Κατασκευασμένο βίντεο σχετικά με την επίθεση στο Κραματόρσκ χρησιμοποιεί το λογότυπο του BBC

Σε δημοσιεύσεις που κυκλοφόρησαν στο Facebook εντοπίζουμε τον ισχυρισμό πως το BBC διαμοιράζει βίντεο στο οποίο ισχυρίζεται ότι η επίθεση στο σιδηροδρομικό σταθμό της πόλης Κραματόρσκ στην Ουκρανία έγινε από τον ουκρανικό στρατό. Παράλληλα, κυκλοφορεί και ο ισχυρισμός πως το BBC παραδέχτηκε ότι το βίντεο με την επίθεση στο Κραματόρσκ από τον ρωσικό στρατό ήταν ψεύτικο. Και οι δύο ισχυρισμοί αφορούν το ίδιο βίντεο το οποίο, σύμφωνα με ανακοίνωση του BBC, είναι κατασκευασμένο χρησιμοποιώντας το λογότυπο του οργανισμού.

Παραδείγματα του πρώτου ισχυρισμού στο Facebook:

Παραδείγματα του δεύτερου ισχυρισμού στο Facebook:

Το εξεταζόμενο βίντεο όπως δημοσιεύθηκε στο Facebook:

Τι ισχύει

Αρχικά, είναι σκόπιμο να αναφέρουμε ότι σε προηγούμενο άρθρο μας, είδαμε το ιστορικό της πολύνεκρης επίθεσης στο σιδηροδρομικό σταθμό του Κραματόρσκ της Ουκρανίας, που έγινε στις 8 Απριλίου 2022, και αναλύσαμε τους ψευδείς ισχυρισμούς περί αποδεδειγμένης ευθύνης της Ουκρανίας για την εν λόγω επίθεση.

Εν προκειμένω, ο ισχυρισμός ότι το BBC διαδίδει μέσω βίντεό του ότι ο ουκρανικός στρατός ευθύνεται για την επίθεση στο Κραματόρσκ, είναι ψευδής.

Το υπό εξέταση βίντεο, που φέρει το λογότυπο του BBC, έχει δύο εκδοχές. Το επίμαχο βίντεο, όπως διαμοιράστηκε από ελληνόφωνους λογαριασμούς στο Facebook, είναι συνολικής διάρκειας 1:20 λεπτών. Όπως είδαμε στα παραπάνω παραδείγματα, στιγμιότυπα του εξεταζόμενου βίντεο κυκλοφόρησαν από ελληνόφωνο κανάλι στο Telegram. Το ίδιο βίντεο, αλλά συνολικής διάρκειας 1:27 λεπτών, κυκλοφόρησε στις 13 Απριλίου 2022 και από ξενόγλωσσα κανάλια στο YouTube και λογαριασμούς στο Twitter, καθώς και στο Telegram, όπως φαίνεται από τα παρακάτω στιγμιότυπα.

Μετά τη διάδοση του επίμαχου βίντεο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, το Γραφείο Τύπου του BBC προειδοποίησε μέσω ανακοίνωσής του στο Twitter ότι το εν λόγω βίντεο, το οποίο χρησιμοποιεί το λογότυπο του οργανισμού, είναι ψεύτικο.

[Μετάφραση]

Έχουμε αντιληφθεί ότι υπάρχει ένα ψεύτικο βίντεο που χρησιμοποιεί το λογότυπο του BBC News και υπαινίσσεται ότι η Ουκρανία ήταν υπεύθυνη για την επίθεση πυραύλων που έγινε την προηγούμενη εβδομάδα στο σιδηροδρομικό σταθμό Κραματόρσκ. Το BBC έχει λάβει μέτρα προκειμένου να διαγραφεί το βίντεο. Προτρέπουμε τον κόσμο να μη το διαμοιράζει και να ελέγχει τις ειδήσεις από την ιστοσελίδα του BBC News.

Το ίδιο επιβεβαίωσαν εκπρόσωποι του Γραφείου Τύπου του BBC στο διεθνές πρακτορείο ειδήσεων AP. Ομοίως, παρεμφερή δήλωση έκανε και ο παραγωγός και πολεμικός ανταποκριτής στην Ουκρανία για το BBC News, Joe Inwood, μέσα από το λογαριασμό του στο Twitter, στις 13 Απριλίου 2022.

[Μετάφραση]

Κυκλοφορεί ένα ψεύτικο βίντεο σχετικά με το Κραματόρσκ, το οποίο υποτίθεται είναι από το BBC. Το βίντεο δείχνει σειριακούς αριθμούς πυραύλων και κάνει διάφορους ψευδείς ισχυρισμούς. Δυστυχώς, όπως φαίνεται κάποιος έχει αποκτήσει τα εργαλεία δημιουργίας βίντεο σύμφωνα με το μοτίβο του BBC και έχει δημιουργήσει ένα πειστικό αλλά ΨΕΥΤΙΚΟ ΒΙΝΤΕΟ.

Επιπλέον, όπως αναφέρει και το ειδησεογραφικό πρακτορείο Reuters, το επίμαχο βίντεο δεν εντοπίζεται δημοσιευμένο από κανένα λογαριασμό του BBC στο Twitter. Ομοίως, το βίντεο δεν εντοπίζεται ούτε στην επίσημη ιστοσελίδα του οργανισμού. Επίσης, το συγκεκριμένο βίντεο δεν υπάρχει στο κανάλι του BBC News στο YouTube, ενώ υπάρχουν άλλα ρεπορτάζ και βίντεο για την επίθεση στο Κραματόρσκ, στα οποία δεν αναφέρεται σε κανένα σημείο ότι υπεύθυνη για την επίθεση ήταν η Ουκρανία.

Παρότι το επίμαχο βίντεο φαίνεται αληθινό, η σύγκριση στιγμιότυπων με άλλα αυθεντικά βίντεο του BBC, τα οποία κυκλοφορούν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, φανερώνει λάθη και ασυνέπειες στην παρουσίασή του.

Στα αυθεντικά βίντεο του BBC, η κόκκινη γραμμή που εμφανίζεται δίπλα στις λεζάντες προσαρμόζεται σχηματικά ανάλογα με τον αριθμό των σειρών κάθε λεζάντας. Συνεπώς, εάν μια λεζάντα αποτελείται από 2, 3 ή 4 σειρές, το σχήμα το πλαϊνής κόκκινης γραμμής είναι ανάλογο σε μήκος ώστε να αντιστοιχεί στο συνολικό μέγεθος της λεζάντας. Ωστόσο, στο κατασκευασμένο βίντεο παρατηρούμε ότι η χαρακτηριστική αυτή γραμμή έχει σταθερά το ίδιο σχήμα.

Μια ακόμα λεπτομέρεια που παρατηρούμε στις λεζάντες είναι ότι στα αυθεντικά βίντεο του BBC εμφανίζονται αποσιωπητικά ανάμεσα σε μη ολοκληρωμένες προτάσεις καθώς αυτές εναλλάσσονται με τις επόμενες λεζάντες. Στο κατασκευασμένο βίντεο, όμως, βλέπουμε πως δεν υπάρχει αυτό το χαρακτηριστικό.

Όπως αναφέραμε, το επίμαχο βίντεο δεν κυκλοφόρησε ολόκληρο (1:27 λεπτά) από ελληνόφωνους λογαριασμούς στο Facebook, καθώς παραλείπονται μερικά δευτερόλεπτα από την εισαγωγή του. Στα αρχικά δευτερόλεπτα του κατασκευασμένου βίντεο, βλέπουμε απευθείας πλάνα μετά την επίθεση στο Κραματόρσκ, με ανθρώπους τραυματίες ή νεκρούς να κείτονται στο έδαφος, χωρίς να είναι θολωμένες οι εικόνες, λόγω ευαίσθητου περιεχομένου, και χωρίς να υπάρχει προειδοποίηση κατά την έναρξη του βίντεο.

Ωστόσο, αυτό δε συνηθίζεται στα βίντεο του BBC, καθώς στην έναρξη διάφορων βίντεο υπάρχουν προειδοποιήσεις για ευαίσθητο ή σκληρό περιεχόμενο, εάν πρόκειται να παρουσιαστούν αντίστοιχα πλάνα και εικόνες. Επίσης, σε ρεπορτάζ του BBC για την επίθεση στο Κραματόρσκ, βλέπουμε τα πρόσωπα των ανθρώπων θολωμένα.

Επιπρόσθετα, στο κατασκευασμένο βίντεο βλέπουμε το όνομα του Ουκρανού Προέδρου, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, γραμμένο ως “Zelenskyy”, ενώ όπως βλέπουμε στην ιστοσελίδα του BBC, στο κανάλι του στο YouTube ή σε βίντεο του στο Twitter, ο οργανισμός συνηθίζει να γράφει το όνομα του Ουκρανού Προέδρου ως “Zelensky”.

Τέλος, ο ισχυρισμός ότι “το BBC παραδέχτηκε ότι το βίντεο με την επίθεση των πυραύλων στο Κραματόρσκ από τον ρωσικό στρατό ήταν ψεύτικο”, αποτελεί πλήρη διαστρέβλωση της προειδοποιητικής ανακοίνωσης του BBC σχετικά με το ψεύτικο βίντεο που κυκλοφορεί. Η εν λόγω ανακοίνωση, όπως αναλύσαμε πιο πάνω, δεν αφορά βίντεο του BBC, αλλά κατασκευασμένο βίντεο που χρησιμοποιεί το λογότυπο του BBC.

Συμπέρασμα

Σύμφωνα με την ανωτέρω ανάλυση, καθίσταται σαφές πως ο ισχυρισμός ότι το BBC διαδίδει βίντεο στο οποίο ισχυρίζεται ότι η Ουκρανία ήταν υπεύθυνη για την επίθεση στο σιδηροδρομικό σταθμό του Κραματόρκ στις 8 Απριλίου 2022, είναι ψευδής. Σύμφωνα με ανακοίνωση του BBC, πρόκειται για κατασκευασμένο βίντεο που χρησιμοποιεί το λογότυπο και το μοτίβο παρουσίασης των βίντεο του οργανισμού.