Προκλήθηκε φωτιά στη Μόσχα από όπλο άμεσης ενέργειας;

Με αφορμή την συνέντευξη που παραχώρησε ο Ρώσος ηγέτης, Βλαντίμιρ Πούτιν, στον αμφιλεγόμενο Αμερικανό δημοσιογράφο Τάκερ Κάρλσον στις 8 Φεβρουαρίου 2024, αναπαράγονται διάφορα βίντεο που απεικονίζουν φλεγόμενα κτήρια. Χρήστες μέσων κοινωνικής δικτύωσης συνέδεσαν την παραπάνω συνέντευξη με τις εικονιζόμενες πυρκαγιές, ισχυριζόμενοι ότι η Ρωσία δέχθηκε επίθεση με όπλα άμεσης ενέργειας μετά τη δημοσιοποίηση της συνέντευξης. Ενώ πράγματι, μια μέρα μετά την κυκλοφορία της συνέντευξης, σημειώθηκε πυρκαγιά στη Μόσχα, όπως θα δούμε παρακάτω ο ισχυρισμός ανήκει στη σφαίρα της παραπληροφόρησης, αφού σύμφωνα με την έρευνα που πραγματοποιήθηκε η φωτιά οφείλεται σε κάτι εντελώς διαφορετικό. Ας δούμε τι ισχύει.

Παραδείγματα διάδοσης του ισχυρισμού σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης:

Τι ισχύει

Επειδή κυκλοφορεί πλήθος βίντεο θα ασχοληθούμε ξεχωριστά με καθένα από αυτά προκειμένου να αποδομήσουμε τον ισχυρισμό.

Βίντεο 1 & 2

Πρώτο βίντεο:

Δεύτερο βίντεο:

Πραγματοποιώντας αντίστροφη αναζήτηση εικόνας στο πρώτο βίντεο, εντοπίζουμε ένα άρθρο από την ιστοσελίδα της Daily Mail που συμπεριλαμβάνει και τα δύο υπό εξέταση οπτικοακουστικά αποσπάσματα. Το άρθρο, δημοσιευμένο την 9η Φεβρουαρίου 2024, αναφέρει πως ξέσπασε φωτιά σε κτήριο στη ρωσική πρωτεύουσα, περίπου 16 χιλιόμετρα μακριά από το Κρεμλίνο. Σύμφωνα με τις πληροφορίες, εκατοντάδες κάτοικοι αναγκάστηκαν να εκκενώσουν την περιοχή ενώ στο σημείο μετέβη ελικόπτερο για να βοηθήσει στην πυρόσβεση.

Βίντεο 3

Ακολουθήσαμε την ίδια μέθοδο για να αναζητήσουμε το τρίτο από τα βίντεο που διαμοιράζονται. Με αυτό τον τρόπο βρήκαμε αναρτήσεις τόσο στο X όσο και στο Telegram από το διεθνές πρακτορείο ειδήσεων της Ρωσίας, Ria Novosti, που κάνουν λόγο για φωτιά στην περιοχή Αεροδρόμιο (“Аэропорт”) του μετρό της Μόσχας. Ανατρέχοντας στην ειδησεογραφία βρίσκουμε δημοσιεύματα (εδώ, εδώ, εδώ, εδώ, εδώ, εδώ) που αναφέρουν ότι περί τη μία τα ξημερώματα ξέσπασε φωτιά σε ταράτσα πολυκατοικίας στην οδό Chernyakhovsky στη βόρεια Μόσχα. 

Οι φλόγες σύντομα επεκτάθηκαν και στις παρακείμενες κατοικίες, καλύπτοντας μια έκταση τεσσάρων χιλιάδων τετραγωνικών μέτρων. Όπως είπαν οι επιχειρησιακές Υπηρεσίες, πρόκειται για τη μεγαλύτερη πυρκαγιά σε κτίριο κατοικιών στη σύγχρονη ιστορία της Μόσχας. Περισσότεροι από 400 κάτοικοι αναγκάστηκαν να εκκενώσουν την περιοχή, βρίσκοντας καταφύγιο σε παρακείμενο εμπορικό κέντρο. Στο σημείο έσπευσαν δυνάμεις τις Πυροσβεστικής, ενώ από αέρος επιχειρούσαν δύο ελικόπτερα ΚΑ-32. Σύμφωνα με την ερευνητική επιτροπή, η πυρκαγιά θεωρείται ότι προκλήθηκε από βραχυκύκλωμα στο σύστημα θέρμανσης κατά του πάγου για την προστασία των υδρορροών που ήταν τοποθετημένο στην ταράτσα.

Μέσω γεωεντοπισμού βρήκαμε την περιοχή που ξέσπασε η φωτιά.

Βίντεο 4

Το τέταρτο και τελευταίο βίντεο ουδεμία σχέση έχει με τη φωτιά που ξέσπασε στη Μόσχα, αφού προέρχεται από το διυλιστήριο πετρελαίου Ilsky στην περιοχή Κρασνοντάρ της Ρωσίας, κοντά στην χερσόνησο της Κριμαίας. Θεωρείται από τους σημαντικότερους παραγωγούς καυσίμων της Ρωσίας, με δυνατότητα διύλισης 6,6 εκατομμυρίων τόνων πετρελαίου ετησίως. Ουκρανικά ΜΜΕ ανέφεραν ότι η φωτιά στο διυλιστήριο προκλήθηκε μετά από επίθεση με drone που εξαπέλυσε η Υπηρεσία Ασφαλείας της Ουκρανίας. Τα διυλιστήρια αποτελούν “νόμιμους” στόχους για τους Ουκρανούς, αφού με αυτό τον τρόπο αποδυναμώνουν τόσο τη ρωσική οικονομία όσο και τον εφοδιασμό καυσίμων των ρωσικών στρατιωτικών δυνάμεων. 

Όχι μόνο εργάζονται για την αμυντική βιομηχανία της Ρωσίας και παρέχουν καύσιμα για τα ρωσικά στρατεύματα, αλλά είναι σημαντικά για τη ρωσική οικονομία. Η Ρωσία είναι ένας Γολιάθ που στέκεται στα πόδια του πετρελαίου της. Εμείς τα αποκόπτουμε συστηματικά. Και θα συνεχίσουμε να το κάνουμε μέχρι να πέσει ο Γολιάθ.

Από την άλλη πλευρά, ο Ρώσος κυβερνήτης της περιοχής Oryol, Andrey Klychkov, παραδέχτηκε ότι πραγματοποιήθηκε απόπειρα επίθεσης με μη επανδρωμένα αεροσκάφη σε εγκαταστάσεις καυσίμων, αλλά δήλωσε ότι απετράπηκε από το σύστημα αεράμυνας.

Συμπέρασμα

Από τα παραπάνω προκύπτει ότι ο ισχυρισμός είναι ψευδής. Όντως σημειώθηκε φωτιά στη Μόσχα στις 9 Φεβρουαρίου 2024, δηλαδή μία μέρα μετά την κυκλοφορία της συνέντευξης του Πούτιν στον Τάκερ Κάρλσον. Παρόλα αυτά, η φωτιά δεν οφείλεται σε επίθεση με όπλα άμεσης ενέργειας αλλά σε πρόβλημα του συστήματος θέρμανσης που ήταν τοποθετημένο στην ταράτσα μιας πολυκατοικίας. Τέλος, ένα από τα βίντεο που εξετάσαμε, δε σχετίζεται καθόλου με την πυρκαγιά στη Μόσχα, αφού απεικονίζει έκρηξη σε διυλιστήριο στην περιοχή Κρασνοντάρ. Ουκρανικά ΜΜΕ αποδίδουν την έκρηξη σε επίθεση της SBU με μη επανδρωμένα αεροσκάφη, κάτι που η Ρωσία αρνείται, υποστηρίζοντας ότι η επίθεση αναχαιτίστηκε.