Παραπληροφόρηση σχετικά με τα εμβόλια κατά της COVID-19 στην Ισλανδία

Τις τελευταίες ημέρες κυκλοφορεί στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ο ισχυρισμός πως η Ισλανδία απέσυρε κάθε εμβόλιο κατά της COVID-19 από τα εμβολιαστικά κέντρα, έπειτα από μεγάλη αύξηση στους θανάτους εμβολιασμένων πολιτών. Ωστόσο, τίποτα από αυτά δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα.

Παραδείγματα αναπαραγωγών στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης:

Ταυτόχρονα, παραλλαγές του ισχυρισμού υποστηρίζουν είτε πως η Ισλανδία απέσυρε τα εμβόλια τεχνολογίας mRNA είτε πως απέσυρε συγκεκριμένα τα εμβόλια της Moderna.

Παραδείγματα αναπαραγωγών σε ιστοσελίδες:

korakas-news.gr, oannes.gr

Τι ισχύει

Καταρχάς, δεν υπάρχει καμία σχετική ανακοίνωση άρσης εμβολιασμών ούτε από την Διεύθυνση Υγείας της Ισλανδίας, ούτε από την ιστοσελίδα της Διεύθυνσης για την COVID-19, ούτε εντοπίσαμε σχετική είδηση σε κάποιο από τα αγγλόφωνα ειδησεογραφικά μέσα της χώρας (Iceland Review, RÚV, Iceland Monitor).

Τουναντίον, το αρχείο οδηγιών της Διεύθυνσης Υγείας της Ισλανδίας αναφέρει πως από την 1 Μαΐου 2023 οι εμβολιασμοί στην Ισλανδία συνεχίζονται με δύο εμβόλια, των Pfizer/BioNTech και της Moderna. Και τα δύο εμβόλια είναι της τεχνολογίας mRNA, οπότε δεν μπορεί να στέκει ο ισχυρισμός πως η Ισλανδία απέσυρε τα εμβόλια αυτής της τεχνολογίας.

Ανακοίνωση από τις 2 Οκτωβρίου 2023 επικαιροποιεί την αφοσίωση των αρχών στον εμβολιασμό του πληθυσμού, κάνοντας μνεία για προτεραιότητα στον εμβολιασμό πολιτών 60 ετών και άνω, παιδιών και ενηλίκων που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες, εγκύων και προσωπικού στον τομέα της υγείας.

Η Guðrún Aspelund, επικεφαλής επιδημιολόγος του Κέντρου Ασφάλειας της Υγείας και Επικοινωνίας Επιδημιολογικού Ελέγχου της Διεύθυνσης Υγείας της Ισλανδίας, δήλωσε στο USA Today και το Reuters:

“Η Ισλανδία δεν έχει απαγορεύσει τα εμβόλια για την COVID-19, ούτε υπάρχουν αυξημένοι αιφνίδιοι θάνατοι. Οι εμβολιασμοί για την COVID-19 χορηγούνται και συστήνονται σε ορισμένες ομάδες υψηλού κινδύνου, αλλά χωρίς άμεσα σχέδια εμβολιασμού ολόκληρου του πληθυσμού.”

Ως προς την εκδοχή που θέλει την απαγόρευση του εμβολίου της Moderna, ο ισχυρισμός έχει γίνει εκτός του θεματικού του πλαισίου.

Όντως, στο παρελθόν η Ισλανδία είχε παύσει την χρήση των εμβολίων της Moderna, μαζί με άλλες Ευρωπαϊκές χώρες, αποτελούσε όμως προσωρινό μέτρο. Οι ίδιες οι δημοσιεύσεις του ισχυρισμού ανακατευθύνουν σε άρθρα από έμπιστα μέσα ενημέρωσης, τα οποία όμως προέρχονται από το 2021. Συγκεκριμένα, το άρθρο του Bloomberg έχει ημερομηνία 8 Οκτωβρίου 2021 και το άρθρο του Iceland Review 9 Οκτωβρίου 2021. Η παύση δεν κράτησε πολύ, όπως προκύπτει από άρθρο από τις 15 Νοεμβρίου 2021 που αφορά την έναρξη χορήγησης αναμνηστικών δόσεων αναφέρει πως θα χρησιμοποιηθούν τα εμβόλια της Pfizer και της Moderna.

Η Ισλανδία έχει σταματήσει να ενημερώνει τα στατιστικά των εμβολιασμών κατά της COVID-19. Η τελευταία ημερομηνία για την οποία υπάρχουν στοιχεία για την Ισλανδία σε σχετική ιστοσελίδα είναι η 28η Απριλίου 2023, όταν το 82% του πληθυσμού 5 ετών και άνω είχε ήδη εμβολιαστεί. Επίσης, σύμφωνα με την Διεύθυνση Υγείας της Ισλανδίας, για το 2023 η χώρα έχει αναφέρει 9 θανάτους από COVID-19, και ακόμη 26 όπου υπήρχε και υποκείμενο νόσημα.

Εκτός των δηλώσεων της Aspelund, δεν υπάρχει κανένα άλλο σχετικό στοιχείο που να αφορά τα επίπεδα θνησιμότητας των εμβολιασμένων στην Ισλανδία.

Συμπέρασμα

Η Ισλανδία δεν έγινε η πρώτη χώρα που απέσυρε τα εμβόλια κατά της COVID-19. Το πρόγραμμα εμβολιασμού είναι ενεργό και χορηγούνται δόσεις της Pfizer και της Moderna, με παροτρύνσεις εμβολιασμού προς τις ομάδες κινδύνου (ευπαθείς ομάδες, έγκυες, προσωπικό υγείας κλπ). Η παύση χρήση του εμβολίου της Moderna έλαβε χώρα το φθινόπωρο του 2021 και ήταν προσωρινή.