Εικόνα Παλαιστίνιου πατέρα με πέντε παιδιά είναι προϊόν τεχνητής νοημοσύνης

Τις τελευταίες μέρες διαμοιράζεται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μία εικόνα που υποτίθεται πως απεικονίζει έναν Παλαιστίνιο πατέρα με πέντε παιδιά και πίσω τους συντρίμμια. Η εικόνα παρουσιάζεται ως αληθινή φωτογραφία από την πρόσφατη σύγκρουση του Ισραήλ με τη Χαμάς και τον πόλεμο που μαίνεται στη Γάζα. Στο παρελθόν έχουμε καταρρίψει ισχυρισμούς από εικόνες τεχνητής νοημοσύνης εδώ, εδώ και εδώ.

Παραδείγματα αναπαραγωγών στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης:

Τι ισχύει

Η εικόνα κυκλοφόρησε ευρέως στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Στις 22 Οκτωβρίου εμφανίζεται σε μία ανάρτηση στο Instagram από τον Παλαιστίνιο χρήστη @omarzeno, που δηλώνει ψηφιακός δημιουργός στο προφίλ του. Σε επικοινωνία μας μαζί του δεν λάβαμε απάντηση, αλλά θα ενημερώσουμε το άρθρο σχετικά σε περίπτωση που μας απαντήσει.

Ενσωματώσαμε την εικόνα σε τέσσερα εργαλεία ανίχνευσης εικόνων τεχνητής νοημοσύνης. Αυτά δεν μπορούν να είναι η μόνη πηγή για την επαλήθευση μιας εικόνας αυτού του τύπου, ωστόσο μπορούν να χρησιμεύσουν ως ένδειξη.

Το “AI or Not” έδειξε πως η εικόνα είναι κατά πάσα πιθανότητα δημιούργημα τεχνητής νοημοσύνης.

Το “Hive Detector” μέσω του Google extension έδειξε πως η εικόνα είναι 100% δημιούργημα τεχνητής νοημοσύνης, ενώ χρησιμοποιώντας το από πρόγραμμα περιήγησης (browser) την έβγαλε κατά 99.9% φτιαγμένη μέσω AI. 

Για το “Content Scale” η εικόνα είναι κατά 92% προϊόν τεχνητής νοημοσύνης.

Το “Is it AI” έδειξε πως η εικόνα δημιουργήθηκε μέσω τεχνητής νοημοσύνης κατά 69.12%.

Το AFP, σε κατάρριψή του για τη συγκεκριμένη εικόνα, ήρθε σε επαφή με διάφορους επιστήμονες που την ανέλυσαν συμφωνώντας πως δημιουργήθηκε μέσω AI. Έπειτα, επικοινωνήσαμε κι εμείς με έναν εξ αυτών, τον Hany Farid, καθηγητή πληροφορικής στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Μπέρκλεϋ και ειδικό στην ψηφιακή εγκληματολογία, την παραπληροφόρηση, την ανάλυση εικόνων και την ανθρώπινη αντίληψη, ώστε να μας αναλύσει την εν λόγω εικόνα. Στην απάντησή του, μας ανέφερε:

«Ανέλυσα αυτή την εικόνα χρησιμοποιώντας ένα μοντέλο που έχουμε εκπαιδεύσει για να διακρίνει τις πραγματικές εικόνες από αυτές που έχουν δημιουργηθεί με τη χρήση τεχνητής νοημοσύνης. Το μοντέλο ταξινομεί την εικόνα ως δημιουργημένη από τεχνητή νοημοσύνη. Επιπλέον, υπάρχουν σημάδια που μαρτυρούν ότι αυτή η εικόνα είναι τέτοια, όπως το κακοσχηματισμένο χέρι του άνδρα. Νομίζω ότι είναι πολύ πιθανό αυτή η εικόνα να είναι δημιουργημένη με τη χρήση τεχνητής νοημοσύνης».

Στη συνέχεια επικοινωνήσαμε με τον Έλληνα δημιουργό της σελίδας @midjourneytogreece, κειμενογράφο με εμπειρία στη γραφιστική και τη δημιουργία εικόνων μέσω AI με τη χρήση του προγράμματος Mid Journey, Τάσο Παπαπαναγιώτου και μας εξήγησε:

«Η εικόνα είναι κατά πάσα πιθανότητα προϊόν τεχνητής νοημοσύνης.Τα παραμορφωμένα άκρα των παιδιών και του άντρα και τα αλλοιωμένα χαρακτηριστικά στο πρόσωπο του κοριτσιού (ίσως λόγω της χαμηλής ποιότητας) μπορούν να το μαρτυρήσουν, όπως και το σχέδιο στην μπλούζα του παιδιού κάτω αριστερά στη φωτογραφία. Το AI συνηθίζει να απεικονίζει περίεργα σχέδια και μοτίβα σε ρούχα». 

Στάθηκε επίσης και στην κακή ανάλυση της εικόνας που όπως είπε μπορεί να είναι ηθελημένη εξαρχής, ώστε να μη γίνεται εύκολα αντιληπτό ότι δημιουργήθηκε μέσω τεχνητής νοημοσύνης. Τέλος, πρόσθεσε ότι σαφώς υπάρχουν πολλές εικόνες που κυκλοφορούν στο διαδίκτυο σαν αυτή και δεν είναι πραγματικές.

Παρατηρώντας προσεκτικά την εικόνα, διαπιστώνουμε ότι υπάρχουν ορισμένα παραμορφωμένα στοιχεία, όπως τα άκρα των εικονιζόμενων. Αυτά, όπως και η έλλειψη λεπτομερειών στα χέρια και τα πόδια, μαρτυρούν πως πρόκειται για εικόνα που δημιουργήθηκε με τη βοήθεια τεχνητής νοημοσύνης, καθώς τα παραπάνω παρατηρούνται συχνά σε τέτοιου είδους εικόνες [πηγή 1, πηγή 2].

Επιπρόσθετα, βλέπουμε ένα χέρι δίπλα στον λαιμό του άντρα, που είναι αρκετά παραμορφωμένο. Ένα άλλο στοιχείο που πρέπει να τονιστεί είναι οι αναλογίες. Για παράδειγμα, παρατηρείται ανομοιομορφία στα χέρια του άνδρα, καθώς το ένα είναι πιο χοντρό από το άλλο, ενώ το ίδιο συμβαίνει και με τα πόδια. Μάλιστα το δεξί του πόδι φαίνεται να έχει παραπάνω από πέντε δάχτυλα, όπως και το πόδι του παιδιού που κρατάει στον δεξιό του ώμο.

Παρατηρήσαμε πως και άλλοι ανεξάρτητοι οργανισμοί διασταύρωσης ειδήσεων συμπέραναν ότι η εικόνα είναι προϊόν τεχνητής νοημοσύνης. [παραδείγματα 1, 2, 3].

Τέλος, στις 27 Οκτωβρίου 2023, ο Ισπανός φωτορεπόρτερ, Javier Bauluz, (κάτοχος του Πούλιτζερ το 1995), δημοσίευσε στιγμιότυπο οθόνης από post που είχε κάνει στο Twitter διαμοιράζοντας την εν λόγω εικόνα και παραδέχθηκε ότι έπεσε “θύμα”, λέγοντας πως πρόκειται για φωτογραφία δημιουργημένη με AI: «Αυτή η φωτογραφία είναι φτιαγμένη με τεχνητή νοημοσύνη και δείχνει πόσο εύκολο είναι να κάνεις λάθη, όπως μου συνέβη. Ζητώ συγγνώμη. Ήμουν εκτός σύνδεσης σήμερα. Ευχαριστώ για τις καλοπροαίρετες προειδοποιήσεις. Σε όσους αρνούνται τη βαρβαρότητα στη #Γάζα: Αυτή η ψευδής εικόνα αντιπροσωπεύει καλά την πραγματική βαρβαρότητα.Τη διαγράφω».

Συμπέρασμα

Ο ισχυρισμός είναι αναληθής. Η εικόνα δεν είναι πραγματική και έχει δημιουργηθεί με τη βοήθεια τεχνητής νοημοσύνης. Υπάρχουν εμφανή στοιχεία παραμόρφωσης στα χέρια και τα πόδια των εικονιζόμενων προσώπων, ενώ και τα αποτελέσματα των εργαλείων αναγνώρισης εικόνων AI μας έδειξαν ομόφωνα πως πρόκειται για δημιούργημα τεχνητής νοημοσύνης.