Παραπληροφόρηση από τον Κ. Βελόπουλο με ευρωπαϊκό χάρτη που απεικονίζει “πυρηνικούς στόχους της Ρωσίας”

Στα τέλη Μαΐου 2024 ξεκίνησε να αναπαράγεται στο διαδίκτυο μια εικόνα ενός χάρτη της Ευρώπης συνοδεία του ισχυρισμού ότι παρουσιάζει πυρηνικούς στόχους της Ρωσίας στην ήπειρο, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας. Μάλιστα, ανάμεσα σε αυτούς που διέδωσαν τον ισχυρισμό ήταν και ο πρόεδρος της Ελληνικής Λύσης, Κυριάκος Βελόπουλος, με ανάρτησή του στο X. Ωστόσο, όπως θα δούμε παρακάτω, η εν λόγω εικόνα ουδεμία σχέση έχει με όσα γράφονται, αφού αντικατοπτρίζει κάτι εντελώς διαφορετικό. Ας δούμε τι ισχύει.

Η ανάρτηση του κυρίου Βελόπουλου στο X:

Παραδείγματα διάδοσης του ισχυρισμού σε ιστοσελίδες και ιστολόγια: el.gr, warnews247.gr, anixneuseis.gr, hellasultras.gr, choratouaxoritou.gr, oxafies.com

Παραδείγματα διάδοσης του ισχυρισμού σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης:

Τι ισχύει

Η εικόνα που εξετάζουμε:

Σε δημοσιεύσεις χρηστών στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης διαβάζουμε:

ΧΑΡΤΗ ΜΕ ΧΩΡΕΣ ”ΠΥΡΗΝΙΚΟΥΣ ΣΤΟΧΟΥΣ” ΕΞΕΔΩΣΕ Η ΡΩΣΙΑ. ΣΥΜΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΕΤΑΙ ΚΑΙ Η ΕΛΛΑΔΑ!

Εξετάζοντας την προέλευση της εικόνας, με τη βοήθεια της αντίστροφης αναζήτησης της Google, συνειδητοποιούμε ότι ούτε είναι πρόσφατη, ούτε απεικονίζει “πυρηνικούς στόχους” της Ρωσίας. Συγκεκριμένα, εντοπίζεται σε ένα άρθρο του ρωσικού πρακτορείου ειδήσεων Sputnik, δημοσιευμένο στις 27 Μαρτίου 2023, στο οποίο δεν υπάρχει καμία αναφορά για πυρηνικούς στόχους. Το χρονικό πλαίσιο της δημοσίευσης δεν είναι τυχαίο καθώς, ανατρέχοντας στην τότε ειδησεογραφία (εδώ, εδώ), βλέπουμε ότι εκείνη την περίοδο ο Πούτιν είχε προαναγγείλει την αποθήκευση ρωσικών πυρηνικών όπλων στη Λευκορωσία, μια κίνηση που τελικά πραγματοποιήθηκε λίγο καιρό αργότερα. Οι ΗΠΑ είχαν αντιδράσει τότε ήπια, λέγοντας ότι δεν έχουν λόγο να πιστεύουν ότι η Μόσχα σκόπευε να χρησιμοποιήσει τα πυρηνικά. “Δεν έχουμε δει κανέναν λόγο να προσαρμόσουμε τη δική μας στρατηγική πυρηνική στάση”, ήταν η επίσημη τοποθέτηση.

Προχωρώντας στην αποδόμηση του ισχυρισμού, όπως γίνεται αντιληπτό από τον τίτλο του, το άρθρο του Sputnik, από το οποίο προέρχεται η εικόνα, πραγματεύεται το ζήτημα των αμερικανικών πυρηνικών όπλων στην Ευρώπη και πού πιστεύεται ότι βρίσκονται. 

Σύμφωνα με τους αρθρογράφους, υπάρχουν 100 αμερικανικές πυρηνικές κεφαλές σε έξι διαφορετικές ευρωπαϊκές βάσεις. Με αφορμή τα παραπάνω, στο άρθρο παρατίθεται το γράφημα που είδαμε, κατατάσσοντας τις ευρωπαϊκές χώρες με διαφορετικά χρώματα, ανάλογα με τη θέση που εκτιμάται ότι παίρνουν απέναντι στα πυρηνικά όπλα. Για παράδειγμα, με έντονο μπλε χρώμα απεικονίζονται οι χώρες που διαθέτουν δικό τους πυρηνικό οπλοστάσιο, με κόκκινο χρώμα οι χώρες που φιλοξενούν αμερικανικά πυρηνικά, ενώ με ροζ χρώμα η Πολωνία, η οποία έχει αιτηθεί να λάβει πυρηνικά από τις ΗΠΑ. Η λίστα συμπληρώνεται από ανοιχτό γαλάζιο χρώμα για τις χώρες, ανάμεσά τους και η Ελλάδα, που αναφέρονται ως “άλλες”, δηλαδή χώρες που ούτε φιλοξενούν αμερικανικά πυρηνικά ούτε διαθέτουν δικό τους οπλοστάσιο. Τέλος, με κίτρινο χρώμα απεικονίζεται η Ρωσία και η Λευκορωσία.

Σε τί κατάσταση βρίσκεται η Ελλάδα με τα πυρηνικά;

Όπως διαβάζουμε στη, βραβευμένη με Νόμπελ Ειρήνης, Διεθνή Εκστρατεία για την Κατάργηση των Πυρηνικών Όπλων (ICAN), η Ελλάδα φιλοξένησε κατά το παρελθόν πυρηνικές κεφαλές των ΗΠΑ, σε πλαίσιο συμφωνίας του ΝΑΤΟ, έως το έτος 2001 (σελίδα 13 του εγγράφου). Με στοιχεία του ίδιου οργανισμού από το 2023, αλλά και άλλων, υπολογίζεται ότι υπάρχουν περί τις 12.500 πυρηνικές κεφαλές παγκοσμίως, με 9 χώρες να τις διαθέτουν και άλλες 6 που τις φιλοξενούν, όπως φαίνεται παρακάτω. Οι ΗΠΑ και η Ρωσία κατέχουν τη μερίδα του λέοντος, ενώ δεν εντοπίζεται πουθενά η Ελλάδα, πράγμα που έρχεται σε συμφωνία με τα όσα αναφέραμε νωρίτερα.

Συμπέρασμα

Ο ισχυρισμός είναι ψευδής. Η εικόνα διαμοιράζεται εκτός του πραγματικού θεματικού της πλαισίου. Όπως προέκυψε μετά από αντίστροφη αναζήτηση, η εν λόγω εικόνα προέρχεται από άρθρο του Sputnik από το 2023, το οποίο εξετάζει πού πιστεύεται ότι υπάρχουν αποθηκευμένα πυρηνικά όπλα των ΗΠΑ εντός της Ευρώπης και δεν παρουσιάζει πυρηνικούς στόχους της Ρωσίας. Από περαιτέρω στοιχεία, επιβεβαιώνεται ότι η Ελλάδα δεν είναι ανάμεσα στις χώρες που διαθέτει δικές της ή φιλοξενεί πυρηνικές κεφαλές άλλων χωρών.

Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν:

1. https://en.sputniknews.africa/20230327/1058525928.html
2. https://www.icanw.org/greece
3. https://en.wikipedia.org/wiki/Nuclear_sharing#:~:text=Of%20the%20three,until%202001.
4. https://www.icanw.org/nuclear_arsenals
5. https://www.ucsusa.org/nuclear-weapons/worldwide