Ποιοι είμαστε
Αρχική Όχι, οι κάψουλες καφέ ΔΕΝ προκαλούν καρκίνοΥΓΕΙΑ ΠΑΡΑΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗ

Όχι, οι κάψουλες καφέ ΔΕΝ προκαλούν καρκίνο

9 Δεκ
2016

@

Ευαίσθητο περιεχόμενο

Αυτή η εικόνα περιέχει ευαίσθητο περιεχόμενο το οποίο μπορεί για κάποιους χρήστες μπορεί να είναι προσβλητικό ή ενοχλητικό
Το συγκεκριμένο άρθρο δημοσιεύτηκε πριν 7 έτη.

Ισχυρισμός:

Σύμφωνα με επιστημονική μελέτη η κατανάλωση καφέ από κάψουλα οδηγεί σε καρκινογένεση.

Συμπέρασμα:

Παρότι η επιστημονική μελέτη που επικαλούνται τα υπό εξέταση άρθρα είναι πραγματική, οι συγγραφείς της καθιστούν σαφές πως η ουσία την οποία εξέτασαν στις κάψουλες καφέ εντοπίζεται σε συγκεντρώσεις που είναι πολύ κάτω των ορίων ασφαλείας. Επομένως οι κάψουλες καφέ δεν αποτελούν παράγοντα κινδύνου για την ανθρώπινη υγεία, ενώ ακόμα και για να ξεπεραστούν τα ασφαλή όρια κατανάλωσης πρέπει να καταναλωθούν τεράστιες ποσότητες καφέ. Τέλος, σε κανένα σημείο της μελέτης που επιστρατεύουν τα υπό εξέταση άρθρα δεν υποστηρίζεται ο ισχυρισμός ότι οι κάψουλες καφέ είναι υπεύθυνες για καρκινογένεση σε ανθρώπους.

Πρόσφατα επανακυκλοφόρησαν άρθρα του 2016 τα οποία ισχυρίζονται πως, σύμφωνα με επιστημονική μελέτη, η κατανάλωση καφέ από κάψουλες οδηγεί σε καρκινογένεση. Παρότι η μελέτη που επικαλούνται αυτά τα άρθρα είναι πραγματική το συμπέρασμα είναι αποτέλεσμα διαστρέβλωσης των συμπερασμάτων που κατέγραψαν οι ερευνητές.

Παραδείγματα: athensmagazine.gr, europost.gr, viral.tvstarnews.eu, newshare.gr

Στα υπό εξέταση δημοσιεύματα διαβάζουμε τα εξής:

Μια νέα έρευνα έρχεται να ανατρέψει τα όσα γνωρίζουμε αλλά και τις καθημερινές μας συνήθειες. Αυτό είναι το ρόφημα που πίνουμε όλοι και μπορεί να συμβάλει στην εμφάνιση καρκίνου. Ιλιγγιώδη ποσά από το μάρκετινγκ των ανταγωνιστικών εταιριών για να διαφημισθούν οι κάψουλες (κυρίως του espresso) καφέ που υπόσχονται στα γρήγορα ένα σφηνάκι από την αγαπημένη συνήθεια εκατομμυρίων πολιτών σε ολόκληρο τον κόσμο. Κι όμως εδώ παραμονεύει μια τοξική-καρκινογόνα παγίδα, που πρέπει να γνωρίζετε, όπως και την πιο ύπουλη μορφή καρκίνου. Ο καφές που φτιάχνεται σε μηχάνημα με κάψουλες, περιέχει πολλαπλάσια συγκέντρωση από φουράνιο –ένα τοξικό, καρκινογόνο συστατικό- από αυτόν που φτιάχνουν οι απλές καφετιέρες. Οι υψηλότερες συγκεντρώσεις βρέθηκαν στις κάψουλες του εσπρέσο.

Η μελέτη έγινε από ειδικούς στο Πανεπιστήμιο της Βαρκελώνης και δημοσιεύτηκε στην επιστημονική επιθεώρηση «Journal Food Chemistry» και στο site του Εθνικού Ιδρύματος Επιστήμης και Τεχνολογίας της Ισπανίας.
«Τα χημικά συστατικά που παράγονται φτιάχνοντας καφέ φίλτρου, δεν έχουν απολύτως καμία σχέση με αυτά που παράγονται από μία μηχανή εσπρέσο με κάψουλα, καθώς κατά τη διαδικασία υπάρχει μεγάλη διαφορά στην απελευθέρωση φουρανίου», εξηγεί ο υπεύθυνος της μελέτης Javier Santos, καθηγητής του τμήματος Αναλυτικής Χημείας στο Πανεπιστήμιο της Βαρκελώνης.
Το ενδιαφέρον των επιστημόνων για τη μελέτη του εν λόγω συστατικού έχει αυξηθεί τα τελευταία χρόνια, καθώς είχε αποδειχθεί η τοξικότητα και οι καρκινογόνες ιδιότητες που είχε στα ζώα, όπως και επίσης επειδή η Διεθνής Υπηρεσία Έρευνας για τον Καρκίνο το περιέλαβε στη λίστα τροφίμων που δυνητικά προκαλούν ογκογενέσεις.

Αρχικά πρέπει να αναφέρουμε πως η μελέτη στην οποία γίνεται αναφορά δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Food Chemistry το 2011 με τίτλο “Occurrence of furan in coffee from Spanish market: Contribution of brewingand roasting”. [πηγή]

Tο φουράνιο για το οποίο γίνεται λόγος στα εξεταζόμενα άρθρα είναι ένα οργανικό χημικό μόριο με την ακόλουθη δομή:

300px-furan-2d-full-svg

Προκύπτει, μεταξύ άλλων, από τη θέρμανση τροφίμων σε βιομηχανικό ή οικιακό πλαίσιο και μια από τις πηγές στις οποίες παρατηρούνται υψηλά επίπεδα φουρανίου είναι ο καφές.

Το φουράνιο έχει όντως βρεθεί ότι είναι δυνητικά καρκινογόνο, αλλά σε πειραματόζωα. Συγκεκριμένα, προκαλεί ηπατοκυτταρικούς όγκους και έχει προταθεί ότι η υπεύθυνη ουσία για το εν λόγω αποτέλεσμα είναι ένα συγκεκριμένο προϊόν μεταβολισμού του φουρανίου, η cis-2-βουτεν-1,4-διόλη. Τα αποτελέσματα αυτά οδήγησαν στη κατάταξη του φουρανίου στη κατηγορία 2B της Παγκόσμιας Υπηρεσίας Έρευνας Καρκίνου (IARC) η οποία φέρει το τίτλο «δυνητικά καρκινογόνες ουσίες» (Group 2B – “possibly carcinogenic to humans”). Σύμφωνα με τον επίσημο ορισμό του εν λόγω φορέα:

Σε αυτή τη κατηγορία κατατάσσονται ουσίες για τις οποίες υπάρχουν περιορισμένες αποδείξεις σχετικά με την πιθανότητα πρόκλησης καρκίνου σε ανθρώπους και όχι επαρκείς ενδείξεις πρόκλησης καρκίνου σε πειραματόζωα.

Όσoν αφορά το φουράνιο λοιπόν, παρότι υπάρχουν μελέτες που δείχνουν τοξικότητα σε πειραματόζωα ο μηχανισμός με τον οποίο επάγει την ανάπτυξη καρκινικών όγκων στα πειραματόζωα είναι άγνωστος, ενώ μέχρι στιγμής δεν υπάρχουν επιδημιολογικές μελέτες που να δείχνουν συσχετισμό μεταξύ έκθεσης στο φουράνιο και ανάπτυξης καρκίνου σε ανθρώπους. [πηγή]

Μέσα στα υπό εξέταση άρθρα αναφέρεται επίσης το εξής:

Τα χημικά συστατικά που παράγονται φτιάχνοντας καφέ φίλτρου, δεν έχουν απολύτως καμία σχέση με αυτά που παράγονται από μία μηχανή εσπρέσο με κάψουλα, καθώς κατά τη διαδικασία υπάρχει μεγάλη διαφορά στην απελευθέρωση φουρανίου.

Στη συνέντευξη που παρέθεσε, ο υπεύθυνος της μελέτης, Dr. Santos, είπε:

Η προετοιμασία του καφέ σε μια συμβατική μηχανή καφέ φίλτρου δεν είναι η ίδια με αυτή μιας μηχανής espresso λόγω του ότι οι κάψουλες δίνουν διαφορετικές συγκεντρώσεις φουρανίου στο τελικό προϊόν.

Δεν αναφέρεται λοιπόν πουθενά ότι έχουμε διαφορετική χημική σύσταση στο τελικό προϊόν, απλά διαφορετικές συγκεντρώσεις φουρανίου ανάλογα με το τρόπο παρασκευής του καφέ. [πηγή]

Στην έρευνα του Santos, όπως αναφέρεται και στα εξεταζόμενα άρθρα, βλέπουμε ότι οι συγκεντρώσεις φουρανίου στις διάφορες ποικιλίες καφέ που εξετάστηκαν έχουν ως εξής:

-«Κανονικός» καβουρντισμένος καφές (20-146 ng/ml)

-Ντεκαφεϊνέ (14-65 ng/ml)

-Στιγμιαίος καφές (12-35 ng/ml)

Κάψουλες καφέ (117-244 ng/ml)

Επομένως οι κάψουλες έχουν όντως πολύ μεγαλύτερη συγκέντρωση φουρανίου συγκριτικά με τις υπόλοιπες πηγές. Ωστόσο στα συμπεράσματα της ίδιας έρευνας αναφέρεται ότι η ποσότητα φουρανίου που καταναλώνεται καθημερινά μέσω του καφέ από αυτές τις κάψουλες υπολογίστηκε σε 0.25 μg/kg για τους άντρες και 0.38 μg/ml για τις γυναίκες με μέσο όρο βάρους και για τους δυο 70 kg και υπολογίζοντας μια κούπα καφέ ως 40ml. Τα ποσά αυτά βρίσκονται πολύ κάτω από την ημερήσια επιτρεπόμενη δόση των 2 μg/kg. Συγκεκριμένα για να φτάσουν αυτή τη ποσότητα θα έπρεπε να καταναλώσουν 30 κούπες espresso μέσα σε μια ημέρα.

Συμπέρασμα

Με βάση όλα τα διαθέσιμα στοιχεία καθίσταται σαφές πως ο ισχυρισμός ότι, σύμφωνα με “νέα μελέτη”, η κατανάλωση καφέ από κάψουλα αποτελεί παράγοντα κινδύνου για τους ανθρώπους λόγω πιθανής καρκινογένεσης από την απορρόφηση φουρανίου δεν είναι βάσιμος. Με βάση την ίδια μελέτη που επιστρατεύουν τα εξεταζόμενα άρθρα οι συγκεντρώσεις που περιέχονται στις κάψουλες είναι πολύ κάτω των ορίων ασφαλείας ενώ σε κανένα σημείο της μελέτης δεν υποστηρίχθηκε ο ισχυρισμός ότι οι κάψουλες είναι υπεύθυνες για καρκινογένεση σε ανθρώπους.

Είναι πτυχιούχος χημείας (B.Sc.) απο το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και μέλος της Ένωσης Συντακτών Ημερήσιων Εφημερίδων Μακεδονίας – Θράκης (ΕΣΗΕΜ-Θ). Αυτή τη στιγμή παρακολουθεί το αγγλόφωνο μεταπτυχιακό πρόγραμμα σπουδών με τίτλο “Μaster of Arts in Digital Media, Communication and Journalism” στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης.