Ψευδές ότι νέα θανατηφόρα ασθένεια οδηγεί σε κατασκευή κινητών κρεματορίων στην Κίνα

Ένα βίντεο που δείχνει έναν φορητό αποτεφρωτήρα ενσωματωμένο σε όχημα διακινείται στο διαδίκτυο με τον ισχυρισμό ότι αφορά την προετοιμασία της Κίνας για τους επικείμενους θανάτους που θα φέρει η νέα πανδημία της Νόσου Χ. Στο ίδιο πλαίσιο, διακινείται ο ισχυρισμός ότι η Νόσος Χ δημιουργήθηκε σε εργαστήριο της Κίνας μολύνοντας το νευρικό σύστημα σε εξανθρωπισμένα ποντίκια που εμφάνισαν 100% ποσοστό θνησιμότητας. Στην πραγματικότητα, ωστόσο, η Νόσος Χ δεν αποτελεί υπαρκτή ασθένεια και το εικονιζόμενο κινητό κρεματόριο αφορά αποτεφρώσεις κατοικιδίων, στο πλαίσιο των υπηρεσιών που παρέχουν εταιρείες στην Κίνα που αναλαμβάνουν κηδείες μικρών ζώων.

Παραδείγματα δημοσιεύσεων και αναρτήσεων: katohika.gr, oparlapipas.gr

Πλαίσιο

Στο πλαίσιο του ετήσιου συνεδρίου του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ, που λαμβάνει χώρα από τις 15 έως τις 19 Ιανουαρίου στο Νταβός της Ελβετίας, και ειδικότερα της συνεδρίας που είναι αφιερωμένη στην “Προετοιμασία για τη νόσο X”, πολλοί χρήστες υποστήριξαν ότι το διακινούμενο υπό εξέταση βίντεο απεικονίζει κινητά κρεματόρια για τους νεκρούς που θα προκύψουν από τη “νόσο Χ”. Σε ανάρτηση χρήστη του Facebook διαβάζουμε τα εξής:

Η κινεζική κυβέρνηση του WEF Studios κατασκευάζει ? κινητά κρεματόρια! Πώς πρέπει να το ερμηνεύσουμε αυτό; Επειδή θα υπάρξουν τόσοι πολλοί θάνατοι και τα υπάρχοντα κρεματόρια δεν επαρκούν και θα χρειαστούν κινητές ομάδες κρεματόριων;
Προετοιμάζονται για την ασθένεια X ☠️

Ο ισχυρισμός γνώρισε μεγάλη αναπαραγωγή στο X (πρώην Twitter), καθώς και στο Tik Tok, και αναπαράχθηκε από ελληνικά δημοσιεύματα αλλά και χρήστες του Facebook. (Παραδείγματα εδώ, εδώ κι εδώ).

Σε ανάρτηση που συγκέντρωσε πάνω από 2 εκατομμύρια προβολές και αναδημοσιεύτηκε από τον γνωστό, για την παραπληροφόρηση σχετικά με την πανδημία και τα εμβόλια, ραδιοφωνικό παραγωγό του Focus FM, Στέφανο Δαμιανίδη, διαβάζουμε τα εξής:

Αναφορές από την Κίνα λένε ότι μια νέα ασθένεια Χ εμφανίζεται με ποσοστό θανάτωσης 100% σε ποντίκια που δοκιμάστηκαν στο εργαστήριο.

Την ίδια στιγμή, η Κίνα συναρμολογεί κινητά κρεματόρια.

Πώς το ερμηνεύετε αυτό;

Τι ισχύει

Παραθέτουμε το εξεταζόμενο βίντεο:

Πολλοί σχολιαστές των αναρτήσεων επισήμαναν ότι ο αποτεφρωτήρας στο βίντεο είναι αρκετά μικρός για τους ανθρώπους.

Εξετάζοντας προσεκότερα το βίντεο, διαπιστώσαμε ότι κατά τη διάρκειά του και κοντά στο 30ο δευτερόλεπτο εμφανίζεται το ακόλουθο κείμενο στην κινεζική γλώσσα 宠物殡葬专川火化乍 全国可上牌作检 【操作简单自动点火, το οποίο απομονώσαμε και μεταφράσαμε.

Μετάφραση: Sichuan Cremation Specialist για κηδείες κατοικίδιων. Μπορεί να αδειοδοτηθεί και να ελεγχθεί σε εθνικό επίπεδο. [Απλή λειτουργία και αυτόματη ανάφλεξη].

Συνεπώς, σύμφωνα και με τη μετάφραση, πρόκειται για βίντεο διαφημιστικού περιεχομένου το οποίο παρουσιάζει μια κινητή μονάδα καύσης κατοικίδιων, στο πλαίσιο παροχής υπηρεσιών κηδείας προς ιδιοκτήτες ζώων συντροφιάς.

Σε περαιτέρω έρευνα, διαπιστώσαμε ότι ο τύπος των κινητών κρεματορίων για κατοικίδια μέσα σε οχήματα είναι αρκετά διαδεδομένος στην Κίνα και την Ιαπωνία.

Επιπλέον, πανομοιότυπο κινητό κρεματόριο σε όχημα, με αυτό του εξεταζόμενου βίντεο, εντοπίσαμε σε εταιρεία ηλεκτρονικού εμπορίου, από μια κινεζική εταιρεία κατασκευής.

Από τα παραπάνω διαπιστώνουμε ότι οι διαστάσεις των κινητών κρεματορίων στο εξεταζόμενο βίντεο, αλλά και στις εικόνες που παρατέθηκαν, αρμόζουν σε αυτές που προορίζονται για την καύση κατοικιδίων. Συνεπώς, στο εξεταζόμενο βίντεο δεν απεικονίζεται κινητό κρεματόριο για ανθρώπους αλλά για κατοικίδια, μια μέθοδος αρκετά διαδεδομένη στην Κίνα και την Ιαπωνία.

Η εκτός πλαισίου σύνδεση με τη “νόσο Χ”

Πολλοί χρήστες, υποστηρίζοντας λανθασμένα πως το επίμαχο βίντεο δείχνει κινητά κρεματόρια για ανθρώπους, θεώρησαν ως υπαίτια τη “νόσο Χ”, αναφέροντας επίσης ότι η “ασθένεια Χ” εμφάνισε ποσοστό θανάτου 100% σε εργαστηριακά ποντίκια που μολύνθηκαν από αυτήν. (Παραδείγματα εδώ, εδώ κι εδώ).

Αναφορές από την Κίνα λένε ότι μια νέα ασθένεια X εμφανίζεται με ποσοστό θανάτου 100% στα ποντίκια που δοκιμάστηκαν στο εργαστήριο.

Ωστόσο, η σύνδεση οποιουδήποτε πειράματος ή μελέτης με τη νόσο Χ είναι εντελώς παραπλανητική και λανθασμένη, καθώς η νόσος Χ παραμένει άγνωστη και δεν αποτελεί υπαρκτή ασθένεια ή ιό. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας αναφέρει:

Η νόσος Χ αντιπροσωπεύει τη γνώση ότι μια σοβαρή διεθνής επιδημία θα μπορούσε να προκληθεί από ένα παθογόνο που είναι προς το παρόν άγνωστο ότι μπορεί να προκαλέσει ανθρώπινη ασθένεια.

Η παρουσίαση της “νόσου Χ”, μεταξύ χρηστών του διαδικτύου, ως μια πολύ θανατηφόρας ασθένειας είχε ως αφορμή την ομιλία που πραγματοποιήθηκε στις 17 Ιανουαρίου 2024 με θέμα “Προετοιμασία για τη νόσο X”, στο πλαίσιο του ετήσιου συνεδρίου του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ στο Νταβός. Στο περιγραφικό σημείωμα της εν λόγω συνεδρίας αναφέρονταν τα ακόλουθα [πηγή 1] [πηγή 2]:

“Με νέες προειδοποιήσεις από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας ότι μια άγνωστη “ασθένεια Χ” θα μπορούσε να οδηγήσει σε 20 φορές περισσότερους θανάτους από την πανδημία του κοροωνοϊού, ποιες νέες προσπάθειες απαιτούνται για την προετοιμασία των συστημάτων υγειονομικής περίθαλψης για τις πολλαπλές προκλήσεις που έρχονται;“

Όπως, όμως, έχουμε εξηγήσει στο παλαιότερο άρθρο μας “Τι ισχύει για μελλοντικά σενάρια πανδημίας λόγω «νόσου Χ»“, η “νόσος Χ” αφορά εκείνη την επιδημία που θα μπορούσε να προκληθεί από ένα παθογόνο, που μέχρι στιγμής είναι άγνωστο ότι μπορεί να προκαλέσει ασθένεια στον άνθρωπο, ενώ τα ακριβή ποσοστά θνητότητας που μπορεί να επιφέρει εξαρτώνται από ένα σύνολο παραγόντων και δεν μπορούν να προσδιοριστούν με ακρίβεια. [πηγή 1] [πηγή 2]

Η συγκεκριμένη συνεδρία πραγματοποιήθηκε στις 17 Ιανουαρίου, με τους ομιλητές να τονίζουν τη σημασία της έγκαιρης προετοιμασίας σε όλα τα επίπεδα και να τονίζουν μια σειρά μέτρων που πρέπει να υλοποιηθούν προς την κατεύθυνση αυτή, όπως η ενίσχυση των συστημάτων υγείας και της πρωτοβάθμιας περίθαλψης. Μπορείτε να την παρακολουθήσετε παρακάτω:

Επιπλέον, η σύνδεση της ανύπαρκτης νόσου Χ με πρόσφατη μελέτη στην Κίνα είναι επίσης εντελώς παραπλανητική και λανθασμένη.

Στην πραγματικότητα, στο πλαίσιο της έρευνας για την ανάπτυξη εμβολίων ενάντια στη COVID-19, επιστήμονες στην Κίνα πραγματοποίησαν πείραμα σε τροποποιημένα ποντίκια hACE2, τα οποία μολύνθηκαν με το εργαστηριακό στέλεχος GX/P2V/2017, το οποίο ανήκει στην ομάδα των κορωνοϊών και εμφανίζει μεγάλη γονιδιακή ομοιότητα με τον SARS-CoV-2. Και τα οκτώ ποντίκια που μολύνθηκαν πέθαναν μέσα σε οκτώ ημέρες, γεγονός που οι ερευνητές χαρακτήρισαν ως “εκπληκτικά” γρήγορο. Η προδημοσίευση της μελέτης αναρτήθηκε στις 4 Ιανουαρίου και μπορείτε να τη διαβάσετε εδώ.

Τα αποτελέσματα της συγκεκριμένης μελέτης προκάλεσαν ιδιαίτερη ανησυχία διεθνώς, καθώς ερμηνεύτηκαν από πολλούς ως ένας πιθανός τρόπος “να διαφύγει ένας τέτοιος ιός” και να οδηγήσει σε μια νέα πανδημία, η οποία θα είναι “ιδιαίτερα θανατηφόρα για τον άνθρωπο”. Συντρέχει, όμως, πράγματι, λόγος ανησυχίας;

Αρχικά, είναι πολύ σημαντικό να ξεκαθαρίσουμε πως η μελέτη αυτή αποτελεί προδημοσίευση και δεν έχει αξιολογηθεί από άλλους επιστήμονες (peer-reviewed), συνεπώς υπάρχουν μεγάλες πιθανότητες να παρατηρηθούν σφάλματα στον σχεδιασμό της έρευνας, τη μεθοδολογία καθώς και τα ευρήματά της.

Δεύτερον, το συγκεκριμένο στέλεχος GX/P2V/2017 δεν μελετάται για πρώτη φορά, καθώς έχει ανακαλυφθεί από το 2017, όπως μαρτυρά και το όνομά του και είναι γενικά αποδεκτό ότι προκαλεί ήπια συμπτώματα στα ποντίκια που μολύνονται. Σε παρόμοια έρευνα, η οποία αναφέρεται και από τους συντάκτες της εξεταζόμενης προδημοσίευσης, τα συμπτώματα σε ποντίκια ήταν επίσης ήπια. Όπως σημειώνουν:

“Τα ευρήματά μας είναι προφανώς αντιφατικά με εκείνα των Zhengli Shi et al. (5), οι οποίοι εξέτασαν την παθογένεια του GX_P2V σε δύο διαφορετικά μοντέλα ποντικών hACE2”.

Τρίτον, η συμπεριφορά των “εξανθρωπισμένων” ποντικιών τα οποία εκφράζουν το ανθρώπινο ACE2, το ένζυμο που διευκολύνει την εισαγωγή του ιού στα κύτταρα, δεν είναι ενδεικτική της συμπεριφοράς που θα είχε ένας τέτοιος ιός σε κανονικά ποντίκια και πιο σημαντικά στους ίδιους τους ανθρώπους. Οπότε, δεν μπορούν να εξαχθούν ασφαλή συμπεράσματα για τον άνθρωπο από τη συμπεριφορά που είχε ένας ιός σε τροποποιημένα ποντίκια. Μάλιστα, όπως επισημαίνουν οι ίδιοι οι συγγραφείς της συγκεκριμένης μελέτης, πιθανότατα η εγκεφαλική ζημιά που υπέστησαν οι ποντικοί οφείλεται σε μη φυσιολογική συμπεριφορά των υποδοχέων ACE2 του εγκεφάλου.

“Η εταιρεία δεν έχει ακόμη δημοσιεύσει έγγραφο σχετικά με αυτό το μοντέλο ποντικού hACE2, αλλά τα αποτελέσματά μας υποδηλώνουν ότι η hACE2 μπορεί να εκφράζεται σε μεγάλο βαθμό στον εγκέφαλο του ποντικού”.

Σύμφωνα με την Dr. Kristin Englund, ειδικό στις λοιμώδεις νόσους, τα συγκεκριμένα ποντίκια ήταν τροποποιημένα ώστε να έχουν πάρα πολλούς υποδοχείς στον εγκέφαλό τους. Αυτό δεν συμβαίνει στους ανθρώπους και δεν συντρέχει λόγος ανησυχίας, γιατί ακόμα και στην περίπτωση που ένας τέτοιος ιός διέφευγε, τότε τα συμπτώματα στον άνθρωπο θα ήταν ήπια. [πηγή]

Τέταρτον, η συγκεκριμένη μελέτη δεν είχε σαν στόχο της να μελετήσει τη θνητότητα, αλλά την παθογένεια του ιού σε “εξανθρωπισμένα” ποντίκια και κατά συνέπεια δεν εξέτασε τα αίτια του θανάτου τους. Τα συγκεκριμένα ποντίκια πέθαναν από εγκεφαλική μόλυνση, αιτία που έχει παρατηρηθεί και σε παλαιότερες έρευνες, αλλά δεν είναι κάτι που συνηθίζεται στους ανθρώπους.

Συνεπώς, τα ευρήματα της συγκεκριμένης μελέτης 1) δεν επιβεβαιώνονται από προγενέστερες μελέτες όπου τα συμπτώματα ήταν ήπια, 2) δεν έχουν καμία σχέση με την ανύπαρκτη νόσο Χ και 3) αποτελούν ένα πείραμα για την κατανόηση των παθογονικών μηχανισμών ιών συγγενών με τον SARS-CoV-2, στο πλαίσιο της έρευνας για την ανάπτυξη εμβολίων ενάντια στη COVID-19.

Προετοιμασία για μια μελλοντική πανδημία

Η άγνωστη νόσος Χ εισήχθη ως όρος το 2018 και αφορά ένα από τα εννέα παθογόνα, τα οποία έχουν αναγνωριστεί ότι θα μπορούσαν να προκαλέσουν μια νέα μολυσματική ασθένεια και στα οποία η επιστημονική κοινότητα δίνει ιδιαίτερη προσοχή. [πηγή]

Στο πλαίσιο προετοιμασίας των κρατών μελών απέναντι στις προκλήσεις της εμφάνισης νέων, η ενίσχυση της γνώσης για τα παθογόνα σε συνδυασμό με την επένδυση στην έρευνα αποτελεί ένα από τα βασικότερα στάδια στα οποία στρέφεται η επιστήμη. [πηγή]

Επιπλέον, ποικίλες πρωτοβουλίες έχουν συγκροτηθεί διεθνώς, με στόχο την προετοιμασία των συστημάτων υγείας αλλά και την ανταλλαγή πληροφοριών για τα παθογόνα που πλήττουν το αναπνευστικό, καθώς τα στοιχεία δείχνουν ότι η επόμενη πανδημία θα προέλθει πιθανότατα από έναν αναπνευστικό ιό RNA, όπως ένας κορωνοϊός ή ο ιός της γρίπης. [πηγή]

Προς την κατεύθυνση αυτή, κομβικής σημασίας είναι και η γνώση που έχει ήδη κατακτηθεί από προγενέστερες κρίσεις, όπως αυτή του κορωνοϊού SARS-CoV-2, η οποία διαμορφώνει και το είδος της διεθνούς προετοιμασίας για μια μελλοντική πανδημία. Έτσι, ένα σχέδιο προετοιμασίας για μια επερχόμενη πανδημία, πιθανότατα να έχει την ακόλουθη μορφή, όπως συνοψίζεται στο άρθρο Προοπτικές της ετοιμότητας για πανδημίες σε έναν κόσμο μετά την COVID-19, το οποίο δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Nature:

Κατά συνέπεια, η προετοιμασία για μια μελλοντική πανδημία αφορά τον οργανωμένο σχεδιασμό και την προετοιμασία στα πεδία της έρευνας παθογόνων, της ανάπτυξης εμβολίων, της ενίσχυσης των συστημάτων υγείας και παίρνει μορφή μέσα από εθνικά σχέδια δράσης για τους τρόπους απόκρισης των κρατών σε περίπτωση εκδήλωσης μιας τέτοιας έκτακτης ανάγκης. [πηγή 1] [πηγή 2] [πηγή 3]

Συμπεράσματα

Το εικονιζόμενο βίντεο δεν απεικονίζει κινητά κρεματόρια που κατασκευάζονται στην Κίνα ως συνέπεια κάποιας νέας θανατηφόρας ασθένειας. Στην πραγματικότητα, το βίντεο δείχνει κινητά κρεματόρια κατοικίδων, μια συνήθη πρακτική στην Κίνα και την Ιαπωνία. Επιπλέον, η μελέτη για την οποία γίνεται λόγος δεν έχει καμία σχέση με τη “νόσο Χ”, η οποία δεν αποτελεί κάποια υπαρκτή ασθένεια ή ιό. Αντίθετα, πρόκειται για ένα πείραμα που αφορά τη μελέτη της συμπεριφοράς ενός στελέχους, συγγενικού προς τον κορωνοϊό σε “εξανθρωπισμένα” ποντίκια, με τη μελέτη να αποτελεί προδημοσίευση που δεν έχει ακόμη ελεγχθεί επιστημονικά.