Προϊόν τεχνητής νοημοσύνης δύο εικόνες με αεροπλάνα να προσγειώνονται στη Βηρυτό εν μέσω εκρήξεων

Με αφορμή την πρόσφατη επίθεση του Ισραήλ στη Βηρυτό, εμφανίστηκαν τις τελευταίες μέρες σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης και ιστοσελίδες δύο εικόνες που υποτίθεται πως δείχνουν αεροπλάνο της εταιρείας MEA να προσγειώνεται στο Διεθνές Αεροδρόμιο της Βηρυτού κατά τη διάρκεια βομβαρδισμών από το Ισραήλ. 

Οι δύο εικόνες: 

Η εικόνα εμφανίστηκε και στην πρωινή ενημερωτική εκπομπή του Open, “Ώρα Ελλάδος” (εδώ στο 01:54, ολόκληρη η εκπομπή βρίσκεται αρχειοθετημένη εδώ και το στιγμιότυπο στο 09:38). Δείτε την εικόνα στο 01:54 στο παρακάτω βίντεο:

Αναπαραγωγές σε ιστοσελίδες: newsbomb.gr, in.gr, tromaktiko.gr, pelop.gr, kliktv.gr, politica.gr, parapolitika.gr, ysterografonews.gr, rizzlanews.blogspot.com

Παραδείγματα αναπαραγωγών στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης:

Τι ισχύει

Στις 20 Οκτωβρίου 2024 το Ισραήλ εξαπέλυσε επίθεση στα νότια της Βηρυτού, στο Λίβανο, στοχεύοντας μία οργάνωση, την al-Qard al-Hassan, που φέρεται να παρέχει οικονομικές υπηρεσίες στη Χεζμπολάχ, λειτουργώντας ως ένα de facto χρηματοπιστωτικό ίδρυμά της (εδώ, εδώ, εδώ κι εδώ). Ο ισραηλινός στρατός πραγματοποίησε σειρά αεροπορικών επιδρομών. Τουλάχιστον δώδεκα ισραηλινές επιδρομές έπληξαν τοποθεσίες στα νότια προάστια της Βηρυτού, συμπεριλαμβανομένων των Haret Hreik, Tahwitat el-Ghadir, Hay al-Sellom, Ghobeiri, Burj Barajneh, Amrousieh και Mreijeh, καθώς και περιοχές νότια της πρωτεύουσας στο Choueifat (εδώ). 

Σε αυτό το πλαίσιο, άρχισαν να διαμοιράζονται δύο εικόνες που υποτίθεται πως δείχνουν αεροπλάνα της Middle East Airlines (MEA) να προσγειώνονται στο Διεθνές Αεροδρόμιο της Βηρυτού κατά τη διάρκεια της ισραηλινής επίθεσης στον Λίβανο, με βόμβες να πέφτουν σε μικρή απόσταση και φλόγες να εμφανίζονται από πίσω τους. 

Τονίζεται ότι η επίθεση του Ισραήλ έπληξε πράγματι τόσο τη Βηρυτό όσο και περιοχές δίπλα στο αεροδρόμιό της, όπως φαίνεται από πληθώρα αναφορών και οπτικοακουστικό υλικό που εντοπίζουμε σε διεθνή ειδησεογραφικά μέσα (εδώ, εδώ, εδώ, εδώ κι εδώ). Οι υπό εξέταση, ωστόσο, εικόνες, με τα πολιτικά αεροπλάνα να προσγειώνονται εν μέσω βομβαρδισμού, δεν είναι πραγματικές φωτογραφίες.

Με αντίστροφη αναζήτηση εικόνας, οδηγούμαστε σε ανάρτηση της ενημερωτικής σελίδας του Λιβάνου @eyesoflebanon, από τις 21 Οκτωβρίου 2024. Η συγκεκριμένη ανάρτηση περιλαμβάνει και τις δύο εξεταζόμενες εικόνες. Βλέποντας την περιγραφή της εν λόγω ανάρτησης, παρατηρούμε ότι υπέστη επεξεργασία κάποιες ώρες μετά τη δημοσίευσή της και ότι αναγράφει ρητά πως πρόκειται για εικόνες που δημιουργήθηκαν από τεχνητή νοημοσύνη (artificial intelligence – AI):

Σφοδρές επιθέσεις γύρω από το αεροδρόμιο της Βηρυτού ?

Via @south.to.north (εικόνες που δημιουργήθηκαν με τη χρήση Ai και απεικονίζουν την πραγματική κατάσταση)

Οι ήρωές μας @mea_airliban ❤️

Επομένως, οι εικόνες λήφθηκαν από τη σελίδα @south.to.north και, όπως αναφέρεται, αποτελούν δημιουργήματα τεχνητής νοημοσύνης – άρα δεν είναι πραγματικές φωτογραφίες. 

Πέραν αυτού, στην πρώτη εικόνα, που φαίνεται ένα αεροπλάνο να προσγειώνεται στο αεροδρόμιο της Βηρυτού εν μέσω μιας μεγάλης πυρκαγιάς σε κοντινή απόσταση, τα φτερά του αεροσκάφους, οι φλόγες και ο ανερχόμενος καπνός φαίνονται ασυνεπείς, ενώ ορισμένα χαρακτηριστικά του αεροπλάνου είναι ασαφή. Ενσωματώνοντάς την εικόνα σε εργαλεία ανίχνευσης AI περιεχομένου, λαμβάνουμε τα ακόλουθα αποτελέσματα: 

Όπως προαναφέραμε, η εικόνα απεικονίζει ένα αεροπλάνο που προσπαθεί να προσγειωθεί στο αεροδρόμιο της Βηρυτού και ανήκει στη Middle East Airlines, αλλά οι οπτικές λεπτομέρειες του αεροσκάφους δεν συνάδουν με τις πραγματικές προδιαγραφές των αεροσκαφών της εταιρείας. Ενώ το λογότυπο στο ουραίο πτερύγιο του αεροσκάφους, που αντιπροσωπεύει την εθνική σημαία του Λιβάνου και το οποίο συναντάται στα αεροπλάνα της αεροπορικής εταιρείας MEA, υπάρχει στην εικόνα, το λογότυπο φαίνεται παραμορφωμένο.

Επιπλέον, το χρώμα και το λογότυπο στα πτερύγια και το μεσαίο τμήμα του αεροσκάφους, όπως και οι τροχοί δεν ευθυγραμμίζονται με το πραγματικό σχέδιο των αεροσκαφών της Middle East Airlines. Αυτές οι διαφορές στις λεπτομέρειες υποδηλώνουν ότι η εικόνα μπορεί να είναι ψεύτικη ή να έχει τροποποιηθεί με τη χρήση τεχνητής νοημοσύνης.

Όσον αφορά τη δεύτερη εικόνα, που είχε λιγότερη διάδοση στα ελληνικά μέσα κοινωνικής δικτύωσης, βλέπουμε επίσης ασυνέπεια στο αεροσκάφος, όπως για παράδειγμα το μικρό φτερό αυτού στην αριστερή του πλευρά, το οποίο δεν έχει άκρο τύπου sharklet (καμπυλωμένο προς τα επάνω), συγκριτικά προς το αντίστοιχο φτερό της δεξιάς πλευράς που αντιθέτως φέρει ευμέγεθες sharklet. Βάζοντας την εικόνα στα εργαλεία ανίχνευσης AI περιεχομένου, Was It AI και Hive Moderation, τα αποτελέσματα υποστηρίζουν πως πρόκειται για εικόνα δημιουργημένη με ΤΝ. 

Όπως βλέπουμε, υπήρξε πράγματι προσγείωση αεροπλάνου λίγο μετά από τις εκρήξεις που έλαβαν χώρα κοντά στο αεροδρόμιο της Βηρυτού, ωστόσο αυτή δεν απεικονίζεται στις διαμοιραζόμενες εικόνες.

Πτήσεις ακυρώθηκαν ή είχαν καθυστέρηση λόγω των πληγμάτων από το Ισραήλ, ωστόσο άλλες πραγματοποιήθηκαν κανονικά (εδώ). Χρησιμοποιώντας την online υπηρεσία παρακολούθησης αεροπλάνων και πτήσεων, Flight Radar ή το RadarBox, βλέπουμε πως στις 20 Οκτωβρίου 2024, πραγματοποιήθηκαν αρκετές πτήσεις από την εν λόγω εταιρεία.

Τέλος, τον ισχυρισμό κατέρριψαν διάφορες αραβικές ιστοσελίδες όπως οι Misbar, eremnews.com, Vetogate.com, sawab.lb καθώς και ο ελεγκτής γεγονότων του BBC, Shayan Sardarizadeh. 

Συμπέρασμα 

Οι διαμοιραζόμενες εικόνες έχουν δημιουργηθεί με τη χρήση τεχνητής νοημοσύνης. Την Κυριακή, 20 Οκτωβρίου 2024, το Ισραήλ πραγματοποίησε επίθεση στη Βηρυτό και πράγματι υπήρξαν εκρήξεις κοντά στο αεροδρόμιο της πόλης, ωστόσο οι εξεταζόμενες εικόνες δεν απεικονίζουν αληθινές σκηνές από το περιστατικό. Η ανάρτηση του Eye of Lebanon με τις δύο αυτές εικόνες, περιέχει προειδοποίηση στη περιγραφή της πως πρόκειται για προϊόν τεχνητής νοημοσύνης και όχι αληθινό φωτογραφικό υλικό από την επίθεση του Ισραήλ.

Πολλά εργαλεία ανίχνευσης τέτοιου περιεχομένου συμφωνούν πως πρόκειται για ψηφιακά δημιουργημένες εικόνες και όχι πραγματικές, λόγω και συγκεκριμένων ασυνεπειών και περίεργων χαρακτηριστικών που παρατηρούνται σε αυτές. 

Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν:

1.https://www.instagram.com/p/DBXHuXLs9Nm/
2.https://www.arabnews.com/node/2558516/middle-east
3.https://misbar.com/en/factcheck/2024/10/21/these-images-are-ai-generated-and-not-linked-to-israeli-airstrikes-neat-beirut-airport
4.https://www.aljazeera.com/news/liveblog/2024/10/20/live-dozens-killed-in-israeli-attack-on-beit-lahiya-in-north-of-gaza
5.https://www.dw.com/en/un-condemns-damage-from-israeli-strikes-in-beirut/live-70548957
6.https://www.mea.com.lb/
7.https://www.mea.com.lb/english/cedar-miles/news-and-promotions/mea-orders-four-airbus-a321xlrs