Παραπληροφόρηση σχετικά με την αιτία πτώσης του αεροπλάνου στην Ινδία

Λίγες ημέρες μετά τη συντριβή του αεροπλάνου της Air India, που εκτελούσε την πτήση Αχμπανταμπάντ – Λονδίνο, κυκλοφόρησε ένα υποτιθέμενο έγγραφο από την Αρχή που διερευνά το αεροπορικό δυστύχημα, το οποίο κατονόμαζε ως αιτία της συντριβής μια βλάβη στο κάθισμα του κυβερνήτη. Ωστόσο, πέρα από τις ασυνέπειες που υπάρχουν στο ίδιο το έγγραφο το οποίο διαδόθηκε ευρέως, είναι αδύνατο να έχει εκδοθεί κάποια προκαταρκτική αναφορά, αφού οι έρευνες βρίσκονται ακόμη εν εξελίξει – και στα αρχικά τους στάδια – ενώ το Γραφείο Διερεύνησης Αεροπορικών Ατυχημάτων της Ινδίας δεν έχει ακόμη προσδιορίσει τα ακριβή αίτια του δυστυχήματος. Ας δούμε τι ισχύει.

Παραδείγματα διάδοσης του ισχυρισμού σε ιστοσελίδες και ιστολόγια: ant1live.com, alphanews.live, huffingtonpost.gr, newsthessaloniki.gr, liberal.gr, npress.gr, radiome.gr, lamianow.gr, psaxna.gr, bestnews.gr, thecaller.gr, gargalianoionline.gr, hellas-now.com

Παραδείγματα διάδοσης του ισχυρισμού σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης:

Τι ισχύει

Στις 12 Ιουνίου 2025, το Boeing 787 Dreamliner της Air India θα πραγματοποιούσε την πτήση Air India Flight 171 από το Αχμπανταμπάντ με προορισμό το Λονδίνο. Ωστόσο, ελάχιστα δευτερόλεπτα μετά την απογείωση, το αεροπλάνο που κουβαλούσε 242 ανθρώπους και εκατό τόνους καυσίμων άρχισε να χάνει ύψος. Εκπέμφθηκε αμέσως σήμα έκτακτης ανάγκης, χωρίς να διευκρινιστεί η αιτία, όμως η συντριβή ήταν αναπόφευκτη με αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους όλα τα μέλη του πληρώματος και οι επιβάτες πλην ενός, ενώ πέθαναν τουλάχιστον ακόμη τριάντα άτομα που βρίσκονταν στον τόπο της συντριβής. Το εν λόγω αεροσκάφος συνετρίβη μόλις 30 δευτερόλεπτα μετά την απογείωσή του, σε μία από τις πιο σπάνιες πτώσεις, σύμφωνα με έναν πρώην ερευνητή του Γραφείου Διερεύνησης Αεροπορικών Ατυχημάτων της Ινδίας (AAIB).

Τα μαύρα κουτιά του αεροπλάνου, που καταγράφουν τις συνομιλίες του πιλοτηρίου έχουν ανακτηθεί και θα βοηθήσουν σημαντικά στη διαλεύκανση των αιτιών του ατυχήματος, που διερευνάται και από διεθνείς ερευνητές από τις ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο. Ωστόσο, σε αυτό το στάδιο υπάρχουν περισσότερα ερωτήματα παρά απαντήσεις και εικάζονται διάφορα σενάρια. Από τα βίντεο που έχουν προκύψει είναι σχεδόν αδύνατο να διευκρινιστεί η αιτία της πτώσης, όμως σε αυτά φαίνεται ότι το αεροπλάνο δυσκολεύεται να πάρει ύψος, πράγμα που πιθανόν να σημαίνει έλλειψη ισχύος ή επαρκούς άντωσης των φτερών. Μια αιτία, για την οποία έχουν διατυπωθεί εικασίες, είναι η βλάβη και στους δύο κινητήρες, φαινόμενο εξαιρετικά σπάνιο, το οποίο, σύμφωνα με δηλώσεις πιλότου που μίλησε στο BBC, μπορεί να προκληθεί από μολυσμένο καύσιμο. Έτερος πιλότος δήλωσε στο BBC ότι από το διαθέσιμο οπτικοακουστικό υλικό, δεν υπάρχουν στοιχεία που να υποδηλώνουν βλάβη και στους δύο κινητήρες.

Ένα άλλο σενάριο που τέθηκε από ειδικούς, είναι η σύγκρουση με πουλιά, η οποία μπορεί να προκάλεσε βλάβη στους κινητήρες. Τέτοιες περιπτώσεις είναι πολύ επικίνδυνες για τα αεροσκάφη, ειδικά στο συγκεκριμένο αεροδρόμιο, όπου καταγράφηκαν 462 περιστατικά πρόσκρουσης με πουλιά σε διάστημα πέντε ετών, σύμφωνα με στοιχεία του Υπουργείου Πολιτικής Αεροπορίας που κατατέθηκαν στο Κοινοβούλιο τον Δεκέμβριο του 2023.

Μια ακόμη θεωρία υποστηρίζει ότι η καταστροφή μπορεί να συνέβη επειδή τα μεταβλητά πτερύγια (flaps) των φτερών του αεροσκάφους δεν ήταν ανεπτυγμένα κατά την απογείωση, όμως άλλοι αναλυτές αμφισβητούν αυτό το σενάριο. Τα μεταβλητά πτερύγια παίζουν κομβικό ρόλο κατά την απογείωση, κατά την οποία αναπτύσσονται (εκτείνονται προς τα πίσω) για να αυξήσουν την επιφάνεια των φτερών και, κατά συνέπεια, την αντίσταση του αέρα σε αυτά ώστε να παραχθεί μέγιστη άντωση, βοηθώντας έτσι το αεροσκάφος ειδικά κατά την απογείωση και την προσγείωση που ταχύτητα του αεροπλάνου είναι σχετικά χαμηλή. Η μη ανάπτυξη των flaps, σε συνδυασμό με τον θερμό αέρα στο Αχμπανταμπάντ, που προκαλεί μείωση της απόδοσης των κινητήρων, λόγω της υψηλής θερμοκρασίας που επικρατούσε τη μέρα του δυστυχήματος, θα μπορούσε να έχει καταστροφικές συνέπειες. Αυτή η θεωρία, ωστόσο, αμφισβητήθηκε από ειδικούς που μίλησαν στο BBC, καθώς η ενδεχόμενη απογείωση με συμπτυγμένα τα πτερύγια θα ενεργοποιούσε το Σύστημα Προειδοποίησης Διαμόρφωσης Απογείωσης για μη ασφαλείς συνθήκες.

Τα πτερύγια ρυθμίζονται από τους ίδιους τους πιλότους, πριν από την απογείωση, και υπάρχουν αρκετές λίστες ελέγχου και διαδικασίες για την επαλήθευση της ρύθμισης. Αυτό θα υποδήλωνε πιθανό ανθρώπινο λάθος εάν τα πτερύγια δε ρυθμιστούν σωστά.

Κατόπιν του περιστατικού, η εποπτική Αρχή ασφάλειας της πολιτικής αεροπορίας της Ινδίας διεξήγαγε επιθεώρηση στον στόλο των Boeing 787 της Air India, από την οποία δεν προέκυψε καμία σοβαρή ανησυχία ασφαλείας. Η Γενική Διεύθυνση Πολιτικής Αεροπορίας ανακοίνωσε:

Το αεροσκάφος και τα σχετικά συστήματα συντήρησης βρέθηκαν να συμμορφώνονται με τα υφιστάμενα πρότυπα ασφαλείας.

Με αφορμή τα παραπάνω, διαμοιράζεται το ακόλουθο έγγραφο, το οποίο υποτίθεται πως εκδόθηκε από το Γραφείο Διερεύνησης Αεροπορικών Ατυχημάτων της Ινδίας, το οποίο προΐσταται της έρευνας, και ορίζει πως η βασική αιτία της συντριβής του αεροσκάφους είναι μια “μηχανική αστοχία στο κάθισμα του κυβερνήτη κατά τη στιγμή της απογείωσης”. 

Το πρώτο πράγμα που παρατηρούμε είναι ότι η ημερομηνία έκδοσης του υποτιθέμενου εγγράφου είναι μελλοντική (στις 25 Ιουνίου 2025), ενώ το εντοπίσαμε να διαμοιράζεται τουλάχιστον από τις 15 Ιουνίου του ίδιου έτους. Έπειτα, ανατρέξαμε στην ιστοσελίδα της AAIB, ώστε να εξακριβώσουμε εάν όντως έχει εκδοθεί κάποια προκαταρκτική έκθεση, όμως δεν εντοπίσαμε τίποτα σχετικό. Άλλωστε, όπως προέκυψε και από την ανασκόπηση της ειδησεογραφίας, η έρευνα βρίσκεται ακόμη σε πολύ πρώιμα στάδια και τα αίτια του δυστυχήματος δεν έχουν διευκρινιστεί. Σύμφωνα με τους διεθνείς κανόνες που έχει θεσπίσει ο Οργανισμός Πολιτικής Αεροπορίας, η προκαταρκτική έκθεση έρευνας θα πρέπει να δημοσιεύεται εντός 30 ημερών από την ημέρα του ατυχήματος, ενώ η τελική έκθεση θα πρέπει ιδανικά να έχει ολοκληρωθεί εντός 12 μηνών. Τα Ellinika Hoaxes επικοινώνησαν με Γραφείο Διερεύνησης Αεροπορικών Ατυχημάτων της Ινδίας και το παρόν άρθρο θα ανανεωθεί σε περίπτωση λήψης απάντησης. Πάντως, αξίζει να σημειωθεί ότι το Υπουργείο Πολιτικής Αεροπορίας της Ινδίας προέτρεψε το κοινό και τα ΜΜΕ να αποφύγουν εικασίες και ανεπιβεβαίωτες πληροφορίες, καθώς τα επίσημα ευρήματα θα κοινοποιούνται εγκαίρως και με διαφάνεια.

Τέλος, οι πληροφορίες που επικαλείται το έγγραφο, μοιάζουν πολύ με μια παλαιότερη περίπτωση ατυχήματος, και πάλι με Boeing 787 Dreamliner, αυτή τη φορά της αεροπορικής εταιρείας LATAM. Στις 11 Μαρτίου 2024, κατά τη διάρκεια της πτήσης Σίδνεϊ – Σαντιάγκο, περίπου δύο ώρες μετά την απογείωση και ενώ το αεροπλάνο βρισκόταν πάνω από τη θάλασσα της Τασμανίας, σημειώθηκε αναστάτωση, καθώς το αεροσκάφος έχασε απότομα ενενήντα μέτρα ύψους, με αποτέλεσμα τον τραυματισμό των επιβατών, κάποιοι εκ των οποίων χρειάστηκαν νοσηλεία. Όπως αποκάλυψε αργότερα η προκαταρκτική έρευνα, η θέση του κυβερνήτη είχε μετακινηθεί ακούσια προς τα εμπρός, παρασύροντας μαζί του το χειριστήριο και προκαλώντας με αυτό τον τρόπο απότομη βύθιση του αεροσκάφους κατά 90 περίπου μέτρα. Κατόπιν αυτού, δόθηκε οδηγία επιθεώρησης των καθισμάτων των αεροσκαφών τύπου 787. 

Συμπέρασμα

Με βάση τα παραπάνω, ο ισχυρισμός είναι ψευδής. Μέχρι τη στιγμή της συγγραφής του παρόντος άρθρου, δεν έχουν προσδιοριστεί τα ακριβή αίτια πρόκλησης του ατυχήματος, καθώς η έρευνα βρίσκεται σε πρώιμο στάδιο. Το Γραφείο Διερεύνησης Αεροπορικών Ατυχημάτων της Ινδίας, επικεφαλής του ζητήματος, δεν έχει εκδώσει κάποια προκαταρκτική αναφορά, ενώ το έγγραφο που παρουσιάζεται ως δήθεν απόδειξη, περιέχει ασυνέπειες. Τέλος, το Υπουργείο Πολιτικής Αεροπορίας της Ινδίας προέτρεψε το κοινό και τα ΜΜΕ να αποφεύγουν εικασίες και ανεπιβεβαίωτες πληροφορίες, καθώς τα επίσημα ευρήματα θα κοινοποιούνται εγκαίρως και με διαφάνεια.

Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν:

1) https://www.bbc.com/news/articles/c4gkd555jlko
2) https://www.bbc.com/news/articles/c626y121rxxo
3) https://www.reuters.com/world/india/what-you-need-know-about-air-india-boeing-dreamliner-crash-2025-06-18/
4) https://aaib.gov.in/index3.html
5) https://www.reuters.com/world/india/india-regulator-says-no-major-safety-concerns-air-indias-boeing-787-fleet-2025-06-17/
6) https://www.pib.gov.in/PressReleasePage.aspx?PRID=2136378
7) https://en.wikipedia.org/wiki/LATAM_Airlines_Flight_800
8) https://viewfromthewing.com/a-rollercoaster-nosedive-in-the-sky-passengers-hit-ceiling-on-latam-flight-800-from-sydney-to-auckland/
9) https://www.dgac.gob.cl/wp-content/uploads/2024/04/SUCESO-DE-AVIACION-N%C2%B02052-24-V.2.pdf
10) https://www.nytimes.com/2024/03/15/business/boeing-787-dreamliner-cockpit-seat-latam.html