Νέα απάτη ηλεκτρονικού καταστήματος με δήθεν προσφορές

Μία ύποπτη διαφήμιση έκανε πρόσφατα την εμφάνισή της στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για ένα νέο ηλεκτρονικό κατάστημα, με την ονομασία “ZenShopz”. Η διαφήμιση υπόσχεται ακριβά, κυρίως ηλεκτρονικά προϊόντα, σε πολύ χαμηλές τιμές, όμως πολλά στοιχεία της προξενούν αμφιβολίες και δεύτερες σκέψεις.

Παράδειγμα αναπαραγωγής της διαφήμισης:

Αποδόμηση της απάτης

Η εν λόγω διαφήμιση στο Facebook προέρχεται από σελίδα με την επωνυμία της εταιρείας, η οποία όμως μετρά μόλις 7,3 χιλιάδες ακόλουθους και μόλις τρεις δημοσιεύσεις, με τελευταία τον Νοέμβριο του 2023, παρότι, όπως θα δούμε παρακάτω, η εταιρεία ισχυρίζεται πως υπάρχει υπάλληλος ακριβώς για την διαχείριση των σελίδων της εταιρείας στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Από την εν λόγω διαφήμιση οδηγούμαστε στην ιστοσελίδα του καταστήματος, στην οποία όμως δεν υπάρχει κανένας σύνδεσμος προς την σελίδα στο Facebook. Σε αντίθεση με άλλες απάτες, η συγκεκριμένη σελίδα φαίνεται να μην περιέχει κακόβουλο λογισμικό (malware), καθώς το αντιικό πρόγραμμα δεν αντέδρασε όταν ανοίξαμε την σελίδα ενώ και ο περιηγητής ιστού χαρακτήρισε την σύνδεση ασφαλή.

Εξερευνώντας στην ιστοσελίδα, εντοπίσαμε διάφορα στοιχεία που προδίδουν πως πρόκειται για απάτη. Καταρχάς, το λογότυπο βρίσκεται σε ασυμφωνία με την διεύθυνση URL της ιστοσελίδας: ενώ η τελευταία λέγεται zenshopz (Zen Shop Z), το λογότυπο γράφει “Zens Shop”. Στην πολιτική απορρήτου αναφέρεται η επωνυμία της εταιρίας (THEGOATMARKET LTD) στην οποία ανήκει η σελίδα, με την έδρα της να εμφανίζεται στο Λονδίνο (71-75 Shelton St, Covent Garden), στοιχεία που επιβεβαιώνονται από την κυβερνητική ιστοσελίδα του μητρώου επιχειρήσεων του Ηνωμένου Βασιλείου. Ωστόσο σε αυτή την διεύθυνση δεν βρίσκεται κάποιο φυσικό κατάστημα, αλλά κτίριο ενοικιάσεως γραφείων, ενώ πουθενά στην εν λόγω ιστοσελίδα δεν αναφέρεται κάποια άλλη διεύθυνση φυσικού καταστήματος, ούτε καν κάποιος τηλεφωνικός αριθμός επικοινωνίας.

Από την ίδια πηγή μαθαίνουμε πως η εταιρία ιδρύθηκε μόλις τον Απρίλιο του 2023 και ότι ως μοναδικός διευθυντής της εμφανίζεται κάποιος Viktor Ignov από την Βόρεια Μακεδονία, τα αποτυπώματα του οποίου περιορίζονται σε ιστοσελίδες καταγραφής εταιρικών στοιχείων. Το ίδιο συμβαίνει και με διαφορετικές αναζητήσεις το ονόματός του στο Google, όπως εδώ και εδώ. Ωστόσο, από την ιστοσελίδα DomainTools μαθαίνουμε πως η ιστοσελίδα δημιουργήθηκε πρόσφατα, στις 15 Νοεμβρίου 2023, την στιγμή που η ίδια ιστοσελίδα επικαλείται βραβεία για τρία συνεχόμενα χρόνια. Ομοίως μέσω της σελίδας DomainTools, βλέπουμε πως αφενός η έδρα της διαχείρισης της ιστοσελίδας (σε αντίθεση με της εταιρίας) είναι η πόλη Charlestown της χώρας Αγίου Χριστόφορου και Νέβις που βρίσκεται στην Καραϊβική, αφετέρου ότι τα στοιχεία του διαχειριστή της επίμαχης ιστοσελίδας έχουν αποκρυφθεί, σε γενόμενο έλεγχο των στοιχείων της μέσω WHOIS.

Ακόμη, στο πιστοποιητικό σύστασης της εταιρείας, το οποίο μπορείτε να βρείτε εδώ, αναφέρεται πως η εταιρεία έχει μόνο ένα εταιρικό μερίδιο, αξίας μίας λίρας Αγγλίας (σελίδες 5-6).

Στην ιστοσελίδα συμπεριλαμβάνονται και εμφανώς ψευδή σχόλια δήθεν ευχαριστημένων πελατών με ονοματεπώνυμο και φωτογραφία, μαζί με απεικόνιση των προϊόντων. Το περιεχόμενο των σχολίων εμφανώς θυμίζει περισσότερο διαφήμιση παρά διατύπωση προσωπικής εμπειρίας και το ίδιο στυλ γραφής δήθεν πελατών το έχουμε συναντήσει και σε άλλες απάτες, όπως εδώ και εδώ.

Το κατάστημα δεν στοχεύει μόνο σε Έλληνες αλλά φαίνεται πως διαθέτει 18 “υποκαταστήματα” σε διάφορες χώρες της Ευρώπης και στις Ηνωμένες Πολιτείες. Παραδόξως, απουσιάζει το Ηνωμένο Βασίλειο, όπου η εταιρία έχει τα γραφεία της.

Στην σελίδα “Σχετικά με εμάς” βρίσκονται τα ονοματεπώνυμα έξι υποτιθέμενων υπαλλήλων της εταιρίας, μαζί με τα πόστα του καθενός και μία σύντομη περιγραφή. Αναζητήσεις στο Google για τον καθένα δεν έφεραν κανένα αποτέλεσμα που θα πιστοποιούσε την ύπαρξή τους και την σχέση τους με την εταιρεία (Milena Petrović, Nikolay Damyanov, Andrei Popescu, Diana Popa, Bojan Janković, Hana Marešová).

Ακόμη, οι φωτογραφίες και των έξι υπαλλήλων παρουσιάζουν πολύ παρόμοια χαρακτηριστικά κοντινών λήψεων σε μη επαγγελματικές συνθήκες και θολωμένο περιβάλλον. Αντίστροφη αναζήτηση εικόνας δεν εντόπισε τις φωτογραφίες πουθενά αλλού στο διαδίκτυο. Πιθανότατα να δημιουργήθηκαν στην σελίδα This Person Does Not Exist, ή κάποια αντίστοιχή της, η οποία με την χρήση τεχνητής νοημοσύνης δημιουργεί ρεαλιστικές εικόνες ανύπαρκτων ανθρώπων.

Περαιτέρω προβλήματα εντοπίζονται στην σελίδα των επιστροφών. Στα σημεία όπου κανονικά μπαίνει η φυσική διεύθυνση της εταιρίας, για την επιστροφή ελλαττωματικών προϊόντων, δεν αναγράφεται τίποτε παρά μόνο υπάρχει η ένδειξη “{φυσική διεύθυνση}”, όπως και “{ηλεκτρονική διεύθυνση}” όπου κανονικά θα έμπαινε η διεύθυνση email της εταιρίας.

Εντοπίσαμε επίσης και μια άλλη ιστοσελίδα υπό την ονομασία “Euro Trade Palace”, η οποία αποτελεί ακριβή κλώνο του zenshopz.com, μαζί και με τα προφίλ των υποτιθέμενων εργαζόμενων.

Αναζήτηση του καταστήματος στο Google δεν φέρνει κανένα αποτέλεσμα πέραν της ίδιας της της ιστοσελίδας. Στοχευμένη αναζήτηση για κριτικές από πελάτες δεν φέρνει αποτέλεσμα, παρότι η ίδια η ιστοσελίδα παραθέτει κριτικές πελατών, όπως είδαμε νωρίτερα. Αναζήτηση στην ιστοσελίδα αναγνώρισης απατών “ScamAdviser” για κριτική της διεύθυνσης μας αποκαλύπτει πως η βαθμολογία της είναι μόλις 1/100, δίνοντας εξηγήσεις ακριβώς παρακάτω.

Γιατί το zenshopz.com έχει πολύ χαμηλό σκορ εμπιστοσύνης;

Το zenshopz.com έχει πολύ χαμηλό σκορ εμπιστοσύνης, γεγονός που δείχνει ότι υπάρχει μεγάλη πιθανότητα ο ιστότοπος να είναι απάτη. Να είστε πολύ προσεκτικοί όταν χρησιμοποιείτε αυτόν τον ιστότοπο!

Όταν ο αλγόριθμός μας εξέτασε αυτόματα το zenshopz.com, εξετάσαμε πολλούς παράγοντες, όπως τα στοιχεία ιδιοκτησίας, την τοποθεσία, τη δημοτικότητα και άλλους παράγοντες που σχετίζονται με σχόλια, ψεύτικα προϊόντα, απειλές και phishing. Μια βαθμολογία εμπιστοσύνης δημιουργείται χρησιμοποιώντας όλα τα δεδομένα που συλλέχθηκαν.

Παρόλο που ο ιστότοπος φαίνεται να έχει πολύ χαμηλή βαθμολογία, πρέπει να γνωρίζετε ότι ο αλγόριθμός μας δεν είναι τέλειος. Μπορεί να μην πρόκειται για απάτη αλλά για έναν νόμιμο και ασφαλή ιστότοπο. Επομένως, είναι πάντα συνετό να κάνετε και τη δική σας έρευνα.

Εμείς προχωρήσαμε σε προσομοίωση παραγγελίας ενός μικρού κουτιού μυστηρίου, που υπόσχεται τουλάχιστον πέντε από “τα καλύτερα προϊόντα μας” για μόλις 49€, με την εικόνα που παρουσιάζεται στον πελάτη να περιλαμβάνει μεταξύ άλλων λάπτοπ, οθόνη υπολογιστή και drone.

Φυσικά, για λόγους ασφαλείας χρησιμοποιήσαμε εικονικά στοιχεία (διεύθυνση email και αριθμό τηλεφώνου) και ψεύτικη διεύθυνση. Παρότι το κατάστημα υποστηρίζει πως δέχεται πληρωμές με κάρτες και PayPal, στον έλεγχο δεν παρουσιάστηκε ποτέ η επιλογή τρόπου πληρωμής, αλλά προστέθηκαν αυτόματα 2€ στο αντίτιμο ως έξοδα αντικαταβολής, πρακτική που είναι εξαιρετικά σπάνια για αγοραπωλησίες μεταξύ εθνικών συνόρων, και θα ήταν μάλλον αδύνατον να κόστιζε μόνο 2€. Ακόμη, λάβαμε και αληθοφανές email επιβεβαίωσης της παραγγελίας.

Δεδομένης της έλλειψης επιλογής πληρωμής με κάρτα, μπορούμε να αποκλείσουμε το σενάριο της εξαπάτησης με σκοπό την κλοπή τραπεζικών στοιχείων. Ενδεχομένως, ο σκοπός της απάτης είναι η συλλογή των αριθμών κινητών τηλεφώνων των “αγοραστών” και η χρήση αυτών για συνδρομή σε κοστοβόρες υπηρεσίες SMS, εν αγνοία των χρηστών, αλλά το πιθανότερο είναι πως το κουτί μυστηρίου που θα παραλαμβάναμε θα περιείχε στην πραγματικότητα ευτελή αντικείμενα που δεν έχουν καμία σχέση με τα προϊόντα που εμφανίζονται στις εικόνες του ιστότοπου.

Συμπέρασμα

Η ιστοσελίδα πληροί πολλές από τις προϋποθέσεις που προδίδουν μια απάτη: το αποτύπωμά της στο διαδίκτυο είναι μηδενικό, η σελίδα της στο Facebook απ’ όπου βρήκαμε την ιστοσελίδα είναι εγκαταλελειμμένη. Ενώ επιφανειακά η ιστοσελίδα φαίνεται επαγγελματική, στοιχεία όπως η ασυμφωνία διεύθυνσης με όνομα, οι υπάλληλοι με τα ανύπαρκτα ονόματα και η έλλειψη επιλογής πληρωμής με κάρτα δεν συμβαδίζουν με ένα επαγγελματικό διαδικτυακό κατάστημα. Επιπρόσθετα στοιχεία όπως η ύπαρξη ιστοσελίδας κλώνου με άλλη ονομασία και η χαμηλή αξιολόγηση της πλατφόρμας ScamAdviser μειώνουν ακόμη περισσότερο την αξιοπιστία της ιστοσελίδας. Καθότι το υποτιθέμενο κατάστημα δεν προσπαθεί να αποσπάσει τα τραπεζικά στοιχεία των πελατών, πιθανολογούμε πως σκοπός της απάτης είναι η εγγραφή των τηλεφωνικών αριθμών των χρηστών σε συνδρομητικές υπηρεσίες SMS εν αγνοία τους ή η αποστολή ευτελών προϊόντων που δεν έχουν σχέση με τα απεικονιζόμενα αντικείμενα στην ιστοσελίδα.