Ποιοι είμαστε
Αρχική Βίντεο με πλοίο που φλέγεται στο Ομάν παρουσιάζεται ως πλοίο που δέχθηκε επίθεση από τους Χούθι στην Ερυθρά ΘάλασσαΠΑΡΑΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗ

Βίντεο με πλοίο που φλέγεται στο Ομάν παρουσιάζεται ως πλοίο που δέχθηκε επίθεση από τους Χούθι στην Ερυθρά Θάλασσα

9 Ιαν
2024

@

Ευαίσθητο περιεχόμενο

Αυτή η εικόνα περιέχει ευαίσθητο περιεχόμενο το οποίο μπορεί για κάποιους χρήστες μπορεί να είναι προσβλητικό ή ενοχλητικό

Το συγκεκριμένο άρθρο δημοσιεύτηκε πριν 4 μήνες.

Ισχυρισμός 1

Βίντεο δείχνει επίθεση των Χούθι της Υεμένης στην Ερυθρά Θάλασσα σε βρετανικό πετρελαιοφόρο πλοίο που κατευθυνόταν προς το Ισραήλ.

Συμπέρασμα 1

Ο ισχυρισμός είναι αναληθής. Το βίντεο δείχνει ένα πλοίο φορτωμένο με εμπορεύματα, κυρίως αυτοκίνητα, που φλέγεται στα χωρικά ύδατα του Σουλτανάτου του Ομάν στα ανοιχτά της ακτής του Χασίκ Νιγιαμπάτ στο Κυβερνείο Ντοφάρ, το οποίο κατευθυνόταν προς τη Δημοκρατία της Σομαλίας. Αυτό επιβεβαιώθηκε από τη Βασιλική Αστυνομία του Ομάν, η οποία δημοσίευσε το βίντεο στις 23 Δεκεμβρίου 2023.

Ισχυρισμός 2

Βίντεο δείχνει επίθεση των Χούθι της Υεμένης στην Ερυθρά Θάλασσα στο πλοίο Hangzhou της δανέζικης εταιρείας Maersk.

Συμπέρασμα 2

Ο ισχυρισμός είναι ψευδής. Στο εξεταζόμενο βίντεο φαίνεται πλοίο που έχει αρπάξει φωτιά στο Ομάν και όχι στην Ερυθρά Θάλασσα, όπως εντοπίζεται και σε βίντεο δημοσιευμένο από τη Βασιλική αστυνομία του Ομάν. Το Ομάν δεν βρέχεται από την Ερυθρά αλλά από την Αραβική Θάλασσα, άρα αποκλείεται η πιθανότητα το βίντεο να δείχνει το πλοίο Hangzhou για το οποίο υπήρξε αναφορά πως δέχθηκε επίθεση από τους Χούθι. Μάλιστα, σε άρθρο του BBC της Σομαλίας, αναφέρεται η ονομασία Euphrates 3 για το συγκεκριμένο πλοίο, ενώ σε πολλά αραβικά Μέσα εντοπίζονται άρθρα με εικόνες από το εξεταζόμενο βίντεο που αναφέρουν ότι πρόκειται για πλοίο που φλέγεται στο Ομάν. Τέλος, δεν υπάρχει καμία αναφορά για επίθεση ή τρομοκρατική ενέργεια ως αίτιο της φωτιάς, αντίθετα ο υπεύθυνος του σκάφους δήλωσε πως μάλλον επρόκειτο για ατύχημα.

Τις τελευταίες μέρες διαμοιράζεται ένα βίντεο και καρέ από αυτό που δείχνουν ένα πλοίο τυλιγμένο στις φλόγες, με τον ισχυρισμό πως το πλοίο είναι βρετανικό και ότι κατευθυνόταν προς το Ισραήλ, όταν δέχθηκε επίθεση από τους Χούθι της Υεμένης στην Ερυθρά Θάλασσα. Το ίδιο βίντεο αναπαράγεται παράλληλα και με άλλο ισχυρισμό, σύμφωνα με τον οποίο στο βίντεο αποτυπώνεται η επίθεση των Χούθι στην Ερυθρά Θάλασσα κατά του πλοίου Hangzhou της δανέζικης εταιρείας Maersk. Ας εξετάσουμε όμως τι ισχύει.

Αναπαραγωγές στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης: 

Το εξεταζόμενο βίντεο:

Τι ισχύει

Το βίντεο καθώς και εικόνες αυτού, συνοδεία των παραπάνω ισχυρισμών, εμφανίστηκαν σε πάρα πολλούς λογαριασμούς μέσων κοινωνικής δικτύωσης στο εξωτερικό συγκεντρώνοντας εκατοντάδες χιλιάδες προβολές. Παρόμοιους ισχυρισμούς που χρησιμοποιούν λανθασμένο οπτικοακουστικό υλικό παραπλανητικά έχουμε καταρρίψει στο παρελθόν εδώ κι εδώ.

Παραδείγματα ευρέως διαδεδομένων αναρτήσεων του ισχυρισμού σε ξένους λογαριασμούς, εδώ κι εδώ κι εδώ.

https://twitter.com/RonEng1ish/status/1741414491110113496

Αρχικά, παρατηρώντας τα πλάνα, φαίνεται ξεκάθαρα στο κάτω μέρος του βίντεο μία επιγραφή στο κέντρο καθώς και ένα έμβλημα στη δεξιά γωνία. Η επιγραφή αναγράφει royal oman police, δηλαδή Βασιλική Αστυνομία του Ομάν

Πραγματοποιώντας πιο αναλυτική αναζήτηση εικόνας για το έμβλημα που φαίνεται κάτω δεξιά, επιβεβαιώνεται πως αυτό είναι το έμβλημα της αστυνομίας του Ομάν.

Στιγμιότυπο οθόνης από το εξεταζόμενο βίντεο
Στιγμιότυπα οθόνης από το λήμμα της Wikipedia και την επίσημη ιστοσελίδα της Royal Oman Police

Έπειτα, μέσω αντίστροφης αναζήτησης εικόνας με καρέ του βίντεο, οδηγούμαστε σε βίντεο από την αστυνομία του Ομάν το οποίο δημοσιεύτηκε στις 23 Δεκεμβρίου 2023, συνοδευόμενο από την ακόλουθη περιγραφή:

Μετάφραση από αραβικά σε αγγλικά: Ένα σκάφος κάηκε στα χωρικά ύδατα του Σουλτανάτου του Ομάν στα ανοιχτά του Χασίκ Νιγιαμπάτ στο Κυβερνείο Ντοφάρ, φορτωμένο με μια ομάδα εμπορευμάτων που κατευθυνόταν προς τη Δημοκρατία της Σομαλίας. Το πλήρωμά του, αποτελούμενο από 11 άτομα ινδικής υπηκοότητας, εκκενώθηκε από πολίτες, οι οποίοι ήταν όλοι καλά στην υγεία τους, με τον έναν να τραυματίζεται ελαφρά και να μεταφέρεται για να λάβει την απαραίτητη περίθαλψη.

Το εξεταζόμενο βίντεο χρησιμοποιήθηκε λανθασμένα και στο δελτίο ειδήσεων του ελληνικού τηλεοπτικού καναλιού, Open (εδώ, χρονικό σημείο 00:05-00:10) στις 31 Δεκεμβρίου 2023, τη στιγμή που γινόταν αναφορά στο δανέζικο πλοίο Maersk που δέχθηκε επίθεση από τους Χούθι στην Ερυθρά Θάλασσα (εδώ, εδώ κι εδώ). Ωστόσο, βλέποντας κάτω δεξιά στην οθόνη, διακρίνεται ξεκάθαρα το σήμα της αστυνομίας του Ομάν, γεγονός που μαρτυρά πως πρόκειται για το εξεταζόμενο βίντεο.

Στιγμιότυπο οθόνης από το βίντεο του Open στο You Tube

Εικόνα από καρέ του βίντεο χρησιμοποιήθηκε και σε άρθρα ελληνικών ιστοσελίδων, όπως news.gr, i-news24.gr, ekozani.gr και agrotika-nea.gr, χωρίς ωστόσο να υπάρχει ρητή παράθεση του ισχυρισμού.

Στη συνέχεια βρίσκουμε δημοσίευση στο X από την Arabian Daily, στις 24 Δεκεμβρίου 2023 που αναφέρει:

Βίντεο: 11 Ινδοί διασώθηκαν από φλεγόμενο πλοίο στα ανοικτά των ακτών του Ομάν

Σε περαιτέρω αναζήτηση με λέξεις κλειδιά, κατευθυνόμαστε σε άρθρο του BBC στη σομαλική γλώσσα από την 24η Δεκεμβρίου 2023, στο οποίο χρησιμοποιείται εικόνα από το εξεταζόμενο βίντεο ως κεντρική. Στο άρθρο παρατίθενται δηλώσεις του εκπροσώπου του σκάφους, Mursal Mohamud Adan, για τα πιθανά αίτια της φωτιάς:

«Το σκάφος μετέφερε διάφορα εμπορεύματα, κυρίως βενζινοκίνητα οχήματα, οπότε είναι εύκολο αν υπάρχουν τέτοιες ουσίες, αλλά πιστεύουμε ότι ένας εργαζόμενος στο σκάφος που κάπνιζε πρέπει να άναψε τη φωτιά κατά την περίοδο των ανέμων».

Επιπροσθέτως, στο ίδιο άρθρο αναφέρεται πως το πλοίο με το όνομα Euphrates 3 μετέφερε διάφορα εμπορεύματα, κυρίως αυτοκίνητα, και είχε φύγει από το Ντουμπάι στις 12 Δεκεμβρίου 2023. Παρόμοια άρθρα με εικόνες από το εξεταζόμενο βίντεο βλέπουμε και από τις αραβικές ιστοσελίδες Times of Oman, Oman Observer, The Arabian Stories και Onmanorama.

Βλέπουμε επομένως πως το βίντεο δεν προέρχεται από την Ερυθρά Θάλασσα, ούτε απεικονίζει βρετανικό πλοίο που δέχθηκε επίθεση από τους Χούθι της Υεμένης, κατευθυνόμενο προς το Ισραήλ. 

Όλες οι αναφορές που εξετάσαμε για το συμβάν επιβεβαιώνουν ότι το σκάφος, με 11 Ινδούς υπηκόους, έπιασε φωτιά στα χωρικά ύδατα του Ομάν. Το πλήρωμα, ωστόσο, διασώθηκε αμέσως. Σημειώνεται πως καμία από τις αναφορές δεν κάνει λόγο για τους Χούθι, οποιοδήποτε είδος τρομοκρατικής επίθεσης ή την εμπλοκή βρετανικού πετρελαιοφόρου.

Να σημειώσουμε επίσης πως το Ομάν δεν βρέχεται από την Ερυθρά Θάλασσα αλλά από την Αραβική (ή αλλιώς Θάλασσα του Ομάν), επομένως αποκλείεται η περίπτωση να έχει συμβεί εκεί το περιστατικό.

Στιγμιότυπο οθόνης από Google Maps

Τα Ellinika Hoaxes επικοινώνησαν με τη Βασιλική αστυνομία του Ομάν και το άρθρο θα ενημερωθεί σχετικά μόλις ληφθεί απάντηση.

Τέλος, αξίζει να επισημανθεί πως ο ισχυρισμός προήλθε μετά από αναφορά που έλαβε η Βρετανική Υπηρεσία Επιχειρήσεων Θαλάσσιου Εμπορίου (UKMTO), για επίθεση που δέχθηκε στις 30 Δεκεμβρίου 2023 το φορτηγό πλοίο Hangzhou με σημαία Σιγκαπούρης, της δανέζικης ναυτιλιακής εταιρίας Maersk, το οποίο ταξίδευε στην Ερυθρά Θάλασσα κοντά στο λιμάνι της Υεμένης Χοντέιντα (εδώ, εδώ, εδώ κι εδώ).

Η UKMTO (United Kingdom Maritime Trade Operations) ανήκει στο Βασιλικό Ναυτικό του Ηνωμένου Βασιλείου με κύριο σκοπό την παροχή ενός διαύλου πληροφοριών μεταξύ των βρετανικών Ενόπλων Δυνάμεων (συμπεριλαμβανομένων των Δυνάμεων Ασφαλείας) και του ευρύτερου διεθνούς θαλάσσιου εμπορίου. 

Συμπέρασμα 

Σύμφωνα με τα παραπάνω, καθίσταται σαφές πως αμφότεροι οι ισχυρισμοί είναι παραπλανητικοί. Πρόκειται για ένα άσχετο βίντεο και καρέ αυτού από ένα ατύχημα με πυρκαγιά σε πλοίο στα χωρικά ύδατα του Ομάν, το οποίο κοινοποιήθηκε ψευδώς ως επίθεση των Χούθι στην Ερυθρά Θάλασσα.

Σύμφωνα με τη Βασιλική αστυνομία του Ομάν, το πλοίο κατευθυνόταν προς τη Σομαλία και όχι προς το Ισραήλ όπως αναφέρεται στον ισχυρισμό.

Απόφοιτος του τμήματος Δημοσιογραφίας και ΜΜΕ του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.