Τροποποιημένο βίντεο με διαφημιστική πινακίδα στη Νέα Υόρκη κατά την επίσκεψη Ζελένσκι

Στις 21 Σεπτεμβρίου 2023, διαμοιράστηκε σε όλες τις πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης ένα βίντεο, το οποίο δείχνει μια γιγαντιαία διαφημιστική πινακίδα (billboard) στην Times Square, να αναγράφει υποτιμητικά “Glory to Urine” (“Δόξα στα ούρα”), αντί για “Glory to Ukraine” (“Δόξα στην Ουκρανία”), πλάι στο πρόσωπο του Ουκρανού Προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι, κατά την επίσημη επίσκεψή του σε Νέα Υόρκη και Ουάσινγκτον στις 19 Σεπτεμβρίου 2023. Ωστόσο, ένα τέτοιο μήνυμα δεν υπήρξε ποτέ και το βίντεο είναι αποτέλεσμα ψηφιακής τροποποίησης.

Παραδείγματα αναρτήσεων και δημοσιεύσεων: el.gr, pentapostagma.gr

Πλαίσιο

Στο πλαίσιο της επίσκεψης του Ουκρανού Προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι στη Νέα Υόρκη για την ομιλία του στο Συμβούλιο Ασφαλείας του Ο.Η.Ε., πολλοί χρήστες σε Facebook, X (πρώην Twitter) και Tik Tok δημοσίευσαν το υπό εξέταση βίντεο ισχυριζόμενοι πως πρόκειται για ένα “καλωσόρισμα” του Ουκρανού Προέδρου.

Οι περισσότερες αναρτήσεις κυκλοφόρησαν από τους χρήστες @Sprinter99800 (προφίλ που είναι γνωστό για τη συστηματική διασπορά παραπληροφόρησης) και τον ενημερωτικό λογαριασμό Insider Corner.

Στις επίμαχες αναρτήσεις διαβάζουμε τα εξής:

Υπήρξε ένα χαιρετιστήριο μήνυμα για την άφιξη του Ζελένσκι στη Νέα Υόρκη. Αλλά αντί για Δόξα στην Ουκρανία, η σημαία έγραφε Δόξα στα ούρα. Η εταιρεία που κατέχει την οθόνη εξήγησε ότι το σφάλμα προκλήθηκε από ένα έξυπνο σύστημα που συνέκρινε το κίτρινο χρώμα με τη λέξη Ουκρανία και το διόρθωσε αυτόματα σε μια παρόμοια σύμφωνη λέξη – Urine.

Το βίντεο δημοσιεύτηκε ως αληθινό και από τη Μαρία Ζαχάροβα, Εκπρόσωπο Τύπου του Υπουργείου Εξωτερικών της Ρωσίας στον προσωπικό της λογαριασμό στο Telegram με την ακόλουθη περιγραφή:

“Δόξα στα ούρα” – ένα τέτοιο βίντεο υποδέχθηκε τον Πρόεδρο της Ουκρανίας στη Νέα Υόρκη. Δεν είναι ψεύτικο. Και όλα αυτά σε κίτρινο φόντο και με τη φωτογραφία του Ζελένσκι. Προφανώς, κάτι ξέρουν.

Τι ισχύει

Σε απάντηση στο βίντεο, πολλοί χρήστες πραγματοποίησαν αυτοψία στο σημείο, το οποίο βρίσκεται στη συμβολή των οδών West 42nd Street και Eighth Avenue. Συγκεκριμένα, ο Markian Kuzmowycz, εργαζόμενος στο Κέντρο Ανάλυσης Ψηφιακών Απειλών της Microsoft, επισκέφτηκε το σημείο αναρτώντας βίντεο στον λογαριασμό του. (Αρχειοθετημένο εδώ).

Σε αντίστοιχη αυτοψία προέβη και ο ρεπόρτερ του NBC, Ben Collins, διαψεύδοντας τα δημοσιεύματα με βίντεο που ανάρτησε στον προσωπικό του λογαριασμό στο Χ. (Αρχειοθετημένο εδώ).

Στο επίμαχο βίντεο εντοπίζουμε στο πάνω δεξιό μέρος του την ύπαρξη ενός υδατογραφήματος με το λογότυπο του δικτύου Fox News Digital. Ωστόσο, εκπρόσωπος του μέσου δήλωσε στο AFP ότι το δίκτυο “δεν δημοσίευσε αυτό το βίντεο”. Διαπιστώνουμε, λοιπόν, πως το βίντεο έχει υποστεί τροποποίηση.

Με βάση το βίντεο της αυτοψίας του Markian Kuzmowycz, που λήφθηκε το μεσημέρι της 21ης Σεπτεμβρίου 2023, σύμφωνα με τον ίδιο, προχωρήσαμε σε σύγκριση με το υπό εξέταση βίντεο.

Μια σειρά διαφορών αποδεικνύει πως το επίμαχο βίντεο έχει ληφθεί σε προγενέστερη χρονική στιγμή από αυτή της επίσκεψης του Βολοντίμιρ Ζελένσκι στη Νέα Υόρκη, τον Σεπτέμβριο του 2023.

Όπως γίνεται αντιληπτό από την ακόλουθη σύγκριση, στο υπό εξέταση βίντεο απουσιάζουν το κατάστημα McDonald’s στα αριστερά καθώς και οι σκαλωσιές στην κεντρική πιτσαρία κάτω από τον διαφημιστικό πίνακα.

Το βίντεο έχει ληφθεί τουλάχιστον ενάμιση χρόνο νωρίτερα, καθώς στις 29 Ιουλίου 2022 η εταιρεία McDonald’s υπέγραψε συμβόλαιο ενοικίασης με το κτίριο Duane Reade στον αριθμό 661 της 8ης Λεωφόρου και άνοιξε τις πύλες του στο κοινό προς το τέλος του ίδιου έτους.

Σε επιπλέον ανάρτηση του Markian Kuzmowycz φαίνεται πως η συγκεκριμένη ψευδής ανάρτηση διαδόθηκε αρχικά από ρωσικούς λογαριασμούς, όπως οι @denazi_UA (Denazification UA) και @whydowomenkillhohols (Почему женщины убивают *охлов). Και οι δύο αναρτήσεις προηγούνται χρονικά των αναρτήσεων που έγιναν viral στις υπόλοιπες πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης.

Μάλιστα, εξίσου viral έγινε και μια δήθεν απάντηση της φερόμενης ως αρμόδιας εταιρείας για τις διαφημιστικές πινακίδες, της Clear Channel Outdoor. Η υποτιθέμενη απάντηση μιμούνταν στη μορφή τις ιστορίες του Instagram και εμφάνιζε την εταιρεία απολογούμενη για το λάθος της το οποίο οφειλόταν σε μια δήθεν “αναβάθμιση λογισμικού”.

Ωστόσο, κάτι τέτοιο δεν συνέβη ποτέ. Η διαχειρίστρια εταιρεία στην οποία ανήκει το επίμαχο billboard δεν είναι η Clear Channel Outdoor, αλλά η Big Outdoor, κάτι που διαπιστώνεται πολύ εύκολα ύστερα από επίσκεψη στην επίσημη ιστοσελίδα της εταιρείας.

Ο Erin Watkins, γενικός σύμβουλος της Big Outdoor, διέψευσε στο AFP την εμφάνιση του συγκεκριμένου μηνύματος στην επίμαχη πινακίδα, δηλώνοντας πως “οι εικόνες είναι 100 τοις εκατό ψεύτικες” και σε περαιτέρω επικοινωνία με το AFP πρόσθεσε τα εξής:

“Διαχειριζόμαστε την πινακίδα που φαίνεται στο βίντεο και έχουμε επιβεβαιώσει ότι το αντίγραφο που φαίνεται στις φωτογραφίες και τα βίντεο που κυκλοφορούν στο διαδίκτυο δεν έτρεξε στην πινακίδα“.

Παρόμοιες ψευδείς ειδήσεις με τροποποιημένα βίντεο που μεταφέρουν υποτιμητικά μηνύματα για τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι και την Ουκρανία έχουμε καταρρίψει πολλές φορές στο παρελθόν. Ενδεικτικά παραδείγματα μπορείτε να βρείτε εδώ και εδώ.

Συμπέρασμα

Δεν αληθεύει ότι εμφανίστηκε το μήνυμα “Δόξα στα ούρα” σε διαφημιστική πινακίδα της Νέας Υόρκης, κατά τη διάρκεια της επίσκεψης του Βολοντίμιρ Ζελένκσι. Οι διαμοιραζόμενες εικόνες και βίντεο με τον συγκεκριμένο ισχυρισμό αποτελούν προϊόν ψηφιακής τροποποίησης.