Αβάσιμοι ισχυρισμοί για εξωσυζυγικές σχέσεις της Γιούλια Ναβάλναγια

Ύστερα από τον θάνατο του Αλεξέι Ναβάλνι και την υπόσχεση της Γιούλιας Ναβάλναγια να συνεχίσει το πολιτικό έργο του άντρα της εναντίον του Κρεμλίνου, αναπτύχθηκε ένα αφήγημα γύρω από το πρόσωπό της, με κοινό παρονομαστή αβάσιμους ισχυρισμούς για εξωσυζυγικές σχέσεις πριν και μετά τον θάνατο του άντρα της. Τρεις φωτογραφίες, δύο στο πλευρό άλλων ανδρών και μία με υποτιθέμενες κρατήσεις σε πολυτελή ξενοδοχεία αποτελούν τα εξεταζόμενα στοιχεία της διακινούμενης προπαγάνδας, τα οποία όπως θα δείξουμε στη συνέχεια δεν αποδεικνύουν όσα ισχυρίζονται.

Παραδείγματα δημοσιεύσεων και αναρτήσεων: ieidiseis.gr, anixneuseis.gr, bankingnews.gr, agonaskritis.gr, press-gr.com, neakeratsiniou.blogspot.com, radiogamma.gr, happenednow.gr

Πλαίσιο

Η Γιούλια Ναβάλναγια έχει γίνει στόχος μιας οργανωμένης εκστρατείας συκοφάντησης. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση ενός ηχητικού, στο οποίο υποτίθεται ότι η μητέρα του Αλεξέι Ναβάλνι κατηγορούσε τη Γιούλια Ναβάλναγια ως υπεύθυνη της δολοφονίας του και που αποδείξαμε σε πρόσφατο άρθρο μας ότι ήταν πλαστό.

Στο παρόν άρθρο θα εξετάσουμε τρεις διαφορετικές φωτογραφίες, οι οποίοι διακινούνται από τις αρχές Φεβρουαρίου από ρωσόφιλους λογαριασμούς στο Telegram και ρωσικά μέσα ενημέρωσης και αναπαράγονται και στην Ελλάδα ως αποδείξεις ότι η Γιούλια Ναβάλναγια έχει εξωσυζυγικές σχέσεις με άλλους άντρες.

Τι ισχύει

Η πρώτη φωτογραφία υποτίθεται ότι έχει ληφθεί από τον επίσημο λογαριασμό της Γιούλια Ναβάλναγια στο Instagram. Η εικόνα έχει διαμοιραστεί από έναν τεράστιο όγκο ρωσικών πηγών και ρωσόφιλων λογαριασμών, οι οποίοι το τελευταίο διάστημα αναρτούν συστηματικά αναληθείς ισχυρισμούς και ενσωματώθηκε και σε ελληνικά δημοσιεύματα (εδώ κι εδώ).

Ξεκινώντας την αναζήτηση από τον επίσημο λογαριασμό της Γιούλια Ναβάλναγια, η επίμαχη φωτογραφία δεν βρέθηκε πουθενά. Στη συνέχεια, εφαρμόζοντας την αντίστροφη αναζήτηση εικόνας εντοπίσαμε την αυθεντική φωτογραφία σε παλαιότερο δημοσίευμα της Washington Post από τις 19 Ιουλίου 2013.

H φωτογραφία ανήκει στον Evgeny Feldman για λογαριασμό του Assosciated Press και δείχνει τη Γιούλια Ναβάλναγια να αγκαλιάζει τον άντρα της, ύστερα από απόφαση ρωσικού δικαστηρίου στο Κίροφ να αφεθεί ελεύθερος. Επιπλέον, συγκρίνοντας άλλες εκδοχές της διακινούμενης φωτογραφίας, που δεν έχουν υποστεί περικοπή, είναι ολοφάνερο ότι η επίμαχη φωτογραφία είναι ψεύτικη. Αρκεί κανείς να προσέξει την αντανάκλαση στο τζάμι στο φόντο των δύο φωτογραφιών.

Παραλλαγές της ίδιας φωτογραφίας του Αλεξέι Ναβάλνι και της συζύγου του Γιούλια εντοπίζονται σε πληθώρα δημοσιευμάτων από τον Ιούλιο του 2013, στο πλαίσιο της αποφυλάκισής του με εντολή του ρωσικού δικαστηρίου. (Παραδείγματα εδώ, εδώ κι εδώ).

Η δεύτερη φωτογραφία δείχνει τη Γιούλια Ναβάλναγια με έναν άλλον άντρα σε μια παραλία. Η φωτογραφία γνώρισε, επίσης, πολύ μεγάλη διάδοση κυριότερα στο Χ (πρώην Twitter), αλλά και στο Facebook (εδώ, εδώ κι εδώ) και ενσωματώθηκε σε δημοσιεύματα ελληνικών ιστοσελίδων (εδώ κι εδώ).

Η φωτογραφία είναι πραγματική. Με αντίστροφη αναζήτηση εικόνας διαπιστώνουμε ότι ο εικονιζόμενος άντρας είναι ο Evgeny Chichvarkin (Εβγκένι Τσιτσβάρκιν), ένας Ρώσος επιχειρηματίας ο οποίος τις τελευταίες δύο δεκαετίες ζει στο Λονδίνο αυτοεξόριστος. Η φωτογραφία αναρτήθηκε στον προσωπικό του λογαριασμό στο Instagram στις 17 Αυγούστου 2021.

Η περιγραφή αναφέρει “Με την Πρώτη Κυρία της όμορφης Ρωσίας του μέλλοντος”, με επισήμανση την περιοχή Γιουρμάλα στη Λετονία. Επίσης, ο Τσιτσβάρκιν έχει προσθέσει τη λέξη “Ελευθερία” (Свободу) επισημαίνοντας τον λογαριασμό του Αλεξέι Ναβάλνι στο Instagram (@navalny) κι έχει χρησιμοποιήσει το hashtag #myfightingfriend (#моябоеваяподруга), αναφερόμενος πιθανότατα στη Γιούλια Ναβάλναγια.

Ο Εβγκένι Τσιτσβάρκιν υπήρξε ένθερμος υποστηρικτής του Αλεξέι Ναβάλνι, δωρίζοντας στον πολιτικό του αγώνα πάνω από 100,000 δολάρια από το 2010, ενώ πρόσφατα, αναφερόμενος στη χώρα του, υποστήριξε στο περιοδικό TIME ότι “η δυνατότητα της ελευθερίας έρχεται μόνο μετά το θάνατο του Πούτιν”.

Το 2021, καθώς η συγκεκριμένη φωτογραφία είχε προκαλέσει αντιδράσεις, ο Τσιτσβάρκιν δήλωσε σκωπτικά στον ραδιοφωνικό σταθμό Echo of Moscow, ότι “η Γιουρμάλα δεν έχει καταληφθεί ακόμα από τους Ταλιμπάν, οπότε μπορείτε να πάτε με μια παντρεμένη κοπέλα”, συμπληρώνοντας ότι δεν βρίσκονταν μόνοι τους στο μέρος.

Συνεπώς, πρόκειται για μια φωτογραφία πολύ προγενέστερη του θανάτου του Αλεξέι Ναβάλνι και σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να χρησιμεύσει ως απόδειξη ότι η Γιούλια Ναβάλναγια έχει προχωρήσει τη ζωή της μετά τον θάνατο του άντρα της στις 16 Φεβρουαρίου 2024. Τον ισχυρισμό έχουν καταρρίψει πληθώρα οργανισμών ελέγχου ειδήσεων [εδώ, εδώ κι εδώ].

Η παραπάνω φωτογραφία έχει διακινηθεί στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ανεξάρτητα από την αρχική πηγή της, που αφορά σε ένα άρθρο της ιστοσελίδας Clear Story, το οποίο αναδημοσιεύθηκε αυτούσιο και σε ελληνικές ενημερωτικές σελίδες. Στο άρθρο αυτό εντοπίζεται και η τρίτη φωτογραφία που θα εξετάσουμε αμέσως παρακάτω.

Μια τρίτη φωτογραφία, λοιπόν, παρουσιάζει στοιχεία κράτησης της Γιούλια Ναβάλναγια και του Κρίστο Γκροτζέφ (Christo Grozev), ενός Βούλγαρου δημοσιογράφου και επικεφαλής ερευνητή θεμάτων σχετικά με τη Ρωσία για τον δημοσιογραφικό οργανισμό Bellingcat, σε δύο πολυτελή ξενοδοχεία της Γαλλίας μέσω της εφαρμογής κρατήσεων Booking.com.

Η συγκεκριμένη φωτογραφία συνδέεται με το βίντεο μιας γυναίκας ονόματι Anna Gonchar, η οποία συστήνεται ως πρώην υπάλληλος στο Ίδρυμα κατά της Διαφθοράς (Anti-Corruption Foundation), που ίδρυσε το 2011 ο Αλεξέι Ναβάλνι (αρχειοθετημένο το βίντεο εδώ). Η συγκεκριμένα γυναίκα εμφανίζεται ως πρώην εργαζόμενη στο πλευρό της Γιούλια Ναβάλναγια, θέση από την οποία αποχώρησε εξαιτίας της “ανήθικης” συμπεριφοράς της. Ωστόσο, όπως σημειώνει ο Eliot Higgins, ιδρυτής του Bellingcat, δεν υπάρχει απολύτως καμία απόδειξη ότι άτομο με το όνομα Anna Gonchar εργάστηκε ποτέ για το Ίδρυμα κατά της Διαφθοράς.

Το συγκεκριμένο βίντεο φαίνεται πως αποτελεί καταγραφή από τον λογαριασμό “anna_gonchar_fbk” στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Ωστόσο, ο λογαριασμός αυτός είναι ανύπαρκτος και πιθανότατα δημιουργήθηκε για λίγο και στη συνέχεια διαγράφηκε. Ο ίδιος ο Κρίστο Γκροτζέφ δήλωσε στο Χ πως ύστερα από έρευνα που έκανε ανακάλυψε πως πρόκειται για deepfake βίντεο, το οποίο υπέκλεψαν από βίντεο μιας κοπέλας από τη Μάλτα.

Οι ισχυρισμοί εντοπίζονται αρχικά σε άρθρο της ιστοσελίδας Clear Story και αναπαράχθηκαν από ρωσικά κανάλια του Telegram, όπως το @golosmordora, το @ostashkonews και το @newsfrontnotes, με το τελευταίο εξ αυτών να μην κατέστη εφικτό να το επισκεφτούμε καθώς στην Ελλάδα έχει αποκλειστεί στο πλαίσιο των κυρώσεων. Επιπλέον, το άρθρο αναπαράχθηκε και από τη ρωσική pravda-en.com καθώς και από ελληνικά δημοσιεύματα (εδώ, εδώ κι εδώ).

Επιστρέφοντας στα υποτιθέμενα στοιχεία κράτησης, αξίζει να αναφέρουμε δύο βασικά σημεία. Στο βίντεο της υποτιθέμενης Anna Gonchar αναφέρεται ότι η ίδια διαχειρίστηκε δύο ρομαντικά ταξίδια που έκανε η Γιούλια Ναβάλναγια μαζί με τον Κρίστο Γκροτζέφ, ένα στη Νίκαια τον Ιούλιο του 2023 και ένα στο Σαμονί-Μον Μπλαν κατά τη διάρκεια των Χριστουγέννων.

Ο Έλιοτ Χίγκινς, όμως, κατόρθωσε να βρει τις επίμαχες κρατήσεις, οι οποίες αποδείχθηκε ότι είχαν γίνει για τον Απρίλιο του 2024.

O Eliot Higgins αναφέρει:

“Οι πραγματικές κρατήσεις έδειξαν ότι είχαν κρατηθεί για το 2024, όχι για το 2023 όπως ισχυρίστηκε, και ότι ακυρώθηκαν. Έτσι ξεκάθαρα έκαναν τις κρατήσεις και μετά άλλαξαν τις ημερομηνίες για να παραποιήσουν τα στοιχεία“.

Στην ιστοσελίδα της Booking μπορεί οποιοσδήποτε να κάνει κράτηση προσθέτοντας ως επισκέπτες όποια ονόματα επιθυμεί και στη συνέχεια να προχωρήσει σε ακύρωση της κράτησής του. Για να αποδείξουμε το μέγεθος αυτής της ευκολίας, επισκεφθήκαμε το Booking και προχωρήσαμε σε μια εντελώς φανταστική κράτηση για μια διήμερη διαμονή για τον Πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών Τζο Μπάιντεν και τον πολιτικό του αντίπαλο Ντόναλντ Τραμπ στο ξενοδοχείο Ριτζ του Λονδίνου.

Συμπέρασμα

Οι διακινούμενες φωτογραφίες δεν αποδεικνύουν ότι η Γιούλια Ναβάλναγια έχει εξωσυζυγικές σχέσεις. Η πρώτη φωτογραφία είναι αποτέλεσμα ψηφιακής επεξεργασίας από πραγματική φωτογραφία της ίδιας με τον σύζυγό της, Αλεξέι. Η δεύτερη φωτογραφία, η οποία δείχνει τη Ναβάλναγια με τον επιχειρηματία Τσιτσβάρκιν, είναι από το 2021 και παρουσιάζεται εκτός πλαισίου. Τέλος, οι ισχυρισμοί για κρατήσεις σε πολυτελή ξενοδοχεία με τον Κρίστο Γκροτζέφ διατυπώθηκαν στο πλαίσιο ενός deepfake βίντεο από ένα ανύπαρκτο πρόσωπο, με τα στοιχεία των κρατήσεων να έχουν υποστεί επεξεργασία και να μην αρκούν από μόνα τους για να αποδείξουν την πραγματοποίηση τέτοιων ταξιδιών.