Eξέταση ισχυρισμών για ανίχνευση εμβολίου κατά της COVID σε καρδιές ανθρώπων που πέθαναν

Από τα τέλη Σεπτεμβρίου του 2023, δημοσιεύματα σε ιστοσελίδες και αναρτήσεις στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης ξεκίνησαν να προβάλλουν τον ισχυρισμό πως, σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη, το εμβόλιο κατά της COVID-19 ανιχνεύτηκε στις καρδιές ασθενών που πέθαναν έως και 30 ημέρες μετά τον εμβολιασμό, και οι οποίοι δεν είχαν υποκείμενα νοσήματα. Ωστόσο, όπως θα δούμε στη συνέχεια, ο εν λόγω ισχυρισμός είναι παραπλανητικός και στηρίζεται στην παρερμηνεία των στοιχείων της έρευνας.

Παραδείγματα: bankingnews.gr, choratouaxoritou.gr, romios.online, primenews.press

Παραδείγματα αναρτήσεων στο Facebook:

Στα υπό εξέταση δημοσιεύματα διαβάζουμε τα εξής:

Οι νεκροψίες δείχνουν την αλήθεια: Εμβόλιο Covid βρέθηκε στις καρδιές νεκρών (χωρίς υποκείμενα νοσήματα), 30 ημέρες από τον εμβολιασμό

Το εμβόλιο κατά του COVID-19 ανιχνεύθηκε στις καρδιές ασθενών που πέθαναν μέσα σε ένα μήνα από τον εμβολιασμό, σύμφωνα με νέα μελέτη.
Αμερικανοί ερευνητές ανέλυσαν δείγματα ιστού από τις αυτοψίες 25 ατόμων, συμπεριλαμβανομένων 20 που είχαν εμβολιαστεί.
Δείγματα από τις καρδιές τριών ασθενών, οι οποίοι πέθαναν όλοι μέσα σε 30 ημέρες μετά από εμβολιασμό Pfizer, βρέθηκαν θετικά σε αγγελιοφόρο ριβονουκλεϊκό οξύ (mRNA).
Οκτώ αμφοτερόπλευρα δείγματα λεμφαδένων της μασχάλης, από άτομα που πέθαναν εντός 30 ημερών από το εμβόλιο Moderna ή Pfizer, βρέθηκαν επίσης θετικά.

Τα εμβόλια των εταιρειών είναι mRNA.

Η έρευνα που δημοσιεύτηκε από την npj Vaccines, δείχνει ότι «το εμβόλιο μπορεί να παραμείνει έως και 30 ημέρες στο σώμα, συμπεριλαμβανομένης της καρδιάς», δήλωσε στους The Epoch Times μέσω email ο Δρ James Stone, από το Γενικό Νοσοκομείο της Μασαχουσέτης και την Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ.
Οι συγγραφείς δήλωσαν ότι δεν υπάρχει σύγκρουση συμφερόντων και πως η έρευνα υποστηρίχθηκε από το Γενικό Νοσοκομείο της Μασαχουσέτης, το οποίο βρίσκεται στη Βοστώνη.
Κατά την ανάλυση ιστών καρδιάς και αμφοτερόπλευρων μασχαλιαίων λεμφαδένων από άλλα εμβολιασμένα άτομα που πέθαναν, δεν ανιχνεύθηκε εμβόλιο.
Επιπλέον, δεν ανιχνεύθηκε εμβόλιο στο ήπαρ, τη σπλήνα ή τους λεμφαδένες του μεσοθωρακίου – παρότι το εμβόλιο ανιχνεύτηκε στο ήπαρ και τον σπλήνα τρωκτικών σε προηγούμενες προκλινικές μελέτες – ούτε ανιχνεύθηκε εμβόλιο σε ιστούς από μη εμβολιασμένους ασθενείς.

Τα εμβόλια Pfizer και Moderna είναι γνωστό ότι προκαλούν μυοκαρδίτιδα, μια μορφή καρδιακής φλεγμονής που μπορεί να οδηγήσει σε θάνατο.
Τα άτομα στα οποία ανιχνεύθηκε mRNA στην καρδιά δεν είχαν μυοκαρδίτιδα, αν και είχαν ανιχνεύσιμα καρδιακά τραύματα, βρήκαν ερευνητές.
Οι ερευνητές είπαν ότι πίστευαν ότι οι καρδιακοί τραυματισμοί προήλθαν από υποκείμενες ασθένειες και όχι από τα εμβόλια.

«Δεν υπάρχει ακόμη ένδειξη ότι το εμβόλιο στην καρδιά προκαλεί προβλήματα σε αυτούς τους ασθενείς· ούτε τα αίτια του θανάτου ούτε τα αίτια του μυοκαρδιακού τραυματισμού συνδέθηκαν με τα εμβόλια αυτής της μελέτης», δήλωσε ο Δρ Stone, θέση η οποία αμφισβητήθηκε από τη Δρ Clare Craig, μια Βρετανίδα παθολόγο που ανέλυσε την έρευνα.

“Το εμβόλιο δεν έπρεπε να ήταν εκεί.
Υπήρχαν ενδείξεις καρδιακής βλάβης.
Αυτοί οι τρεις άνθρωποι είναι τώρα νεκροί”, είπε η Δρ Craig στους The Epoch Times σε ένα μήνυμα.
Είπε ότι οι ερευνητές έβαζαν πολύ ψηλά τον πήχη για την αιτιότητα.

“Στη μεταθανάτια αν υπάρχει σημαντική στένωση των στεφανιαίων αρτηριών, τότε αποδίδεται καρδιακή βλάβη στο ισοζύγιο πιθανοτήτων.

Εδώ αυτή είναι μια ξεκάθαρη συσχέτιση, μια ασυνήθιστη εικόνα τραυματισμού του μυοκαρδίου και μια αποτυχία να την επισημάνουμε για αυτό που είναι», είπε η Δρ.Craig.

Τι ισχύει

Τα υπό εξέταση δημοσιεύματα επικαλούνται μελέτη που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό NPJ Vaccines με τίτλο Duration of SARS-CoV-2 mRNA vaccine persistence and factors associated with cardiac involvement in recently vaccinated patients. Σκοπός της εν λόγω μελέτης ήταν η ανίχνευση της παραμονής (συστατικών) των εμβολίων στο ανθρώπινο σώμα καθώς και οι παράγοντες που σχετίζονται με καρδιακές επιπλοκές σε προσφάτως εμβολιασμένους ασθενείς.

Ο ισχυρισμός παρουσιάστηκε για πρώτη φορά σε δημοσίευμα του ιστότοπου The Epoch Times. Σύμφωνα με το mediabiasfactcheck.com, έναν ιστότοπο που αποσκοπεί στην ενημέρωση των πολιτών σχετικά με τη μεροληψία και την εγκυρότητα ενημερωτικών ιστοσελίδων, το Τhe Epoch Times διατηρεί χαμηλή αξιοπιστία καθώς επανειλημμένα προωθεί προπαγάνδα, ψευδοεπιστήμη και θεωρίες συνωμοσίας, με μηδαμινές ή ανεπαρκείς πηγές αξιόπιστων πληροφοριών.

Σε αντίθεση με τον τίτλο των υπό εξέταση δημοσιευμάτων, το πρωτότυπο δημοσίευμα του The Epoch Times δεν κάνει αναφορά στην κατάσταση της υγείας των ασθενών αλλά αναφέρει πως οι ασθενείς, στους οποίους ανιχνεύτηκαν ευρήματα, είχαν ανιχνεύσιμα τραύματα στoυς καρδιακούς ιστούς. Το πρωτότυπο δημοσίευμα αναφέρει ακόμα πως, σύμφωνα με τους ερευνητές, οι καρδιακές βλάβες προήλθαν από υποκείμενες ασθένειες και όχι από τα εμβόλια.

Ωστόσο, ο ισχυρισμός πως οι καρδιακοί τραυματισμοί προήλθαν από τον εμβολιασμό εκφράστηκε από την Dr. Clare Craig, μια Βρετανίδα παθολογοανατόμο (και όχι παθολόγο, όπως εσφαλμένα μεταφέρθηκε στα ελληνικά δημοσιεύματα) που ανέλυσε την έρευνα σε επικοινωνία της με το Epoch Times:

Αυτή η θέση (σσ: της μη συσχέτισης τραυματισμών και εμβολιασμού) αμφισβητήθηκε από τη Dr. Clare Craig, μια Βρετανίδα παθολόγο που εξέτασε την έρευνα.

«Το εμβόλιο δεν έπρεπε να ήταν εκεί. Υπήρχαν ενδείξεις καρδιακής βλάβης. Αυτοί οι τρεις άνθρωποι είναι τώρα νεκροί», είπε η Dr. Craig στους The Epoch Times σε μήνυμα.

Είπε ότι οι ερευνητές έβαζαν πολύ ψηλά τον πήχη για την αιτιότητα.

«Στη μεταθανάτια αν υπάρχει σημαντική στένωση των στεφανιαίων αρτηριών, τότε αποδίδεται καρδιακή βλάβη στο ισοζύγιο πιθανοτήτων. Εδώ αυτή είναι μια ξεκάθαρη συσχέτιση, μια ασυνήθιστη εικόνα βλάβης του μυοκαρδίου και μια αποτυχία να την επισημάνουμε για αυτό που είναι», είπε η Dr. Craig.

Eίναι σκόπιμο να αναφέρουμε πως η Dr. Clare Craig, η οποία ανέλυσε την υπό εξέταση μελέτη στο Epoch Times, έχει στο παρελθόν προβεί σε διάδοση αντιεπιστημονικών ισχυρισμών κατά των εμβολίων, τους οποίους κατέρριψε σε βίντεό του, στην πλατφόρμα διαμοιρασμού βίντεο YouTube, ο μοριακός βιολόγος Dr. Dan Wilson. Επιπροσθέτως, τα πρώτα χρόνια της πανδημίας το όνομά της συνδέθηκε με την ομάδα HART (Health Advisory and Recovery Team), μια ομάδα πολιτικών ακτιβιστών και επαγγελματιών υγείας που τάσσονταν κατά των lockdown και επιχειρούσαν, με συντονισμένες προσπάθειες παραπληροφόρησης για τα εμβόλια κατά της COVID-19, να ασκήσουν πίεση στην κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου και να αποκτήσουν πολιτική επιρροή και προβολή στα μέσα ενημέρωσης. Στο προφίλ που διατηρεί η Dr. Craig στο μέσο κοινωνικής δικτύωσης Χ (πρώην Twitter) εμφανίζεται σήμερα ως συμπρόεδρος της εν λόγω ομάδας.

Τι αναφέρει η επίμαχη μελέτη

Οι ερευνητές, σύμφωνα με το κείμενο της μελέτης, μέσω νεκροψίας συνέλεξαν και μελέτησαν ιστούς από 20 εμβολιασμένους ασθενείς και από 5 μη εμβολιασμένους ασθενείς (ομάδα ελέγχου) που πέθαναν από διάφορες αιτίες. Τα χαρακτηριστικά των ασθενών παρατίθενται στον παρακάτω πίνακα:

Στον ίδιο πίνακα παρουσιάζεται και η αιτία θανάτου των ασθενών από τους οποίους ελήφθησαν ιστοί για έλεγχο. Βλέπουμε πως, στο σύνολο των 20 εμβολιασμένων, 4 πέθαναν από στεφανιαία νόσο, 4 από κακοήθειες (καρκίνο), 3 από καρδιομυοπάθεια, 3 από μολύνσεις, 3 από νευροεκφυλιστική νόσο, 2 από αιμορραγία και 1 από κίρρωση. Στον πίνακα παρουσιάζεται επίσης και το ποσοστό των συμμετεχόντων που ανέπτυξε περικαρδίτιδα, 3 στους 20 (ποσοστό 15%).

Στον επόμενο πίνακα, παρουσιάζεται η χρονική διάρκεια μεταξύ της τελευταίας δόσης που έλαβαν και της ημερομηνίας θανάτου τους:

Εκεί βλέπουμε πως από τους 20 συνολικά θανάτους, οι 12 συνέβησαν μέσα σε χρονικό διάστημα 30 ημερών από τη λήψη του εμβολίου.

Όσον αφορά τα δείγματα που ελήφθησαν από τους ασθενείς στην καρδιακή αριστερή κοιλία και στη καρδιακή δεξιά κοιλία, σύμφωνα με τα αποτελέσματα της μελέτης, το εμβόλιο ανιχνεύθηκε σε 4 δείγματα, πιο συγκεκριμένα σε 2 δείγματα αριστερής κοιλίας και 2 δείγματα δεξιάς κοιλίας, από συνολικά τρεις ασθενείς, συγκεκριμένα τους ασθενείς 7, 8, και 10. Και οι τρεις από αυτούς τους ασθενείς είχαν εμβολιαστεί με BNT162b2 εντός 30 ημερών πριν τον θάνατο.

Ωστόσο, αντίθετα με τους ισχυρισμούς των υπό εξέταση δημοσιευμάτων, και οι τρεις άνθρωποι από τους οποίους ελήφθησαν τα τέσσερα αυτά δείγματα είχαν πρόσφατο ιστορικό καρδιακών νοσημάτων.

Συγκεκριμένα, όπως αναφέρει η έρευνα, στον ασθενή 7, όπου το εμβόλιο ανιχνεύθηκε στην αριστερή κοιλία, διαπιστώθηκε τραυματισμός του μυοκαρδίου στην αριστερή αλλά και στη δεξιά κοιλία. Ο τραυματισμός χρονολογείται 3 έως 4 εβδομάδες πριν από τη νεκροψία, και προηγείται του εμβολιασμού του, που συνέβη 12 ημέρες πριν από το θάνατο. Ο ασθενής είχε μέτρια αθηροσκλήρωση της στεφανιαίας αρτηρίας και πέθανε από ενδοκρανιακή αιμορραγία στο πλαίσιο του καρκίνου του πνεύμονα. Σύμφωνα με τους ερευνητές, ο τραυματισμός του μυοκαρδίου πιθανότατα προήλθε από συστηματική υποξαιμία.

Στον ασθενή 8, το εμβόλιο ανιχνεύθηκε στη δεξιά κοιλία. Ο ασθενής παρουσίαζε πολλαπλά σημεία επούλωσης από μυοκαρδιακή βλάβη στη δεξιά κοιλία που χρονολογούνται από τρεις ημέρες έως τρεις εβδομάδες πριν από το θάνατο, επικαλύπτοντας το χρόνο της δεύτερης δόσης του εμβολίου την οποία έλαβε 19 ημέρες πριν από το θάνατο. Ο ασθενής είχε επίσης μέτρια αθηροσκλήρωση της στεφανιαίας αρτηρίας. Στη νεκροψία, διαπιστώθηκε επίσης πνευμονικό οίδημα. Ο ασθενής είχε ιστορικό καρδιακής ανεπάρκειας και πέθανε από μη ισχαιμική μυοκαρδιοπάθεια. Σύμφωνα με τους ερευνητές, ο τραυματισμός του μυοκαρδίου της δεξιάς κοιλίας σε αυτόν τον ασθενή πιθανότατα σχετιζόταν με καταπόνηση της δεξιάς κοιλίας στο πλαίσιο καρδιακής ανεπάρκειας.

Στον ασθενή 10, το εμβόλιο ανιχνεύθηκε και στις δύο κοιλίες και ο ασθενής επίσης παρουσίαζε επούλωση μυοκαρδιακής βλάβης, η οποία χρονολογείται περί τις 3 έως 4 εβδομάδες. Ο τραυματισμός του μυοκαρδίου συνέβη πολύ πριν από τη δεύτερη δόση του εμβολίου. Ο χρόνος της πρώτης δόσης του εμβολίου δεν είναι γνωστός. Σύμφωνα με τους ερευνητές, ο ασθενής πέθανε από σοβαρή στεφανιαία νόσο και ο τραυματισμός του μυοκαρδίου κατά τη νεκροψία πιθανότατα σχετίζεται με την προϋπάρχουσα στεφανιαία νόσο.

Το προφίλ των ασθενών και οι περιορισμοί της μελέτης

Κατά την ανάλυση των αποτελεσμάτων της μελέτης, οι ερευνητές τονίζουν πως οι ασθενείς στους οποίους ανιχνεύτηκε εμβόλιο στους καρδιακούς ιστούς ήταν ασθενείς μεγάλης ηλικίας και, σε αντίθεση με τους τίτλους των υπό εξέταση δημοσιευμάτων, είχαν σημαντικές προϋπάρχουσες παθήσεις, ενώ κανένας δεν εμφάνισε μυοκαρδίτιδα:

Επίσης, οι ασθενείς σε αυτή τη μελέτη στους οποίους ανιχνεύθηκε εμβόλιο στην καρδιά ήταν ασθενείς μεγαλύτερης ηλικίας με σημαντικές ιατρικές παθήσεις, ενώ η μυοκαρδίτιδα που σχετίζεται με το εμβόλιο τείνει να περιλαμβάνει νεότερους ασθενείς. Κανένας από τους ασθενείς σε αυτή τη μελέτη δεν εμφάνισε παθολογικά χαρακτηριστικά μυοκαρδίτιδας. Επομένως, η σχέση του εμβολίου SARS-CoV-2 που διανέμεται και παραμένει στην καρδιά και της ανάπτυξης μυοκαρδίτιδας είναι ασαφής.

Επιπροσθέτως, σημειώνουν πως ο αριθμός των ασθενών στους οποίους ανιχνεύτηκε το εμβόλιο στην καρδιά ήταν πολύ μικρός, ενώ η μελέτη δεν σχεδιάστηκε για να εξετάσει τους μηχανισμούς υπό τους οποίους συμβαίνει αυτό, τόσο για την καρδιά, όσο και για άλλα όργανα του ανθρώπινου σώματος:

Είναι σημαντικό ότι ο αριθμός των ασθενών στους οποίους ανιχνεύθηκε εμβόλιο στην καρδιά ήταν πολύ μικρός, γεγονός που καθιστά αδύνατον τον οριστικό προσδιορισμό των λόγων που μπορεί να ανιχνευθεί το εμβόλιο στην καρδιά σε συγκεκριμένους ασθενείς. Αυτή η μελέτη δεν εξετάζει τους συγκεκριμένους μηχανισμούς με τους οποίους το εμβόλιο μπορεί να εισέλθει σε διαφορετικά όργανα από την κυκλοφορία του αίματος.

Τέλος, όπως τονίζουν οι ερευνητές πριν από την ανάλυση των αποτελεσμάτων, σε κανέναν από τους θανάτους ασθενών τους οποίους μελέτησαν δεν υπήρχε σύνδεση της αιτίας θανάτου τους με τον εμβολιασμό. Σημειώνουν ακόμα πως, αν και τα αποτελέσματα είναι προς το παρόν ασαφή, ίσως είναι συνετό να εξεταστεί το ενδεχόμενο καθυστέρησης του εμβολιασμού με βάση νανοσωματίδια λιπιδίων σε όσους ασθενείς έχουν πρόσφατα παρουσιάσει έμφραγμα του μυοκαρδίου.

Τραυματισμός του μυοκαρδίου κατά τη νόσηση από COVID-19

Σε επιστημονική ανασκόπηση με τίτλο “The impact of COVID-19 and COVID vaccination on cardiovascular outcomes” που δημοσιεύτηκε στο European Heart Journal Supplements, επίσημο επιστημονικό περιοδικό της Ευρωπαϊκής Καρδιολογικής Εταιρείας, ερευνητές αξιολόγησαν τις καρδιαγγειακές επιπλοκές της νόσησης από COVID-19 σε σύγκριση με το ρίσκο ανεπιθύμητων αντιδράσεων κατά τον εμβολιασμό κατά της νόσου.

Όπως αναφέρει η ανασκόπηση, o τραυματισμός του μυοκαρδίου παρατηρείται συχνά σε άτομα με σοβαρή νόσηση από COVID-19 και εμφανίζεται σε έως και το 38% των νοσηλευόμενων ασθενών, ενώ είναι συχνότερος σε ασθενείς με προϋπάρχουσα καρδιαγγειακή νόσο. Η ίδια η COVID-19 αποτελεί ανεξάρτητο παράγοντα κινδύνου για ισχαιμικό εγκεφαλικό επεισόδιο και οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου, τόσο κατά τη διάρκεια όσο και μετά από οξεία μόλυνση, ενώ μελέτες περιπτώσεων περιγράφουν ακόμα νεαρούς ενήλικες με έμφραγμα του μυοκαρδίου που σχετίζεται με ήπια νόσηση από COVID-19.

Σημαντικό είναι πως η λοίμωξη μπορεί να προκαλέσει επίμονα καρδιαγγειακά συμπτώματα μετά την ανάρρωση, κάτι που μπορεί να οφείλεται σε διάφορους παράγοντες, συμπεριλαμβανομένης της παραμονής του ιού στο σώμα, του μυοκαρδιακού τραυματισμού που προκαλεί, και των συνεχιζόμενων ανοσολογικών και φλεγμονωδών επιδράσεων που συνεχίζουν να επηρεάζουν το αγγειακό σύστημα.

Στον αντίποδα, το ρίσκο συμπτωμάτων ή ανεπιθύμητων αντιδράσεων από τον εμβολιασμό κατά της COVID-19 είναι σημαντικά χαμηλότερο. Ενώ είναι γνωστό πως η η μυοκαρδίτιδα και η περικαρδίτιδα είναι καταγεγραμμένες επιπλοκές των εμβολίων mRNA, κυρίως σε νεαρούς ενήλικες και έφηβους άνδρες, η συχνότητα εμφάνισής τους είναι ωστόσο σπάνια και οι επιπλοκές αυτές είναι κατά κανόνα ήπιας μορφής, που αντιμετωπίζεται εντός λίγων ημερών ή εβδομάδων με τυπική αγωγή. Η σχετική βιβλιογραφία πάνω στο ζήτημα της σύνδεσης εμβολιασμού με την μυοκαρδίτιδα δείχνει ότι, εφόσον η μυοκαρδίτιδα που προκαλείται από εμβολιασμό μπορεί να οδηγήσει στον θάνατο, αυτή η έκβαση θα λάμβανε χώρα μόνο μια φορά ανά αρκετά εκατομμύρια περιπτώσεις εμβολιασμών. [πηγή 1][πηγή 2][πηγή 3][πηγή 4][πηγή 5]

Αντίθετα το ποσοστό εμφάνισης μυοκαρδίτιδας είναι πολύ υψηλότερο μετά τη μόλυνση από COVID-19 από ό,τι μετά τον εμβολιασμό. Συγκεκριμένα, ακόμη και στην ομάδα που παρουσιάζει με τον υψηλότερο κίνδυνο, τους άνδρες ηλικίας 12-17 ετών, ο κίνδυνος μυοκαρδίτιδας ήταν από 1,8 έως 5,6 φορές υψηλότερος μετά τη μόλυνση από SARS-CoV-2 σε σχέση με τον εμβολιασμό. Με αυτά τα δεδομένα, ο εμβολιασμός σχετίζεται με σημαντική μείωση της θνησιμότητας.

Όσον αφορά την προστασία που παρέχουν τα εμβόλια κατά της COVID-19 στο καρδιαγγειακό σύστημα, ανασκόπηση των δεδομένων επιτήρησης ασφαλείας από τις ΗΠΑ, η οποία συμπεριέλαβε 10.162.227 άτομα κατάλληλα για εμβολιασμό, έδειξε χαμηλότερο κίνδυνο εμφάνισης καρδιακών εκβάσεων μετά από εμβόλια με mRNA COVID-19 σε σχέση με τη μόλυνση από SARS-CoV-2.

Συμπέρασμα

Σύμφωνα με τη μελέτη που επικαλούνται τα υπό εξέταση δημοσιεύματα, ο ισχυρισμός πως το εμβόλιο κατά της COVID-19 ανιχνεύτηκε σε καρδιές ανθρώπων που πέθαναν χωρίς να έχουν υποκείμενα νοσήματα είναι ψευδής. Η έρευνα διεξήχθη με σκοπό να μελετήσει το χρονικό διάστημα της παραμονής συστατικών των εμβολίων στον ανθρώπινο οργανισμό. Σύμφωνα αυτή, συστατικά του εμβολίου στην καρδιά ανιχνεύτηκαν μόνο σε τρεις από τους συνολικά 20 ανθρώπους που μελετήθηκαν.

Αντίθετα με τον ισχυρισμό των δημοσιευμάτων, δεν επρόκειτο για άτομα χωρίς υποκείμενα νοσήματα, καθώς και στις τρεις περιπτώσεις ανιχνεύτηκαν σημάδια επούλωσης από βλάβες του μυοκαρδίου. Σύμφωνα με τη μελέτη, οι βλάβες αυτές προϋπήρχαν ή υπερκάλυπταν τον χρόνο του εμβολιασμού και προκλήθηκαν ή σχετίζονταν με αιτίες άσχετες με τον εμβολιασμό, όπως συστηματική υποξαιμία, καρδιακή ανεπάρκεια και στεφανιαία νόσο.

Επιπροσθέτως, όπως τονίζουν οι ερευνητές, σε καμία από τις περιπτώσεις που μελετήθηκαν δεν τεκμηριώνεται συσχέτιση των εν λόγω βλαβών ή του θανάτου των ασθενών με το γεγονός του εμβολιασμού τους.