Φωτογραφία ΔΕΝ δείχνει Παλαιστίνιο να θρηνεί πάνω από μωρό-κούκλα

Προειδοποίηση: στο παρόν άρθρο περιλαμβάνονται εικόνες νεκρού βρέφους.

Τις τελευταίες μέρες κυκλοφορεί στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ισχυρισμός που υποστηρίζει ότι μια φωτογραφία που κυκλοφόρησε στο διαδίκτυο, η οποία δείχνει έναν Παλαιστίνιο να θρηνεί με ένα νεκρό βρέφος στα χέρια του, είναι στημένη καθώς το βρέφος στα χέρια του είναι μία κούκλα. Ωστόσο, η φωτογραφία δεν αποτελεί προϊόν προπαγάνδας, το βρέφος είναι πραγματικό και ο ισχυρισμός είναι αναληθής.

Παραδείγματα αναπαραγωγών στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης:

Τι ισχύει

Με αντίστροφη αναζήτηση εικόνας βρίσκουμε την πρώτη εμφάνιση του ισχυρισμού, η οποία έρχεται από τον λογαριασμό “blackandjewishunity” στο Instagram, την 1 Δεκεμβρίου 2023. Ακολούθησε παρόμοιο βίντεο με τον ίδιο ισχυρισμό και το ίδιο βρέφος, το οποίο επίσης εμφανίστηκε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης:

Το αρχικό βίντεο:

Τον ίδιο ισχυρισμό αναπαρήγαγε αρχικά και η Jerusalem Post με άρθρο της, το οποίο όμως στη συνέχεια αφαίρεσε κι απολογήθηκε δημόσια για το περιστατικό.

Περαιτέρω έρευνα με την εικόνα, μας αποκαλύπτει φωτογραφικό υλικό της περίστασης στην ιστοσελίδα προμήθευσης στοκ εικόνων Getty Images. Σε μία από αυτές τις φωτογραφίες υπάρχει η περιγραφή:

Οι ισραηλινές επιθέσεις συνεχίζονται στη Γάζα μετά την ανθρωπιστική παύση
ΝΤΕΪΡ ΑΛ-ΜΠΑΛΑΧ, ΓΑΖΑ – 1 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ: Το νεκρό σώμα ενός παλαιστίνιου μωρού πέντε μηνών που ονομάζεται Muhammad Hani Al-Zahar, μεταφέρεται στο Νοσοκομείο Μαρτύρων Al-Aqsa από τη μητέρα του Asmahan Attia Al-Zahar και τον παππού του Attia Abu Amra μετά τις ισραηλινές αεροπορικές επιδρομές στο τέλος της ανθρωπιστικής παύσης στο Deir Al-Balah της Γάζας την 1η Δεκεμβρίου 2023. 32 Παλαιστίνιοι σκοτώθηκαν μέσα σε 3 ώρες από το τέλος της ανθρωπιστικής παύσης στη Γάζα. (Φωτογραφία Ali Jadallah/Anadolu μέσω Getty Images)

Με το ονοματεπώνυμο του μωρού βρίσκουμε περισσότερες πληροφορίες για το περιστατικό. Ο Ali Jadallah, φωτορεπόρτερ, έχει δημοσιεύσει στο Instagram την φωτογραφία την 1 Δεκεμβρίου 2023 με το ίδιο κείμενο που είδαμε στο Getty Images. Αργότερα, μέσω ιστορίας στο Instagram, αναφέρθηκε και στον ισχυρισμό περί κούκλας, επισημαίνοντας πως επρόκειτο για πραγματικό άνθρωπο που σκοτώθηκε από επιθέσεις του Ισραήλ. Την ιστορία αναδημοσίευσε στο X (πρώην Twitter) ο Ben Goggin, συντάκτης του δικτύου NBC.

Στο κέντρο και δεξιά του βίντεο εμφανίζονται τα γράμματα “Omar_aldirawi”. Πρόκειται για τον Παλαιστίνιο φωτορεπόρτερ Omar Aldirawi, ο οποίος στο προφίλ του στο Instagram είχε επίσης δημοσιεύσει το βίντεο στην 1 Δεκεμβρίου 2023. Η μετάφραση της λεζάντας από τα αραβικά κάνει λόγο όχι για κούκλα, αλλά για ένα βρέφος “όχι μεγαλύτερο από πέντε μηνών”.

Παρατηρείται πως στις φωτογραφίες του ισχυρισμού υπάρχει αυξημένη φωτεινότητα στο δέρμα του βρέφους σε σχέση με τις φωτογραφίες του φωτορεπόρτερ και του Getty Images. Τα χρώματα φαίνονται πιο ανοιχτά, με αποτέλεσμα να δίνεται η εντύπωση πως πρόκειται για πλαστικό (κι άρα κούκλα) που αντανακλά το φυσικό φως. Οι φωτογραφίες που βρήκαμε στο Getty Images έχουν φυσικό χρωματισμό και εξαιτίας της πολύ καλύτερης ανάλυσής τους, κάνουν εμφανή τα αρχικά σημάδια σήψης σε διάφορα σημεία στο πρόσωπο του βρέφους.

Η πόλη Ντέιρ αλ-Μπάλαχ, που αναφέρεται στο κείμενο, βρίσκεται στο κέντρο της Λωρίδας της Γάζας, 14 χιλιόμετρα νότια της πόλης της Γάζας, όπου βρίσκεται και το Νοσοκομείο Μαρτύρων Al-Aqsa:

Με τη βοήθεια των χαρτών του Google καταφέρνουμε να διασταυρώσουμε την τοποθεσία του βίντεο: διακρίνεται στο βάθος ένα κτήριο, πιθανότατα τζαμί, με τρούλο γαλάζιου χρώματος. Κτήριο με παρόμοια χαρακτηριστικά παρατηρείται και στην δορυφορική εικόνα του περιβάλλοντα χώρου του νοσοκομείου.

Η 1 Δεκεμβρίου 2023 ήταν η πρώτη μέρα μετά το πέρας της παύσης πυρών μεταξύ Ισραήλ και Παλαιστίνης. Για εκείνη τη μέρα, το CNN ανέφερε πως, σύμφωνα με τη Χαμάς, 178 άνθρωποι σκοτώθηκαν και εκατοντάδες ακόμη τραυματίστηκαν.

Σχετικά με την κατάσταση του βρέφους και τις μετά θάνατον σωματικές του αλλαγές, διάφορα στοιχεία συνάδουν με την υπόθεση του πρόσφατου θανάτου του. Η ωχρότητα στο δέρμα προκύπτει σύντομα μετά τον θάνατο, όταν το αίμα σταματάει να κυκλοφορεί στις αρτηρίες (περισσότερα εδώ). Ο θάνατος με ανοιχτά μάτια δεν είναι σπάνιο φαινόμενο, και συμβαίνει αρκετά συχνά σε συγκεκριμένες περιπτώσεις, όπως ο καρκίνος. Ακόμη, η αρχική χαλάρωση των μυών μετά τον θάνατο μπορεί να ανοίξει τα μάτια και το στόμα, τα οποία έπειτα η νεκρική ακαμψία, που προκύπτει 24 με 48 ώρες μετά τον θάνατο, μπορεί να “κλειδώσει” και να μείνει έτσι για ώρες μετά (περισσότερα εδώ). Αναλυτικότερες πληροφορίες για τις μετά θάνατον αλλαγές στο ανθρώπινο σώμα μπορείτε να διαβάσετε εδώ.

Ο ισχυρισμός έχει καταρριφθεί και από οργανισμούς ελέγχου ειδήσεων του εξωτερικού, όπως εδώ και εδώ.

Συμπέρασμα

Το βίντεο από το οποίο προέρχονται οι φωτογραφίες του ισχυρισμού τραβήχτηκε όντως στην Παλαιστίνη, στην 1 Δεκεμβρίου 2023, στην πόλη Ντέιρ αλ-Μπάχαλ και μπροστά στο Νοσοκομείο Μαρτύρων Al-Aqsa. Το μωρό στα χέρια του άντρα δεν είναι κούκλα αλλά ένα νεκρό βρέφος πέντε μηνών, που ονομαζόταν Muhammad Hani Al-Zahar. Ως τέτοιο είχε διαμοιραστεί εξαρχής το υλικό και η Jerusalem Post, που είχε αρχικά αναπαράγει τον ψευδή ισχυρισμό, ανακάλεσε.