Ο “Αγαθάγγελος” δεν προφήτευσε ότι “η Ελλάδα θα μεγαλώσει και πλησιάζει η ώρα”

Είναι αλήθεια πως ο “Αγαθάγγελος” υπήρξε Έλληνας μοναχός από την Ρόδο, και έγραψε τις προφητείες του την Κυριακή της Ορθοδοξίας του έτους 1279, όταν ήταν 79 ετών, στην Μεσσήνη της Ιταλίας, προφητεύοντας μεταξύ άλλων πως “πλησιάζει η ώρα που η Ελλάδα θα μεγαλώσει”;

Το είδαμε πρόσφατα στο makeleio.gr και παλιότερα στο newsbomb.gr, pentapostagma.gr, xorisorianews.gr, diadrastika.com, iellada.gr, ksypnistere.com, difernews.gr, pronews.gr, thesecretrealtruth.blogspot.com κτλ.

Τι ισχύει;

Στις “προφητείες” του Αγαθάγγελου έχουμε αναφερθεί και στο παρελθόν, ωστόσο επειδή αυτές επανακυκλοφορούν τακτικά και με διάφορες παραλλαγές, θα κάνουμε μια πιο εκτενή αναφορά στην προέλευσή τους.

Οι “προφητείες” του (ανύπαρκτου ως πρόσωπο) Αγαθάγγελου είναι το πιο διαδεδομένο κείμενο ολόκληρης της χρησμολογικής παράδοσης, που μετρά ήδη πάνω από 2,5 αιώνες ιστορίας. Η επιλογή του ονόματος του Αγαθάγγελου (αγαθή αγγελία), παραπέμπει σε ένα “χαρμόσυνο” μήνυμα για τη σωτηρία και την ανύψωση του τότε (1750) σκλαβωμένου Ελληνισμού. Στη πορεία, το “μήνυμα” του Αγαθάγγελου θα ταυτιστεί με τη ρωσσοφιλία και το μύθο του “Ξανθού Γένους”, καθότι η “λύτρωση” -σύμφωνα πάντα με την “προφητεία”- θα ερχόταν μόνο μέσω της Ορθοδοξίας.

Η ιστορική έρευνα έχει αποφανθεί πως ο «Αγαθάγγελος» δεν ήταν υπαρκτό πρόσωπο. Οι «προφητείες» του γράφτηκαν από τον αρχιμανδρίτη, λόγιο και εκπαιδευτικό Θεόκλητο Πολυείδη το 1750.

Από τις εργασίες του Πολυείδη, οι πιο γνωστές είναι μια έκθεση της ορθόδοξης πίστης και έλεγχος των τρωτών της δυτικής Εκκλησίας, που εκδόθηκε το 1736 με τον τίτλο Sacra Tuba Fide I Apostolicae, Sanctae, Oecumenicae ac Orthodoxae Graecanae Orientalis Ecclesiae Christi, και κυρίως ο περιβόητος Αγαθάγγελος, του oποίου το κείμενο (με μερικές παραλλαγές ή ατέλειες) κυκλοφόρησε πλατιά στον ελληνικό λαό, είτε ως χειρόγραφο είτε ως φυλλάδιο είτε ως μικρό βιβλίο (στην Αθήνα το 1837, στην Ερμούπολη Σύρου το 1838 και στην Αθήνα το ίδιο έτος). Ο Πολυειδής απέδωσε το αποκαλυπτικό και προφητικό έργο σε ένα ανύπαρκτο πρόσωπο του 13ου αιώνα, το Ροδίτη ιερομόναχο Ιερώνυμο Αγαθάγγελο.

Το 1750 όταν πρωτοκυκλοφόρησε το σύγγραμμα ήταν η εποχή των ρωσοτουρκικών διενέξεων και ο ορθόδοξος Ελληνισμός έβλεπε στην επικράτηση της Ρωσίας τη δική του αποκατάσταση, σε αντίθεση με τις λοιπές ευρωπαϊκές δυνάμεις που ήσαν είτε ρωμαιοκαθολικές, είτε προτεσταντικές, ως προς το θρήσκευμα.

Οι “Χρησμοί του Αγαθάγγελου”, είχαν τεράστια απήχηση στην αυλή της Αικατερίνης Β’ στην Πετρούπολη και ενίσχυσε σημαντικά το φιλελληνισμό στις ευρωπαϊκές πόλεις, που ο ίδιος επισκέφθηκε. Ταυτόχρονα, προώθησαν το επαναστατικό πνεύμα των υπόδουλων Ελλήνων, επειδή προέλεγαν τη μελλοντική απελευθέρωση του υπόδουλου Ελληνισμού. Θεωρείται ότι ίσως αποτελεί μια ύστατη υπόμνηση του οικουμενικού χαρακτήρα του Ελληνισμού.

Από τα ανωτέρω καταλαβαίνουμε πως οι «προφητείες» του Αγαθάγγελου (που δεν υπήρξε ποτέ) δεν ανταποκρίνονται στη πραγματικότητα.

Πηγές

Agathangelos Prophecies Concerning the Future of the Nations and Greece

Dictionary of Greek – Πολυειδής ή Πολυείδης, Θεόκλητος

ORACULAR PROPHECY AND THE POLITICS OF TOPPLING OTTOMAN RULE IN SOUTH EAST EUROPE By MARIOS HATZOPOULOS

Russia and the Making of Modern Greek Identity, 1821-1844 By Lucien J. Frary

Μιχαλόπουλος Δημήτριος, Αγαθάγγελος. Από τη νοσταλγία της νίκης στο όραμα του σύγχρονου κόσμου. Περιοδικό “Ευθύνη”, 230, Φεβρ. 1991, σ. 56-60

Βιβλιοφιλία, Τεύχος 133, 2011

FROM AGATHANGELOS TO THE MEGALE IDEA: RUSSIA AND THE EMERGENCE OF MODERN GREEK NATIONALISM – JOHN NICOLOPOULOS

Σλάβοι και Ελληνικός Κόσμος, Πρακτικά ‘Α Επιστημονικής Ημερίδας Τμήματος Σλαβικών Σπουδών, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών