Η παραπληροφόρηση σχετικά με την ιντερφερόνη άλφα 2β από την Κούβα στην αντιμετώπιση της νόσου COVID-19

Σε δημοσιεύματα που κυκλοφορούν σε ελληνικές σελίδες ενημέρωσης βρίσκουμε τον ισχυρισμό πως ένα φάρμακο που ανέπτυξε η κυβέρνηση της Κούβας, συγκεκριμένα η ανασυνδυασμένη ιντερφερόνη άλφα 2β, είναι αποτελεσματικό φάρμακο κατά της ασθένειας COVID-19. Ωστόσο τα στοιχεία δεν δείχνουν ότι αυτό το φάρμακο έχει αξιολογηθεί από κλινικές μελέτες ως αποτελεσματικό για την αντιμετώπιση αυτής της νόσου.

Παραδείγματα: monopoli.gr, efsyn.gr, imerodromos.gr, altsantiri.gr, thepresident.gr, liberal.gr, makthes.gr, alfavita.gr

Στα υπό εξέταση άρθρα διαβάζουμε τα εξής:

Η Επιτροπή Υγείας της Κίνας έχει επιλέξει το κουβανικό φάρμακο (Interferón alfa 2B – IFNrec) για την καταπολέμηση του κοροναϊού.  Πρόκειται για ένα αντιικό φάρμακο βιοτεχνολογίας της Κούβας. Συγκεκριμένα, όπως αναφέρεται σε ανάρτηση της Προεδρία της Κούβας, το κινεζικο-κουβανικό εργοστάσιο Changheber στην Jilin της Κίνας, παράγει το φάρμακο.

Η είδηση παρουσιάζεται στην granma.cu, σημειώνοντας ότι, σύμφωνα με τον πρέσβη της Κούβας στην Κίνα, Carlos Miguel Pereira, το εργοστάσιο Changheber ξεκίνησε την προετοιμασία του κουβανικού φαρμάκου από τις 25 Ιανουαρίου, λαμβάνοντας υπόψη «τις δυνατότητές του να θεραπεύσει την αναπνευστική κατάσταση». Σύμφωνα με τους ειδικούς, η IFNrec εφαρμόζεται έναντι ιογενών λοιμώξεων που προκαλούνται από VIH, εκτός από την αποτελεσματικότητα στις θεραπείες κατά διαφόρων τύπων καρκίνου.

Πρακτικά όλα τα δημοσιεύματα που κάνουν αναφορά σε αυτό το φάρμακο και τη συνεργασία μεταξύ της Κούβας και της Κίνας έχουν ως πηγή είτε σελίδες ενημέρωσης που εδρεύουν στη Κούβα ή άλλες ισπανόφωνες σελίδες. Αυτή η πληροφορία δε βρίσκεται σε καμία μεγάλη σελίδα ενημέρωσης ή επιστημονικού φορέα.

Τι ισχύει

Οι ιντεφερόνες είναι χημικές ενώσεις οι οποίες μπορούν να διαταράσσουν τους μηχανισμούς αναπαραγωγής των ιών και οι διάφοροι τύποι τους χρησιμοποιούνται ως φαρμακευτικοί παράγοντες για την αντιμετώπιση διάφορων ιών όπως ο HIV.

Αρχικά πρέπει να αναφέρουμε ότι η ιντερφερόνη άλφα 2β ανακαλύφθηκε από τον Charles Weissmann στη Ζυρίχη και στη συνέχεια αναπτύχθηκε ως φαρμακευτικός παράγοντας από την εταιρία Biogen ως INTRON®A. Τα δικαιώματα παραγωγής του σκευάσματος ανήκουν πλέον στη φαρμακευτική εταιρία Merck. [πηγή 1][πηγή 2]

Με απλά λόγια ιντερφερόνη άλφα 2β ονομάζεται η ενεργή χημική ένωση όχι το εμπορικό προϊόν. Την ίδια χημική ένωση χρησιμοποιεί ως βάση το αντίστοιχο φάρμακο που αναπτύχθηκε στη Κούβα και φέρει την ονομασία Heberon® Alfa R. Εν ολίγοις η κουβανική κυβέρνηση δεν ανέπτυξε την ιντερφερόνη άλφα 2β, απλά χρησιμοποίησε την ένωση για να παράγει ένα φάρμακο.

Στο πλαίσιο εύρεσης μιας αγωγής για την αντιμετώπιση της ασθένειας COVID-19 η οποία προκαλείται από τον νέο κορωνοϊό SARS-CoV-2 διεξάγονται δεκάδες κλινικές δοκιμές οι οποίες εξετάζουν την αποτελεσματικότητα τόσο νέων όσο και παλιών φαρμακευτικών φορέων. [πηγή]

Ορισμένες από αυτές τις προσπάθειες αφορούν τη συνδυαστική χρήση της ιντερφερόνης άλφα 2β μαζί με αντιϊκούς παράγοντες που έχουν χρησιμοποιηθεί για άλλες μορφές κορωνοϊών.

Αυτή τη στιγμή διεξάγονται 2 κλινικές δοκιμές οι οποίες εξετάζουν τη χρήση ιντερφερόνης άλφα 2β μεμονωμένα και μαζί με τα φάρμακα lopinavir/ritonavir (κοκτέιλ πρωτεϊνικών αναστολέων οι οποίοι χρησιμοποιούνται ως αγωγή για τον HIV) και ribavir (αναστολέας σύνθεσης RNA). [πηγή 1][πηγή 2]

Και οι δυο μελέτες είναι ακόμα σε εξέλιξη και καμία δεν έχει δημοσιεύσει δεδομένα σχετικά με την αποτελεσματικότητα της εν λόγω φαρμακευτικής προσέγγισης.

Μετά από εκτεταμένη έρευνα σε βάσεις δεδομένων για κλινικές δοκιμές δεν καταφέραμε να βρούμε κάποια καταχώρηση η οποία να αφορούσε χρήση του σκευάσματος Heberon® Alfa R της Κουβανικής κυβέρνησης στο πλαίσιο αντιμετώπισης της COVID-19.

Στη σελίδα που χρησιμοποιούν ως πηγή τα ελληνικά δημοσιεύματα, συγκεκριμένα στην “granma.cu”, αναφέρεται χαρακτηριστικά ότι η Κουβανική κυβέρνηση κατάφερε με χρήση του Heberon® Alfa R να “γιατρέψει” 1,500 ασθενείς της νόσου COVID-19. [πηγή]

Για τον εν λόγω ισχυρισμό δεν υπάρχει τεκμηρίωση σε κανένα επίσημο μέσο, καμία μελέτη ή αναφορά επίσημου φορέα εντός ή εκτός της Κούβας δεν κάνει αναφορά σε αυτά τα νούμερα, ούτε σε λεπτομέρειες σχετικά με τη χορήγηση του φαρμάκου και τα αποτελέσματα της.

Η προσπάθεια εύρεσης αποτελεσματικής αγωγής για την αντιμετώπιση της νόσου COVID-19 είναι μια ιδιαίτερα δύσκολη προσπάθεια για την οποία έχει κινητοποιηθεί η παγκόσμια επιστημονική κοινότητα. Αυτή τη στιγμή διεξάγονται κλινικές δοκιμές σε διάφορα φαρμακευτικά σχήματα τα αποτελέσματα, πολλών εκ των οποίων θα είναι διαθέσιμα σε μερικούς μήνες. Μέχρι στιγμής υπάρχουν μόνο προκαταρκτικές υποθέσεις αποτελεσματικότητας ορισμένων φαρμάκων.

Εν κατακλείδι ο ισχυρισμός ότι η Κούβα έχει αναπτύξει φάρμακο το οποίο έχει κριθεί αποτελεσματικό για διάθεση σε ασθενείς δεν υποστηρίζεται από τα διαθέσιμα επιστημονικά δεδομένα.