Βίντεο δείχνει τον διευθυντή του ΠΟΥ να ανακοινώνει την άρση της κατάστασης έκτακτης ανάγκης για την mpox το 2023, όχι το 2024

Στις 14 Αυγούστου 2024, ο Γενικός Διευθυντής του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας Dr. Tedros Adhanom Ghebreyesus, κήρυξε κατάσταση έκτακτης ανάγκης για τη δημόσια υγεία διεθνούς ενδιαφέροντος (PHEIC), λόγω της αύξησης των κρουσμάτων mpox στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό και σε έναν αυξανόμενο αριθμό χωρών στην Αφρική. Ωστόσο, λίγες ημέρες αργότερα, κυκλοφόρησε στα κοινωνικά δίκτυα ο ψευδής ισχυρισμός ότι η κατάσταση έκτακτης ανάγκης άρθηκε δια στόματος του ίδιου διευθυντή του ΠΟΥ. Οι εν λόγω αναρτήσεις συνοδεύτηκαν, ωστόσο, από ένα βίντεο που χρονολογείται από το 2023 και όχι από το 2024 και αναφέρεται σε διαφορετική συγκυρία, καθιστώντας τον διαδιδόμενο ισχυρισμό αβάσιμο. [Πηγή]

Αναπαραγωγές στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης:

Λίγα λόγια για τη νόσο mpox

Η νόσος mpox είναι σπάνια ιογενής λοίμωξη, η οποία προκαλείται από τον ιό της ευλογιάς των πιθήκων (monkeypox virus). Η μετάδοση γίνεται κυρίως μέσω στενής επαφής μεταξύ ανθρώπων, αλλά σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να συμβεί και μέσω αντικειμένων ή επιφανειών που έχουν έρθει σε επαφή με μολυσμένα άτομα. Ο ιός μπορεί να μεταδοθεί επίσης από τα ζώα στους ανθρώπους. Η mpox μπορεί να προκαλέσει ποικιλία συμπτωμάτων, από ήπια μέχρι και πιο σοβαρά, ενώ σε μερικές περιπτώσεις ενδέχεται να απαιτείται νοσοκομειακή φροντίδα. Τα πιο κοινά συμπτώματα περιλαμβάνουν εξανθήματα που εμφανίζονται σε διάφορα σημεία του σώματος, όπως το πρόσωπο, οι παλάμες, τα γεννητικά όργανα και τα πέλματα. Αυτά τα εξανθήματα συνήθως υποχωρούν μέσα σε 2-4 εβδομάδες. Άλλα συμπτώματα περιλαμβάνουν πυρετό, πονοκέφαλο, μυϊκούς πόνους, πόνους στη μέση, χαμηλή ενέργεια και πρησμένους λεμφαδένες. Στις περισσότερες περιπτώσεις, τα συμπτώματα υποχωρούν από μόνα τους με τη χρήση φαρμάκων για τον πόνο ή τον πυρετό. Ωστόσο, σε ορισμένα άτομα η νόσος μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές επιπλοκές ή ακόμη και σε θάνατο. Νεογνά, παιδιά, έγκυες γυναίκες και άτομα με ανοσοκαταστολή, όπως οι πάσχοντες από προχωρημένη HIV λοίμωξη, διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο για σοβαρή νόσο και θάνατο. Το ποσοστό θνησιμότητας της mpox κυμαίνεται από 0,1% έως 10%, σύμφωνα με τα διαθέσιμα δεδομένα. [Πηγή]

Τι ισχύει

Αρχικά, το βίντεο που διαμοιράζεται με παραπλανητικό τρόπο είναι το εξής και διαρκεί 29 δευτερόλεπτα:

Για να εντοπίσουμε την προέλευση του βίντεο, πραγματοποιήσαμε αναζήτηση στο YouTube χρησιμοποιώντας λέξεις-κλειδιά. Η αναζήτηση μάς οδήγησε σε ένα βίντεο στο επίσημο κανάλι του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (WHO), το οποίο δημοσιεύθηκε στις 15 Μαΐου 2023 και περιλαμβάνει δηλώσεις του Dr. Tedros Adhanom Ghebreyesus που αφορούν την τότε χρονική περίοδο (δείτε το βίντεο εδώ) και συγκεκριμένα την απόφαση της επιτροπής έκτακτης ανάγκης για την mpox να κηρύξει, με τη σύμφωνη γνώμη του ίδιου, το τέλος της κατάστασης έκτακτης ανάγκης για τη νόσο.

Ολόκληρη η δήλωση του Γενικού Διευθυντή του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας:

«In July last year, I declared a public health emergency of international concern over the multi-country outbreak of mpox as the virus spread rapidly across the world. WHO has been very encouraged by the rapid response of countries. We now see steady progress in controlling the outbreak based on the lessons of HIV and working closely with the most affected communities. Almost 90% fewer cases were reposted in the past three months, compared with the previous three months. Yesterday, the emergency committee for mpox met and recommendes to me that the multi-country outbreak of mpox no longer represents a public health emergency of international concern. I have accepted that advice, and am pleased to declare that mpox is no longer a global health emergency. While we welcome the downward trend of mpox cases globally, the virus continues to affect commubitied in all regions, including in Africa, where transmission is still not well understood. It remains important for countries to maintain their testing capacities and to continue their efforts, assess their risk, qyantify their needs to respond and act prompty when needed».

Τα ανωτέρω μεταφράζονται ως:

«Πέρυσι τον Ιούλιο, κήρυξα κατάσταση έκτακτης ανάγκης διεθνούς ενδιαφέροντος λόγω της επιδημίας mpox, καθώς ο ιός εξαπλώθηκε γρήγορα παγκοσμίως. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας έχει ενθαρρυνθεί από την άμεση αντίδραση των χωρών. Βλέπουμε τώρα σταθερή πρόοδο στην καταπολέμηση της επιδημίας, με βάση τα διδάγματα από την HIV και με στενή συνεργασία με τις πιο πληγείσες κοινότητες. Σχεδόν 90% λιγότερα κρούσματα καταγράφηκαν τους τελευταίους τρεις μήνες σε σχέση με τους προηγούμενους. Χθες, η επιτροπή έκτακτης ανάγκης για την mpox συνεδρίασε και μου συνέστησε ότι η επιδημία δεν αποτυπώνεται πλέον ως κατάσταση έκτακτης ανάγκης διεθνούς ενδιαφέροντος. Αποδέχτηκα αυτή την εισήγηση και με χαρά ανακοινώνω ότι η mpox δεν αποτελεί πλέον παγκόσμια υγειονομική έκτακτη ανάγκη. Αν και είναι θετικό που βλέπουμε μείωση των κρουσμάτων παγκοσμίως, ο ιός συνεχίζει να επηρεάζει κοινότητες σε όλες τις περιοχές, συμπεριλαμβανομένης της Αφρικής, όπου η μετάδοση δεν είναι ακόμα πλήρως κατανοητή. Είναι σημαντικό οι χώρες να διατηρήσουν τις δυνατότητές τους για την πραγματοποίηση διαγνωστικών τεστ και να συνεχίσουν τις προσπάθειές τους, να αξιολογούν τον κίνδυνο, να εκτιμούν τις ανάγκες τους για ανταπόκριση και να ενεργούν γρήγορα όταν είναι απαραίτητο».

Αυτή ήταν η πρώτη φορά που ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας κήρυξε κατάσταση έκτακτης ανάγκης δημόσιας υγείας διεθνούς ενδιαφέροντος (PHEIC) για την mpox που διήρκεσε από τον Ιούλιο του 2022 έως τον Μάιο του 2023. [Πηγή]

Το βίντεο που εξετάζεται αποτελεί απόσπασμα από την ομιλία του Γενικού Διευθυντή του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, στην οποία ανακοίνωσε τη λήξη της κατάστασης έκτακτης ανάγκης για τη νόσο mpox στις 13 Μαΐου 2023. Επομένως, το βίντεο δεν συνδέεται με τα νέα δεδομένα του 2024 και τη δεύτερη κήρυξη έκτακτης ανάγκης που ανακοινώθηκε στις 14 Αυγούστου 2024. [Πηγή]

Συμπέρασμα

Ο ισχυρισμός είναι αβάσιμος, καθώς το βίντεο που κυκλοφορεί χρονολογείται στο 2023 και όχι στο 2024 και αναφέρεται σε διαφορετική συγκυρία. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας κήρυξε για πρώτη φορά κατάσταση έκτακτης ανάγκης δημόσιας υγείας διεθνούς ενδιαφέροντος (PHEIC) για τη νόσο mpox στις 23 Ιουλίου του 2022 και διήρκεσε μέχρι τον Μάιο του 2023. Το βίντεο που εξετάζεται αποτελεί απόσπασμα από την ομιλία του Γενικού Διευθυντή του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, στην οποία ανακοίνωσε τη λήξη της κατάστασης έκτακτης ανάγκης για τη νόσο mpox στις 13 Μαΐου 2023. Επομένως, το υλικό που εξετάζουμε δεν συνδέεται με τα νέα δεδομένα του 2024 και τη δεύτερη κήρυξη έκτακτης ανάγκης που ανακοινώθηκε στις 14 Αυγούστου 2024.

Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν:

1. https://en.wikipedia.org/wiki/Tedros_Adhanom_Ghebreyesus
2. https://www.who.int/news/item/14-08-2024-who-director-general-declares-mpox-outbreak-a-public-health-emergency-of-international-concern
3. https://www.who.int/news-room/questions-and-answers/item/mpox
4. https://www.youtube.com/watch?v=IZ24M93C_3I
5. https://www.who.int/groups/monkeypox-ihr-emergency-committee
6. https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/mpox.