Φωτογραφία από την πλατεία Ομόνοιας που παρουσιάζεται ως πρόσφατη είναι από το 2015

Στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αναπαράγεται τις τελευταίες ημέρες μια φωτογραφία από την πλατεία Ομόνοιας στην Αθήνα, η οποία παρουσιάζεται ως πρόσφατη. Στην φωτογραφία απεικονίζεται ένας αριθμός γυναικών, ανδρών και παιδιών να διαμένουν προσωρινά στην πλατεία σε δυσμενείς συνθήκες. Ωστόσο, η λήψη της φωτογραφίας δεν είναι τωρινή αλλά τοποθετείται πριν από οχτώ χρόνια, το 2015. Ας εξετάσουμε τι ισχύει.

Παραδείγματα αναρτήσεων:

Τι ισχύει

Σε προσπάθεια εντοπισμού της παραπάνω φωτογραφίας προβήκαμε σε αντίστροφη αναζήτησης εικόνας μέσω της Google αλλά και άλλων εργαλείων αναζήτησης. Δύο ρεπορτάζ από το iefimerida και το Πρώτο Θέμα, δημοσιευμένα στις 16 Ιουλίου 2015, καθώς και αναρτήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης λίγες μέρες αργότερα, επιβεβαιώνουν την ημερομηνία λήψης της εξεταζόμενης φωτογραφίας και άλλων παρεμφερών που συνοδεύουν τις δημοσιεύσεις.

Τα παραπάνω ρεπορτάζ αναφέρουν ότι επρόκειτο για περίπου 200 Σύριους πρόσφυγες, οι οποίοι αρχικώς είχαν αφιχθεί στη Λέσβο στην προσπάθειά τους να ξεφύγουν από τον πόλεμο που εκτυλίσσεται στη χώρα τους. Από εκεί μεταφέρθηκαν στον Πειραιά και στη συνέχεια σε μία από τις κεντρικές πλατείες της Αθήνας, την πλατεία Ομόνοιας, όπου και εγκαταστάθηκαν προσωρινά. Το εκτενές φωτογραφικό υλικό που συνοδεύει αμφότερα τα δημοσιεύματα απεικονίζει τις δύσκολες συνθήκες που αντιμετώπιζαν, με σημαντικό αριθμό εξ’ αυτών, μάλιστα, να αποτελείται από παιδιά.

Ακόμη, εάν συγκρίνουμε φωτογραφίες από την πλατεία Ομόνοιας πριν και μετά την ανάπλαση της, η οποία ολοκληρώθηκε το 2020, με την φωτογραφία που διαμοιράσθηκε ως πρόσφατη θα παρατηρήσουμε αρκετές διαφορές που καταδεικνύουν ότι πρόκειται για παλαιότερη λήψη.

Όταν, ανά διαστήματα, οι προσφυγικές και μεταναστευτικές ροές προς την Ευρώπη – που τροφοδοτούνται κυρίως από τις συνεχιζόμενες συγκρούσεις στην περιοχή της Μέσης Ανατολής – είναι πιο ενεργές, υποκινούνται εντονότερα αντι-ισλαμικά συναισθήματα στους τοπικούς πληθυσμούς [πηγή], ιδιαίτερα μετά την έναρξη της προσφυγικής και μεταναστευτικής κρίσης του 2015.

Ήδη το τελευταίο διάστημα παρατηρήσαμε στην ελληνική ειδησεογραφία αναφορές για νέο πιθανό προσφυγικό κύμα από την Παλαιστίνη προς την Ελλάδα, συνθήκη που εν μέρει εξηγεί την αναδιακίνηση παλαιότερου υλικού με πρόσφυγες. Συχνά, σε περιόδους κρίσεων, εικόνες και βίντεο διαμοιράζονται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, και όχι μόνο, παρουσιαζόμενα εκτός θεματικού πλαισίου. Παρακάτω βλέπουμε ένα ακόμη παράδειγμα, με τον δημοσιογράφο και πολιτικό Κωνσταντίνο Μπογδάνο να έχει αναδημοσιεύσει την εξεταζόμενη φωτογραφία στον λογαριασμό του στο Χ (πρώην Twitter).

Συμπέρασμα

Η φωτογραφία αυτή πράγματι απεικονίζει Σύριους πρόσφυγες να διαμένουν προσωρινά στην πλατεία Ομόνοιας στην Αθήνα. Ωστόσο, η λήψη τοποθετείται το 2015 ύστερα από μετακίνηση των προσφύγων από ελληνικά νησιά στην ηπειρωτική Ελλάδα.