Η Γκρέτα Τούνμπεργκ ΔΕΝ προέβλεψε το τέλος του κόσμου τον Ιούνιο του 2023

Τις τελευταίες μέρες κυκλοφορεί στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ο ισχυρισμός ότι η περιβαλλοντική ακτιβίστρια Γκρέτα Τούνμπεργκ προέβλεψε ότι η ανθρωπότητα θα εξαφανιζόταν στις 21 Ιουνίου 2023. Οι χρήστες διαμοιράστηκαν εικόνες ενός tweet της ακτιβίστριας από το 2018, για να υποστηρίξουν τα παραπάνω. Ωστόσο, ο ισχυρισμός δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα, καθώς το tweet της Τούνμπεργκ δεν προεδοποιούσε για το τέλος του κόσμου σε πέντε χρόνια.

Παραδείγματα διάδοσης του ισχυρισμού σε ιστολόγια: orthodoxy.rodos-island.gr, proskynitis.blogspot.com, aiakosrex.blogspot.com.

Παραδείγματα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης:

Ενδεικτικά, οι χρήστες στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης γράφουν:

«Στις 21 Ιουνίου του 2018 η Γκρέτα Τούνμπεργκ μας είχε προειδοποιήσει, ότι αν δεν σταματήσουμε να χρησιμοποιούμε ορυκτά καύσιμα (άνθρακα, πετρέλαιο, φυσικό αέριο), η ανθρωπότητα θα πάψει να υπάρχει. Παιδιά, μας απομένουν 10 μέρες.»

Τι ισχύει

Ένα tweet που δημοσίευσε η ακτιβίστρια για το κλίμα, Γκρέτα Τούνμπεργκ, το 2018 δεν προειδοποίησε ότι ο κόσμος θα τελείωνε σε πέντε χρόνια, όπως έχουν ισχυριστεί ιστολόγια και χρήστες στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Στο tweet της Τούνμπεργκ, το οποίο δημοσίευσε στις 21 Ιουνίου 2018, αλλά έκτοτε το διέγραψε, η ακτιβίστρια έλεγε: «Ένας κορυφαίος επιστήμονας του κλίματος προειδοποιεί ότι η κλιματική αλλαγή θα εξαφανίσει ολόκληρη την ανθρωπότητα εάν δεν σταματήσουμε να χρησιμοποιούμε ορυκτά καύσιμα τα επόμενα πέντε χρόνια».

Η  τελευταία αρχειοθετημένη έκδοση του tweet που βρήκαμε χρονολογείται από τις 2 Απριλίου 2023.

Η ανάρτηση περιελάμβανε επίσης έναν σύνδεσμο που παρέπεμπε σε ένα άρθρο, που έχει διαγραφεί από τότε, σχετικά με μια ομιλία του Τζέιμς Άντερσον, καθηγητή ατμοσφαιρικών επιστημών στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ. Η Γκρέτα Τούνμπεργκ παρέθεσε την πρώτη παράγραφο αυτού του άρθρου.

Το άρθρο δημοσιεύτηκε από την ιστοσελίδα Grit Post τον Φεβρουάριο του 2018 με τίτλο: «Κορυφαίος επιστήμονας του κλίματος: Οι άνθρωποι θα εξαφανιστούν εάν δε διορθώσουμε την κλιματική αλλαγή έως το 2023». Στην πρώτη παράγραφο του άρθρου διαβάζουμε το εξής:

«Ένας κορυφαίος επιστήμονας του κλίματος προειδοποιεί ότι η κλιματική αλλαγή θα εξαλείψει ολόκληρη την ανθρωπότητα, εκτός εάν σταματήσουμε να χρησιμοποιούμε ορυκτά καύσιμα τα επόμενα πέντε χρόνια».

Ούτε το tweet της Τούνμπεργκ ούτε το άρθρο ανέφεραν ρητά ότι «σε 5 χρόνια η ανθρωπότητα θα εξαφανιστεί εντελώς» ή ότι «ο κόσμος θα τελείωνε στις 21 Ιουνίου 2023», όπως διαδόθηκε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Αντίθετα, η ακτιβίστρια έκανε αναφορά σε έναν επιστήμονα που είχε προειδοποιήσει για τον ενδεχόμενο αφανισμό της ανθρωπότητας εάν οι άνθρωποι δεν σταματούσαν να χρησιμοποιούν ορυκτά καύσιμα εντός πέντε ετών.

Στο άρθρο διαβάζουμε πως, σύμφωνα με τον καθηγητή, θα έπρεπε να υπάρξει μια περίοδος πέντε ετών για τη μείωση των εκπομπών ρύπων καθώς, σύμφωνα με όσα υποστήριξε, «τα τρέχοντα επίπεδα ρύπανσης έχουν ήδη καταστρέψει σε μεγάλο βαθμό τα επίπεδα του όζοντος της ατμόσφαιρας».

Αξίζει να τονιστεί ότι ο κ. Άντερσον δήλωσε ότι το άρθρο δεν αντικατοπτρίζει με ακρίβεια τα σχόλιά του. Σε email στο Associated Press, το Μάρτιο του 2023, τόνισε ότι δεν έκανε ποτέ δήλωση για εξαφάνιση της ανθρωπότητας σε πέντε χρόνια κατά τη διάρκεια της ομιλίας του, στο συνέδριο του Πανεπιστημίου του Σικάγο το 2018:

«Αυτό είναι μια πλήρης κατασκευή αυτού που είπα», έγραψε ο Άντερσον, αναφερόμενος στους ισχυρισμούς ότι η ανθρωπότητα θα εξαλειφθεί σε πέντε χρόνια.
Είπε ότι κατά τη διάρκεια του σεμιναρίου, παρουσίαζε τις πιο πρόσφατες παρατηρήσεις του όγκου του θαλάσσιου πάγου της Αρκτικής —συγκεκριμένα του πάγου που επιπλέει στον Αρκτικό Ωκεανό— και έκανε τη δήλωση ότι «με τον τρέχοντα παρατηρούμενο ρυθμό απώλειας όγκου των επιπλεόντων πάγων, δεν θα έχει απομείνει κανένας επιπλέων πάγος μέχρι το 2022».
Το επίκεντρο της δήλωσης ήταν ο αιωρούμενος όγκος πάγου και ο παρατηρούμενος ρυθμός εξαφάνισης εκείνη τη στιγμή, είπε.
«Επομένως, η δήλωση ήταν σαφής στους παρευρισκόμενους ότι η αναφορά ήταν στον όγκο του αιωρούμενου πάγου στα δεδομένα που εμφανίζονται στη διαφάνεια, όχι στον αρκτικό πάγο γενικά». […] Άρα η εξάλειψη της ανθρωπότητας έως το 2022 είναι μια πλήρης διαστρέβλωση αυτού που είπα ή εννοούσα στο συνέδριο του Πανεπιστημίου του Σικάγο το 2018. Δεν θα έκανα ποτέ μια τέτοια δήλωση».

Η αρχική πηγή δεν αναφέρει το τέλος της ανθρωπότητας λόγω της κλιματικής αλλαγής

Το άρθρο του GritPost παραποίησε το περιεχόμενο που δημοσιεύτηκε αρχικά στο Forbes σχετικά με ομιλία που δόθηκε στο Πανεπιστήμιο του Σικάγο το 2018 από τον καθηγητή Τζέιμς Άντερσον.

Στο άρθρο, με τίτλο «Έχουμε πέντε χρόνια για να σωθούμε από την κλιματική αλλαγή, λέει ο επιστήμονας του Χάρβαρντ», αναφέρεται στο ότι «τα επίπεδα του άνθρακα που βρίσκονται τώρα στην ατμόσφαιρα δεν έχουν παρατηρηθεί εδώ και 12 εκατομμύρια χρόνια».

Ο επιστήμονας επισήμανε ότι αυτό έπρεπε να γίνει τα επόμενα πέντε χρόνια, και μετά από αυτό το διάστημα προειδοποίησε ότι η ανάκαμψη δε θα ήταν πλέον δυνατή. Όπως ανέφερε:

«Η πιθανότητα να μείνει μόνιμος πάγος στην Αρκτική μετά το 2022 είναι ουσιαστικά μηδενική, με το 75 με 80 τοις εκατό των μόνιμων πάγων να έχουν λιώσει ήδη τα τελευταία 35 χρόνια. Μπορούμε να χάσουμε το 75-80 τοις εκατό του μόνιμου πάγου και να ανακάμψουμε; Η απάντηση είναι όχι.»

Σύμφωνα με το Forbes, ο επιστήμονας εξήγησε ότι αυτή η «ανάκτηση είναι σχεδόν αδύνατη χωρίς έναν μετασχηματισμό της βιομηχανίας στο στυλ του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου» και προτείνει «μια προσπάθεια να σταματήσει η ρύπανση από άνθρακα και να εξαλειφθεί από την ατμόσφαιρα» καθώς και «να ανακλαστεί το ηλιακό φως μακριά από τους πόλους της γης».

Ούτε στο άρθρο του Forbes, ούτε στις δηλώσεις του Άντερσον γίνεται αναφορά στο τέλος της ανθρωπότητας το 2023 ή στο τέλος της ανθρωπότητας γενικότερα. Αντίθετα, ο επιστήμονας υποστήριξε ότι ο κόσμος έπρεπε να σταματήσει να χρησιμοποιεί ορυκτά καύσιμα έως το 2023, διαφορετικά η επίδραση στα πολικά στρώματα πάγου θα ήταν μη αναστρέψιμη.

Τέλος, και άλλοι Οργανισμοί Ελέγχου Γεγονότων όπως politifact.com, apnews.com, snopes.com, maldita.es έχουν καταρρίψει τον εξεταζόμενο ισχυρισμό.

Συμπέρασμα

Από τα παραπάνω, συμπεραίνουμε πως ο εξεταζόμενος ισχυρισμός είναι παραπλανητικός. Οι αναρτήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης διαστρεβλώνουν το tweet της Γκρέτα Τούνμπεργκ από το 2018, στο οποίο η ακτιβίστρια παρέθεσε ένα άρθρο, το οποίο υποστήριζε ανακριβώς ότι ένας επιστήμονας δήλωσε ότι η κλιματική αλλαγή θα «εξαφάνιζε την ανθρωπότητα εάν ο κόσμος δεν εγκατέλειπε τη χρήση ορυκτών καυσίμων εντός πέντε ετών». Το tweet καθώς και το άρθρο έχουν έκτοτε διαγραφεί.

Η ακτιβίστρια για το κλίμα δεν ισχυρίστηκε ότι η ημερομηνία του τέλους της ανθρωπότητας ήταν η 21η Ιουνίου 2023, όπως έκαναν λόγο οι αναρτήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Τέλος, ο επιστήμονας δήλωσε ότι οι αναφορές αυτές ήταν λανθασμένες, καθώς δεν προειδοποίησε ποτέ ότι η κλιματική αλλαγή θα εξαφάνιζε ολόκληρη την ανθρωπότητα στα επόμενα πέντε χρόνια εκτός εάν οι άνθρωποι σταματήσουν να χρησιμοποιούν ορυκτά καύσιμα. Η αρχική πηγή είναι ένα άρθρο του Forbes στο οποίο πουθενά δεν αναφερόταν το τέλος της ανθρωπότητας. Το Μάρτιο του 2023, ο επιστήμονας δήλωσε στο Associated Press ότι «η εξάλειψη της ανθρωπότητας έως το 2022» είναι μια πλήρης διαστρέβλωση αυτού που είπε ή εννοούσε.