Παραπληροφόρηση με φωτογραφία του 2010 από ανοιχτή προσευχή μουσουλμάνων στην πλατεία Κοτζιά

Από τις αρχές Μαρτίου 2024 ξεκίνησε να αναπαράγεται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και σε ιστοσελίδες μια φωτογραφία η οποία υποτίθεται ότι τραβήχτηκε πρόσφατα και απεικονίζει ομαδική προσευχή μουσουλμάνων στην πλατεία Κοτζιά. Κάτι τέτοιο ωστόσο, δεν ευσταθεί. Όπως θα δείξουμε παρακάτω, η φωτογραφία παρουσιάζεται εκτός θεματικού πλαισίου, ενώ από την έρευνα εντοπίσαμε την εν λόγω εικόνα να ανακυκλώνεται με παραπλανητικούς ισχυρισμούς από το 2022. Ας δούμε τι ισχύει.

Παραδείγματα διάδοσης του ισχυρισμού σε ιστοσελίδες και ιστολόγια: pronews.gr, ellada.press, happenednow.gr, ksipnistere.com

Παραδείγματα διάδοσης του ισχυρισμού σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης:

Τι ισχύει

Η φωτογραφία που διαμοιράζεται:

Σε δημοσιεύσεις χρηστών των μέσων κοινωνικής δικτύωσης παρατηρείται ότι η εξεταζόμενη φωτογραφία συνοδεύεται με τον ισχυρισμό πως απεικονίζει μουσουλμάνους να προσεύχονται σε πλατεία μετά την κατασκευή ισλαμικού τεμένους στην Αθήνα:

Η ΝΔ έλεγε οτι θα τους επιτρέψει να φτιάξουν τέμενος γιατί προσεύχονται σε παράνομους χώρους λατρείας.
Τελικά και μεγάλο τέμενος έφτιαξαν, και τα παράνομα δεν έκλεισαν, και προσεύχονται στις πλατείες.

Ανάμεσα σε αυτούς που αναπαρήγαγαν τη φωτογραφία ήταν και ο ιδρυτής και πρώην πρόεδρος του κόμματος “Δημιουργία, ξανά!”, Θάνος Τζήμερος.

Αναζητώντας τόσο τη φωτογραφία όσο και όρους κλειδιά σε μηχανές αναζήτησης, βρήκαμε ένα άρθρο δημοσιευμένο τον Σεπτέμβριο του 2010 που περιέχει παρόμοια στιγμιότυπα. Συγκεκριμένα, από τα ρούχα μπορούμε να καταλάβουμε ότι απεικονίζονται τα ίδια άτομα με τη φωτογραφία που διαμοιράζεται ως πρόσφατη. Από αριστερά προς δεξιά, παρατηρούμε τρεις άνδρες. Ο πρώτος φοράει μια ροζ-μωβ μπλούζα, ο δεύτερος, που βρίσκεται ακριβώς μπροστά του, φοράει ένα καρέ πουκάμισο, ενώ ο τρίτος, λίγο πιο μπροστά, έχει μαύρη περιβολή.

Παρακάτω παραθέτουμε σε σύγκριση τις δύο φωτογραφίες.

Όπως διαβάζουμε στην ειδησεογραφία εκείνης της περιόδου (εδώ, εδώ, εδώ), η εικονιζόμενη συνάθροιση πραγματοποιήθηκε στην Πλατεία Κοτζιά, στις 10 Σεπτεμβρίου 2010, στο πλαίσιο ομαδικής προσευχής για το τέλος του Ραμαζανιού. Με τον τρόπο αυτό, οι μουσουλμάνοι πιστοί κατέδειξαν και το πρόβλημα της τότε έλλειψης ισλαμικού τεμένους στην Αθήνα.

Μία δεκαετία αργότερα, στις 2 Νοεμβρίου 2020, άνοιξε επίσημα τις πόρτες του το πρώτο ισλαμικό τέμενος στην Αθήνα για όλες τις μουσουλμανικές κοινότητες που ζουν στην Αττική (εδώ, εδώ). Το τέμενος κατασκευάστηκε στην περιοχή του Βοτανικού και συγκεκριμένα στην Ιερά Οδό 144 (εδώ) με έξοδα του ελληνικού Δημοσίου, χωρίς την ανάμειξη άλλου φορέα, και εποπτεύεται από τον Υπουργό Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού ενώ ως πρώτος ιμάμης είχε οριστεί ο Σιντί Μοχάμεντ Ζάκι.
Κατά συνέπεια, ο ισχυρισμός πως η εξεταζόμενη φωτογραφία απεικονίζει μουσουλμάνους να συνεχίζουν να προσεύχονται στην πλατεία Κοτζιά ακόμη και μετά την ίδρυση του ισλαμικού τεμένους Αθηνών, είναι ψευδής.

Συμπέρασμα

Από τα παραπάνω γίνεται αντιληπτό ότι ο ισχυρισμός είναι αναληθής. Ο τρόπος που πλαισιώνεται η φωτογραφία λειτουργεί παραπλανητικά, καθώς ναι μεν έχει ληφθεί στην Πλατεία Κοτζιά, αλλά δεν είναι πρόσφατη. Συγκεκριμένα, όπως προέκυψε από αναζήτηση με όρους-κλειδιά, χρονολογείται στις 10 Σεπτεμβρίου 2010, όταν έλαβε χώρα ανοιχτή ομαδική προσευχή στην Αθήνα για το τέλος του Ραμαζανιού. Με τον τρόπο αυτό, οι μουσουλμάνοι τόνισαν το πρόβλημα της έλλειψης ισλαμικού λατρευτικού χώρου στην Αθήνα. Δέκα χρόνια αργότερα, στις 2 Νοεμβρίου 2020, το αίτημα των πιστών ικανοποιήθηκε, καθώς άνοιξε τις πόρτες του το πρώτο ισλαμικό τέμενος στην Αθήνα, στην περιοχή του Βοτανικού, για όλες τις μουσουλμανικές κοινότητες της Αττικής.