Ψευδές ότι ο Τζο Μπάιντεν προσπάθησε να καθίσει σε ανύπαρκτη καρέκλα – επεξεργασμένο βίντεο

Εξαιρετικά μεγάλη διάδοση μεταξύ μεγάλων μέσων ενημέρωσης, γνώρισε ένα βίντεο λίγων δευτερολέπτων που δείχνει τον Τζο Μπάιντεν να προσπαθεί να καθίσει, σύμφωνα με τους ισχυρισμούς, “σε καρέκλα που δεν υπάρχει”, κατά τη διάρκεια της τελετής μνήμης για τα 80 χρόνια από την Απόβαση στη Νορμανδία. Ο ισχυρισμός είναι απολύτως ψευδής. Πλάνα από τη ζωντανή τηλεοπτική μετάδοση της τελετής αποκαλύπτουν ότι, όχι απλώς υπάρχει καρέκλα για καθέναν από τους παριστάμενους, αλλά ότι μετά τον Τζο Μπάιντεν κάθονται και οι υπόλοιποι που τον πλαισιώνουν. Το διακινούμενο βίντεο έχει υποστεί περικοπή τη στιγμή της προσπάθειας του Τζο Μπάιντεν να καθίσει και εντάσσεται στο πλαίσιο της συνηθισμένης αντιπολίτευσης που ασκείται στον Τζο Μπάιντεν από τους πολιτικούς του αντιπάλους.

Παραδείγματα αναρτήσεων και δημοσιεύσεων: protothema.gr, ant1live.com, newsbreak.gr, iefimerida.gr, parapolitika.gr, reader.gr, newsbeast.gr, thestival.gr, libre.gr, pentapostagma.gr, sportsup.gr, toanatreptiko.blogspot.com, flashnews.gr, paraskhnio.gr, e-radio.gr, e-daily.gr, reporter.com.cy, directus.gr, patris.gr, rythmos.com.au, orizontespress.gr, alphafreepress.gr, happenednow.gr, karditsastakra.com, pronews.gr, topontiki.gr, makeleio.gr

Πλαίσιο

Το βίντεο διάρκειας 12 δευτερολέπτων εμφανίστηκε το μεσημέρι της 6ης Ιουνίου 2024 στο Χ και γνώρισε εξαιρετικά μεγάλη διάδοση, αρχικά, μεταξύ συντηρητικών ακολούθων του Ντόναλντ Τραμπ και, στη συνέχεια, από λογαριασμούς που προωθούν τη ρωσική προπαγάνδα, αξιοποιούμενο ως εργαλείο αντιπολίτευσης. Ενδεικτική είναι και η αναπαραγωγή του βίντεο από τον γιο του Ντόναλντ Τραμπ στο Χ, ο οποίος επισήμανε πόσο “ντροπιαστική” για τη χώρα είναι αυτή η εικόνα “ανικανότητας” και “αδυναμίας” που εκπέμπεται διεθνώς.

Στην Ελλάδα, ο ισχυρισμός αναπαράχθηκε πρώτα από τη σελίδα Newsbreak και στη συνέχεια από το Πρώτο Θέμα, ενώ σύντομα έγινε viral μεταξύ πληθώρας ενημερωτικών ιστοσελίδων.

Για τα περισσότερα ελληνικά δημοσιεύματα, πηγή της “είδησης” αποτέλεσε ο επαληθευμένος λογαριασμός του Χ Clash Report (@clashreport), ο οποίος συχνά δημοσιεύει ανακριβείς πληροφορίες, όπως μπορείτε να δείτε εδώ, εδώ κι εδώ.

Παραθέτουμε ορισμένα παραδείγματα δημοσιευμάτων που αναπαρήγαγαν την ψευδή είδηση, τα οποία επενδύθηκαν με διάφορους αβάσιμους ισχυρισμούς:

Μάλιστα, το πρωί του Σαββάτου, 8 Ιουνίου 2024, το επεξεργαμένο βίντεο προβλήθηκε στον αέρα της εκπομπής της ΕΡΤ “Δύο στις 10” και παρουσιάστηκε, ψευδώς, ως ένα αληθινό “ατυχές γεγονός για τον Τζο Μπάιντεν”. Δείτε το σχετικό απόσπασμα, όπως αντλήθηκε από την επίσημη σελίδα της εκπομπής στο Ertflix.

Ταυτόχρονα με την προβολή του εξεταζόμενου βίντεο στην εκπομπή της ΕΡΤ, η παρουσιάστρια του συγκεκριμένου θέματος λέει τα ακόλουθα:

“Λοιπόν πάμε μια βόλτα στο εξωτερικό και να πάμε στον Αμερικανό Πρόεδρο, τον Τζo Μπάιντεν […] Βλέπουμε τον Αμερικανό Πρόεδρο, ο οποίος, κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης θέλησε να κάτσει σε μία… αόρατη καρέκλα. Βλέπουμε εδώ ότι ο άνθρωπος προσπαθεί λίγο να σταθεί κάπου, νομίζει ότι πάει να κάτσει σε καρέκλα, αλλά δεν υπάρχει φυσικά καρέκλα“. […] Γιατί τον έχουμε συνηθίσει γενικά – έχει διάφορα περπατήματα τα οποία είναι ατυχή. Ήταν ένα ακόμα ατυχές γεγονός για τον Τζο Μπάιντεν. Παιδιά, η αλήθεια είναι ότι μας απασχολεί πολύ τώρα τελευταία και οι κινήσεις που κάνει. […]

Ενώ, αμέσως μετά, ένας άλλος σχολιαστής του πάνελ ανέφερε ως αληθινό περιστατικό του Τζο Μπάιντεν, τον χαιρετισμό σε αόρατο πλήθος, λέγοντας πως “έχει κάνει πολλά […] έχει δώσει χειραψίες στον αέρα”. Πρόκειται για έναν ακόμη ψευδή ισχυρισμό που έχουμε καταρρίψει στο παρελθόν, στο άρθρο μας με τίτλο “Ο Τζο Μπάιντεν ΔΕΝ χαιρέτησε “αόρατους φίλους του” μετά από ομιλία του στο Μιλγουόκι“.

Τι ισχύει

Το βίντεο προέρχεται από την τελετή μνήμης για τα 80 χρόνια από την Απόβαση στη Νορμανδία, που έλαβε χώρα στις 6 Ιουνίου 2024 στην παραλία Ομάχα στη Νορμανδία, παρουσία Αμερικανών βετεράνων του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, οι οποίοι συμμετείχαν στην επιχείρηση το 1944, καθώς και κορυφαίων ηγετών και προσωπικοτήτων. [πηγή 1] [πηγή 2]

Ο Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών, Τζο Μπάιντεν, παραβρέθηκε στο πλευρό του Γάλλου Προέδρου, Εμμανουέλ Μακρόν, συνοδεία των συζύγων τους, Τζιλ Μπάιντεν και Μπριζίτ Μακρόν.

Το διακινούμενο βίντεο εμφανίζει την ίδια γωνία λήψης με τα πλάνα από το βίντεο του Guardian και πιθανότατα να έχει αλιευθεί από τη ζωντανή μετάδοση που πραγματοποιούσε το βρετανικό μέσο στο YouTube.

Το επίμαχο απόσπασμα δείχνει τη στιγμή της προσπάθειας του Τζο Μπάιντεν να καθίσει και σταματάει τη στιγμή που η σύζυγός του, Τζιλ, φέρνει το χέρι της στο πρόσωπό της, κίνηση που ερμηνεύθηκε ως προσπάθεια από πλευράς της να προειδοποιήσει τον Αμερικανό πρόεδρο να μην καθίσει.

Τι συνέβη, όμως, στη συνέχεια;

Ανατρέξαμε στη ζωντανή τηλεοπτική μετάδοση του βρετανικού μέσου Guardian και παραθέτουμε τα επόμενα 4 δευτερόλεπτα από τη στιγμή τερματισμού του διακινούμενου αποσπάσματος στο 26:47′ της μετάδοσης.

Ξεκινώντας από το σημείο που η Τζιλ Μπάιντεν έχει το χέρι της στο πρόσωπό της, καλύπτοντας το στόμα της, διαπιστώνουμε ότι διαδοχικά όλοι οι παρευρισκόμενοι κάθονται στις αντίστοιχες καρέκλες που βρίσκονται πίσω τους. Με άλλα λόγια, το βίντεο περικόπηκε στο σημείο εκείνο, ώστε ο Τζο Μπάιντεν να εμφανίζεται “μετέωρος”, ενώ μόλις 4 δευτερόλεπτα αργότερα θα εμφανιζόταν καθήμενος, όπως και η σύζυγός του.

Τι συνέβη σ’ αυτά τα 12 δευτερόλεπτα του διακινούμενου αποσπάσματος;

Σε αντίθεση με τους άλλους τρεις παριστάμενους, ο Τζο Μπάιντεν ήταν ο πρώτος που πήγε να καθίσει. Όμως, καθώς εκείνη τη στιγμή ο εκφωνητής αναγγέλλει το όνομα του επόμενου ομιλητή, ο Τζο Μπάιντεν επιβραδύνει, παραμένοντας σκυμμένος και χωρίς να καθίσει, μέχρι ο εκφωνητής να τελειώσει την αναγγελία του ομιλητή και στη συνέχεια κάθονται όλοι τους. Αυτή η στιγμή είναι τα 12 δευτερόλεπτα του επίμαχου αποσπάσματος που περικόπηκαν από το συνολικό βίντεο και συνδέθηκαν με τον ψευδή ισχυρισμό ότι “ο Τζο Μπάιντεν προσπάθησε να καθίσει σε ανύπαρκτη καρέκλα”.

Το όλο συμβάν τοποθετείται στο ακόλουθο πλαίσιο: οι δύο ηγέτες, Τζο Μπάιντεν και Εμμανουέλ Μακρόν, επιστρέφουν στις θέσεις τους για τη συνέχιση της τελετής, αφού έχει προηγηθεί ο χαιρετισμός των βετεράνων στον οποίο συμμετείχαν και οι δύο. Προοδευτικά, μαζί με τις συζύγους τους, κάθονται και οι τέσσερις στις καρέκλες που υπάρχουν πίσω τους.

Παρόλα αυτά, θα αρκούσε και μια προσεκτικότερη ματιά στο διακινούμενο απόσπασμα για να διαπιστωθεί ότι πίσω από όλους τους παριστάμενους βρίσκονται καρέκλες, για τον καθένα και την καθεμιά ξεχωριστά.

Αντίστοιχα πλάνα, από τη ζωντανή μετάδοση του NBC News, πριν, κατά τη διάρκεια και μετά το επίμαχο συμβάν, επιβεβαιώνουν ότι οι καρέκλες προϋπήρχαν και οι συμμετέχοντες, ανάλογα με το πρωτόκολλο της τελετής, άλλοτε κάθονταν, άλλοτε κινούνταν και άλλοτε στέκονταν όρθιοι.

Η τελετή μεταδόθηκε ζωντανά από κορυφαία τηλεοπτικά κανάλια και ειδησεογραφικά μέσα, μεταξύ των οποίων, τα βρετανικά μέσα TIMES και Guardian, και το αμερικανικό NBC News.

Το επεξεργασμένο βίντεο, που δείχνει παραπλανητικά τον Τζο Μπάιντεν να προσπαθεί να καθίσει σε ανύπαρκτη καρέκλα, έκανε τον γύρο του διαδικτύου, γνωρίζοντας μεγάλη διασπορά παγκοσμίως. Τον ισχυρισμό κατέρριψαν, επίσης, ανεξάρτητοι οργανισμοί ελέγχου ειδήσεων, όπως το Associated Press, το Snopes και το PolitiFact.

Συμπέρασμα

Το διακινούμενο απόσπασμα αποτελεί μέρος της ζωντανής μετάδοσης της τελετής μνήμης για τα 80 χρόνια από την Απόβαση στη Νορμανδία. Το βίντεο έχει υποστεί περικοπή στο σημείο που ο Τζο Μπάιντεν φαίνεται να προσπαθεί να καθίσει, αλλά διστάζει, χωρίς να γνωρίζουμε τι συμβαίνει στη συνέχεια. Ωστόσο, με μια προσεκτικότερη ματιά, είναι εμφανές ότι τόσο πίσω από τον ίδιο, αλλά και τους υπόλοιπους παριστάμενους βρίσκονται καρέκλες. Ζωντανά πλάνα από την τελετή αποδεικνύουν ότι εκτός από τον Τζο Μπάιντεν και οι άλλοι τρεις που τον πλαισιώνουν κάθονται διαδοχικά στις καρέκλες που βρίσκονται πίσω τους. Συνεπώς, ο ισχυρισμός είναι ψευδής.

Ενημέρωση 9/6/2024: Το άρθρο ενημερώθηκε ώστε να περιλαμβάνει την αναπαραγωγή του ψευδούς ισχυρισμούς και την προβολή του εξεταζόμενου επεξεργασμένου βίντεο σε πρωινή εκπομπή της ΕΡΤ, στις 8 Ιουνίου 2024.