ΦΕΚ που διαμοιράζεται ΔΕΝ προβλέπει 10ετή φυλάκιση σε όσους αρνούνται να εμβολιαστούν έναντι της COVID-19

Σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης επανακυκλοφορεί ο ισχυρισμός που είδαμε τον Μάιο του 2020 σχετικά με ένα ΦΕΚ που υποτίθεται πως προέβλεπε έως και 10ετή φυλάκιση για τους πολίτες που αρνούνται να εμβολιαστούν κατά της COVID-19. Ωστόσο, αυτός ο ισχυρισμός δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Ας δούμε τι ισχύει.

Παραδείγματα:

Τι ισχύει

Αρχικά να επισημάνουμε ότι η εικόνα που κυκλοφορεί με τις υπογραφές εκείνων που υποτίθεται πως υπέγραψαν την φυλάκιση έως και 10 ετών σε όσους αρνούνται τον εμβολιασμό, προέρχεται από το 16σέλιδο ΦΕΚ (Τεύχος A’ 54/11.3.2020) του ν. 4675/2020, με τίτλο «Πρόληψη, προστασία και προαγωγή της υγείας – ανάπτυξη των υπηρεσιών δημόσιας υγείας και άλλες διατάξεις». Επρόκειτο για το γενικό νομοθετικό πλαίσιο το οποίο παρείχε τη δυνατότητα να εκδοθούν οι επιμέρους κανονιστικές πράξεις (Υπουργικές Αποφάσεις κλπ), εφόσον συνέτρεχαν και συντρέχουν σοβαροί κίνδυνοι για τη δημόσια υγεία λόγω της COVID-19, όπως εξηγήσαμε σε παλαιότερο άρθρο μας.

Με μια γρήγορη ανάγνωση κανείς συμπεραίνει πως στο κείμενο δεν υπάρχει σχετική διάταξη που να ορίζει τα μέτρα για τη μη τήρηση της όποιας υποχρεωτικότητας του εμβολιασμού, πόσο μάλλον διάταξη για την 10ετή φυλάκιση φυσικών προσώπων που τον αρνούνται.

Αντίθετα, σε ό,τι αφορά τη δυνατότητα για να θεσπιστεί υποχρεωτικότητα εμβολιασμού, στο άρθρο 4, στην παρ. 3 (υποενότητα ΙΙΙ, υποπερίπτωση β, δείτε σελ. 5 του pdf) διαβάζουμε:

Σε περιπτώσεις εμφάνισης κινδύνου διάδοσης μεταδοτικού νοσήματος, που ενδέχεται να έχει σοβαρές επιπτώσεις στη δημόσια υγεία, μπορεί να επιβάλλεται, με απόφαση του Υπουργού Υγείας, μετά από γνώμη της ΕΕΔΥ, υποχρεωτικότητα του εμβολιασμού με σκοπό την αποτροπή της διάδοσης της νόσου.

Με την ανωτέρω απόφαση ορίζονται η ομάδα του πληθυσμού ως προς την οποία καθίσταται υποχρεωτικός ο εμβολιασμός με καθορισμένο εμβόλιο, η τυχόν καθορισμένη περιοχή υπαγωγής στην υποχρεωτικότητα, το χρονικό διάστημα ισχύος της υποχρεωτικότητας του εμβολιασμού, το οποίο πρέπει πάντοτε να αποφασίζεται ως έκτακτο και προσωρινό μέτρο προστασίας της δημόσιας υγείας για συγκεκριμένη ομάδα του πληθυσμού, η ρύθμιση της διαδικασίας του εμβολιασμού και κάθε άλλη σχετική λεπτομέρεια.

Δεν θεσπίστηκε, συνεπώς, στον προαναφερθέντα νόμο καθολικός, υποχρεωτικός εμβολιασμός έναντι του κορωνοϊού SARS-CoV-2, αλλά θεσπίστηκε ένα νομικό πλαίσιο βάσει του οποίου, εφόσον ήταν απαραίτητο και υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις, θα μπορούσε να εκδοθεί μετέπειτα Υπουργική Απόφαση για υποχρεωτικό εμβολιασμό σε συγκεκριμένες ομάδες πληθυσμού και για συγκεκριμένο χρόνο.

Η μη τήρηση της υποχρέωσης του εμβολιασμού

Τελικώς, η ρητή υποχρέωση εμβολιασμού στην Ελλάδα θεσπίστηκε αργότερα με άλλο Νόμο, ειδικότερα με το άρθρο 206 του Ν. 4820/2021, και αφορούσε συγκεκριμένη κατηγορία προσώπων: το προσωπικό των ιδιωτικών, δημόσιων και δημοτικών μονάδων φροντίδας ηλικιωμένων και φροντίδας ατόμων με αναπηρία (ιατρικό, παραϊατρικό, νοσηλευτικό, διοικητικό και υποστηρικτικό προσωπικό), καθώς και το προσωπικό (ιατρικό, παραϊατρικό, νοσηλευτικό, διοικητικό και υποστηρικτικό) σε ιδιωτικές, δημόσιες και δημοτικές δομές υγείας.

Για τις περιπτώσεις μη τήρησης της υποχρέωσης του εμβολιασμού, οι διατάξεις του άρθρου 206 προέβλεπαν, μεταξύ άλλων, το ειδικό, διοικητικό μέτρο, της αναστολής καθηκόντων.

Αναλυτικότερα:

α) Ειδικώς στην περίπτωση εργαζομένων σε φορείς του δημοσίου τομέα, υπό την έννοια της περ. (α) της παρ. 1 του άρθρου 14 του ν. 4270/2014 (Α΄ 143), που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του παρόντος, με απόφαση του επικεφαλής του φορέα επιβάλλεται, κατά παρέκκλιση κάθε άλλης γενικής ή ειδικής διάταξης, το ειδικό διοικητικό μέτρο της αναστολής καθηκόντων για επιτακτικούς λόγους προστασίας της δημόσιας υγείας. Κατά τον χρόνο αναστολής καθηκόντων, ο οποίος δεν λογίζεται ως χρόνος πραγματικής δημόσιας υπηρεσίας, δεν καταβάλλονται αποδοχές. Με την πραγματοποίηση της πρώτης ή της μοναδικής δόσης η αναστολή αίρεται με όμοια απόφαση του φορέα, υπό την προϋπόθεση της ολοκλήρωσης του εμβολιαστικού κύκλου, σύμφωνα με τις προβλεπόμενες διαδικασίες και στον προβλεπόμενο χρόνο. Στους εργαζόμενους, στους οποίους έχει επιβληθεί το μέτρο της αναστολής άσκησης καθηκόντων και μέχρι την άρση αυτού δεν επιτρέπεται η διενέργεια οποιασδήποτε υπηρεσιακής μεταβολής, η άσκηση ή η χορήγηση άδειας για την άσκηση ιδιωτικού έργου με αμοιβή, καθώς και η χορήγηση πάσης φύσεως αδειών. Στους εργαζόμενους αυτούς, για το χρονικό διάστημα που τελούν σε αναστολή, ισχύουν οι περιορισμοί και τα ασυμβίβαστα σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία.

β) Σε κάθε άλλη περίπτωση πλην της περ. (α) και μέχρι την πραγματοποίηση της πρώτης ή της μοναδικής δόσης, όπως επίσης σε περίπτωση μη ολοκλήρωσης του εμβολιαστικού κύκλου σύμφωνα με τις προβλεπόμενες διαδικασίες και στον προβλεπόμενο χρόνο, ο εργοδότης υποχρεούται να μην κάνει δεκτή την παροχή της εργασίας του εργαζομένου και απαλλάσσεται από την υποχρέωση καταβολής αποδοχών για το χρονικό διάστημα μη παροχής εργασίας λόγω εφαρμογής του παρόντος. Το προηγούμενο εδάφιο εφαρμόζεται και σε συμβάσεις έργου, παροχής ανεξαρτήτων υπηρεσιών, καθώς και σε συμβάσεις εξαρτημένης εργασίας δανειζόμενου προσωπικού ή προσωπικού που συμβάλλεται με εργολάβο. Στον εργοδότη που απασχολεί προσωπικό ή παρέχει υπηρεσίες σε ωφελούμενους κατά παράβαση του παρόντος, επιβάλλεται διοικητικό πρόστιμο: βα) δέκα χιλιάδων (10.000) ευρώ για κάθε παράβαση και έως πενήντα χιλιάδων (50.000) ευρώ και, ββ) σε περίπτωση υποτροπής, που διαπιστώνεται σε επανέλεγχο, είκοσι χιλιάδων (20.000) ευρώ για κάθε παράβαση και έως διακοσίων χιλιάδων (200.000) ευρώ. Υπόχρεο εργοδότη, για τους σκοπούς εφαρμογής του παρόντος, συνιστά κάθε εργοδότης για το σύνολο του προσωπικού του, στο οποίο περιλαμβάνεται και το δανειζόμενο σε αυτόν ή το απασχολούμενο σε αυτόν μέσω Εταιρειών Προσωρινής Απασχόλησης προσωπικό. Κατ΄ εξαίρεση, υπόχρεοι εργοδότες είναι οι πάροχοι υπηρεσιών-εργολάβοι για το προσωπικό που απασχολούν σε δομές ή και φορείς που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του παρόντος, στο πλαίσιο εκτέλεσης σύμβασης παροχής υπηρεσιών.

γ) Για τους ιδιώτες υπόχρεους, που εργάζονται στις δομές που εντάσσονται στο πεδίο εφαρμογής του παρόντος ως ελεύθεροι επαγγελματίες επιβάλλεται διοικητικό πρόστιμο: α) δέκα χιλιάδων (10.000) ευρώ για κάθε παράβαση και έως πενήντα χιλιάδων (50.000) ευρώ και, β) σε περίπτωση υποτροπής, που διαπιστώνεται σε επανέλεγχο, είκοσι χιλιάδων (20.000) ευρώ για κάθε παράβαση και έως διακοσίων χιλιάδων (200.000) ευρώ.

Στους ελεύθερους επαγγελματίες που παρέχουν υπηρεσίες υγείας στις ανωτέρω δομές, κατά παράβαση του παρόντος, επιβάλλονται, επιπλέον, οι ακόλουθες κυρώσεις:

γα) καταγγέλλεται αυτοδικαίως και αζημίως για το Δημόσιο, από την ημερομηνία της βεβαίωσης της παράβασης, κάθε σύμβαση του επαγγελματία με τον Εθνικό Οργανισμό Παροχής Υπηρεσιών Υγείας (ΕΟΠΥΥ) και τα δημόσια ασφαλιστικά ταμεία,

γβ) αναστέλλεται η δυνατότητα ηλεκτρονικής συνταγογράφησης του ν. 3892/2010 (Α΄ 189), και

γγ) αναστέλλεται η δυνατότητα εκτέλεσης ηλεκτρονικών συνταγών του ν. 3892/2010.

Οι επαγγελματίες που παρέχουν ιατρικές υπηρεσίες σε ιδιωτικές δομές πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας (ιδιωτικά ιατρεία, φαρμακεία) οφείλουν να επικολλούν στην εξωτερική θύρα της δομής έγγραφο με το οποίο ενημερώνουν τους ασθενείς ότι όλοι οι εργαζόμενοι στη δομή έχουν εμβολιαστεί σε συμμόρφωση με το παρόν. Η παράλειψη της τήρησης της υποχρέωσης του προηγούμενου εδαφίου τιμωρείται με διοικητικό πρόστιμο ύψους τριακοσίων (300) ευρώ.

Οι κυρώσεις της παρούσας περίπτωσης ισχύουν για παραβάσεις που τελούνται από τη δημοσίευση του παρόντος.

δ) Στην περίπτωση φοιτητών, ο επικεφαλής της ακαδημαϊκής μονάδας και ο διδάσκων κάθε μαθήματος, καθώς και στην περίπτωση των σπουδαστών των Ι.Ε.Κ. και των Κολλεγίων, οι Διοικήσεις τους και οι εκπαιδευτές των αντίστοιχων μαθημάτων υποχρεούνται να μην επιτρέπουν τη συμμετοχή του φοιτητή ή του σπουδαστή σε κάθε είδους εκπαιδευτική διαδικασία που διεξάγεται εντός των νοσοκομείων του Ε.Σ.Υ., των πανεπιστημιακών νοσοκομείων και των ιδιωτικών δομών υγείας.

Καμία, ωστόσο, διάταξη του άρθρου 206 αλλά και όλου του Ν.4820/2021 δεν προέβλεψε ειδικά φυλάκιση ως ποινή για τη μη τήρηση του εμβολιασμού κατά της COVID-19.

Διοικητικό πρόστιμο για τους άνω των 60

Υπενθυμίζουμε ακόμη, πως σύμφωνα με το άρθρο 24 του νόμου 4865/2021 (ΦΕΚ Α΄ 238/4-12-2021) ο εμβολιασμός κατά της COVID-19 έγινε υποχρεωτικός για τους διαμένοντες στην Ελληνική Επικράτεια πολίτες με ηλικία άνω των 60 ετών. Σε περίπτωση μη τήρησης της εν λόγω διάταξης, ο νόμος όριζε την επιβολή διοικητικού προστίμου εκατό (100) ευρώ μηνιαίως.

Το διοικητικό πρόστιμο ανακλήθηκε αναδρομικά με το άρθρο 58 του νόμου 5007/2022 (ΦΕΚ 241/Α/23-12-2022) για εκείνους που ολοκλήρωσαν τη διαδικασία του εμβολιασμού έως και την 31η Δεκεμβρίου του 2022 (είχε οριστεί η 16η Ιανουαρίου ως καταληκτική ημερομηνία διενέργειας της πρώτης ή μοναδικής δόσης του εμβολίου).

Πώς προκύπτει η 10ετής φυλάκιση;

Τα όσα αναφέρονταν στο νόμο 4675/2020, (το ΦΕΚ που εξηγήσαμε ήδη πιο πάνω) ορισμένοι χρήστες τα συνέδεσαν με το «νόμο» (ορθότερα: άρθρο) 284 του Ποινικού Κώδικα, που αφορά τις ποινικές κυρώσεις της «παραβίασης μέτρων για την πρόληψη ασθενειών», και διατύπωσαν τον ισχυρισμό, ότι το επίμαχο ΦΕΚ και οι πολιτικοί που το υπέγραψαν επικυρώνουν τη δεκαετή φυλάκιση σε όσους αρνούνται να εμβολιαστούν.

Η αυθαίρετη σύνδεση των δύο διατάξεων κυκλοφόρησε σε διάφορα ιστολόγια ήδη από τον Μάιο του 2020, δηλαδή μήνες πριν την εκκίνηση του εμβολιαστικού προγράμματος στην ελληνική επικράτεια, στα τέλη Δεκεμβρίου του 2020, και την θέσπιση υποχρεωτικότητας εμβολιασμού για υγειονομικούς, το καλοκαίρι του 2021.

Σχετικά παραδείγματα εδώ: gaiadimitraartemis.blogspot.com, dryoph.blogspot.com, kleagenis.blogspot.com, trikopodia.gr

Είναι αναγκαίο να σημειώσουμε εδώ πως εκ παραδρομής το άρθρο 284 του παλαιού ΠΚ παρουσιάζεται ως «νόμος» του νέου Ποινικού Κώδικα, ο οποίος τέθηκε σε ισχύ την 1η Ιουλίου του 2019 (Νόμος 4619/2019). Με τις διατάξεις αυτές είχαμε ασχοληθεί αναλυτικά στο άρθρο μας «Ο νέος Ποινικός Κώδικας δεν προέβλεψε τον κορωνοϊό».

Το άρθρο 284 (πριν το 2019) όριζε πως:

1. Όποιος παραβιάζει τα μέτρα που έχει διατάξει ο νόμος ή η αρμόδια αρχή για να αποτραπεί η εισβολή ή η διάδοση μιας μεταδοτικής ασθένειας τιμωρείται με φυλάκιση. Αν η παραβίαση αυτή είχε ως συνέπεια να μεταδοθεί η ασθένεια σε άνθρωπο, επιβάλλεται κάθειρξη μέχρι δέκα ετών.

2. Αν η πράξη τελέστηκε από αμέλεια, επιβάλλεται φυλάκιση μέχρι ενός έτους ή χρηματική ποινή.

Tο άρθρο 284 του παλαιού ΠΚ καταργήθηκε και αντικαταστάθηκε από το άρθρο 285 (ν. 4619/2019, ΦΕΚ Α΄95/11-6-2019 “Κύρωση του Ποινικού Κώδικα“).

Ας δούμε τις διατάξεις του:

1. Όποιος παραβιάζει τα μέτρα που έχει διατάξει ο νόμος ή η αρμόδια αρχή για να αποτραπεί η εισβολή ή η διάδοση μιας μεταδοτικής ασθένειας τιμωρείται: α) με φυλάκιση έως τρία (3) έτη ή χρηματική ποινή αν από την πράξη μπορεί να προκύψει κοινός κίνδυνος για ζώα, β) με φυλάκιση και χρηματική ποινή αν από την πράξη μπορεί να προκύψει κίνδυνος μετάδοσης της ασθένειας σε αόριστο αριθμό ανθρώπων.

2. Αν η παραβίαση είχε ως αποτέλεσμα μεταδοθεί η ασθένεια σε ζώα, επιβάλλεται φυλάκιση τουλάχιστον τριών (3) ετών και χρηματική ποινή, και αν είχε ως αποτέλεσμα να μεταδοθεί σε άνθρωπο, επιβάλλεται κάθειρξη έως δέκα (10) έτη.

3. Αν η παραβίαση είχε ως αποτέλεσμα το θάνατο άλλου επιβάλλεται κάθειρξη τουλάχιστον δέκα (10) ετών και αν προκλήθηκε ο θάνατος, μεγάλου αριθμού ανθρώπων, το δικαστήριο μπορεί να επιβάλλει ισόβια κάθειρξη.

4. Όποιος στις περιπτώσεις της παρ. 1 από αμέλεια παραβιάζει τα μέτρα και από την παραβίαση μπορεί να προκύψει: α) κοινός κίνδυνος για ζώα, τιμωρείται με χρηματική ποινή ή παροχή κοινωφελούς εργασίας, και β) κίνδυνος μετάδοσης της ασθένειας σε αόριστο αριθμό ανθρώπων, τιμωρείται με φυλάκιση έως δύο (2) έτη ή χρηματική ποινή.

Ωστόσο, δεν πρόκειται για κάτι καινούριο. Ποινικές κυρώσεις για όσους παραβιάζουν τα μέτρα πρόληψης μεταδοτικών ασθενειών (με κλιμάκωση των ποινών για όσες συμπεριφορές έχουν ως αποτέλεσμα τη μετάδοση της νόσου) προέβλεπε ο Ποινικός Κώδικας από την πρώτη στιγμή της νομικής “ύπαρξής” του.

Ειδικότερα, ο πρώτος Ποινικός Κώδικας, όπως κυρώθηκε με τον Ν. 1492/1950 – ΦΕΚ Α΄ 182/17-8-1950, με ημερομηνία ισχύος από 1/1/1951) περιλάμβανε τις εξής διατάξεις (δείτε τα άρθρα 283, 284 και 285 ΠΚ, σελ. 25/112 του pdf):

Όπως καταφανώς προκύπτει, οι διατάξεις ισχύουν εδώ και εβδομήντα σχεδόν χρόνια, με μόνες διαφορές την ενσωμάτωση (στον νέο ΠΚ) των δύο παραπάνω άρθρων σε ένα – δηλαδή σε ενιαία διάταξη για εισβολή και μετάδοση λοιμωδών νόσων, τόσο σε ανθρώπους όσο και σε ζώα (εξ’ ου και ο παλαιότερος όρος επιζωοτία), και τη μικρή διαφοροποίηση και εκσυγχρονισμό στα πλαίσια ποινών, τα οποία χαρακτηρίζονται από αναλογική κλιμάκωση (διακρίνει και κλιμακώνει τις ποινές αν προκαλείται κοινός κίνδυνος, αν έχει ως αποτέλεσμα τη μετάδοση της νόσου, και βαρύτερα όλων αν έχει ως αποτέλεσμα τον θάνατο άλλου.

Για να επιβληθεί σε κάποιο άτομο κάθειρξη δέκα ετών, θα έπρεπε να εκδοθεί απόφαση ποινικού δικαστηρίου, στην οποία να κρίνεται ότι η παραβίαση μέτρων για την αποτροπή διασποράς μεταδοτικής νόσου, και μάλιστα συγκεκριμένων διατάξεων (π.χ. για την έμμεση υποχρεωτικότητα εμβολιασμού σε υγειονομικούς, λ.χ. κάποιος ιατρός να ασκούσε παρανόμως τα καθήκοντά του) έγινε με δόλο, και να αποδειχθεί ότι η συμπεριφορά του προκάλεσε συγκεκριμένα τη μετάδοση της νόσου και αυτή να οδήγησε επιπλέον αιτιωδώς στο θάνατο κάποιου άλλου.

Με αφορμή τα μέτρα «καραντίνας», ο δικηγόρος Ιωάννης Θ. Ηρειώτης, αντιπρόεδρος της Ένωσης Ελλήνων Ποινικολόγων, είχε δηλώσει τα εξής στην εφημερίδα Καθημερινή, το Μάιο του 2020:

Η αντικειμενική υπόσταση του εγκλήματος στο άρθρο 285 Π.Κ. στοιχειοθετείται με την παραβίαση μέτρων που έχει διατάξει ο νόμος ή η αρμόδια αρχή για να αποτραπεί η εισβολή ή η διάδοση μιας μεταδοτικής ασθένειας. Πρόκειται για έναν λευκό ποινικό νόμο, στον οποίο δεν περιγράφεται η αξιόποινη συμπεριφορά καθεαυτήν. Η ποινικά κολάσιμη συμπεριφορά περιγράφεται και εξειδικεύεται στις προσφάτως εκδοθείσες διατάξεις περί μέτρων πρόληψης, υγειονομικής παρακολούθησης και περιορισμού της διάδοσης της νόσου και περί κανόνων κοινωνικής αποστασιοποίησης σε ιδιωτικές επιχειρήσεις, δημόσιες υπηρεσίες και σε άλλους χώρους συνάθροισης κοινού, καθώς και σε λοιπές διατάξεις – ΚΥΑ για την αποφυγή διάδοσης της νόσου και για τα αναγκαία μέτρα που πρέπει να τηρούνται από τους ιδιοκτήτες επιχειρήσεων και τους πολίτες.

Επισημαίνεται δε ότι η παραβίαση των θεσπισμένων μέτρων για την αποφυγή της διάδοσης του κορωνοϊού θα πρέπει να μπορεί να οδηγήσει αιτιακά στη διάδοση της νόσου, ήτοι η πράξη ή η παράλειψη του δράστη να μπορεί αυτοδύναμα να προκαλέσει τη μετάδοση αυτής. Ολες οι συμπεριφορές – παραβιάσεις, ως εκ τούτου, δεν ενεργοποιούν την ποινική διάταξη και δεν εξομοιώνονται από άποψης ποινικής μεταχειρίσεως.

Το αδίκημα τελείται εκ δόλου που συνίσταται στη γνώση της απαγορευτικής διατάξεως της αρχής και στη θέληση για διάδοση της μολυσματικής νόσου σε αόριστο αριθμό ανθρώπων. Αρκεί για τον δράστη του εγκλήματος που ενεργεί με πρόθεση να αποδέχεται ως ενδεχόμενο τουλάχιστον ότι η συγκεκριμένη συμπεριφορά του θα προκαλέσει κίνδυνο μετάδοσης του ιού.

Δεν είναι λίγες οι φορές που ποινικές δικογραφίες για παραβίαση αυτού του άρθρου δεν οδήγησαν σε καταδίκη, ενώ ορισμένες αναφορές για καταδίκη ή παραπομπή σε δίκη για παραβίαση του 285 ΠΚ αφορούσαν μέτρα lockdown ή άλλες μεταδοτικές ασθένειες, οπωσδήποτε όχι για παραβίαση μέτρων σχετικά με εμβολιασμό έναντι της COVID-19.

Σε παλαιότερο άρθρο μας για τους «θεματοφύλακες» του Συντάγματος το 2021, είχαμε δει και εξηγήσει την περίπτωση αθώωσης από ποινικό δικαστήριο ατόμων που είχαν παραβιάσει υγειονομικά μέτρα (μη χρήση μάσκας).

Σύμφωνα με το Δικηγόρο και Δρ Ποινικού Δικαίου κ. Αθανάσιο Αναγνωστόπουλο, που σχολίασε τότε για την υπόθεση, το ποινικό αδίκημα του άρθρου 285 ΠΚ δεν έχει σχέση με τις διοικητικές κυρώσεις που προβλέπονταν στα μέτρα έναντι της COVID-19:

Η εν λόγω απόφαση αφορά ποινική δίωξη για το αδίκημα του άρ. 285 ΠΚ (παραβίαση των μέτρων για την πρόληψη ασθενειών), το οποίο αποτελεί ποινικό αδίκημα και δεν έχει σχέση με την διοικητική διαδικασία βεβαίωσης του προστίμου. Το πρόστιμο προσβάλλεται από τον πολίτη με διαφορετική, διοικητική διαδικασία, η οποία κρίνει άλλα ζητήματα από αυτά τα οποία έκρινε η ως άνω ποινική απόφαση. Συνοψίζοντας, η προσβολή του προστίμου και η ποινική δίωξη για το αδίκημα του άρ. 285 ΠΚ αποτελούν διαφορετικές διαδικασίες, με διαφορετικές προϋποθέσεις και διαφορετικές έννομες συνέπειες. Μπορεί κάποιος κάλλιστα να αθωωθεί για το αδίκημα του άρ. 285 ΠΚ, αλλά να μην επιτύχει την διαγραφή του διοικητικού προστίμου.

Συμπέρασμα

Οι υπό εξέταση αναρτήσεις, που ανακυκλώνουν ισχυρισμούς που κυκλοφόρησαν ήδη το 2020, βασίζονται σε μια σειρά παρανοήσεων.

Το ΦΕΚ που κυκλοφόρησε δεν έχει καμία σχέση με δεκαετή φυλάκιση σε όσους αρνούνται να εμβολιαστούν. Επρόκειτο για νόμο με τον οποίο θεσπίστηκε ένα νομικό πλαίσιο βάσει του οποίου, εφόσον ήταν απαραίτητο, και υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις, να εκδιδόταν υπουργική απόφαση για υποχρεωτικό εμβολιασμό σε συγκεκριμένες ομάδες πληθυσμού και για συγκεκριμένο χρόνο

H άρνηση εμβολιασμού δεν είχε, ούτε έχει, νομικές συνέπειες πέραν των κατηγοριών προσώπων που είχαν υποχρεωθεί έμμεσα σε εμβολιασμό (προσωπικό φορέων υγείας και δομών προστασίας ηλικιωμένων) και για το διάστημα που ίσχυε ποινή αναστολής καθηκόντων (Σεπτέμβριος 2021-Δεκέμβριος 2022).

Ακόμη και στις περιπτώσεις που ίσχυσε υποχρεωτικότητα εμβολιασμού, η νομοθεσία προέβλεπε κατά βάση διοικητικές κυρώσεις, και δεν εισήγαγε κάποια ειδική ποινική διάταξη.

Αυτό που ισχύει εδώ και δεκαετίες, και αποτελεί την βάση για «δεκαετή φυλάκιση», είναι μια γενική διάταξη στον Ποινικό Κώδικα, το άρ. 285 ΠΚ (παραβίαση των μέτρων για την πρόληψη ασθενειών). Η διάταξη περιέχει αυστηρές προϋποθέσεις για να πληρούται η αντικειμενική υπόσταση του εγκλήματος, δεν σχετίζεται με τις διοικητικές ποινές για τη μη τήρηση της υποχρέωσης εμβολιασμού, όποτε αυτή ίσχυε, και ποινή επιβάλλεται από ποινικό δικαστήριο.

Δεν ισχύει, επομένως, ότι όποιος αρνείται τον εμβολιασμό για την COVID-19 θα τιμωρείται με κάθειρξη ή φυλάκιση, ούτε το ΦΕΚ που παρατίθεται στις αναρτήσεις αποδεικνύει κάτι τέτοιο.