Μείωση των μελισσών ή μύθος;

Η σημασία των επικονιαστών στη φυση είναι εξαιρετικά μεγάλη. Δεν είναι υπερβολή να πούμε πως τα έντομα που κάνουν την επικονίαση των φυτών και ειδικά οι μέλισσες έχουν πολύ σημαντική θέση για τον άνθρωπο στην αλυσίδα της φύσης. Δεν είναι υπερβολή επίσης να πούμε πως αν προκύψει σημαντική μείωση των επικονιαστών τότε ένα μεγάλο μέρος των άγριων και όχι μόνο φυτών θα κινδυνέψει να εξαφανιστεί διότι μέχρι σήμερα οι άνθρωποι, όσο τεχνολογικά προηγμένοι και αν είμαστε, δεν έχουμε βρει τρόπο να μεταφέρουμε τη γύρη από ένα φυτό στο άλλο με την αποδοτικότητα που έχουν τα έντομα. Δεν είναι μόνο ο γιγαντιαίος αριθμός των εντόμων που κάνει αυτή τη δουλειά, είναι και η εξειδίκευση μερικών σε κάποια φυτά, μια συνεργασία που κάνει το φυτό να εξαρτάται από το έντομο και αντίστροφα.

Τον τελευταίο καιρό υπάρχει μεγάλη καμπάνια, κυρίως από τη Greenpeace, να προστατευθούν οι μέλισσες, διότι, όπως αναφέρει, υπάρχουν πολλές αναφορές για μείωσή τους ανά τον κόσμο.

Στο mini-site που έχει φτιάξει αναφέρει σημαντική μείωση και αρκετούς λόγους για τους οποίους αυτό συμβαίνει. Δείτε εδώ. Πιο συγκεκριμένα κάνει λόγο για μείωση της τάξεως του 25% από το 1985 μέχρι το 2005 και αναφέρει μια έρευνα που μπορείτε να βρείτε εδώ.

Παράλληλα, έχω δει αφίσες στη γειτονιά μου (μένω σε ένα χωριό 40 χλμ από την Αθήνα) όπου οι τοπικοί αγρότες καλούνται σε συνάντηση για συζήτηση για το θέμα και στην αφίσα (που όταν εμφανίστηκε δεν έδωσα αρκετή σημασία και δεν την φωτογράφησα ο βλάκας!) ανέφερε ξεκάθαρα και την απειλή των μελισσών από τους γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς. Μάλιστα σε πολλά blog και site θα βρείτε ξεκάθαρη σύνδεση των ΓΤΟ με τη μείωση των πληθυσμών των επικονιαστών, παρόλο που τέτοια σύνδεση δεν φαίνεται σε καμία έρευνα, ούτε αυτή της Greenpeace.

Υπάρχει όμως μείωση του πληθυσμού και τί είναι αυτό που φταίει για τη μείωση των μελισσών;

Πρόσφατα λοιπόν, και όχι πριν από 10  ή και παραπάνω χρόνια, βγήκαν δύο διαφορετικές έρευνες για το θέμα των μελισσών, μια για την Αμερική, και μια για την Ευρώπη.

Στην Αμερικάνικη έρευνα η καθηγήτρια και εντομολόγος May Berenbaum λέει ξεκάθαρα πως η έρευνα που έγινε δεν έδειξε κάποια μείωση. Μάλιστα ήταν τόσο ξεκάθαρη ώστε τόνισε πως το να φωνάζουμε για “αποκάλυψη”, για μείωση των τροφών και άλλα παρόμοια, είναι στην καλύτερη υπερβολικό και καλό θα είναι να δούμε τί σκοπούς έχει αυτός που μιλάει για μείωση.

Οι αριθμοί για την Αμερική όχι μόνο δεν δείχνουν μείωση, αλλά μεγάλη σταθερότητα από το 1995 μέχρι και το 2013 και μάλιστα, το προηγούμενο έτος υπάρχει αύξηση των κυψελών κατά 100.000. Όλα αυτά σε μια χώρα όπου η καλλιέργεια ΓΤΟ είναι διαδεδομένη. Πάει και αυτός ο σύνδεσμος.

Αλλά τί γίνεται στην Ευρώπη; Μήπως εδώ έχουμε πρόβλημα;

Η έρευνα που έγινε από την Opera Research την οποία θα βρείτε εδώ λέει πως ενώ υπάρχει σημαντική μείωση σε κάποιες χώρες, σε άλλες οι αριθμοί ή μένουν ίδιοι ή αυξάνονται. Σε πολύ λίγες χώρες οι μείωση έχει ξεπεράσει το επικίνδυνο ποσοστό του 20% και στο σύνολο της Ευρώπης τα νούμερα έχουν μείνει σταθερά.

Αυτό που επίσης τονίζει είναι πως οι λόγοι για τη μείωση, όπου αυτή παρατηρείται δεν είναι εύκολο να εξακριβωθούν και μπορεί να είναι ο καιρός, τα εντομοκτόνα, τα παράσιτα, οι αρρώστιες, ακόμα και οικονομικοί παράγοντες.

Υπάρχει λοιπόν πρόβλημα μείωσης των μελισσών; Θα έλεγα πως όχι. Ότι στοιχεία έχει να παρουσιάσει η Greenpeace είναι παλιά και δεν συμβαδίζουν με τις νέες έρευνες που έχουν γίνει στον χώρο.

Αυτό βέβαια σε καμία περίπτωση δεν σημαίνει ότι πρέπει να επαναπαυτούμε και να θεωρήσουμε πως δεν πρέπει να προσέχουμε ή να μην κάνουμε διορθωτικές κινήσεις από τώρα. Στα πλαίσια που μπορούμε να επηρεάσουμε την κατάσταση, όπως με τη μείωση των εντομοκτόνων, θα πρέπει να το κάνουμε. Η επιβίωση των επικονιαστών είναι και η δική μας επιβίωση, αλλά ας κρατήσουμε τις κραυγές για άλλο θέμα και όχι για ένα που ουσιαστικά δεν υφίσταται.