσιμη γη. Ο Γκέιτς απάντησε:

Κατέχω λιγότερο από το 1/4000 της γεωργικής γης στις ΗΠΑ. Έχω επενδύσει σε αυτές τις φάρμες για να τις κάνω πιο παραγωγικές και να δημιουργήσω περισσότερες θέσεις εργασίας. Δεν υπάρχει κάποιο μεγάλο σχέδιο – στην πραγματικότητα όλες αυτές οι αποφάσεις λαμβάνονται από μια επαγγελματική επενδυτική ομάδα.

Παρόμοια ήταν και πάλι μέσω Reddit η απάντηση του σε σχετική ερώτηση τον Μάρτιο του 2021. Ο Γκέιτς τότε είχε απαντήσει:

Ο επενδυτικός μου όμιλος επέλεξε να το κάνει αυτό. Δεν συνδέεται με το κλίμα. Ο γεωργικός τομέας είναι σημαντικός. Με πιο παραγωγικούς σπόρους μπορούμε να αποφύγουμε την αποψίλωση των δασών και να βοηθήσουμε την Αφρική να αντιμετωπίσει τις κλιματικές δυσκολίες που ήδη αντιμετωπίζει. Δεν είναι σαφές πόσο φτηνά μπορούν να είναι τα βιοκαύσιμα, αλλά αν είναι φτηνά μπορούν να λύσουν το πρόβλημα των εκπομπών από τις αερομεταφορές και τα φορτηγά. 

Σχετικά με τις επενδύσεις του Γκέιτς σε συνθετικά τρόφιμα και συγκεκριμένα σε συνθετικά αυγά, και πάλι οι ισχυρισμοί έχουν μια δόση αλήθειας αλλά είναι παραπλανητικοί. Ο Γκέιτς πράγματι έχει επενδύσει σε επιχειρήσεις που ασχολούνται με την παραγωγή συνθετικών τροφίμων. Στον ηλεκτρονικό Τύπο συναντάμε δημοσιεύματα από το 2013 σχετικά με επένδυση του Gates στην εταιρία Hampton Creek Foods (που σήμερα έχει μετονομαστεί σε Eat Just). Η εταιρία ασχολείται με την παραγωγή συνθετικών αυγών και κρέατος κοτόπουλου. Πέρα από την Eat Just ο Γκέιτς έχει επενδύσει και σε άλλες εταιρίες που ασχολούνται με την παραγωγή συνθετικού κρέατος, όπως η Beyond Meat και η Upside Foods (πρώην Memphis Meat). Επίσης, στο προσωπικό του ιστολόγιο ο Γκέιτς έχει γράψει σχετικά με την χρησιμότητα ανάπτυξης του πεδίου της παραγωγής τεχνητού κρέατος για την κάλυψη των αναγκών του διαρκώς αυξανόμενου παγκόσμιου πληθυσμού. 

Παρ’ όλα αυτά δεν προκύπτει από πουθενά ότι οι παραπάνω επενδύσεις του Γκέιτς συνδέονται με την έλλειψη αυγών, της οποίας τα αίτια εξηγήσαμε παραπάνω, ούτε ότι ο Γκέιτς είναι αντίθετος με τη φυσική παραγωγή κρέατος, όπως φαίνεται να υπονοούν μερικές αναπαραγωγές του ισχυρισμού. Στην πραγματικότητα ο Γκέιτς δεν φαίνεται να είναι αντίθετος με τη φυσική παραγωγή κρέατος. Αντιθέτως, στο blog του έχει αρθρογραφήσει για την σπουδαιότητα της εκτροφής κοτόπουλων στις αναπτυσσόμενες χώρες και για τις αλλαγές που ενδεχομένως θα πρέπει να γίνουν στις διατροφικές μας συνήθειες, έτσι ώστε η κατανάλωση κρέατος να παραμείνει βιώσιμη και στο μέλλον, καθώς η ζήτησή του παγκοσμίως αυξάνεται. Σχετικά μάλιστα με την εκτροφή κοτόπουλων σε αναπτυσσόμενες χώρες, ο ίδιος ο Γκέιτς αναφέρει ότι το ίδρυμα του έχει κάνει αρκετές επενδύσεις προς αυτήν την κατεύθυνση, πράγμα που επιβεβαιώνεται και από δημοσιεύματα του διεθνούς Τύπου. Για παράδειγμα, σε άρθρο του Reuters από το 2016 διαβάζουμε ότι ο Γκέιτς δώρισε 100.000 κοτόπουλα για εκτροφή σε διάφορες Αφρικανικές χώρες.  Συνοπτικά, λοιπόν, δεν προκύπτει από κάπου ότι ο Γκέιτς είναι αντίθετος με την κατανάλωση φυσικού κρέατος, κάτι που υπονοείται σε μερικές από τις αναπαραγωγές του ισχυρισμού.

Επικοινωνήσαμε με το γραφείο Τύπου του Γκέιτς για να ζητήσουμε επιπλέον στοιχεία σχετικά με τις επενδύσεις του στον αγροτικό και κτηνοτροφικό τομέα και τοποθέτηση σχετικά με την εγκυρότητα του υπό εξέταση ισχυρισμού. Μέχρι και την στιγμή της δημοσίευσης αυτού του άρθρου δεν έχουμε λάβει ακόμη απάντηση. Εάν λάβουμε κάποια απόκριση το άρθρο θα ενημερωθεί σχετικώς.

Συμπέρασμα

Όπως προκύπτει από τα παραπάνω, δεν υπάρχουν αποδείξεις ότι ο Γκέιτς βρίσκεται πίσω από την έλλειψη αυγών και την επακόλουθη αύξηση της τιμής τους που έχει προκληθεί τους τελευταίους μήνες κυρίως στις ΗΠΑ. Αίτια της έλλειψης είναι το αυξημένο κόστος καυσίμων και ζωοτροφών και, κυρίως, η επιδημία γρίπης των πτηνών που έχει πλήξει τις ΗΠΑ τον τελευταίο χρόνο. Ο Γκέιτς πράγματι κατέχει τεράστιες εκτάσεις καλλιεργήσιμης γης, οι οποίες όμως στην πραγματικότητα αποτελούν ένα πολύ μικρό μέρος των συνολικών εκτάσεων καλλιεργήσιμης γης των ΗΠΑ και συνεπώς η διαχείρισή τους δεν θα μπορούσε να έχει σημαντικές επιπτώσεις στην αγορά γεωργικών ή κτηνοτροφικών προϊόντων της χώρας. Επίσης, δεν υπάρχουν αποδείξεις ότι οι επενδύσεις του Γκέιτς σε εταιρίες, που ασχολούνται με την παραγωγή τεχνητού ή φυτικού κρέατος, συνδέονται με την έλλειψη αυγών. Ο ίδιος ο Γκέιτς, παρότι έχει κάνει αυτές τις επενδύσεις, δεν προκύπτει ότι είναι ενάντια στην κατανάλωση φυσικού κρέατος. Αντιθέτως μάλιστα στηρίζει την εκτροφή κοτόπουλων και τη θεωρεί έναν τρόπο ανάπτυξης των αναπτυσσόμενων χωρών.