Όχι, η ιστορία με τον Αϊνστάιν και το λάθος του στην προπαίδεια δεν είναι αληθινή

Σε δημοσιεύματα που κυκλοφόρησαν στο Facebook αναπαράγεται μια ιστορία που θέλει τον Άλμπερτ Αϊνστάιν να κάνει ένα εσκεμμένο λάθος στην προπαίδεια του εννέα, για να περάσει ένα μήνυμα για την αποτυχία. Ωστόσο ο εν λόγω ισχυρισμός είναι ψευδής.

Παραδείγματα: ksipnistere.com

Παραδείγματα σχετικών αναρτήσεων:

Σε αυτό το σημείο είναι σκόπιμο να αναφέρουμε ότι υπάρχουν εκδοχές της ίδιας ιστορίας με διαφοροποιήσεις σε νούμερα, όπως το λάθος να γίνεται στην πρώτη πράξη “1 x 9 = 7”.

Τι ισχύει

Η εν λόγω ιστορία και οι επιμέρους φράσεις του κειμένου δεν εμφανίζονται σε καμία επίσημη πηγή. Προσπαθήσαμε να τη διασταυρώσουμε αναζητώντας όρους της φράσης στο μεγαλύτερο αρχείο με τα έργα του Αϊνστάιν, μια συλλογή που ονομάστηκε “νεκρά θάλασσα της φυσικής”.

Από το 1986, το Πανεπιστήμιο του Πρίνστον (Princeton University Press) και το Εβραϊκό Πανεπιστήμιο της Ιερουσαλήμ, στο οποίο ο Αϊνστάιν κληροδότησε τα πνευματικά δικαιώματα, κάνουν μια τεράστια προσπάθεια να ψηφιοποιήσουν τα άπαντα του, που ξεπερνάνε τα 88,000 έγγραφα όπως επιστολές, αναφορές, έγγραφα, κάρτες, τετράδια και ημερολόγια. Εκεί βρίσκονται στοιχεία και πληροφορίες από τους γάμους και τα παιδιά του μέχρι την διάσημη εξίσωση E = mc².

Τα αρχεία εμφανίζονται στη γλώσσα του πρωτοτύπου με σχόλια στα αγγλικά. Επιπλέον, ο αναγνώστης μπορεί να μεταβαίνει στην αγγλική μετάφραση των περισσότερων εγγράφων. Κάνοντας κλικ στον ειδικό αρχειακό αναγνωριστικό αριθμό κάτω από κάθε κείμενο, οι αναγνώστες μπορούν να έχουν πρόσβαση στο ιστορικό κάθε δημοσιευμένου έγγραφου (σε ορισμένες περιπτώσεις θα βρείτε ακόμη και το ψηφιοποιημένο χειρόγραφο). Περίπου 7,000 σελίδες οδηγούν σε 2,900 έγγραφα που έχουν ψηφιοποιηθεί μέχρι σήμερα. [πηγή]

Την εν λόγω φράση λοιπόν την αναζητήσαμε, αυτούσια αλλά και σε παραλλαγές, στην παραπάνω συλλογή αλλά δεν εντοπίσαμε κάποια άμεση ή έμμεση αναφορά.

Επιπρόσθετα, η αναζήτηση στη σελίδα google books δεν δίνει κανένα αποτέλεσμα που να συνδέει τον Αϊνστάιν με αυτή την ιστορία.

Σημαντικό στοιχείο αποτελεί επίσης και το γεγονός ότι δεν εντοπίσαμε δημοσιεύσεις – σε έντυπη ή ηλεκτρονική μορφή – αυτής της ιστορίας, με το όνομα του Αϊνστάιν, πριν από το 2019, όπου ξεκινά η εμφάνιση κι η διάδοσή της στο διαδίκτυο. Η ίδια ιστορία ωστόσο εμφανίζεται σε ξενόγλωσσα ιστολόγια τουλάχιστον από το 2016, κάνοντας αναφορά γενικά σε “έναν δάσκαλο”. Υπάρχουν επίσης ελάχιστες δημοσιεύσεις που το όνομα του “δασκάλου” της ιστορίας ήταν ο Ντεκάρτ ή ακόμη -στα βιρμανικά- κι ο Αριστοτέλης.

Συμπέρασμα

Με βάση όλα τα διαθέσιμα στοιχεία, ο ισχυρισμός ότι ο Αϊνστάιν έχει σχέση με την εξεταζόμενη ιστορία δεν ευσταθεί.