Ιαπωνική μελέτη δεν αναφέρει έκρηξη στους θανάτους μεταξύ των εμβολιασμένων κατά της COVID-19

Η παρερμήνευση μίας μελέτης που έδειξε αυξημένη θνησιμότητα στην Ιαπωνία, κατά την περίοδο της πανδημίας της COVID-19, οδήγησε χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης σε ανυπόστατα συμπεράσματα, υποστηρίζοντας ότι πολλοί θάνατοι προέκυψαν από τον εμβολιασμό κατά της νόσου και πως το ασιατικό κράτος εξέδωσε παγκόσμιο συναγερμό επ’ αυτού. Τι ισχύει όμως πραγματικά;

Αναπαραγωγές σε ιστοσελίδες: amazonios.net

Παραδείγματα αναπαραγωγών στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης: 

Τι ισχύει 

Στις αναρτήσεις του ισχυρισμού διαβάζουμε: 

Η Ιαπωνία εκδίδει παγκόσμιο συναγερμό καθώς εκρήγνυνται υπερβολικοί θάνατοι από Covid-Vaxxed… Η Ιαπωνία έχει εκδώσει έναν ανατριχιαστικό κόκκινο συναγερμό σε έθνη σε όλο τον κόσμο, αφού κορυφαίοι επιστήμονες της χώρας επιβεβαίωσαν σε μια νέα σημαντική μελέτη που έχει αξιολογηθεί από ομοτίμους ότι οι υπερβολικοί θάνατοι εκρήγνυνται στον εμβολιασμένο με Covid πληθυσμό πολύ μετά την εκστρατεία μαζικού εμβολιασμού.

Από τότε που τα «εμβόλια» mRNA του Covid κυκλοφόρησαν για δημόσια χρήση στις αρχές του 2021, τα παγκόσμια υπερβολικά ποσοστά θνησιμότητας έχουν εκτοξευθεί σε πρωτοφανή επίπεδα. Ωστόσο, αυτοί οι θάνατοι δεν σχετίζονται με τον COVID-19. Σχετίζονται με τα εμβόλια…

Πηγή του ισχυρισμού αποτελεί δημοσίευμα, στις 12 Απριλίου 2025, της ιστοσελίδας Slay News που είναι γνωστή για τη διάδοση ψευδών και συνωμοσιολογικών ισχυρισμών. Στο παρελθόν, αναληθείς ισχυρισμοί που προήλθαν από αυτή την ιστοσελίδα καταρρίφθηκαν από τα Ellinika Hoaxes (εδώ κι εδώ). Επιπλέον, ο αναφερόμενος ιστότοπος βρίσκεται στη λίστα της Wikipedia με τις διασημότερες ιστοσελίδες παραγωγής και διαμοιρασμού fake news.

Η έρευνα, την οποία επικαλείται ο ισχυρισμός, δημοσιεύθηκε στις 5 Απριλίου 2025 στο περιοδικό BMJ Public Health και έχει τον τίτλο: Υπερβολική θνησιμότητα κατά τη διάρκεια και μετά την έκτακτη ανάγκη COVID-19 στην Ιαπωνία: ένας σχεδιασμός διακοπτόμενων χρονοσειρών δύο σταδίων.

Στην έρευνα αυτή συγκρίνονται οι αριθμοί θανάτων στην Ιαπωνία την περίοδο 2020-2023 με την περίοδο 2015-2019. Όπως αναφέρεται στα αποτελέσματα της μελέτης:

Η υπερβάλλουσα θνησιμότητα ήταν αρνητική το 2020 (-1,67%, 95% eCI -2,76 έως -0,55), έγινε θετική το 2021 (2,19%, 95% eCI 0,9 έως 3,49) και κορυφώθηκε το 2022 (7,55%, 95% eCI 5,96 έως 9,13) πριν μειωθεί το 2023 (5,76%, 95% eCI 4,29 έως 7,24). Η ηλικιακή ομάδα <60 ετών παρουσίασε σταθερά το υψηλότερο ποσοστό υπερβάλλουσας θνησιμότητας.

Οι ερευνητές εντόπισαν επίσης τοπικούς παράγοντες – συμπεριλαμβανομένου του πόσο αγροτική είναι μια περιοχή ή των πρόσφατων τάσεων της γρίπης – που μπορεί να ευθύνονται για τις διακυμάνσεις στα ποσοστά υπερβολικής θνησιμότητας σε επαρχιακές περιοχές. Επικεφαλής της μελέτης ήταν η ιατρός και διδακτορική φοιτήτρια Ganan Devanathan και οι συνεργάτες της από το Τμήμα Παγκόσμιας Πολιτικής Υγείας στο Πανεπιστήμιο του Τόκιο, όπως αναφέρεται και στις δημοσιεύσεις του ισχυρισμού.

Σε δήλωση της ίδιας σε άρθρο κατάρριψης του ισχυρισμού στο Reuters, ξεκαθαρίστηκε πως ο ισχυρισμός είναι αναληθής: 

«Αυτός είναι απολύτως ψευδής και παραπλανητικός ισχυρισμός. Η έρευνά μας σε καμία περίπτωση δεν έδειξε ότι οι υπερβολικοί θάνατοι αυξάνονται εκρηκτικά μεταξύ του πληθυσμού που έχει εμβολιαστεί για την COVID. Δεν ερευνήσαμε καμία συσχέτιση με τα εμβόλια ή τον εμβολιασμένο πληθυσμό».

Επίσης, στα συμπεράσματα της μελέτης, αναφέρεται χαρακτηριστικά: 

Ενώ πολυάριθμα γεγονότα συνέβησαν στην Ιαπωνία κατά τη διάρκεια της πανδημίας, είναι δύσκολο να συναγάγουμε συσχετισμούς σχετικά με την επίδρασή τους στην υπερβολική θνησιμότητα και είναι πιθανό να είναι ιδιαίτερα πολυπαραγοντική.

Η Ιαπωνία ξεκίνησε την κυκλοφορία των εμβολίων κατά της COVID-19 από τον Φεβρουάριο του 2021 και έκτοτε δεν τα έχει αποσύρει, ούτε κηρύχθηκε έκτακτη ανάγκη από την κυβέρνησή της, όπως ψευδώς αναφέρεται στον ισχυρισμό.

Αξίζει να σημειωθεί πως στο παρελθόν η Ιαπωνία έχει συσχετιστεί ξανά με ψευδείς και αντιεμβολιαστικούς ισχυρισμούς και αφηγήματα (εδώ, εδώ κι εδώ). Επίσης, τα Ellinika Hoaxes έχουν καταρρίψει σε διάφορες περιπτώσεις, πληθώρα ισχυρισμών που υποστήριξαν ατεκμηρίωτα την αύξηση θνησιμότητας από τα εμβόλια κατά της COVID-19 (εδώ, εδώ, εδώ, εδώ, εδώ κι εδώ). Τον εξεταζόμενο ισχυρισμό κατέρριψε και η ιταλική ιστοσελίδα ελέγχου γεγονότων, Facta. 

Συμπέρασμα 

Ο ισχυρισμός είναι παραπλανητικός και δεν αντικατοπτρίζει τα αληθινά αποτελέσματα της αναφερόμενης έρευνας. Η συγκεκριμένη μελέτη αφορά την αύξηση της θνησιμότητας κατά την περίοδο της πανδημίας στην Ιαπωνία, χωρίς όμως να αναφέρεται σε αυτήν οποιαδήποτε συσχέτιση με τα εμβόλια κατά της COVID-19. Τον ισχυρισμό διέψευσε κατηγορηματικά και η επικεφαλής αυτής της μελέτης, Ganan Devanathan, μιλώντας στο Reuters.

Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν:

1.https://www.reuters.com/fact-check/japanese-study-does-not-report-explosion-deaths-among-covid-vaccinated-2025-04-24/
2.https://bmjpublichealth.bmj.com/content/3/1/e002357
3.https://en.wikipedia.org/wiki/List_of_miscellaneous_fake_news_websites
4.https://www.facta.news/antibufale/studio-giappone-morti-vaccino-covid