Παραπληροφόρηση γύρω από «προκαθορισμένα θετικά και αρνητικά τεστ COVID-19»

Στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης διαμοιράζονται εικόνες από εξαρτήματα σετ εξοπλισμού για τη διενέργεια διαγνωστικών τεστ αντιγόνων για την COVID-19. Επάνω στη συσκευασία εξοπλισμού αναγράφονται οι φράσεις «Positive Control Swab» και «Negative Control Swab» και «Positive Swab» και «Negative Swab» αντίστοιχα. Σε αναρτήσεις που εντοπίσαμε, οι χρήστες καταγγέλλουν τα εν λόγω διαγνωστικά τεστ και μιλούν για προκαθορισμένα θετικά ή αρνητικά αποτελέσματα. Ωστόσο, ο ισχυρισμός καταρρίπτεται. Ας εξετάσουμε τι ισχύει.

Παραδείγματα αναρτήσεων:

Μάλιστα, το συνοδευτικό κείμενο κάποιων αναρτήσεων περιείχε την παρακάτω φράση:

«Οι φωτογραφίες είναι από ΤΕΣΤ ΚΟΒΙΝΤ που χρησιμοποιεί ο ΕΟΔΥ στις παράγκες του και κάποιος φίλος μου ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΣ τα φωτογράφισε λίγο πριν τα πετάξουν στις κοινές σακκούλες ΣΚΟΥΠΙΔΙΩΝ αφού τα είχαν κάνει σε πολίτες»

Τι ισχύει

Προκειμένου να εξετάσουμε την εγκυρότητα του ισχυρισμού, προβήκαμε σε αναζήτηση των δύο εταιρειών που αναγράφονται επάνω στη συσκευασία των τεστ. Σε αμφότερες τις φωτογραφίες είναι εμφανές το είδος του εκάστοτε τεστ (Antigen ή Ag), για αυτό και η αναζήτησή μας στις ιστοσελίδες των ανωτέρω εταιρειών περιορίστηκε μόνο στα τεστ αντιγόνων για την COVID-19. Περιληπτικά, τα τεστ αντιγόνων στοχεύουν στην ανίχνευση συγκεκριμένων συστατικών του ιού SARS-CoV-2, όπως κάποιες χαρακτηριστικές πρωτεΐνες, ώστε να διαπιστωθεί εάν υπάρχει ενεργή μόλυνση στον οργανισμό.

Η πρώτη εταιρεία, η Core Technology Co., Ltd. εδρεύει στην Ατλάντα των ΗΠΑ και είναι θυγατρική του American CorDx Union, ομίλου που δραστηριοποιείται κυρίως στον τομέα των ιατροτεχνολογικών προϊόντων και διαγνωστικών αντιδραστηρίων. Τα διαγνωστικά τεστ που βλέπουμε στην παραπάνω εικόνα κυκλοφορούν στην αγορά με την επωνυμία CoreTests και κατασκευάζονται σε εργοστάσια στην Κίνα [πηγή].

Η δεύτερη εταιρεία, η ACON Biotech (Hangzhou) Co., Ltd. είναι μια κινεζική εταιρεία που ειδικεύεται στην έρευνα και ανάπτυξη (R&D) in vitro διαγνωστικών προϊόντων, όπως κιτ ταχείας εξέτασης για διάφορες ασθένειες, λ.χ. COVID-19, HIV, ηπατίτιδα κ.α. Είναι θυγατρική της ACON Laboratories, μιας αμερικανικής εταιρείας με έδρα την Καλιφόρνια, που παράγει σειρά προϊόντων για αναλύσεις παρά τη κλίνη του ασθενούς (POCT).

Μέσα από την ιστοσελίδα της ACON εντοπίζουμε διαφορετικούς τύπους Rapid Test, είτε για τον Sars-Cov-2, είτε για τον Mpox κ.α, συμπεριλαμβανομένου του «Flowflex SARS-CoV-2 Antigen Rapid Test» για τον εντοπισμό της COVID-19. Στο σχετικό φυλλάδιο με τις οδηγίες χρήσεις διαβάζουμε ότι στη συσκευασία περιλαμβάνονται 2 στειλεοί ελέγχου αποτελέσματος (Negative Control Swab – Positive Control Swab).

Πρακτικά, τα παραπάνω εικονιζόμενα αντικείμενα (στειλεοί), που φέρουν εκ κατασκευής τις ενδείξεις αρνητικό και θετικό, εξυπηρετούν στη διενέργεια ποιοτικού ελέγχου της αποτελεσματικότητας του εξοπλισμού, ένα για κάθε περίπτωση. Αυτό σημαίνει πως δεν χρησιμοποιούνται για λήψη δειγμάτων από ασθενείς. Ρόλος τους είναι να βοηθήσουν στον έλεγχο της συσκευής ώστε να διαπιστώσουμε εάν λειτουργεί σωστά, προτού χρησιμοποιήσουμε το δείγμα που επιθυμούμε να εξετάσουμε.

Προκειμένου να πραγματοποιηθεί ο ποιοτικός έλεγχος του εξοπλισμού, ο ένας εκ των δύο στειλεών ελέγχου φέρει στην άκρη του μη μολυσματικό νουκλεοκαψίδιο (το περίβλημα που περιέχει το γενετικό υλικό) του ιού SARS-CoV-2 ως αντιγόνο. Συνεπώς, όταν η άκρη του στειλεού αναμειχθεί με το αντιδραστήριο και το υγρό τοποθετηθεί στη συσκευή του τεστ, θα πρέπει να δώσει θετικό αποτέλεσμα (positive control). Αντίστοιχη διαδικασία ακολουθείται και στον στειλεό που δεν φέρει κάποιο δείγμα στην επιφάνειά του, που αναμένεται να δώσει αρνητικό αποτέλεσμα. Εάν ο στειλεός που φέρει την σήμανση «Αρνητικό αποτέλεσμα» δεν παράγει αρνητικό αποτέλεσμα (ή ο αντίστοιχος θετικός στειλεός δεν παράγει θετικό), τότε υποδηλώνεται ότι είτε η δοκιμή δεν διεξήχθη σωστά είτε ότι τα αντιδραστήρια δοκιμής δεν «λειτουργούσαν σωστά». [πηγή]

Ακόμη, αντίστοιχο διαγνωστικό rapid test για την COVID-19 της εταιρείας CoreTests υπάρχει με την ονομασία «COVID-19 Ag Test». Σε ιστοσελίδα ελληνικής εταιρείας, που εμπορεύεται αναλώσιμα ιατρικά είδη, εντοπίσαμε το παραπάνω τεστ σε συσκευασία 25 τεμαχίων. Στα περιεχόμενα της συσκευασίας αναγράφεται η ύπαρξη δύο επιχρισμάτων, ένα θετικού και ένα αρνητικού μάρτυρα.

Συμπέρασμα

Τα εικονιζόμενα εξαρτήματα αποτελούν μέρος συσκευασίας ενός σετ εξοπλισμού για διαγνωστικό τεστ αντιγόνου για την COVID-19 των εταιρειών η ACON Biotech (Hangzhou) Co., Ltd. και Core Technology Co., Ltd αντίστοιχα. Ουσιαστικά, χρησιμοποιούνται για τη διενέργεια ποιοτικού ελέγχου της ορθής λειτουργίας του εξοπλισμού, προτού παρθεί η λήψη δείγματος και η διεξαγωγή τεστ από τον υποψήφιο ασθενή.