Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας ΔΕΝ διέταξε κυβερνήσεις να προετοιμαστούν για “mega” καραντίνες

Διάδοση γνώρισε τις τελευταίες μέρες στο διαδίκτυο και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ο ισχυρισμός πως ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας έδωσε οδηγίες στις εθνικές κυβερνήσεις των κρατών μελών του να προετοιμαστούν για νέες “mega” καραντίνες, εξαιτίας της διάδοσης της ευλογιάς των πιθήκων. Ο ισχυρισμός όμως είναι αναληθής, ούτε άλλωστε θα μπορούσε να ισχύει.

Παραδείγματα αναπαραγωγών στο διαδίκτυο: corfiatiko.blogspot.com, katohika.gr

Παραδείγματα αναπαραγωγών στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης:

Τι ισχύει

Η ιστορία βασίζεται σε ανακοίνωση που εξέδωσε ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας στις 14 Αυγούστου 2024, με την οποία κήρυξε την ευλογιά των πιθήκων (mpox) ως έκτακτη ανάγκη δημόσιας υγείας διεθνούς ενδιαφέροντος. Ενώ, όμως, στην ανακοίνωση αναφέρεται πως υπάρχει ανάγκη για μια «συντονισμένη διεθνή αντίδραση», πουθενά σε αυτήν δεν γίνεται λόγος για καραντίνες, κανονικές ή “mega”.

Η δήθεν είδηση ξεκίνησε από δημοσίευμα της ιστοσελίδας συστηματικής διασποράς ψευδών ειδήσεων The People’s Voice, όπου ο ισχυρισμός αναπτύσσεται σε μεγαλύτερο κείμενο, το οποίο βρίσκεται μεταφρασμένο σε κομμάτι των ελληνικών αναπαραγωγών.

Δεν υπάρχει, ωστόσο, καμία βάση στον ισχυρισμό περί ύπαρξης δήθεν εντολής του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας προς τις κυβερνήσεις των χωρών μελών του. Καμία σχετική αναφορά δεν εντοπίζεται στον Τύπο, περί εντολής ή έστω συμβουλής για περιορισμούς μετακινήσεων.

Σε δική μας επικοινωνία με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, η Εκπρόσωπος και υπεύθυνος επικοινωνίας, Fadéla Chaib, έλαβε ξεκάθαρη θέση απέναντι στον ισχυρισμό αλλά και τον ρόλο του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας στο έργο του:

Οι ισχυρισμοί αυτοί είναι ψευδείς. Ο ΠΟΥ δεν μπορεί και δεν έχει διατάξει τις κυβερνήσεις να προετοιμαστούν για “mega lockdown” ή για οποιοδήποτε είδος καραντίνας λόγω της ευλογιάς των πιθήκων. Ως επιστημονικός και τεχνικός οργανισμός, ο ΠΟΥ παρέχει τεχνικές συμβουλές και υποστήριξη στα 194 κράτη μέλη του. Οι χώρες έχουν την κυριαρχία να λαμβάνουν αποφάσεις και δράσεις που αφορούν την υγεία των πληθυσμών τους.

Δεδομένης της έξαρσης του φαινομένου της ευλογιάς των πιθήκων στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό (ΛΔΚ) και του αυξανόμενου αριθμού κρουσμάτων σε ολόκληρη την Αφρική, ο Γενικός Διευθυντής του ΠΟΥ συγκάλεσε Επιτροπή Έκτακτης Ανάγκης βάσει των Διεθνών Υγειονομικών Κανονισμών για να γνωμοδοτήσει σχετικά με το κατά πόσον το ξέσπασμα αποτελεί έκτακτη ανάγκη δημόσιας υγείας διεθνούς ενδιαφέροντος. Ο Δρ Tedros αποδέχθηκε τη συμβουλή της Επιτροπής Έκτακτης Ανάγκης και κήρυξε κατάσταση έκτακτης ανάγκης για τη δημόσια υγεία διεθνούς ενδιαφέροντος (PHEIC) στις 14 Αυγούστου 2024, εκφράζοντας την υψηλότερη δυνατή προειδοποίηση του ΠΟΥ για την επιδείνωση της κατάστασης. Απαιτείται συντονισμένη διεθνής αντίδραση για τον περιορισμό αυτών των κρουσμάτων.

Όταν κηρύσσεται μια PHEIC, ο ΠΟΥ αναπτύσσει και συνιστά κρίσιμα υγειονομικά μέτρα για την εφαρμογή από τα κράτη μέλη κατά τη διάρκεια μιας τέτοιας έκτακτης ανάγκης. Στο τέλος της PHEIC για την ευλογιά των πιθήκων στις 12 Μαΐου 2023, ο Γενικός Διευθυντής του ΠΟΥ εξέδωσε μόνιμες συστάσεις προς τα κράτη μέλη, οι οποίες περιλαμβάνουν τη συμβουλή να μην επιβληθούν ταξιδιωτικοί περιορισμοί στις πληγείσες χώρες.  Οι συστάσεις αυτές παρατάθηκαν για ένα ακόμη έτος. Με βάση την τρέχουσα κήρυξη PHEIC, θα γίνουν επίσης προσωρινές συστάσεις προς όλες τις χώρες σε όλο τον κόσμο, ιδίως για τις χώρες που έχουν πληγεί και διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο.

Περαιτέρω, ένα στρατηγικό πλαίσιο για την ενίσχυση της πρόληψης και του ελέγχου της ευλογιάς των πιθήκων – 2024-2027 (who.int) παρέχει επίσης το πλαίσιο για την επίτευξη του ελέγχου των κρουσμάτων ευλογιάς, την προώθηση της έρευνας για την ευλογιά των πιθήκων και την πρόσβαση σε αντίμετρα και την ελαχιστοποίηση της μετάδοσης των ζωονόσων. Το πλαίσιο αυτό δίνει έμφαση στην ενσωμάτωση των προσπαθειών όλων των προγραμμάτων υγείας, συμπεριλαμβανομένης της επιδημιολογικής επιτήρησης της νόσου, των υπηρεσιών σεξουαλικής υγείας, της επικοινωνίας κινδύνου και της δέσμευσης της κοινότητας, καθώς και της πρωτοβάθμιας υγειονομικής περίθαλψης, της ανοσοποίησης και άλλων κλινικών υπηρεσιών. Ο συντονισμός μεταξύ όλων των εταίρων εξακολουθεί να είναι απαραίτητος για να διασφαλιστεί μια συνεχιζόμενη ισχυρή αντιμετώπιση της ευλογιάς των πιθήκων, αλλά τονίζουμε ότι ο ΠΟΥ δεν μπορεί και δεν έχει διατάξει τις κυβερνήσεις να επιβάλουν καραντίνες.

Από την παραπάνω δήλωση γίνεται ξεκάθαρο πως ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, ακόμη κι αν το επιθυμούσε, δεν θα μπορούσε να ζητήσει από τις κυβερνήσεις να επιβάλουν lockdowns. Ο ρόλος του είναι ερευνητικός και συμβουλευτικός και δεν μπορεί να πάρει αποφάσεις εκ μέρους των κρατών-μελών, ενώ έχει ήδη δείξει απροθυμία στο να προτείνει ταξιδιωτικούς περιορισμούς στις πληγείσες χώρες από ευλογιά των πιθήκων. Παρόμοια απάντηση για τον ρόλο του ΠΟΥ λάβαμε και σε άλλη παρόμοια περίπτωση παραπληροφόρησης, για την οποία μπορείτε να διαβάσετε εδώ.

Ακόμη, δεν πρέπει να παραληφθεί το γεγονός πως η δήθεν είδηση ξεκίνησε από την ιστοσελίδα ψευδών ειδήσεων The People’s Voice, δημοσιεύματα της οποίας έχουμε καταρρίψει αρκετές φορές στο παρελθόν (εδώ, εδώ και εδώ μερικά παραδείγματα). Η συγκεκριμένη ιστοσελίδα έχει βεβαρημένο ιστορικό παραγωγής ψευδών ειδήσεων και τίτλοι που προέρχονται από αυτή χρειάζεται να αντιμετωπίζονται με αυξημένη επιφύλαξη.

Συμπέρασμα

Δεν υπάρχει καμία “εντολή” από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας για προετοιμασία για καραντίνες, mega ή μη. Ο ΠΟΥ έχει επισημάνει, σε πρόσφατη ανακοίνωσή του, την ανάγκη για μια «συντονισμένη διεθνή αντίδραση» απέναντι στην ευλογιά των πιθήκων (mpox) αλλά πουθενά στην ανακοίνωση αυτή δεν γίνεται λόγος για καραντίνες. Η ιστορία ξεκίνησε από ιστοσελίδα συστηματικής διασποράς ψευδών ειδήσεων.