Όχι, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο δεν έκρινε ότι οι γιατροί έχουν ποινική ευθύνη για τη χορήγηση εμβολίων mRNA

Σημαντική διάδοση γνωρίζει ένας ανυπόστατος ισχυρισμός στα κοινωνικά δίκτυα, σύμφωνα με τον οποίο το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, γνωστό και ως Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, δήθεν εξέδωσε απόφαση που προβλέπει την απόδοση ποινικών ευθυνών στους γιατρούς που συμμετείχαν στον εμβολιασμό κατά της COVID-19. Συναφείς τοποθετήσεις που διακινούνται στο πλαίσιο αντιεμβολιαστικής προπαγάνδας έχουμε καταρρίψει στο παρελθόν εδώ, εδώ και εδώ.

Ενδεικτικές αναρτήσεις:

Αναπαραγωγές σε άρθρα: karditsastakra, oparlapipas, sinomosiologos.blogspot.

Τι ισχύει

Αρχικά, προβήκαμε σε αναζήτηση με λέξεις-κλειδιά σε διάφορες γλώσσες (αγγλικά, γαλλικά, γερμανικά και ολλανδικά), προκειμένου να εντοπίσουμε έγκυρες αναφορές που επαληθεύουν το υπό εξέταση αφήγημα. Ωστόσο, δεν προέκυψαν αξιόπιστα αποτελέσματα. 

Επισκεφτήκαμε την επίσημη ιστοσελίδα του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου για να ανατρέξουμε στα έγγραφα της επικαλούμενης δικαστικής απόφασης των υπό εξέταση δημοσιευμάτων. Σύμφωνα με τις αναρτημένες πληροφορίες, πρόκειται για μία υπόθεση που χρονολογείται από το 2023, μεταξύ του Ιταλού γιατρού Giovanni Frajese και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Ειδικότερα, στο επίσημο έγγραφο (αρχειοθετημένο εδώ) με ημερομηνία 27 Ιουλίου 2023, διαβάζουμε: 

Ο Giovanni Frajese, με την προσφυγή του βάσει του άρθρου 263 ΣΛΕΕ, ζητά την ακύρωση δύο εκτελεστικών αποφάσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής:

– Της απόφασης C(2022) 7163 (αρχειοθετημένη εδώ) της 3ης Οκτωβρίου 2022, για τη χορήγηση άδειας κυκλοφορίας του εμβολίου Spikevax (της Moderna).

– Της απόφασης C(2022) 7342 (αρχειοθετημένη εδώ) της 10ης Οκτωβρίου 2022, για τη χορήγηση άδειας κυκλοφορίας του εμβολίου Comirnaty (της Pfizer/BioNTech).

Στις 21 Δεκεμβρίου 2020 και στις 6 Ιανουαρίου 2021, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξέδωσε την εκτελεστική απόφαση C(2020) 9598 (αρχειοθετημένη εδώ) και την εκτελεστική απόφαση C(2021) 94 (αρχειοθετημένη εδώ), με τις οποίες χορηγήθηκε άδεια κυκλοφορίας για τα εμβόλια «Comirnaty – tozinameran» (της Pfizer/BioNTech) και «Spikevax – elasomeran» (της Moderna), σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 726/2004 (αρχειοθετημένος εδώ) του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου. Οι άδειες αυτές χορηγήθηκαν υπό όρους και με βάση τις αιτήσεις των δύο εταιρειών.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξέδωσε τις εν λόγω αποφάσεις με την προϋπόθεση ότι πληρούνται οι απαιτήσεις ασφαλείας που ορίζονται για τα εμβόλια, σύμφωνα με τη νομοθεσία της ΕΕ. Στην απόφαση αναφέρεται ότι τα κράτη-μέλη δεν μπορούν να αντιταχθούν στην κυκλοφορία των εν λόγω εμβολίων στην αγορά τους και ότι οι άδειες κυκλοφορίας ισχύουν για πέντε χρόνια από την κοινοποίηση των αποφάσεων.

Ο προσφεύγων, Giovanni Frajese, υποστήριξε ότι οι εν λόγω αποφάσεις τον επηρεάζουν, διότι, ως γιατρός, θα πρέπει να χορηγεί αυτά εμβόλια στους ασθενείς του. Ακόμη, δήλωσε ότι αυτό τον εκθέτει σε κίνδυνο αστικής ή ποινικής ευθύνης αν προκύψουν παρενέργειες από τα εμβόλια, αφού δεν μπορεί να αξιολογήσει μόνος του την ασφάλειά τους. Ως εκ τούτου, ο Frajese ζήτησε την ακύρωση των εκτελεστικών αποφάσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και τη δυνατότητα να έχει πρόσβαση σε επιστημονικές μελέτες που να τεκμηριώνουν την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα των εμβολίων. 

Από την πλευρά της, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αντέτεινε ότι ο Giovanni Frajese δεν είχε συμφέρον να προσβάλει τις αποφάσεις αυτές, αφού αυτές ουδόλως του επέβαλαν υποχρέωση να χορηγήσει τα εμβόλια. Συν τοις άλλοις, η Επιτροπή υποστήριξε ότι τα κράτη-μέλη της ΕΕ είχαν τη δυνατότητα να επιλέξουν και άλλα εμβόλια πέρα από αυτά που εγκρίνονταν από τις αποφάσεις. Δηλαδή, ήταν στη διακριτική τους ευχέρεια η επιλογή εμβολίων προς χορήγηση, ανεξάρτητα από την έγκριση που έχει δοθεί στα εμβόλια της Pfizer και Moderna από την ΕΕ.

Η τελική απόφαση, που σήμανε τον επίλογο της δικαστικής διαμάχης, εκδόθηκε στις 30 Ιανουαρίου 2025. Με βάση τα στοιχεία του επίσημου κειμένου, γραμμένο στα ελληνικά αυτή τη φορά, η απόφαση προβλέπει τα ακόλουθα: 

Συνοπτικά, το δικαστήριο κατέληξε:

-Ναι μεν απαιτείται ιατρική συνταγή για τη χορήγηση εμβολίων, αλλά οι γιατροί δεν έχουν νομική υποχρέωση ή ευθύνη να χορηγήσουν τα εμβόλια. Η ασφάλεια των εμβολίων επιβαρύνει τις εταιρείες που τα παράγουν και τις αρμόδιες Αρχές.

-Καμία διάταξη των επίδικων αποφάσεων ή των παραρτημάτων τους δεν επιβάλλει στους γιατρούς την υποχρέωση να ελέγξουν την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα των εμβολίων. Ο έλεγχος της ασφάλειας και της αποτελεσματικότητας των φαρμάκων διασφαλίζεται από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων (ΕΜΑ).

-Ο G. Frajese δεν απέδειξε ότι έχει νομικό λόγο να ζητήσει την ακύρωση των αποφάσεων για τα εμβόλια, επειδή οι αποφάσεις αυτές δεν τον επηρεάζουν άμεσα.

Σε ολόκληρο το έγγραφο (αρχειοθετημένο εδώ) δεν υπάρχει κανένα στοιχείο προς επαλήθευση του προς διερεύνηση ισχυρισμού. Επομένως, η ανησυχία του Giovanni Frajese σχετικά με τον κίνδυνο να βρεθεί αντιμέτωπος με αστικές ή ποινικές ευθύνες, λόγω παρενεργειών από τα εμβόλια, απομονώθηκε και παρουσιάστηκε παραπλανητικά ως δήθεν δικαστική απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, δημιουργώντας στρεβλώσεις.

Έπειτα, ανατρέξαμε σε πηγές της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ώστε να εξετάσουμε τι ισχύει αναφορικά με τις ευθύνες στην περίπτωση που υπάρξουν παρενέργειες από τα εμβόλια. Στα σχετικά ψηφιακά αρχεία της ΕΕ γράφονται τα παρακάτω:

Οι φαρμακευτικές εταιρείες είναι υπεύθυνες για τις παρενέργειες των εμβολίων που αγοράζονται στο πλαίσιο της στρατηγικής της ΕΕ για τα εμβόλια

Η ευθύνη για τα προϊόντα ανήκει πάντα στην εταιρεία που είναι κάτοχος της άδειας κυκλοφορίας τους στην αγορά. Οι εταιρείες είναι υπεύθυνες για την ασφάλεια των προϊόντων τους και έχουν συγκεκριμένες υποχρεώσεις, όπως να εφαρμόζουν πλήρες σχέδιο παρακολούθησης των κινδύνων, να αναφέρουν τυχόν παρενέργειες του προϊόντος και να λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα παρακολούθησης. Είναι αλήθεια ότι η ΕΕ έχει αναπροσαρμόσει ορισμένους από τους κανόνες σχετικά με τα εμβόλια ώστε να διευκολύνει την παραγωγή ενός ασφαλούς και αποτελεσματικού εμβολίου σε συντομότερο χρονικό διάστημα. Ωστόσο, οι κανόνες για τα πρότυπα ασφάλειας είναι εξίσου αυστηροί με εκείνους που ίσχυαν κατά το παρελθόν και η οδηγία για την ευθύνη λόγω ελαττωματικών προϊόντων εξακολουθεί να ισχύει.

Η ασφάλεια και η αποτελεσματικότητα των εγκεκριμένων εμβολίων κατά της COVID-19 θα παρακολουθούνται αυστηρά μέσω του συστήματος φαρμακοεπαγρύπνησης που έχει θεσπίσει η ΕΕ. Ο βαθμός στον οποίο ένα νέο εμβόλιο επιτυγχάνει μακροχρόνια αποτελέσματα μπορεί να επιβεβαιωθεί μόνο μετά την πάροδο αρκετού χρονικού διαστήματος. Συχνά, επειδή ο χρόνος εμφάνισης μιας απροσδόκητης ασθένειας συμπίπτει με τη λήψη εμβολίου, τα άτομα υποθέτουν ότι το εμβόλιο προκάλεσε την ασθένεια. Τα πρόσφατα εγκριθέντα εμβόλια κατά της COVID-19 θα παρακολουθούνται συνεχώς, ώστε να κατανοηθεί καλύτερα αν οι εικαζόμενες παρενέργειες προκαλούνται όντως από το εμβόλιο ή δεν έχουν καμία σχέση με αυτό, και να ελέγχεται η μακροχρόνια αποτελεσματικότητά τους. Οι παρασκευαστές εμβολίων θα εξακολουθήσουν να είναι υπεύθυνοι και οφείλουν να παρακολουθούν τα μακροχρόνια αποτελέσματα των εμβολίων τους πολύ μετά τη χορήγησή τους.

Σε άλλη ευρωπαϊκή πηγή διατυπώνονται τα ακόλουθα:

Η οδηγία της ΕΕ για την ευθύνη λόγω ελαττωματικών προϊόντων

Σύμφωνα με την οδηγία για την ευθύνη λόγω ελαττωματικών προϊόντων, οι παραγωγοί ευθύνονται για ζημίες που προκαλούνται από ελάττωμα του προϊόντος τους, ακόμη και απουσία αμέλειας ή υπαιτιότητας. Ο παραγωγός μπορεί να απαλλαγεί από την ευθύνη, εάν το επίπεδο επιστημονικών και τεχνικών γνώσεων κατά τον χρόνο θέσης του προϊόντος σε κυκλοφορία δεν επέτρεπε να διαπιστωθεί η ύπαρξη του ελαττώματος. Πολίτης της ΕΕ που έχει υποστεί σοβαρές ανεπιθύμητες ενέργειες φαρμάκου μπορεί να ασκήσει αγωγή αποζημίωσης κατά του παρασκευαστή βάσει της οδηγίας, η οποία έχει μεταφερθεί στη νομοθεσία των κρατών μελών.

Αυτά τα στοιχεία επιβεβαιώνουν ότι οι εταιρείες που παράγουν τα εμβόλια φέρουν ευθύνη για τυχόν παρενέργειες σε ευρωπαϊκό επίπεδο, όπως διαβάζουμε και στη δικαστική απόφαση.

Έχουμε επικοινωνήσει με το Γραφείο Τύπου του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου για τον εξεταζόμενο ισχυρισμό. Σε περίπτωση απάντησης, το άρθρο θα επικαιροποιηθεί.

Συμπέρασμα

Ο ισχυρισμός αναφέρεται στην πρόσφατη δικαστική απόφαση της υπόθεσης C-586/23 P μεταξύ του Ιταλού γιατρού Giovanni Frajese και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Ο Frajese αμφισβήτησε τις εγκρίσεις που είχαν χορηγηθεί στα εμβόλια Spikevax της Moderna και Comirnaty της Pfizer/BioNTech, ζητώντας να ανακληθούν οι άδειες κυκλοφορίας τους. Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, ωστόσο, έκρινε ότι η προσφυγή του Giovanni Frajese ήταν αβάσιμη και την απέρριψε. Στην απόφαση δεν αναφέρεται πουθενά ότι προβλέπονται ποινικές ευθύνες για τους γιατρούς που χορηγούν τα εμβόλια mRNA.

Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν:

1. https://dpa-factchecking.com/netherlands/250310-99-173674
2. https://dpa-factchecking.com/germany/250306-99-137524
3. https://op.europa.eu/el/publication-detail/-/publication/ad3bd715-97c7-11ee-b164-01aa75ed71a1/language-el
4. https://curia.europa.eu/juris/document/document.jsf?text=&docid=294784&pageIndex=0&doclang=EL&mode=lst&dir=&occ=first&part=1&cid=7789702
5. https://curia.europa.eu/juris/document/document.jsf?text=&docid=275918&pageIndex=0&doclang=FR&mode=lst&dir=&occ=first&part=1&cid=7789893
6. https://eur-lex.europa.eu/legal-content/el/TXT/?uri=CELEX:62023CJ0586
7. https://commission.europa.eu/strategy-and-policy/coronavirus-response/fighting-disinformation_el
8. https://op.europa.eu/webpub/eca/special-reports/covid19-vaccines-19-2022/el/index.html
9. https://ec.europa.eu/health/documents/community-register/2022/20221003157171/dec_157171_en.pdf
10. https://ec.europa.eu/health/documents/community-register/2022/20221010157165/dec_157165_en.pdf
11. https://ec.europa.eu/health/documents/community-register/2020/20201221150522/dec_150522_en.pdf
12. https://ec.europa.eu/health/documents/community-register/2021/20210106150575/dec_150575_en.pdf
13. https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EL/TXT/?uri=celex:32004R0726
14. https://healthmanagement.org/c/hospital/News/european-court-doctors-role-in-covid-19-vaccine-administration
15. https://telex.hu/ellenorzo/2025/03/09/fact-check-covid-19-koronavirus-vakcina-vedooltas-orvosok-felelosseg-karterites