Ευαίσθητο περιεχόμενο
Ευαίσθητο περιεχόμενο
Ευαίσθητο περιεχόμενο
Ευαίσθητο περιεχόμενο
Ευαίσθητο περιεχόμενο
Ισχυρισμός
Βίντεο αποθανατίζουν κτίρια να καταρρέουν κατά τη διάρκεια του ισχυρού σεισμού στο Μαρόκο τον Σεπτέμβριο του 2023.
Συμπέρασμα
Τα δύο αναπαραγόμενα βίντεο προέρχονται μεν από το Μαρόκο, ωστόσο δεν έχουν σχέση με τον πρόσφατο καταστροφικό σεισμό που έπληξε την χώρα τον Σεπτέμβριο του 2023. Το πρώτο βίντεο χρονολογείται τον Αύγουστο του 2020 και το δεύτερο τον Δεκέμβριο του 2020, ενώ καμία από τις καταρρεύσεις των δύο κτιρίων δεν σχετίζεται με σεισμικές δονήσεις.
Στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και σε ιστοσελίδες αναπαράχθηκε βίντεο που απαθανατίζει κατάρρευση κτιρίου και παρουσιάζεται ως να σχετίζεται με τους σεισμούς που έπληξαν το Μαρόκο τον Σεπτέμβρη του 2023. Ωστόσο το βίντεο είναι παλαιότερο και, παρότι προέρχεται πράγματι από την ίδια χώρα, δεν συνδέεται με τους πρόσφατους καταστροφικούς σεισμούς. Ας εξετάσουμε τα στοιχεία μας.
Παραδείγματα δημοσιευμάτων: iefimerida.gr, el.gr, typosthes.gr, enikos.gr, newsbomb.gr, reader.gr, thes.gr, pelop.gr.
Παραδείγματα αναρτήσεων:
Το βίντεο που αναπαράχθηκε:
Τι ισχύει
Το βράδυ της Παρασκευής 8 Σεπτεμβρίου 2023, σεισμός με μέγεθος στιγμής 6,8 ρίχτερ έπληξε την περιοχή του Μαρακές-Σάφι, με επίκεντρο 75 χλμ. νοτιοδυτικά της πόλης Μαρακές, στο Μαρόκο. Ο σεισμός έγινε αισθητός μέχρι την Ισπανία, την Πορτογαλία και την Αλγερία, σύμφωνα με το ισπανικό Εθνικό Ινστιτούτο Γεωγραφίας, το πορτογαλικό Ινστιτούτο Θάλασσας και Ατμόσφαιρας και την Υπηρεσία Πολιτικής Προστασίας της Αλγερίας, που επιβλέπει την αντιμετώπιση περιπτώσεων έκτακτης ανάγκης. Μάλιστα, χαρακτηρίστηκε ως ο πιο φονικός σεισμός των τελευταίων δεκαετιών στο Μαρόκο, με τις ανθρώπινες απώλειες να ανέρχονται κοντά στις 2.900 και με ανυπολόγιστες υλικές ζημιές.
Στην παλιά πόλη του Μαρακές σημειώθηκαν καταστροφές σε ιστορικά τζαμιά καθώς και σε πληθώρα κτιρίων πολιτιστικής κληρονομιάς που χρονολογούνται έως και πριν από χίλια χρόνια. Μέλος του Εθνικού Ινστιτούτου Αρχαιολογίας και Κληρονομιάς του Μαρόκου, σε δηλώσεις του στο τουρκικό πρακτορείο ειδήσεων Anadolu, ανέφερε πως κάλεσε την UNESCO να στείλει αντιπροσωπεία στην περιοχή για να καθορίσει την έκταση της καταστροφής, να παρέμβει και να αναλάβει μέρος της ευθύνης για την κατάσταση. Παράλληλα, σε διεθνές επίπεδο, η ανταπόκριση ξένων κρατών στην προσφορά και αποστολή ανθρωπιστικής βοήθειας ήταν σημαντική.
Αναφορικά με τον εξεταζόμενο ισχυρισμό, είδαμε το εν λόγω βίντεο σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης να συνοδεύει ελληνικές και ξένες αναρτήσεις μερικές μόλις ώρες μετά το συμβάν. Ακόμη, διάφορες ιστοσελίδες είχαν ενσωματώσει σε σχετικά άρθρα τους μια σειρά από αναρτήσεις από το X (πρώην Twitter) που περιέχουν διάφορα βίντεο, τα οποία ισχυρίζονται ότι παρουσιάζουν στιγμιότυπα από την ώρα του σεισμού. Μέσα σε αυτά εντοπίσαμε και το εξεταζόμενο βίντεο να παρουσιάζεται ως πρόσφατο και προερχόμενο από τον σεισμό. Τέλος, το βίντεο αυτό είδαμε να προβάλλεται και στην ελληνική τηλεόραση, στα κανάλια ΣΚΑΙ και OpenTV.
Έπειτα από αντίστροφη αναζήτηση μερικών πλάνων του βίντεο καταφέραμε να εντοπίσουμε το αρχικό βίντεο δημοσιευμένο προ τριετίας. Όπως προκύπτει, το συγκεκριμένο βίντεο προέρχεται από μια κατάρρευση πολυκατοικίας στο Μαρόκο, που συνέβη τα ξημερώματα της Πέμπτης 6 Αυγούστου 2020, στην περιοχή Sebata, στη νότια Καζαμπλάνκα του Μαρόκου, κατά την οποία ένα άτομο έχασε τη ζωή του. Τοπικά μέσα ανέφεραν πως όλοι οι κάτοικοι εκκένωσαν το κτίριο πριν την κατάρρευσή του, λόγω των κραυγών μιας γυναίκας που έμενε στο ισόγειο και είδε τους τοίχους της να ραγίζουν, εκτός από έναν άνδρα που κοιμόταν. [πηγή 1][πηγή 2][πηγή 3].
Ο ισχυρισμός πως το συγκεκριμένο βίντεο απεικονίζει κατάρρευση κτιρίου, λόγω των πρόσφατων σεισμών του Σεπτεμβρίου 2023, έχει καταρριφθεί και από την Vera Files.
Ακόμη, σε κάποιες από τις ενσωματώσεις σειράς βίντεο από το X (πρώην Twitter), που συνόδευαν μερικά άρθρα, αλλά και σε κάποιες αναρτήσεις στα κοινωνικά δίκτυα, εντοπίσαμε ένα ακόμη βίντεο που δείχνει μια άλλη πολυκατοικία να καταρρέει και να παρουσιάζεται ως, επίσης, υλικό πρόσφατο και σχετικό με τους σεισμούς του 2023 στο Μαρόκο.
Το 2ο βίντεο:
Το δεύτερο βίντεο προηγείται και αυτό του σεισμού και προέρχεται από την ίδια πόλη με το πρώτο. Στα τέλη Δεκεμβρίου 2022, ένα τριώροφο κτίριο κατέρρευσε στην γειτονιά Derb Moulay Cherif, της συνοικίας Hay Mohammadi στην Καζαμπλάνκα. Τοπικά μέσα ενημέρωσης ανέφεραν ότι δεν υπήρξαν θύματα. [πηγή]
Σε περιόδους κρίσεων βλέπουμε συχνά εικόνες και βίντεο να διακινούνται εντός, αλλά και εκτός, των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και να παρουσιάζονται εκτός θεματικού πλαισίου. Τα Ellinika Hoaxes έχουν καταρρίψει και στο παρελθόν παρόμοιους ισχυρισμούς εδώ, εδώ και εδώ.
Συμπέρασμα
Η ύπαρξη και των δύο βίντεο προηγείται του σεισμού που έπληξε το Μαρόκο τον Σεπτέμβριο του 2023, ωστόσο όλα εντοπίζεται πως έχουν τραβηχτεί εντός των συνόρων της χώρας. Το πρώτο βίντεο χρονολογείται τον Αύγουστο του 2020 και το δεύτερο τον Δεκέμβριο του 2020, ενώ καμία από τις καταρρεύσεις των δύο κτιρίων δεν σχετίζεται με σεισμικές δονήσεις.
