Προπαγάνδα: Σε ρωσοκρατούμενα εδάφη τραβήχτηκε το βίντεο με «Ουκρανούς στρατιώτες που τρομοκρατούν μητέρα και παιδί»

Πρόσφατα κυκλοφόρησε στον ηλεκτρονικό τύπο και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης βιντεοληπτικό υλικό που πλαισιώθηκε σε δημοσιεύματα ως να απεικονίζει δύο Ουκρανούς στρατιώτες να τρομοκρατούν και να παρενοχλούν μητέρα, η οποία επέβαινε σε Ι.Χ. με το ανήλικο παιδί της. Ο ισχυρισμός προωθήθηκε και από το Ρωσικό Υπουργείο Εξωτερικών μέσω ανάρτησης στην πλατφόρμα του Twitter. Ωστόσο, ένα σύνολο ανοιχτών δεδομένων συνηγορεί υπέρ του ισχυρισμού ότι το βίντεο έχει ληφθεί σε εδάφη που βρίσκονται υπό ρωσική κατοχή, γεγονός που το καθιστά σκηνοθετημένο. Ας δούμε τι ισχύει.

Παραδείγματα: makeleio.gr, pentapostagma.gr, europost.gr, newsbreak.gr, panictimes.gr, karditsastakra.com, newsbase.gr

Παραδείγματα στα κοινωνικά δίκτυα:

Πλαίσιο

Καταρχάς, σημειώνεται πως το εξεταζόμενο βίντεο έχει συνολική διάρκεια 2 λεπτά και 12 δευτερόλεπτα και εντοπίζεται δημοσιευμένο στο κανάλι της ρωσικής ιστοσελίδας Readovka στο Telegram, στις 27 Μαρτίου του 2023.

Η ανάρτηση συνοδεύεται από την ακόλουθη λεζάντα (μετάφραση μέσω Deepl):

“Αποβράσματα, δώστε μου τα έγγραφά σας” – μαχητής της AFU σταμάτησε αυτοκίνητο με μητέρα και παιδί για “παραβίαση των κανόνων οδικής κυκλοφορίας” και στη συνέχεια πυροβόλησε εναντίον του αυτοκινήτου επειδή μιλούσε στα ρωσικά.

Στο βίντεο, που γυρίστηκε στη ζώνη του μετώπου, οι μαχητές της AFU σταμάτησαν ένα αυτοκίνητο στο οποίο επέβαινε μια κοπέλα με ένα μικρό παιδί. Ο Ουκρανός μαχητής άρχισε να χτυπάει ανεπαρκώς το αυτοκίνητο για να του δώσει η κοπέλα τα έγγραφά της. Ο λόγος της στάσης ήταν ότι το αυτοκίνητό της προσπέρασε μια στρατιωτική φάλαγγα.

Η κοπέλα ζήτησε από τον στρατιωτικό να μιλήσει επαρκώς, αλλά προφανώς ο ουκρανικός στρατός δεν καταλαβαίνει τέτοιες λέξεις. Όταν του μίλησε στα ρωσικά, ο ναζί την αποκάλεσε “γουρούνι, ηλίθιο και αποβράσματα”. Στο τέλος, η μητέρα του μικρού παιδιού έγινε υστερική και πανικοβλήθηκε, αλλά ο στρατιωτικός δεν σταμάτησε ούτε εκεί – στάθηκε δίπλα στο αυτοκίνητο και έριξε αρκετούς πυροβολισμούς, οι οποίοι τρόμαξαν πολύ το μωρό.

Στο τέλος του βίντεο μπορεί κανείς να ακούσει τόσο την κοπέλα όσο και το παιδί να ουρλιάζουν δυνατά. Αξιοσημείωτα είναι επίσης τα διακριτικά στο όχημα της AFU – αυτά ήταν τα διακριτικά που χρησιμοποιούσαν οι Ναζί που κατέστρεψαν τον ρωσικό λαό στην ΕΣΣΔ κατά τη διάρκεια του Μεγάλου Πατριωτικού Πολέμου.

Πρόκειται για βίντεο από κάμερα καταγραφής ταμπλό, στο οποίο διαδραματίζεται ένας επικίνδυνος ελιγμός από αγροτικό όχημα μάρκας VW και μοντέλου Amarok, το οποίο σταματά μπροστά από το Ι.Χ. με το καταγραφικό.

Από το αγροτικό όχημα εξέρχονται δύο άνδρες που φέρουν οπλισμό και είναι ενδεδυμένοι με παραλλαγή και εμβλήματα που παραπέμπουν στις Ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις. Το αγροτικό δεν έχει πινακίδες, ωστόσο φέρει την ουκρανική σημαία και ένα σύμβολο που προσομοιάζει με το Balkenkreuz της γερμανικής πολεμικής αεροπορίας της Βέρμαχτ.

Προώθηση από το Ρωσικό ΥΠΕΞ

Το Υπουργείο Εξωτερικών της Ρωσίας κοινοποίησε το εν λόγω βιντεοληπτικό υλικό μέσω Twitter, ενώ το πλαισίωσε ως να απεικονίζει «Ουκρανούς Ναζί που τρομοκρατούν μια μητέρα και το παιδί της».

#Think4Yourself#See4Yourself

Μια φορά Ναζί, για πάντα Ναζί.

Αυτή είναι η τρομοκρατία στην οποία διαβιούν οι Ουκρανοί: Δείτε τον Ουκρανικό στρατό να βρίζει και να πυροβολεί εναντίον μητέρας, με το παιδί της στο πίσω κάθισμα, αποκαλώντας τη «γουρούνι» και «απόβρασμα» επειδή πολύ απλά… μιλά ρωσικά.

Δήθεν λένε «όχι» στους Ναζί.

Αξίζει να σημειωθεί πως, αργότερα, η εν λόγω δημοσίευση κατέβηκε από τον λογαριασμό του ρωσικού ΥΠΕΞ.

Ομοίως, η Ρωσική Πρεσβεία στο Ηνωμένο Βασίλειο κοινοποίησε το εξεταζόμενο βίντεο, με τον ισχυρισμό ότι σε αυτό απεικονίζονται άνδρες των Ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων.

Τι ισχύει

Κατά τη διάρκεια της Ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, ερευνητές ανοιχτών δεδομένων χαρτογραφούν τις εξελίξεις στο πεδίο των μαχών αναλύοντας οπτικοακουστικό υλικό που δημοσιεύεται σε πληθώρα δικτύων επικοινωνίας. Η τοποθεσία λήψης του εξεταζόμενου βίντεο δεν άργησε να ταυτοποιηθεί από διάφορους ερευνητές, οι οποίοι μοιράστηκαν τις συντεταγμένες του.

Με αυτόν τον τρόπο, μπορέσαμε ανεξάρτητα να επαληθεύσουμε ότι το εν λόγω βίντεο δεν έχει ληφθεί στην Ουκρανία, αλλά σε εδάφη που βρίσκονται υπό ρωσική κατοχή.

Χαρακτηριστικά, το Ι.Χ. της μητέρας κινείται σε χωματόδρομο στα ανατολικά της Ντονέτσκ, μιας πόλης που από την αρχή του πολέμου βρίσκεται υπό τη κατοχή των Ρωσικών ενόπλων δυνάμεων.

Λαμβάνοντας τα ανωτέρω υπόψιν, είναι πρακτικά αδύνατο περιπολίες των Ουκρανικών δυνάμεων να λαμβάνουν χώρα περί τα 20 χιλιόμετρα ανατολικά του μετώπου. Άλλωστε, η χρήση καταγραφικών μέσων σε οχήματα στην Ουκρανία έχει απαγορευτεί ήδη από την 20η Μαρτίου του 2022, προκειμένου να αποφευχθεί η αποκάλυψη ευαίσθητων πληροφοριών και τοποθεσιών που αφορούν τα ουκρανικά στρατεύματα.

Την ίδια στιγμή, ρωσικά κανάλια του Telegram που αναπαρήγαγαν το επίμαχο βίντεο, παραδέχονται πως ήταν τελικά στημένο:

Το κείμενο σε μετάφραση:

Ψεύτικο βίντεο. Η πρόχειρή μας άσκηση. Κατά τη διεξαγωγή τέτοιων ενεργειών πληροφόρησης, οι δικοί μας πρέπει ακόμα να μαθαίνουν και να μαθαίνουν.

Συμπέρασμα

Είναι προβληματική η πλαισίωση του υπό εξέταση βίντεο ως αυτό να απεικονίζει «ουκρανούς στρατιώτες που πυροβολούν μητέρα που στο πίσω κάθισμα έχει το παιδί της», μια πλαισίωση που υιοθετήθηκε και από το ρωσικό ΥΠΕΞ και τοπικές ενημερωτικές ιστοσελίδες. Η τοποθεσία λήψης του βίντεο καθιστά αδύνατη την πραγματοποίηση περιπολιών από τον Ουκρανικό στρατό στο σημείο, δεδομένου ότι τα οχήματα εντοπίζονται σε περιοχές που βρίσκονται υπό την κατοχή των ρωσικών δυνάμεων.