Παραπληροφόρηση σχετικά με τα εμβόλια για την COVID-19 από υγειονομικό στη Καλαμάτα

Πρόσφατα κυκλοφόρησε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης απόσπασμα συνέντευξης που έδωσε υγειονομικός από το νοσοκομείο της Καλαμάτας. Στην εν λόγω συνέντευξη, μεταξύ άλλων, γίνεται ότι ο ισχυρισμός ότι σύμφωνα με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων έχουν καταγραφεί 40,000 θάνατοι λόγω των εμβολίων για την COVID-19. Ωστόσο οι ισχυρισμοί που εντοπίζονται στην υπό εξέταση συνέντευξη δεν έχουν επιστημονική βάση.

Παράδειγμα σχετικής δημοσίευσης στο Facebook:

Το υπό εξέταση βίντεο:

Τι ισχύει

Το εν λόγω βίντεο αποτελεί απόσπασμα από ρεπορτάζ το οποίο προβλήθηκε στον τηλεοπτικό σταθμό Super TV και κάλυπτε την πορεία υγειονομικών από το νοσοκομείο της Καλαμάτας. Η πορεία αφορούσε το γεγονός ότι όσοι υγειονομικοί υπάλληλοι δεν έχουν εμβολιαστεί θα τίθενται σε διαθεσιμότητα. Σε αυτό το πλαίσιο ακούγονται τα εξής από την υγειονομική υπάλληλο που εμφανίζεται στο υπό εξέταση βίντεο:

Υγειονομική υπάλληλος: Πρώτον αυτό το εμβόλιο δεν έχει άδεια, επίσημη άδεια. Καταρχάς δεν υπάρχει κίτρινη κάρτα, για τις παρενέργειες του εμβολίου. Έχει βγει επίσημα από CDC και EMA ότι είναι 40,000 θάνατοι από εμβολιασμένους στην Ευρωπαϊκή Ένωση, 1.5 εκατομμύρια παρενέργειες και πάνω από 600,000 παρενέργειες πιο σοβαρές.

Η άδεια των εμβολίων

Ο ισχυρισμός ότι δεν υπάρχει επίσημη άδεια για τα εμβόλια της COVID-19 αποτελεί διαστρέβλωση της πραγματικότητας. Παρότι δεν αναφέρεται από την υγειονομικό υπάλληλο για ποιο εκ των 4 εμβολίων που έχουν λάβει άδεια στην Ευρωπαϊκή Ένωση γίνεται λόγος, και τα 4 εμβόλια κυκλοφορούν και χορηγούνται με νόμιμη άδεια. Συγκεκριμένα τα εμβόλια των εταιριών Pfizer/BioNTech (comirnaty), Moderna (Spikevax), AstraZeneca (Vaxzevria) και J&J (Janssen COVID-19 Vaccine) έχουν λάβει άδεια υπό όρους (conditional marketing authorization) για χρήση εντός Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Αυτή η άδεια χορηγήθηκε κατόπιν ενδελεχούς εξέτασης των στοιχείων ασφάλειας και αποτελεσματικότητας των εν λόγω σκευασμάτων από τις κλινικές δοκιμές οι οποίες διεξήχθησαν σε δεκάδες χιλιάδες εθελοντές. Επιπρόσθετα, καθ’ όλη τη διάρκεια χρήσης των εν λόγω εμβολίων λειτουργούν παράλληλα αυστηρά προγράμματα φαρμακοεπαγρύπνησης ώστε να συλλέγονται και να εξετάζονται άμεσα δεδομένα από πιθανές ανεπιθύμητες ενέργειες από τα εν λόγω εμβόλια. [πηγή 1][πηγή 2][πηγή 3][πηγή 4][πηγή 5][πηγή 6]

Μάλιστα, μετά από τη χορήγηση δισεκατομμυρίων δόσεων, ο Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ (FDA) ανέφερε ότι η εξέταση των δεδομένων ασφάλειας για το εμβόλιο των Pfizer/BioNTech έδειξε πως το σκεύασμα τηρούσε τις αυστηρές προδιαγραφές του φορέα, με αποτέλεσμα να λάβει τη πρώτη πλήρη άδεια κυκλοφορίας στις ΗΠΑ για ηλικίες 16 ετών και άνω.

Η χρήση της κίτρινης κάρτας για τα εμβόλια της COVID-19

Για να επιβεβαιώσουμε πως είναι εφικτή η κατάθεση Κίτρινης Κάρτας για οποιοδήποτε εμβόλιο, δημιουργήσαμε λογαριασμό στη σελίδα της εν λόγω υπηρεσίας και συμπληρώσαμε μια αίτηση για υποτιθέμενη παρενέργεια από το εμβόλιο των Pfizer/BioNTech, την οποία ωστόσο δεν καταθέσαμε.

Με βάση τα μέχρι τώρα δεδομένα δεν φαίνεται να υπάρχει περιορισμός στο ποιο φάρμακο θα συμπληρωθεί εντός του συστήματος της Κίτρινης Κάρτας. Το ίδιο ακριβώς ισχύει και για τη χρήση της υπηρεσίας από γιατρούς.

Θάνατοι και παρενέργειες από εμβόλια της COVID-19

Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων, μέχρι τις 2 Σεπτεμβρίου 2021, για το εμβόλιο Comirnaty (Pfizer/BioNTech) είχαν αναφερθεί συνολικά 302,517 περιπτώσεις ανεπιθύμητων ενεργειών 4,714, εκ των οποίων περιπτώσεων κατέληξαν σε θάνατο. Για το Spikevax (Moderna) 184,679 περιπτώσεις ανεπιθύμητων ενεργειών 1,149 εκ των οποίων περιπτώσεων κατέληξαν σε θάνατο. Για το Vaxzevria (AstraZeneca) 64,885 περιπτώσεις ανεπιθύμητων ενεργειών εκ των οποίων περιπτώσεων 447 κατέληξαν σε θάνατο. Τέλος για το εμβόλιο της J&J 20,206 περιπτώσεις ανεπιθύμητων ενεργειών 138 εκ των οποίων περιπτώσεων κατέληξαν σε θάνατο. Συνολικά λοιπόν μιλάμε για 6,448 περιπτώσεις που κατέληξαν σε θάνατο, όχι 40,000, ενώ αυτές οι 6,448 περιπτώσεις δεν έχουν τεκμηριωθεί ως αιτιωδώς σχετιζόμενες με τα αντίστοιχα εμβόλια.

Σε αυτό το σημείο είναι πολύ σημαντικό να τονίσουμε πως αυτά τα στοιχεία προέκυψαν από αναφορές που κατατέθηκαν στην υπηρεσία φαρμακοεπαγρύπνησης EudraVigillance. Όπως έχουμε αναφέρει σε αρκετά προηγούμενα άρθρα μας, οι αναφορές που κατατίθενται σε υπηρεσίες φαρμακοεπαγρύπνησης όπως η EudraVigillance στην Ευρωπαϊκή Ένωση, το VAERS στις ΗΠΑ και το Yellow Card στο Ηνωμένο Βασίλειο δεν τεκμηριώνουν αυτόματα αιτιώδη σύνδεση μεταξύ ενός εμβολίου και μιας δεδομένης ανεπιθύμητης ενέργειας. Αυτό το σημείο τονίζουν και οι ίδιες οι υπηρεσίες στις επίσημες σελίδες τους. Για να τεκμηριωθεί τέτοιου είδους σύνδεση η κάθε περίπτωση εξετάζεται ξεχωριστά από τους αρμόδιους φορείς [πηγή 1][πηγή 2][πηγή 3]

Κατά συνέπεια τα μέχρι στιγμής στοιχεία δεν συνηγορούν υπέρ του ισχυρισμού ότι έχουν καταγραφεί 40,000 θάνατοι από τα εμβόλια της COVID-19 στην Ευρώπη.

Συμπέρασμα

Με βάση όλα τα διαθέσιμα στοιχεία οι ισχυρισμοί που παρουσιάζονται στην υπό εξέταση συνέντευξη δεν έχουν επιστημονική βάση.

Αρχικά και τα 4 εμβόλια που κυκλοφορούν στην Ευρωπαϊκή Ένωση έχουν λάβει άδεια υπό όρους (conditional marketing authorization) η οποία επιτρέπει την νόμιμη χορήγηση τους και δίνεται κατόπιν ενδελεχούς ανασκόπησης των στοιχείων αποτελεσματικότητας και ασφάλειας του εκάστοτε σκευάσματος.

Επιπρόσθετα ο ισχυρισμός ότι δεν μπορεί να καταχωρηθεί κίτρινη κάρτα για τα εμβόλια της COVID-19 δεν ευσταθεί καθώς τόσο πολίτες όσο και υγειονομικοί μπορούν να χρησιμοποιήσουν κανονικά την υπηρεσία για να καταθέσουν αναφορές εικαζόμενων ανεπιθύμητων ενεργειών.

Τέλος, η αναφορά σε 40,000 θανάτους από τα εν λόγω εμβόλια στην Ευρώπαϊκή Ένωση δεν επαληθεύεται από τα επίσημα στοιχεία του EMA. Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία, οι συνολικές περιπτώσεις θανάτων που καταγράφηκαν σε αναφορές στην αρμόδια υπηρεσία φαρμακοεπαγρύπνησης EudraVigillance είναι 6,448. Ωστόσο οι εν λόγω αναφορές δεν τεκμηριώνουν αυτόματα αιτιώδη σύνδεση μεταξύ των θανάτων και των εμβολίων για την COVID-19, καθώς για τέτοια σύνδεση απαιτείται ξεχωριστή έρευνα στην κάθε μεμονωμένη περίπτωση.