Ψευδής ισχυρισμός για απαγόρευση δωρεάς πλάσματος στον Ερυθρό Σταυρό από εμβολιασμένους για την COVID-19

Σε δημοσιεύματα που κυκλοφόρησαν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αναπαράγεται ο ισχυρισμός περί απαγόρευσης δωρεάς πλάσματος στον Ερυθρό Σταυρό από εμβολιασμένους για την COVID-19. Ωστόσο ο εν λόγω ισχυρισμός συνιστά παραπληροφόρηση.

Παράδειγμα σχετικής δημοσίευσης:

Τι ισχύει

Αρχικά είναι σκόπιμο να αναφέρουμε πως τον ισχυρισμό περί απαγόρευσης δωρεάς αίματος από εμβολιασμένους για COVID-19 στον Ερυθρό Σταυρό έχουμε καλύψει σε προηγούμενο άρθρο μας το οποίο μπορείτε να διαβάσετε εδώ.

Τα υπό εξέταση δημοσιεύματα βασίζονται σε άρθρο της σελίδας Natural News που δημοσιεύθηκε στις 2 Σεπτεμβρίου του 2021. Η εν λόγω σελίδα έχει εκτενές ιστορικό διάδοσης ψευδοεπιστημονικών ισχυρισμών συμπεριλαμβανομένων και ψευδών ειδήσεων σχετικά με τη τρέχουσα πανδημία. [πηγή]

Σύμφωνα με το προαναφερθέν άρθρο, ο Ερυθρός Σταυρός σταμάτησε να δέχεται πλάσμα αίματος για θεραπευτικούς σκοπούς (convalescent plasma) από εμβολιασμένους οι οποίοι είχαν αναρρώσει από την COVID-19 και θα δέχεται πλέον αυτό το τύπο πλάσματος μόνο από ανεμβολίαστους. Όπως τονίζει το άρθρο του Natural News αυτή η διάκριση θα γίνεται γιατί το πλάσμα των ανεμβολίαστων είναι “καθαρό” και δεν έχει μολυνθεί από τη “θανατηφόρα πρωτεϊνή-ακίδα” και άλλες χημικές ενώσεις που συνιστούν σοβαρό κίνδυνο για όσους το λάβουν μέσω μετάγγισης. Ωστόσο το εν λόγω άρθρο συγχέει τη δωρεά πλάσματος γενικά (blood plasma) με αυτό που χρησιμοποιείται σε πλαίσια θεραπευτικής αγωγής (convalescent plasma) από άτομα που έχουν αντισώματα για κάποια ασθένεια.

Το πλάσμα από άτομα που ανάρρωσαν από COVID-19

Το πλάσμα είναι το υγρό συστατικό του αίματος το οποίο παραμένει όταν αφαιρέσουμε ερυθρά αιμοσφαίρια και άλλα στερεά συστατικά του αίματος. Ο όρος “convalescent plasma” σημαίνει “πλάσμα από κάποιο άτομο που έχει αναρρώσει από μια ασθένεια”. Αυτή η ειδική κατηγορία πλάσματος περιέχει αντισώματα για τον εκάστοτε παθογόνο παράγοντα που αντιμετώπισε ο οργανισμός, όπως για παράδειγμα τον SARS-CoV-2.

Το πλάσμα που περιέχει αντισώματα για τον ιό SARS-CoV-2 χρησιμοποιείται ως αγωγή για ασθενείς με COVID-19 υπό ορισμένες συνθήκες. Ο Αμερικανικός Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) έδωσε άδεια έκτακτης ανάγκης (EUA) για χρήση αυτής της αγωγής τον Αύγουστο του 2020. Στις 4 Φεβρουαρίου 2021 ο FDA ανανέωσε την εν λόγω άδεια έχοντας συμπεριλάβει νέα δεδομένα από κλινικές δοκιμές καθώς και διευκρινήσεις για τις περιπτώσεις όπου πρέπει να χορηγείται η αγωγή. Επίσης πρέπει να τονιστεί ότι αυτή η προσέγγιση είναι κατάλληλη για συγκεκριμένες περιπτώσεις και έχει περιορισμούς. Συγκεκριμένα, πρόσφατα αποτελέσματα σχετικής κλινικής δοκιμής έδειξαν πως η αγωγή δεν προσφέρει ουσιαστικά οφέλη όταν χορηγείται σε ασθενείς στις πρώτες εβδομάδες εμφάνισης συμπτωμάτων. [πηγή]

Οι οδηγίες του Ερυθρού Σταυρού για τη δωρεά πλάσματος από εμβολιασμένους για την COVID-19

Τα υπό εξέταση δημοσιεύματα βασίζονται σε στιγμιότυπο της σελίδας του Ερυθρού Σταυρού, που αποθηκεύτηκε στη σελίδα Wayback Machine, στο οποίο αναφέρεται πως αν κάποιος έχει λάβει οποιοδήποτε τύπο εμβολίου για την COVID-19, δε μπορεί να δωρίσει πλάσμα για θεραπευτικούς σκοπούς (convalescent plasma). Ωστόσο, ο εν λόγω περιορισμός δεν συμπεριλαμβάνει δωρεές αίματος και άλλων συστατικών όπως αιμοπετάλια και ούτω καθεξής.

Σε αυτό το σημείο έχει δημιουργηθεί και η σύγχυση όσον αφορά τη δωρεά πλάσματος. Ο Ερυθρός Σταυρός δεν είχε θέσει περιορισμό στη δωρεά πλάσματος (blood plasma) από εμβολιασμένους για την COVID-19. Όποιος είχε λάβει κάποιο εκ των εγκεκριμένων εμβολίων για την COVID-19 στις ΗΠΑ (J&J, Moderna και Pfizer) μπορούσε να δωρίσει άμεσα πλάσμα αίματος. Ο μόνος περιορισμός σχετιζόταν με τη δωρεά πλάσματος για θεραπευτικούς σκοπούς (convalescent plasma) και αφορούσε άτομα που έχουν εμβολιαστεί για την COVID-19 και δεν έχουν αναρρώσει φυσικά από τη νόσο.

Αυτό επιβεβαίωσε στο Reuters και η Jenelle Eli, Υπεύθυνη Διεθνούς Επικοινωνίας εκ μέρους του Ερυθρού Σταυρού:

Το πλάσμα (convalescent plasma) που δέχεται ο Ερυθρός Σταυρός προέρχεται μόνο από άτομα που ανάρρωσαν από την COVID-19 και δεν έχουν λάβει κάποιο εμβόλιο για τη νόσο.

Αυτός ο περιορισμός ήταν σύμφωνος και με σχετικές οδηγίες του FDA που είχαν δημοσιευθεί στις 11 Φεβρουαρίου του 2021 για τη δωρεά πλάσματος που περιείχε αντισώματα (convalescent plasma) για την COVID-19. Με βάση αυτές τις οδηγίες, τα αντισώματα στο πλάσμα του εκάστοτε δότη θα έπρεπε να προκύπτουν από άμεση αντίδραση του ανοσοποιητικού συστήματος στον SARS-CoV-2. Για να δωρίσει εμβολιασμένος αυτό το τύπο πλάσματος θα έπρεπε να έχει περάσει τη νόσο εντός 6 μηνών από την δωρεά και ο εμβολιασμός του να είχε λάβει χώρα αφού είχε νοσήσει.

Όπως δήλωσε εκπρόσωπος του FDA στο ίδιο άρθρο του Reuters, μέχρι τον Μάρτιο του 2021 δεν υπήρχαν δεδομένα σχετικά με την αποτελεσματικότητα του convalescent plasma από εμβολιασμένους για την COVID-19.

Στη πιο πρόσφατη ενημέρωση του τμήματος ερωταπαντήσεων του Ερυθρού Σταυρού αναφέρεται η ίδια οδηγία από τον FDA, σύμφωνα με την οποία όσοι πέρασαν την νόσο και έπειτα εμβολιάστηκαν για την COVID-19 εντός 6 μηνών μπορούν να δωρίσουν κανονικά τον εν λόγω τύπο πλάσματος (convalescent plasma). Ωστόσο, όπως αναφέρεται στην ίδια απάντηση, ο Ερυθρός Σταυρός σταμάτησε το πρόγραμμα συλλογής πλάσματος από άτομα που ανάρρωσαν από COVID-19 στις 14 Ιουνίου 2021 καθώς, λόγω της περιορισμένης ζήτησης, ο οργανισμός κατάφερε να συγκεντρώσει επαρκές απόθεμα.

Συμπέρασμα

Σύμφωνα με όλα τα διαθέσιμα στοιχεία ο ισχυρισμός ότι ο Ερυθρός Σταυρός απαγόρευσε τη δωρεά πλάσματος μόνο από εμβολιασμένους για την COVID-19, γιατί το αίμα των εμβολιασμένων είναι μολυσμένο, είναι ψευδής. Τόσο εμβολιασμένοι όσο και ανεμβολίαστοι μπορούσαν να δωρίσουν κανονικά πλάσμα αίματος. Ο Ερυθρός Σταυρός, στηριζόμενος στις σχετικές οδηγίες του FDA, δεν δεχόταν πλάσμα αίματος για θεραπευτικούς σκοπούς (convalescent plasma) από εμβολιασμένους μόνο στη περίπτωση όπου είχαν εμβολιαστεί πριν κολλήσουν τη νόσο, και συνεπώς δεν είχαν αναρρώσει φυσικά. Ο εκάστοτε εμβολιασμένος μπορούσε να γίνει δότης εφόσον είχε νοσήσει πριν τον εμβολιασμό του και εντός 6 μηνών από τη δωρεά. Αυτός ο περιορισμός, σύμφωνα με τον FDA, είχε επιβληθεί καθώς δεν είχε ερευνηθεί η αποτελεσματικότητα των αντισωμάτων που παράγονται από τον εμβολιασμό στο πλαίσιο αγωγής με χορήγηση πλάσματος.