Ευαίσθητο περιεχόμενο
Ευαίσθητο περιεχόμενο
Ευαίσθητο περιεχόμενο
Ευαίσθητο περιεχόμενο
Ευαίσθητο περιεχόμενο
Ισχυρισμός
Δύο αξιωματικοί του βρετανικού στρατού συνελήφθησαν στην Ουκρανία από ρωσικές δυνάμεις.
Συμπεράσματα
Ο ισχυρισμός είναι ψευδής. Πρόκειται για μια ιστορία που ως κύρια τεκμήρια χρησιμοποιεί χαλκευμένες εικόνες. Το υπό εξέταση υλικό διαθέτει ασυνέχειες που τυπικά συναντάμε σε εικόνες AI. Το ανωτέρω συμπέρασμα επιβεβαιώνεται από λογισμικό ανίχνευσης περιεχομένου τεχνητής νοημοσύνης. Τέλος, η ιστορία ότι δύο Βρετανοί αξιωματικοί συνελήφθησαν στην Ουκρανία, καταρρίπτεται από πλήθος πηγών που συμπεριλαμβάνουν το βρετανικό υπουργείο Άμυνας, καθώς και το γεγονό ότι τα υποτιθέμενα ονόματα των δύο αξιωματικών δεν υπάρχουν στις διαθέσιμες βάσεις δεδομένων του βρετανικού στρατού.
Ευρεία διάδοση γνώρισε στις αρχές Αυγούστου 2025 ο ισχυρισμός ότι δύο Βρετανοί αξιωματικοί συνελήφθησαν στην πόλη Οτσακόβ της Ουκρανίας από ρωσικές δυνάμεις. Ωστόσο, όπως θα αναλύσουμε παρακάτω, πρόκειται για μια ψεύτικη ιστορία που χρησιμοποιεί, ως δήθεν φωτογραφικές αποδείξεις, τις παρακάτω εικόνες τεχνητής νοημοσύνης.
Οι εικόνες
Παραδείγματα παραπλανητικών αναρτήσεων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης:
Θεματικό πλαίσιο
Στις 26 Ιουλίου 2025 κυκλοφόρησε στο Substack, συνοδεία του παρακάτω βίντεο (αρχειοθετημένο εδώ), η ιστορία ότι δύο μέλη του βρετανικού στρατού συνελήφθησαν στην Ουκρανία. Στο οπτικοακουστικό υλικό υπάρχει το επίμαχο καρέ, που υποτίθεται πως απαθανατίζει τους δύο αξιωματικούς, «Edward Blake» και «Richard Carroll», ενώ το κείμενο αναφέρει πως η εικόνα με τα βρετανικά διαβατήριά τους αποτελεί ένα από τα δήθεν τεκμήρια του ισχυρισμού.
Μετέπειτα, το αφήγημα διογκώθηκε από ρωσικές ενημερωτικές ιστοσελίδες, όπως info24 και gazeta.ru, καθώς και τον δίαυλο ρωσικής προπαγάνδας pravda σε διάφορες χώρες (Αυστραλία, Πολωνία, Ηνωμένο Βασίλειο και Γαλλία). Κατά αυτό τον τρόπο, η ψεύτικη ιστορία κατέληξε σε ελληνικές ιστοσελίδες που συχνά αναπαράγουν τη ρωσική ρητορική, όπως για παράδειγμα οι μακελειό, voice news, e-synews, banking news και pronews.
Τι ισχύει
Υπό το παραπάνω θεματικό πλαίσιο, κυκλοφόρησαν οι εξεταζόμενες εικόνες. Αξίζει να σημειωθεί ότι σε αυτές παρατηρήσαμε πλήθος ασυνεχειών, που συχνά συνοδεύουν τις εικόνες τεχνητής νοημοσύνης. Πιο αναλυτικά, τα υποτιθέμενα βρετανικά διαβατήρια των συλληφθέντων αξιωματικών φαίνονται παραμορφωμένα, καθώς δεν καμπυλώνουν φυσικά, το κείμενο στα εξώφυλλά τους είναι δυσδιάκριτο ή εντελώς παραμορφωμένο ενώ και η διάταξη του κειμένου των εξώφυλλων διαφέρει μεταξύ των δύο διαβατηρίων ενώ θα έπρεπε να είναι πανομοιότυπη (στο αριστερό διαβατήριο εμφανίζονται τρεις γραμμές κειμένου επάνω από το εθνόσημο ενώ στο δεξί εμφανίζονται δύο). Επιπλέον, στα πορτρέτα των αξιωματικών, στη μια φωτογραφία ο λαιμός του εικονιζόμενου προσώπου καμπυλώνει αφύσικα, ενώ στην άλλη το πηλήκιο δεν διαθέτει γείσο.
Έτσι, προβήκαμε σε περαιτέρω διερεύνηση του ζητήματος με λογισμικό ανίχνευσης περιεχομένου τεχνητής νοημοσύνης. Συγκεκριμένα, χρησιμοποιήσαμε τα εργαλεία Slightengine, WasItAI και Hive-moderation, όλα κατέδειξαν υψηλές πιθανότητες ότι οι υπό διερεύνηση εικόνες αποτελούν χαλκευμένο περιεχόμενο.
Περαιτέρω, κρίνεται σκόπιμο να αναφερθεί ότι στη φωτογραφία με τα διαβατήρια που κυκλοφορεί ως τεκμήριο του ψευδούς ισχυρισμού, οι στρατιώτες δεν φέρουν διακριτικά που να υποδηλώνουν ότι ανήκουν στο βρετανικό στρατό. Ταυτόχρονα, τα διαβατήρια του Ηνωμένου Βασιλείου από το 2020 μέχρι σήμερα είναι χρώματος μπλε και όχι καφεκόκκινα, όπως στην υπό εξέταση εικόνα.
Επίσης, με τον εν λόγω ισχυρισμό ασχολήθηκε και το UK defence journal, αναφέροντας ότι τα ονόματα «Edward Blake» και «Richard Carroll» δεν υπάρχουν στα διαθέσιμα έγγραφα του βρετανικού στρατού. Ταυτόχρονα, ο ιταλικός fact-checking οργανισμός Facta επιβεβαίωσε με το βρετανικό Yπουργείο Άμυνας ότι η εν λόγω ιστορία είναι ψεύτικη.
Τέλος, το υπό εξέταση οπτικό υλικό, όπως και η ιστορία που συνοδεύει, δεν έχει δημοσιευθεί από κάποιο έγκριτο μέσο ενημέρωσης, όπως BBC ή Guardian. Κάτι τέτοιο αναμφίβολα πλήττει την αξιοπιστία του ισχυρισμού, καθώς σε προηγούμενη περίπτωση Βρετανού υπηκόου που συνελήφθη στην Ουκρανία το θέμα καλύφθηκε από πληθώρα πηγών.
Συμπέρασμα
Ο ισχυρισμός είναι ψευδής. Πρόκειται για μια εξολοκλήρου κατασκευασμένη ιστορία που ως κύρια τεκμήρια χρησιμοποιεί χαλκευμένες εικόνες. Το υπό εξέταση υλικό διαθέτει ασυνέχειες που τυπικά συναντάμε σε εικόνες AI. Το ανωτέρω συμπέρασμα επιβεβαιώνεται από λογισμικό ανίχνευσης περιεχομένου τεχνητής νοημοσύνης. Τέλος, η ιστορία ότι δύο Βρετανοί αξιωματικοί συνελήφθησαν στην Ουκρανία, καταρρίπτεται από πλήθος πηγών που συμπεριλαμβάνουν το βρετανικό υπουργείο Άμυνας, καθώς και το γεγονός ότι τα υποτιθέμενα ονόματα των δύο αξιωματικών δεν υπάρχουν στις διαθέσιμες βάσεις δεδομένων του βρετανικού στρατού.
Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν:
1.https://www.theguardian.com/world/2024/nov/24/former-british-soldier-fighting-for-ukraine-captured-by-russian-forces
2.https://ukdefencejournal.org.uk/false-claim-of-uk-colonels-captured-in-ukraine-spreads/
3.https://www.facta.news/antibufale/arresto-colonnelli-britannici-russia
2.https://wasitai.com/
3.https://dashboard.sightengine.com/ai-image-detection
4.https://hivemoderation.com/ai-generated-content-detection
