Παραπλανητική εικόνα με διαφορετικές τιμές rapid τεστ για την COVID-19 σε Ελλάδα και Γερμανία

Σε ιστολόγια, σελίδες ενημέρωσης και μέσα κοινωνικής δικτύωσης κυκλοφόρησε φωτογραφία από ράφι καταστήματος σούπερ μάρκετ στη Γερμανία, όπου φαίνεται ένα τεστ αντιγόνου για τον κορωνοϊό SARS-CoV-2 με τιμή 0.80 ευρώ, με την επισήμανση ότι αυτό κοστίζει 10 ευρώ στην Ελλάδα. Ωστόσο, αυτή η παρουσίαση είναι παραπλανητική.

Παραδείγματα: voicenews.gr, bahalonews.gr

Ο εξεταζόμενος ισχυρισμός κυκλοφόρησε ευρέως στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης με φωτογραφίες όπως η παρακάτω:

Την εν λόγω εικόνα κοινοποίησαν, μεταξύ άλλων, ο πρόεδρος του κοινοβουλευτικού κόμματος Ελληνική Λύση, Κυριάκος Βελόπουλος, και ο δημοσιογράφος Στέφανος Δαμιανίδης (FocusFM), που έχει κατά καιρούς διεξαγάγει συνεντεύξεις με πρόσωπα που εκφράζουν αντιεπιστημονικές θέσεις για τα θέματα της COVID-19, όπως έχουμε επισημάνει σε προηγούμενα άρθρα μας. [άρθρο 1][άρθρο 2][άρθρο 3][άρθρο 4][άρθρο 5][άρθρο 6]

Τι ισχύει

Η αρχική έκδοση της φωτογραφία που κοινοποιήθηκε στη συνέχεια επεξεργασμένη στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, έχει κυκλοφορήσει στα τέλη Αυγούστου 2021 μέσω του Twitter. [πηγή]

Όπως φαίνεται στην εικόνα της συσκευασίας, παρότι στην ετικέτα χρησιμοποιείται ο όρος “Schnelltest”, δηλαδή γρήγορο τεστ που αντιστοιχεί στα αποκαλούμενα “rapid tests” που διενεργούνται μόνο από εξειδικευμένο προσωπικό, τα πακέτα που φαίνονται στο ράφι είναι αυτοδιαγνωστικά τεστ (“Selbtest” – self test) που γίνονται κατ’ οίκον (“Zuhause”), και συγκεκριμένα πρόκειται για το COVID-19 Deni Laien-Selbsttest που διατίθεται από την εταιρία OFM. [πηγή]

Στον ιστότοπο της εταιρίας το ένα τεμάχιο διατίθεται σε τιμή λιανικής από 2.95 έως 3.49 ευρώ, ενώ σε ενδεικτική τιμή χονδρικής (ελάχιστη 100 τεμάχια) εντοπίζεται στις αρχές Νοεμβρίου να πωλείται στα 1.20 ευρώ. Σε σούπερ μάρκετ στη Γερμανία μπορούμε να εντοπίσουμε παρόμοια self τεστ να πωλούνται περίπου προς 2 με 3 ευρώ το τεμάχιο. [πηγή 1][πηγή 2][πηγή 3]

Παράλληλα, στην Ελλάδα, όπου σε αρκετές δραστηριότητες απαιτείται η προσκόμιση αρνητικού τεστ αντιγόνου για όσους δεν έχουν εμβολιαστεί ή δεν έχουν νοσήσει πρόσφατα, η τιμή των 10 ευρώ αφορά rapid test που πραγματοποιούνται από εξειδικευμένους επαγγελματίες μαζί με το κόστος δειγματοληψίας, ανάλυσης και ούτω καθεξής, και μάλιστα ως ανώτατη τιμή (πλαφόν). Αναλυτικότερα, και σύμφωνα με την Υπουργική Απόφαση 98491/ΦΕΚ Β΄ 4181/09.09.2021:

Για το τεστ ανίχνευσης αντιγόνου του κορoναϊού SARS-CoV-2 με τη μέθοδο ταχείας δοκιμασίας (rapid test) ως ανώτατο όριο του αθροίσματος της τιμής χρέωσης παροχής υπηρεσίας (ανάλυση κ.λπ.), περιλαμβανόμενων των απαιτούμενων αντιδραστηρίων και αναλώσιμων υλικών, και της δειγματοληψίας στα ιδιωτικά διαγνωστικά εργαστήρια, στις ιδιωτικές κλινικές και σε κάθε άλλο σημείο λιανικής πώλησης το ποσό των δέκα ευρώ (10 €).

Σύμφωνα με ενδεικτικό ρεπορτάζ για το πραγματικό κόστος ανά τεστ, όπως διαμορφώνεται για παράδειγμα μέσω πακέτων εκπτωτικών προσφορών, το μέσο κόστος στα φαρμακεία μπορεί να κυμαίνεται στα 6-8 ευρώ ανά rapid test.

Στη Γερμανία από τις αρχές Οκτωβρίου 2021, ενώ μέχρι εκείνη την περίοδο το κόστος των τακτικών τεστ καλυπτόταν από τις αρχές των ομόσπονδων κρατιδίων ή την ομοσπονδιακή κυβέρνηση, όσοι δεν έχουν εμβολιαστεί θα πρέπει να πραγματοποιούν τα απαραίτητα rapid test (στα σημεία όπου ήδη πραγματοποιούνται) με δικό τους κόστος. Όπως υπολογίζεται σε ρεπορτάζ ειδησεογραφικών σελίδων, αλλά και όπως εκτιμώνταν και κατά την περίοδο πριν την αλλαγή αυτή, σε περίπτωση που κάποιος επιθυμούσε να ελεγχθεί με τεστ πέραν αυτών που κάλυπτε το κράτος, οι τιμές για rapid test κυμαίνονται μεταξύ 10 και 25 ευρώ. [πηγή 1][πηγή 2][πηγή 3][πηγή 4][πηγή 5]

Για την απευθείας ανεύρεση διαθέσιμων σημείων πραγματοποίησης rapid test μπορεί κανείς να επισκεφθεί τη σελίδα map.schnelltestportal.de. Σε ενδεικτική περιήγηση σε σημεία στο Βερολίνο, κυρίως φαρμακεία, μπορέσαμε να εντοπίσουμε τιμές για rapid test εντός των προαναφερθέντων ορίων μέχρι τις 04-11-21. [πηγή 1][πηγή 2][πηγή 3]

Συμπέρασμα

Η εξεταζόμενη φωτογραφία δείχνει ένα ράφι καταστήματος στη Γερμανία με τιμή τεμαχίου 0.80 ευρώ για τεστ αντιγόνου για COVID-19. Ωστόσο αυτή η τιμή δεν είναι απευθείας συγκρίσιμη με τις τιμές για rapid test στην Ελλάδα διότι δείχνει αυτοδιαγνωστικά τεστ (self test), που γίνονται και κατ’ οίκον, ενώ η τιμή στα rapid test περιλαμβάνει και το κόστος δειγματοληψίας, ανάλυσης και ούτω καθεξής.

Η αναφερόμενη τιμή των 10 ευρώ είναι η καθορισμένη με νόμο στην Ελλάδα ανώτατη τιμή (πλαφόν) για το άθροισμα «της τιμής χρέωσης παροχής υπηρεσίας (ανάλυση κ.λπ.), περιλαμβανόμενων των απαιτούμενων αντιδραστηρίων και αναλώσιμων υλικών, και της δειγματοληψίας», και στην πράξη το κόστος ανά rapid test μπορεί να κυμαίνεται στα 6-8 ευρώ.

Στη Γερμανία, από τις αρχές Οκτωβρίου 2021 το κόστος για τα απαραίτητα rapid test έχει μεταφερθεί στους ίδιους τους πολίτες, αν δεν έχουν εμβολιαστεί. Οι τιμές στα σημεία διαγνωστικών ελέγχων στη Γερμανία κυμαίνονται, σύμφωνα με εγχώρια δημοσιεύματα και ενδεικτική έρευνα αγοράς, περίπου μεταξύ 10-25 ευρώ για κάθε rapid test.