Όχι, ΔΕΝ βρέθηκε το μέρος που βρίσκεται η Κιβωτός της Διαθήκης

Σύμφωνα με διάφορα δημοσιεύματα σε διαδικτυακά μέσα ενημέρωσης του ελλαδικού χώρου, μια ερευνητική ομάδα ανακάλυψε τη τοποθεσία στην οποία βρίσκεται η κιβωτός της διαθήκης, το τελετουργικό αποθηκευτικό μέσο για τις 10 εντολές. Η αξιοπιστία των εν λόγω αναφορών ωστόσο είναι κατ’ ελάχιστο αμφιλεγόμενη.

Το είδαμε στα: ethnos.gr, protothema.gr, iefimerida.gr, gazzeta.gr, newsbomb.gr, crete-news.gr

Ο μύθος που αφορά τη Κιβωτό της Διαθήκης, το κουτί που κατασκευάστηκε με εντολή του Μωυσή για να στεγάσει τις πλάκες με τις 10 εντολές, είναι σχετικά γνωστός και έχουν υπάρξει πολυάριθμες εικασίες για την ιστορικότητα και τη τύχη του. Όπως διαβάζουμε λοιπόν στα διάφορα δημοσιεύματα τα οποία κυκλοφόρησαν στον ελληνικό διαδικτυακό τύπο αυτές τις ημέρες:

Το Ινστιτούτο Αναζήτησης και Εξερεύνησης της Βιβλικής Αρχαιολογίας έχει καταλήξει στο συμπέρασμα για το πού βρίσκεται η Κιβωτός της Διαθήκης. Μάλιστα, αποκαλύπτεται ακόμη και ποιος την φυλάει.

Tην απάντηση σε ένα από τα πλέον διαχρονικά ερωτήματα του κόσμου, φαίνεται να δίνει το Ινστιτούτο Αναζήτησης και Εξερεύνησης της Βιβλικής Αρχαιολογίας, το οποίο εδώ και αρκετά χρόνια αναζητούσε το μέρος που ολοκλήρωσε το ταξίδι του η Κιβωτός της Διαθήκης μετά την αναχώρησή της από την Ιερουσαλήμ το 587 π.Χ. Πρόκειται για το ιερό κιβώτιο, στο οποίο φυλάσσονταν οι πέτρινες πλάκες που πάνω τους ήταν γραμμένες οι Δέκα Εντολές που είχε παραδώσει ο Θεός στον Μωυσή και όχι για την Κιβωτό του Νώε, με την οποία πολλοί την μπερδεύουν.

Πολλοί ιστορικοί είχαν συμφωνήσει ότι η κιβωτός έχει καταστραφεί, όμως το Ινστιτούτο θεωρεί ότι φυγαδεύτηκε και πλέον βρίσκεται στο Αξούμ της Αιθιοπίας. Εκεί, σύμφωνα με την έρευνα που έχει γίνει, βρίσκεται κρυμμένη στην εκκλησία της Παναγίας στην Σιών και φυλάσσεται κάτω από αυστηρά μέτρα. Μόλις ένας μοναχός έχει το δικαίωμα εισόδου στον χώρο που βρίσκεται και ο επόμενος που θα μπει, θα είναι ο αντικαταστάτης του όταν πεθάνει.

Πριν περάσουμε στους ισχυρισμούς του άρθρου είναι σκόπιμο να αναφέρουμε πως το μεγαλύτερο πρόβλημα με τη κιβωτό ως ιστορικό αντικείμενο είναι η άρρηκτη σύνδεση της με τη φιγούρα του Μωυσή στην Αγία Γραφή. Στο βιβλίο “Έξοδος” της Παλαιάς Διαθήκης, στο κεφάλαιο 25 και εδάφια 1-40 περιγράφεται η ανάθεση της συλλογής υλικών, η περιγραφή της κατασκευής καθώς και ο τρόπος χρήσης της κιβωτού από τον Θεό στον Μωυσή. [πηγή]

Συνεπώς η κιβωτός έχει άμεση σχέση τόσο με τον Μωυσή όσο και με την έξοδο του λαού Ισραήλ από την αιχμαλωσία στην Αίγυπτο καθώς η κατασκευή της κιβωτού έλαβε χώρα λίγο μετά τη λήψη των 10 εντολών. Το πρόβλημα ωστόσο είναι ότι σύμφωνα με την συναίνεση που υπάρχει σήμερα στη κοινότητα των αρχαιολόγων και των ιστορικών της Γραφής, ο Μωυσής δεν ήταν ιστορικά υπαρκτό πρόσωπο ενώ η έξοδος των Ισραηλιτών από την Αίγυπτο δεν έγινε ποτέ καθώς δεν βρισκόταν σε εκείνο το μέρος τη περίοδο που περιγράφεται το συμβάν στην Αγία Γραφή. [πηγή]

Οι αναφορές ιστορικών πάνω στο θέμα είναι πολυάριθμες ωστόσο ενδεικτικά θα παραθέσουμε τρεις χαρακτηριστικές:

1. Meyers, Carol (2005). Exodus. Cambridge University Press, pp 5-6. [πηγή]

“A century of research by archaeologists and Egyptologists has found no evidence which can be directly related to the Exodus captivity and the escape and travels through the wilderness”

“Eνας αιώνας ερευνών απο αρχαιολόγους και Αιγυπτιολόγους δεν έχει δώσει στοιχεία τα οποία να συνδέουν άμεσα την αιχμαλωσία που περιγράφεται στο βιβλίο της Εξόδου ή τη μετέπειτα περιπλάνηση στην έρημο.”

2. Dever, William (2001). What Did the Biblical Writers Know, and When Did They Know It?. Eerdmans. [πηγή]

“[…] most archaeologists have abandoned the archaeological investigation of Moses and the Exodus as “a fruitless pursuit”.

“[…] οι περισσότεροι αρχαιολόγοι έχουν εγκαταλείψει την αρχαιολογική αναζήτηση της φιγούρας του Μωυσή και των γεγονότων της “Εξόδου” καθώς είναι μάταιη προσπάθεια”.

3. Israel Finkelstein, Neil Asher Silberman (2001). The Bible Unearthed: Archaeology’s New Vision of Ancient Israel and the Origin of Its Sacred Text. [πηγή]

“The Israelites were never in Egypt, did not wander in the desert, did not conquer the land [of Canaan] in a military campaign and did not pass it on to the twelve tribes of Israel.”

“Οι Ισραηλίτες δεν ήταν ποτέ στην Αίγυπτο, δε περιφέρθηκαν στην έρημο, δεν κατέκτησαν τη γη της Χαναάν μετά από στρατιωτική εκστρατεία και δεν τη κληροδότησαν αργότερα στις δώδεκα φυλές του Ισραήλ.”

Η κατάρριψη της ιστορικής σύνδεσης κιβωτού και Μωυσή είναι ιδιαίτερα σημαντική καθώς δείχνει πως το εν λόγω αντικείμενο, αν υπήρξε όντως καθώς καμία από τις ιστορίες της γραφής που αναφέρουν τις μετακινήσεις της δεν είναι επιβεβαιωμένες, δεν είχε καμία σχέση με τις αναφορές της Γραφής και ήταν απλώς κάποιο τελετουργικό αντικείμενο που χρησιμοποιούνταν από ιερείς. Ωστόσο η σύνδεση της κιβωτού με τον Μωυσή δεν είναι το μόνο πρόβλημα καθώς οι ισχυρισμοί για το ότι βγήκε αλώβητη από τη καταστροφή του ναού της Ιερουσαλήμ το 587 Π.Κ.Χ. και βρίσκεται πλέον στο Αξούμ της Αιθιοπίας δεν βασίζονται σε αξιόπιστα στοιχεία.

Αρχικά ο ισχυρισμός ότι η κιβωτός βρίσκεται στην Αιθιοπία δεν είναι καινούργιος. Το πιο παλιό άρθρο που γράφτηκε από αξιόπιστο μέσο για το θέμα ήταν το παρακάτω από το ίδρυμα Smithsonian το 2007, το οποίο έστειλε έναν δημοσιογράφο για να εξετάσει από κοντά τους ισχυρισμούς των μοναχών. [πηγή]

Μετά από ημέρες έρευνας ο δημοσιογράφος δε κατάφερε να εξακριβώσει τους ισχυρισμούς και έμεινε, όπως αναφέρει ο ίδιος στο τέλος του άρθρου του, “απλώς παρόν στη παρουσία ενός αέναου μυστηρίου”. Με απλά λόγια οι μοναχοί δεν έδωσαν απολύτως καμία απόδειξη ότι η Κιβωτός βρίσκεται όντως εκεί. Ακόμα όμως και αν έχουν στη κατοχή τους ένα αντικείμενο το οποίο ταιριάζει στη περιγραφή της κιβωτού δε μπορούμε να γνωρίζουμε αν πρόκειται για το ιστορικό αντικείμενο ή κάποιο αντίγραφο, μέχρι να γίνουν ειδικές εξετάσεις για να χρονολογηθεί το αντικείμενο και να εξακριβωθεί ότι κατασκευάστηκε στην εποχή που εικάζεται από τις ιστορίες της Γραφής. Φυσικά αυτή δεν ήταν η μοναδική προσπάθεια εξακρίβωσης της θέσης του εν λόγω αντικειμένου και η Αιθιοπία είναι μόνο μια από τις θέσεις που εικάζεται ότι βρίσκεται η κιβωτός. Άλλες πιθανές τοποθεσίες, με βάση ατεκμηρίωτους πάντα ισχυρισμούς, είναι ο καθεδρικός ναός “Cathédrale Notre-Dame de Chartres” στη Γαλλία, η Υεμένη, το Βατικανό, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Ιρλανδία.

Ωστόσο το πιο σημαντικό σημείο στο πλαίσιο εξέτασης αυτού του θέματος αφορά τη ταυτότητα του οργανισμού που αναφέρουν όλα τα ελληνικά δημοσιεύματα ως αυθεντία στο θέμα. Αυτός ο οργανισμός μάλιστα φαίνεται να δίνει σφραγίδα αξιοπιστίας στους ισχυρισμούς ότι η κιβωτός βρίσκεται στην Αιθιοπία, αμφισβητώντας τη συναίνεση ανάμεσα στους ειδικούς αρχαιολόγους ότι το εν λόγω αντικείμενο, αν υπήρξε όντως, έχει καταστραφεί.

Η οργάνωση ονομάζεται “Ινστιτούτο Αναζήτησης και Εξερεύνησης της Βιβλικής Αρχαιολογίας” (Bible Archaeology Search and Exploration Institute – B.A.S.E.). Ο πρόεδρος του εν λόγω ινστιτούτου ονομάζεται Bob Cornuke, είναι Αμερικανός συγγραφέας και αυτοχαρακτηρίζεται ως “Βιβλικός Αρχαιολόγος” χωρίς ωστόσο να έχει πτυχίο ή την οποιαδήποτε εκπαίδευση στο τομέα της αρχαιολογίας. [πηγή]

Το ίδιο το ινστιτούτο έχει ως βάση το σπίτι του κύριου Cornuke στο Colorado Springs των Η.Π.Α. και φυσικά δεν αποτελεί επίσημο φορέα, δεν έχει καμία απολύτως ακαδημαϊκή αναγνώριση ούτε κάποια αξιοπιστία στην επιστημονική κοινότητα. Μάλιστα δεν είναι η πρώτη φορά που ο κύριος Cornuke και ο οργανισμός του έχουν βρεθεί στο φως της δημοσιότητας για ψευδείς ισχυρισμούς περί ανακάλυψης βιβλικών αντικειμένων.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η περίπτωση του 2006 στην οποία το Ινστιτούτο B.A.S.E. και συγκεκριμένα ο ιδρυτής του ανακοίνωσε πως βρήκαν “πετρώματα σε σχήμα σκάφους” σε ύψος 4,000 μέτρων στο όρος Suleiman στην οροσειρά Elburz του Ιράν. Σύμφωνα με τον Cornuke μάλιστα τα πετρώματα αυτά έμοιαζαν πολύ με ξύλο και με βάση τις παρατηρήσεις του κατέληξε πως πιθανότατα να είχε στα χέρια του τα συντρίμμια από τη Κιβωτό του Νώε. Οι ισχυρισμοί καταρρίφθηκαν από επαγγελματίες γεωλόγους με χαρακτηριστικό παράδειγμα τον Kevin Pickering, γεωλόγο στο University College του Λονδίνου. [πηγή]

Εν ολίγοις η επιστράτευση του B.A.S.E. ως αυθεντία για την εξακρίβωση της ιστορικότητας ενός αντικειμένου όπως η Κιβωτός της Διαθήκης δεν έχει απολύτως καμία βάση. Το γεγονός μάλιστα ότι αυτή η οργάνωση χρησιμοποιήθηκε ως πηγή από τόσες μεγάλες ενημερωτικές σελίδες, και φυσικά το γεγονός ότι το κείμενο του άρθρου είναι πρακτικά το ίδιο σε όλα τα μέσα που το αναπαρήγαγαν, είναι ιδιαίτερα ανησυχητικό. Το συμπέρασμα που βγαίνει είναι πως τόσο ο αρθρογράφος που συνέταξε το αρχικό άρθρο όσο και αυτοί που το αναπαρήγαγαν αυτούσιο δεν ξόδεψαν ούτε 5 λεπτά σε στοιχειώδη έρευνα για να διασφαλίσουν την ακρίβεια της πληροφορίας που μετέφεραν στο αναγνωστικό κοινό, καθώς αυτός είναι ο χρόνος που θα χρειαζόταν για να διαπιστωθεί η αξιοπιστία της είδησης.