Βίντεο ΔΕΝ σχετίζεται με τις διαδηλώσεις στο Ηνωμένο Βασίλειο

Μετά τις αναταραχές που σημειώθηκαν σε περιοχές του Ηνωμένου Βασιλείου, με αφορμή τη δολοφονική επίθεση ενός 17χρονου στις 29 Ιουλίου 2024 στο Σάουθπορτ, που σκότωσε τρία παιδιά, διαμοιράζεται ένα βίντεο σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης το οποίο υποτίθεται πως σχετίζεται με τα επεισόδια που ακολούθησαν. Καθώς άρχισε να διαδίδεται ταχύτατα ο ψευδής, όπως αποδείχθηκε, ισχυρισμός ότι ο φερόμενος δράστης είναι μετανάστης και ονομάζεται “Αλί Αλ Σακάτι”, πυροδοτήθηκαν αντιδράσεις σε διάφορες πόλεις του Ηνωμένου Βασιλείου, με αποτέλεσμα πολυάριθμες συλλήψεις. Σύμφωνα με τον ισχυρισμό που εξετάζουμε, το βίντεο απεικονίζει την αστυνομία του Ηνωμένου Βασιλείου να συλλαμβάνει πολίτες που ανάρτησαν δημοσιεύσεις για τις διαδηλώσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Ωστόσο, κάτι τέτοιο είναι εξ ολοκλήρου ανακριβές. Ας δούμε τι ισχύει.

Παραδείγματα διάδοσης του ισχυρισμού σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης:

Πλαίσιο

Όπως είχαμε γράψει σε προηγούμενο άρθρο, μετά τη δολοφονία των τριών παιδιών στο Σάουθπορτ του Merseyside, διαδόθηκαν ξενοφοβικές φήμες στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης από ακροδεξιές ομάδες. Οι φήμες αυτές υποστήριζαν ότι ο φερόμενος δράστης είναι μετανάστης και ότι το όνομά του είναι “Αλί Αλ Σακάτι”. Έτσι, πολύ γρήγορα σημειώθηκαν επεισόδια σε πολλές περιοχές του Ηνωμένου Βασιλείου, με πολλούς αστυνομικούς να τραυματίζονται, υπηρεσιακά οχήματα να καίγονται και τεμένη να στοχοποιούνται κινδυνεύοντας από βανδαλισμό. Αν και η αστυνομία είχε ξεκαθαρίσει μέσω ανακοίνωσης πως ο ύποπτος δεν είναι μετανάστης, αλλά έχει γεννηθεί στο Κάρντιφ της Ουαλίας, οι συγκρούσεις συνεχίστηκαν. Μάλιστα, επιφανή πρόσωπα, όπως ο συντηρητικός πολιτικός του Ηνωμένου Βασιλείου, Nigel Farage, υποστήριξε τους ψευδείς ισχυρισμούς υπονομεύοντας τη δράση των Αρχών, δημοσιεύοντας βίντεο με το οποίο διατείνονταν ότι η αλήθεια αποκρύπτεται. Δεν ήταν όμως ο μοναδικός. Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκε και ο ακροδεξιός ακτιβιστής – και άτομο με ποινικό παρελθόν – Tommy Robinson, ιδρυτής του ισλαμοφοβικού κινήματος English Defence League, υποστηρικτές του οποίου πρωτοστατούσαν στα επεισόδια. Σύμφωνα με την Telegraph, ο ψευδής ισχυρισμός διαμοιράστηκε και από την αμφιλεγόμενη φιγούρα των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, Andrew Tate, ο οποίος έχει ευρύ δίκτυο ακολούθων.

Λαμβάνοντας υπόψη τα παραπάνω, αν και αποτελεί μη τυπική διαδικασία, το δικαστήριο αποφάσισε να προχωρήσει σε δημοσιοποίηση των στοιχείων του υπόπτου, παρά το γεγονός ότι δεν είχε συμπληρώσει το δέκατο όγδοο έτος της ηλικίας του. Σύμφωνα με τη βρετανική νομοθεσία, οι ύποπτοι δεν κατονομάζονται δημοσίως μέχρι να τους απαγγελθούν κατηγορίες και τα άτομα κάτω των 18 ετών συνήθως δεν κατονομάζονται καθόλου. Έτσι, κατόπιν δικαστικής άδειας, έγινε γνωστό ότι ο ύποπτος είναι ο Βρετανός υπήκοος Axel Rudakubana, προερχόμενος από χριστιανική οικογένεια. Του έχουν απαγγελθεί κατηγορίες για τρεις ανθρωποκτονίες, δέκα απόπειρες ανθρωποκτονίας και για κατοχή αιχμηρού αντικειμένου.

Για να δώσουμε μια εικόνα πώς εξαπλώθηκαν οι ακροδεξιές διαδηλώσεις από το Σάουθπορτ κατά μήκος του Ηνωμένου Βασιλείου, το BBC δημοσίευσε το ακόλουθο γράφημα που φαίνεται πως προοδευτικά οι συγκρούσεις έπληξαν διάφορες περιοχές.

Ενδεικτικά, μετά το Σάουθπορτ, τη σκυτάλη ανέλαβαν ακροδεξιές ομάδες στο Μάντσεστερ, το Μπέλφαστ και το γειτονικό Λίβερπουλ, κρατώντας πανό που έγραφαν συνθήματα όπως “σταματήστε τις βάρκες” και “σώστε τα παιδιά μας”. Μόνο για το Σάββατο 3 Αυγούστου 2024, σημειώθηκαν πάνω από 90 συλλήψεις διαδηλωτών σε ολόκληρο το Ηνωμένο Βασίλειο, ενώ το Λίβερπουλ βίωσε μία από τις χειρότερες διαδηλώσεις από άποψη συμπλοκών, καθώς δύο αστυνομικοί μεταφέρθηκαν στο νοσοκομείο με υποψία σπασμένων οστών. Μέχρι την Πέμπτη 8 Αυγούστου 2024, υπολογίζεται ότι περισσότεροι από εκατό αστυνομικοί είχαν τραυματιστεί κατά τη διάρκεια των επεισοδίων, ενώ ορισμένοι εξ αυτών έλαβαν νοσοκομειακή περίθαλψη. Επιπλέον, με περαιτέρω στοιχεία της 9ης Αυγούστου, οι συλλήψεις συνολικά προσεγγίζουν τις 600.

Ο Βρετανός πρωθυπουργός Keir Starmer βλέποντας την έκρυθμη κατάσταση συγκάλεσε το υπουργικό του συμβούλιο για να συζητήσουν τρόπους αντιμετώπισης, εκφράζοντας την πλήρη στήριξή του στην αστυνομία και καταδικάζοντας τις επιθέσεις κατά των Αρχών. Σύμφωνα με εκπρόσωπό του:

Ο πρωθυπουργός εξέθεσε ότι η αστυνομία έχει την πλήρη υποστήριξή μας για να αναλάβει δράση κατά των εξτρεμιστών στους δρόμους μας, οι οποίοι επιτίθενται σε αστυνομικούς, διαταράσσουν τοπικές επιχειρήσεις και προσπαθούν να σπείρουν το μίσος εκφοβίζοντας τις κοινότητες. 
Ο κύριος Starmer πρόσθεσε:
Το δικαίωμα στην ελευθερία της έκφρασης και η βίαιη διαταραχή που έχουμε δει είναι δύο πολύ διαφορετικά πράγματα.

Όσον αφορά το κομμάτι της παραπληροφόρησης, η κυβέρνηση γνωστοποίησε ότι συνεργάζεται με εταιρείες μέσων κοινωνικής δικτύωσης για να αφαιρεθούν οι παραπλανητικές αναρτήσεις. Τέλος, δεσμεύει χώρο στις φυλακές για να τιμωρήσει τους ταραχοποιούς, για κάποιους από τους οποίους υπάρχουν υποψίες τρομοκρατικής δράσης. 

Τι ισχύει

Το βίντεο που εξετάζουμε:

Σε δημοσιεύσεις χρηστών στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης διαβάζουμε:

Η αστυνομία του Ηνωμένου Βασιλείου καταδιώκει άτομα που ανήρτησαν ποστς για τις διαδηλώσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Οι εν λόγω αναρτήσεις είναι άμεσα συνδεόμενες με όσα είδαμε παραπάνω, αφού ισχυρίζονται ότι η αστυνομία συλλαμβάνει πολίτες που δημοσιεύουν οτιδήποτε σχετικό με τις διαδηλώσεις που προηγήθηκαν. Για την εξέταση του ισχυρισμού, απομονώσαμε καρέ του οπτικοακουστικού υλικού και τα ερευνήσαμε με την μέθοδο αντίστροφης αναζήτησης εικόνας. Τα αποτελέσματα μάς κατεύθυναν σε ένα βίντεο στο TikTok με ημερομηνία δημοσίευσης 14 Μαΐου 2024. Από αυτό και μόνο καθίσταται προφανές ότι το βίντεο δεν μπορεί να σχετίζεται με την υπόθεση που εξετάζουμε, καθώς η επίθεση στο Σάουθπορτ έγινε στις 29 Ιουλίου 2024, ενώ τα επεισόδια τις ημέρες που ακολούθησαν. Εκτός αυτού, στην περιγραφή της ανάρτησης στο TikTok παρατηρούμε ότι το θεματικό πλαίσιο του βίντεο είναι διαφορετικό, αφού δε σχετίζεται με καμία διαδήλωση. Όπως αναγράφεται, η έφοδος της αστυνομίας γίνεται στο πλαίσιο της επιχείρησης Vulcan στους κήπους του Piccadilly στο Μάντσεστερ. 

Στην εν λόγω επιχείρηση, η οποία στόχευε στην πάταξη των ναρκωτικών στην περιοχή του Μάντσεστερ συμμετείχαν περίπου 300 αστυνομικοί, οι οποίοι προχώρησαν συνολικά σε 24 συλλήψεις. Είκοσι δύο άνδρες και δύο γυναίκες συνελήφθησαν με κατηγορίες προμήθειας ναρκωτικών. Μετά από έρευνα, κατασχέθηκαν 10 χιλιάδες λίρες Αγγλίας (περίπου 12 χιλιάδες ευρώ), σακουλάκια με ναρκωτικά, κινητά τηλέφωνα και διάφορες κάρτες SIM. Η προαναφερθείσα επιχείρηση είναι προϊόν σχεδόν ενός χρόνου προετοιμασίας, συλλογής στοιχείων και αλληλεπίδρασης με κατοίκους της περιοχής. Εκπρόσωπος της αστυνομίας δήλωσε:

Επρόκειτο για μια τεράστια επιχείρηση, στην οποία χρησιμοποιήθηκαν σχεδόν 300 αξιωματικοί από όλο το σώμα, διάφορες μυστικές τακτικές και εξειδικευμένοι πόροι από όλη την περιοχή.
[…]
Με τη σύλληψη 24 ατόμων σήμερα το πρωί, μπορώ να πω με σιγουριά ότι εξαρθρώσαμε και διακόψαμε πολλά τοπικά δίκτυα ναρκωτικών. Αλλά δε θα εφησυχάσουμε και αυτό θα πρέπει να αποτελέσει προειδοποίηση για όποιον πιστεύει ότι η εγκληματική δραστηριότητα είναι ευπρόσδεκτη στην πόλη μας.

Αναζητώντας το περιστατικό στην ειδησεογραφία της περιόδου, εντοπίζουμε δημοσίευμα του BBC χρονολογούμενο στις 16 Μαΐου 2024, ενώ δύο μέρες νωρίτερα, η αστυνομία του Μάντσεστερ είχε ανεβάσει βίντεο στο YouTube με πλάνα της επιχείρησης.

Τέλος, τα Ellinika Hoaxes επικοινώνησαν με την αστυνομία του Μάντσεστερ, για να διαπιστωθεί αν το οπτικοακουστικό υλικό σχετίζεται με οποιαδήποτε διαμαρτυρία – πέραν αυτών που είδαμε προηγουμένως. Η απάντηση ήταν σύντομη και περιεκτική:

Το βίντεο δε σχετίζεται με καμία διαμαρτυρία. Η έφοδος ενδεχομένως να ήταν για την επιχείρηση Vulcan, αλλά σίγουρα δε σχετίζεται με διαδηλώσεις.

Συμπέρασμα

Ο ισχυρισμός είναι ψευδής. Το εξεταζόμενο βίντεο δε σχετίζεται με τις αναταραχές που επικράτησαν στο Ηνωμένο Βασίλειο, κατόπιν της δολοφονίας των τριών παιδιών από τον 17χρονο Axel Rudakubana. Μέσω της αντίστροφης αναζήτησης εικόνας, προέκυψε ότι το οπτικοακουστικό υλικό χρονολογείται στις 14 Μαΐου 2024 και απεικονίζει έφοδο της αστυνομίας σε τοποθεσίες όπου δρούσαν κυκλώματα ναρκωτικών, στο πλαίσιο της επιχείρησης Vulcan, στο Μάντσεστερ.

Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν:

1. https://www.bbc.com/news/articles/cy68z9dw9e7o
2. https://news.sky.com/story/southport-protests-starmer-backs-police-to-keep-streets-safe-from-thugs-who-sow-hate-as-home-secretary-issues-warning-13190220
3. https://www.merseyside.police.uk/news/merseyside/news/2024/july/statement-from-chief-constable-serena-kennedy-following-major-incident-in-southport/
4. https://abcnews.go.com/International/wireStory/online-misinformation-fueling-tensions-southport-stabbing-attack-killed-112437256
5. https://www.independent.co.uk/news/uk/crime/southport-stabbing-latest-far-right-riots-b2590454.html
6. https://edition.cnn.com/2024/08/02/uk/eight-arrested-uk-protest-stabbings-intl-hnk/index.html
7. https://www.bbc.com/news/articles/ckg55we5n3xo
8. https://www.tiktok.com/@ghrnews/video/7368736220882406688
9. https://www.gmp.police.uk/news/greater-manchester/news/news/2024/may/operation-vulcan-undercover-operation-in-piccadilly-gardens-leads-to-24-arrests/
10. https://www.bbc.com/news/articles/cp4g4eplnnlo
11. https://www.youtube.com/watch?v=csgZ8SgoWC0